علیرضا حقیقت: 17 سپتامبر - 7 روز قبل- سالروز توافق «کمپ‌دیوید» میان مصر و رژیم صهیونیستی بود؛ توافقی که باعث شناسایی اسرائیل توسط نخستین کشور عرب شد. جمهوری عربی مصر به عنوان بزرگ‌ترین کشور عرب و پیشگام موضوع فلسطین و مبارزه با اشغالگران اسرائیلی به این وسیله از مدار نبرد و پرچمداری فلسطین خارج شد و محمد انور سادات و جانشینانش، فلسطین را در رشته‌کوه بلو ریج در ایالت مریلند آمریکا به فراموشی سپردند. بعد از مرگ جمال عبدالناصر، فلسطین هم با او در قاهره دفن شد.
47 سال بعد از کمپ دیوید که «چارچوبی برای صلح» نام گرفت، حالا پایه‌های این توافق شکننده‌تر از هر زمانی به نظر می‌رسد و دلیل آن هم پویایی‌های خاورمیانه در پساتوفان الاقصی بوده است. سیاست خارجی مصر در عصر پساکمپ‌دیوید تا امروز کاملا متاثر و به نوعی گروگان تعهدات سیاسی - امنیتی و ضمائم چهارگانه این قرارداد که «چارچوبی برای صلح» نام گرفت، بوده و این موضوع به عنوان متغیر اصلی در جهت‌گیری سیاست خارجی قاهره ظاهر شده است. با این وجود، دگرگونی‌های منطقه‌ای، سیاست خارجی و امنیتی مصر حالا با شرایط جدیدی مواجه شده که شاید نیاز به بازنگری در اجرای آن داشته باشد؛ چه اینکه برای صهیونیست‌ها هم در برهه کنونی، کمپ‌دیوید ارزش استراتژیک قبلی‌اش را از دست داده و اشغالگران، وضعیت را برای تحمیل اراده و نظم مورد نظر خود با اعمال زور فراهم می‌بینند.
قاهره از ۷ اکتبر 2023 به این سو در محیط استراتژیک پیرامونی خود خطرات زیادی را احساس می‌کند. پیشروی اسرائیل تا کریدور فیلادلفی در مرز رفح که نقض فاحش کمپ‌دیوید از سوی صهیونیست‌هاست، همچنین بحران سوریه جدید و طرح ترامپ در کوچ اجباری مردم غزه و فشار به مصر جهت پذیرفتن فلسطینی‌ها در صحرای سینا، حساسیت طرف مصری را برانگیخته و باعث شده مصر به گسترش نظامی در مرز خود با اسرائیل اقدام کند که این اتفاق نگرانی تل‌آویو را به دنبال داشته است.
حالا تنش میان مصر و رژیم افزایش یافته است. بعد از حملات اسرائیل به کشورهای منطقه بویژه تحولات اخیر که تحت تاثیر طرح کلان صهیونیست‌ها برای تجزیه خاورمیانه ذیل پروژه اعلامی «اسرائیل بزرگ» توسط نتانیاهو است، مصر خطر فزاینده‌ای را پیش روی خود احساس می‌کند. حمله 2 هفته قبل اسرائیل به قطر، تمام سنسورهای امنیتی در منطقه را به صدا درآورده است.
از این منظر، قاهره به خاطر ژئوپلیتیک این کشور، مرز نزدیک با اشغالگران، همچنین به عنوان بزرگ‌ترین ارتش عربی جهان، می‌تواند در صدر فهرست صهیونیست‌ها قرار گیرد. مصری‌ها بخوبی می‌دانند اگر رژیم صهیونیستی خیالش از منطقه راحت شود، سراغ مصر خواهد رفت تا مرزهای جنوب خود را هم با تضعیف قاهره تثبیت کند.
چند روز قبل پایگاه آکسیوس گزارش داد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از دولت ترامپ خواسته است مصر را تحت فشار قرار دهد تا تجمع نظامی در سینا را کاهش دهد. بر این اساس منابعی در اسرائیل ادعا کردند مصر باندهای فرود برای جنگنده‌ها را گسترش داده و برخلاف توافقاتی که حضور نظامی در این منطقه را محدود می‌کند، تأسیسات زیرزمینی ساخته است که ممکن است برای ذخیره موشک‌ها استفاده شود.
آکسیوس با استناد به یک مقام آمریکایی اعلام کرد نتانیاهو در دیدار خود با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا در قدس اشغالی، فهرستی از فعالیت‌های مصر در سینا را به او ارائه داده که به گفته او به طور قابل توجهی توافق صلح را که ایالات متحده به عنوان ضامن آن عمل می‌کند، نقض می‌کند.
طبق کمپ‌دیوید، شبه‌جزیره سینا به مناطق نظامی تعیین‌شده با محدودیت‌های مختلف درباره نیرو‌ها و تسلیحات برای مصر و اسرائیل تقسیم شده است.
سال گذشته بود که جروزالم پست از شکنندگی پیمان صلح مصر و اسرائیل نوشت. روزنامه صهیونیستی در گزارشی شرح داد بعد از دهه‌ها، رابطه تل‌آویو - قاهره مملو از سوءظن متقابل است. جروزالم پست نوشت: «مصر همچنان به تقویت نیروهای نظامی خود با سلاح‌های پیشرفته، تانک‌ها و جنگنده‌ها ادامه می‌دهد. این کشور ناوهای جنگی و جنگنده‌های مدرن را از فرانسه، سیستم دفاع هوایی «اس ۳۰۰» روسیه و تانک‌های آبرامز ساخت آمریکا را تهیه کرده است. چنین پیشرفت‌های نظامی‌ای به نظر می‌رسد بیشتر برای مقابله با یک ارتش متعارف طراحی شده‌اند تا گروه‌های تروریستی مانند داعش در شبه‌جزیره سینا».
در آخرین تحول، کسنیا اسوتلوا، عضو پیشین کنست اسرائیل طی یادداشتی در فایننشال‌تایمز، نسبت به سیاست‌های تحریک‌آمیز نتانیاهو و اسرائیل علیه مصر هشدار داد.
در مقاله این مقام پیشین صهیونیست آمده است: تهدید اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای جلوگیری از قرارداد گازی ۳۵ میلیارد دلاری اسرائیل با مصر اشتباه محاسباتی خطرناکی است که می‌تواند به تضعیف مهم‌ترین مشارکت عربی - عبری بینجامد. نتانیاهو توقف این توافق را با ادعای نقض معاهده صلح توسط مصر از طریق استقرار نظامی در صحرای سینا توجیه کرده است. موضع جدید نخست‌وزیر اسرائیل نشان‌دهنده الگویی نگران‌کننده از بحران‌های ساختگی برای فشار بر قاهره به منظور پذیرش سیاست‌هایی بوده که هیچ دولت مصری هرگز حاضر به پذیرش آنها نیست.
این مقاله هشدار می‌دهد: پس از ۴۷ سال صلح سرد و همکاری ظاهری، وزش بادی خصمانه از تل‌آویو به سوی قاهره در جریان است. این خطای استراتژیک عمیقی از سوی کابینه نتانیاهو در لحظه‌ای به شمار می‌رود که مصر با فشارهای شدید داخلی و بین‌المللی بر سر غزه مواجه است.
اوایل سال جاری، یخییل لَیتِر، سفیر اسرائیل در ایالات متحده به سازمان‌های یهودی - آمریکایی درباره استقرار ادعایی تسلیحات تهاجمی مصر در صحرای سینا هشدار داد که به ادعای او، «نقض آشکار» معاهده کمپ‌دیوید بوده و وعده داد اسرائیل «بزودی و با قاطعیت» به تقویت مواضع نظامی مصر در سینا رسیدگی خواهد کرد.
مصر بهای سنگینی برای حفظ آرامش ظاهری با اسرائیل در طول جنگ غزه پرداخته است. معترضان حامی فلسطین به نمایندگی‌های دیپلماتیک مصر در سراسر جهان حمله کرده‌اند، در حالی که قاهره به دلیل همکاری با سیاست‌های اسرائیل مورد انتقاد قرار گرفته است. رویکرد کنونی کابینه نتانیاهو تهدیدی برای تضعیف تمام همکاری‌های بین ۲ طرف است. اکنون که هیچ سفیری در قاهره یا تل‌آویو خدمت نمی‌کند، کانال‌های دیپلماتیک در حال تنگ‌تر شدن است.
مقام پیشین رژیم همچنین در این روزنامه انگلیسی نوشت: با سوءاستفاده از مصر به عنوان محلی برای کوچ و استقرار اجباری فلسطینیان، اسرائیل به جای داشتن شریکی ارزشمند در منطقه پیرامونی خود، خطر بیگانگی با مهم‌ترین کشور جهان عرب را به جان می‌خرد. پس از حملات غیرقانونی به دوحه و کنار کشیدن قطر از میانجیگری بین حماس و اسرائیل، مصر می‌تواند نقش مذاکره‌کننده اصلی بین ۲ طرف را برعهده بگیرد.
همچنین مایکل هراری، دیپلمات سابق اسرائیل که در مصر خدمت کرده، هفته گذشته در فارن پالیسی نوشت: در 2 سالی که از آغاز جنگ اسرائیل در غزه می‌گذرد، تصمیمات اسرائیل روابط دوجانبه با قاهره را تحت فشار قرار داده است. این اصطکاک رو به افزایش، نه‌تنها یکی از ستون‌های امنیت منطقه‌ای اسرائیل را به خطر انداخته، بلکه موقعیت راهبردی گسترده‌تر آن در خاورمیانه را نیز تضعیف کرده است. در آستانه عملیات نظامی پیش‌بینی‌شده اسرائیل در شهر غزه، تل‌آویو باید رویکرد خود نسبت به مصر را بازتنظیم کند، پیش از آنکه به صلح سرد اما کارآمد موجود آسیب دائم وارد شود.
دیپلمات پیشین صهیونیست ادامه داد: «جنگ غزه هزینه سنگینی نیز بر دوش مصر گذاشته است. افزون بر این چالش‌های موجود، مصر نگران پیامدهای اقتصادی کریدور اقتصادی هند -خاورمیانه - اروپا نیز هست؛ مسیری که با ایجاد خطوط تجاری جایگزین منطقه‌ای از طریق اسرائیل و اردن، می‌تواند مصر را به حاشیه براند».
اسرائیل همیشه نشان داده است می‌تواند پیروزی‌های تاریخی را به یک شکست بزرگ تبدیل کند. از حمله به لبنان در سال 1982 تا حملات امروز به سوریه و قطر و تهدید کمپ‌دیوید؛ شاید این ذات آپارتاید است.