مسلمان‌آزاری

علی دارابی: آمریکا در جام‌جهانی نقش میزبان دارد اما رفتار میزبانی ندارد. این کشور به جای گشودن در میهمان را پشت در نگه داشته، فرهنگش را زیر پا گذاشته و حالا می‌خواهد با نامگذاری عجیب مسابقه ایران و مصر به عنوان «مسابقه افتخار» و پیوند آن با موضوع همجنس‌گرایی، استادیوم را از مستطیل سبز به میدان نمایشگری ضد فرهنگی تبدیل کند. حرکتی که نه بوی ورزش می‌دهد، نه رنگ احترام، بلکه شبیه اصرار میزبان بر گذاشتن لقمه‌ای در دهان میهمان است که او نمی‌خواهد و نمی‌تواند بپذیرد.
فیفا قانون نوشته، ماده چهارم را گذاشته برای احترام به فرهنگ ملت‌ها، برای پرهیز از تحقیر و تحمیل اما چه فایده؟ قانون وقتی ارزش دارد که اجرا شود. آمریکا امروز همان بند را زیر پا گذاشته و با رفتار سیاسی و رسانه‌ای، مسابقه‌ای ورزشی را به بستر فشار فرهنگی تبدیل کرده است. این نخستین بار هم نیست. همان روزی که نیمی از هیات ایرانی در مراسم قرعه‌کشی ویزای ورود نگرفتند، چراغ هشدار روشن شد؛ هشداری که می‌گفت میزبان جام قرار نیست فقط نقش برگزارکننده عادل را بازی کند، قرار است داستانی بسازد، محوریتی بسازد و خودش را در مرکز قضاوت بگذارد.
اکنون خبر رسیده که پیش از بازی ایران و مصر، تجمع گسترده حامیان همجنس‌گرایی در اطراف ورزشگاه برنامه‌ریزی شده است. این یعنی از همان لحظه ورود تیم‌ها، فضای مسابقه نه آرام است نه ورزشی. این یعنی به جای اینکه هوادار با شور فوتبال وارد استادیوم شود، چشمش به دسته‌های سیاسی می‌افتد و مسابقه از دقیقه صفر با التهاب شروع می‌شود. الجزیره این رفتار را «بی‌اعتنایی کامل به اصول فدراسیون جهانی» توصیف کرده و حق هم دارد. میزبان وقتی به فرهنگ میهمان احترام نمی‌گذارد، دیگر میزبان نیست، تحمیلگر است. این رفتار آمریکا میهمان‌آزاری آگاهانه است. مثل صاحبخانه‌ای که میهمان را دعوت کند اما بر سر سفره‌اش غذایی بگذارد که میهمان با باورش نمی‌پذیرد، سپس انتظار داشته باشد که لبخند بزند و تشکر هم بکند. در جام‌جهانی قطر، سخن از احترام بود؛ فروش مشروبات ممنوع شد، نمادهای فرهنگی محدود شد تا میزبان تحقیر نشود. چرا همان معیار امروز رعایت نمی‌شود؟ آیا احترام فقط زمانی لازم است که میزبان مسلمان باشد؟ آیا ارزش‌ها فقط زمانی مهم هستند که در خاورمیانه اجرا شوند نه در آمریکا؟
از ایران خبر می‌رسد شکایت رسمی به فدراسیون جهانی فوتبال در حال تهیه است و منابع نزدیک به قاهره نیز می‌گویند مصر احتمالاً هم‌مسیر خواهد شد. این یعنی موضوع دیگر یک اختلاف کوچک نیست؛ یک پرونده رسمی است. فدراسیون جهانی اگر امروز نایستد، فردا مجبور خواهد شد روی خرابی بنایی که خودش ساخته راه برود.
پیشنهادهایی برای جلوگیری از انفجار پیش‌ رو مطرح شده اما تا زمانی که اراده برخورد وجود نداشته باشد، پیشنهاد کاغذ است. راهکار روشن است:
۱- لغو فوری نامگذاری بازی ایران و مصر و توقف استفاده از عنوانی که آشکارا تهییج‌کننده است.
۲- انتقال برنامه‌های مرتبط با همجنس‌گرایی به خارج از فضای رسمی مسابقه؛ فوتبال قرار نیست بستر تبلیغ اجتماعی باشد.
۳- تشکیل کمیته مستقل نظارتی برای کنترل برنامه‌های جانبی آمریکا در جام.
۴- احضار رسمی میزبان به پاسخگویی و تهدید به جریمه؛ بدون اهرم اجرا ، قانون فقط متن است.
امروز زمان آزمون فیفاست. اگر این سازمان به اصول خود باور دارد، باید بی‌تعارف در برابر رفتار میزبان بایستد. جهانی که فوتبال را دوست دارد، زمین بی‌طرف می‌خواهد؛ نه صحنه‌ای که یک کشور با صدای بلند باورش را فریاد بزند و بقیه را وادار به شنیدن کند.
جام جهانی نباید به سکوی تبلیغ بی فرهنگی تبدیل شود. زمین فوتبال جای گل و تاکتیک است، نه جای نمایش اجباری باورهای بیمارگونه میزبان. اگر فیفا سکوت کند، زمین می‌فهمد که عدالت در این بازی فقط روی بنرها نوشته شده، نه در رفتار برگزارکننده.
امروز آمریکا میزبان است اما میزبان زورگو.
و فیفا اگر بی‌طرفی را جدی می‌گیرد، باید ثابت کند در خانه فوتبال، احترام میهمان خط قرمز است.