نصف ترکیب

محمد رشوند: با بازگشت اوسمار ویرا به نیمکت پرسپولیس، بار دیگر نگاه‌ها به گذشته‌ای افتاده که سرخ‌پوشان با فوتبال تهاجمی و منظم او به قله رسیدند. حالا اما صحنه عوض شده، لباس‌ها نو شده‌اند اما چند چهره آشنا هنوز همانند روز نخست پابرجا مانده‌اند؛ مردانی که بار دیگر باید رویای قهرمانی را به ذهن هواداران برگردانند.
ویرا پس از چند ماه دوری، حالا در فصل بیست‌وپنجم مأموریتی تازه دارد؛ مأموریتی که شباهت عجیبی به فصل طلایی بیست‌وسوم دارد. نخستین گام او مصاف با استقلال خوزستان است؛ حریفی که خاطرات دیوانه‌واری از آن در ذهنش مانده. همان بازی باخته ۳ بر صفر که به برد تاریخی ۳-۴ انجامید و آغاز روند قهرمانی شد و هواداران هنوز با هیجان از آن حرف می‌زنند و آن را «بازگشت از جهنم» می‌نامند.
اما این بار اوسمار با تیمی روبه‌روست که نیمی تازه‌نفس و نیمی باتجربه است. از نسل قهرمانان ۲ سال پیش، تنها ۷ بازیکن باقی مانده‌اند؛ ۷ نفر که ۵ تای آنها همچنان استخوان‌بندی اصلی تیم را شکل می‌دهند. شاید همین حلقه‌ اتصال، رمز تداوم تفکر برزیلی در قلب پرسپولیس باشد.
* ۷ سرباز قهرمان
کنعانی‌زادگان، رفیعی، عالیشاه، خدابنده‌لو و ارونوف همان چهره‌هایی‌اند که ویرا خوب می‌شناسد. کنار آنها ۲ بازیکن جوان‌تر، امیررضا رفیعی و ابوالفضل بابایی نیز هنوز زیر پرچم سرخ‌ها بازی می‌کنند. ترکیبی که می‌تواند به سرمربی کمک کند تفکر ساختارمند و منضبط خود را دوباره در تیم جاری کند.
در دوره‌ اول حضور اوسمار، کنعانی‌زادگان به مدافعی تمام‌عیار بدل شد؛ مدافعی که هم در دفاع فرمانده بود و هم در حمله خطرناک. ۵ گل و ۲ پاس گل از این مدافع میانی، آماری بود که او را به محبوب‌ترین شاگرد مرد برزیلی‌ بدل کرد. در کنارش، ارونوف ازبک هم دوران طلایی خود را تجربه کرد؛ وینگری با حرکات انفجاری که در ۱۵ مسابقه، ۷ گل زد و یک پاس گل داد. او سومین بازیکن تأثیرگذار تیم در خلق گل بود و تنها از آل‌کثیر و ترابی پایین‌تر ایستاد.
اما شاید مهم‌تر از همه، استمرار بازیکنانی چون سروش رفیعی و امید عالیشاه باشد؛ کسانی که در سخت‌ترین روزها تیم را سرپا نگه داشتند. عالیشاه با ۴ پاس گل، رهبر آرام خط میانی بود و رفیعی همان مغز متفکری که بازی را از عقب شکل می‌داد. محمد خدابنده‌لو نیز که از نسل جوان‌تر است، حالا می‌تواند نقشی کلیدی‌تر ایفا کند.
درون دروازه، امیررضا رفیعی جوان در دوره‌ قبل به گلری مطمئن بدل شد. او در ۵ دیدار، 4 کلین‌شیت داشت؛ آماری که هر مربی‌ای را مجاب می‌کند دوباره به او میدان دهد. ابوالفضل بابایی نیز هرچند در آن دوران فقط ۶ بازی انجام داد اما روحیه‌ جنگنده‌اش حالا شاید برای لیگ بیست‌وپنجم به کار آید.
* غایبان نسل پیشین؛ اسامی بزرگ مسیرهای متفاوت
با این حال، تیم کنونی اوسمار تفاوت زیادی با آن ترکیب قهرمان دارد. از نسل طلایی پیشین، بسیاری رفته‌اند؛ ستارگانی که هر کدام سهمی در جام پرسپولیس داشتند. بیرانوند، گولسیانی، ترابی، آل‌کثیر، امیری، صادقی، اسماعیلی‌فر و چند نام بزرگ دیگر، حالا در تیم‌های دیگر توپ می‌زنند یا مسیر حرفه‌ای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.
اوسمار در دوره‌ اول، بویژه بر درخشش آل‌کثیر و ترابی تکیه داشت. عیسی آن فصل با ۱۰ گل، گلزن شماره‌ یک تیم بود و ترابی نیز با ۶ پاس گل در صدر فهرست تأثیرگذارترین بازیکنان قرار گرفت. ترکیب این دو با سازماندهی تاکتیکی اوسمار، همان فرمول طلایی‌ای بود که پرسپولیس را در لیگ بیست‌وسوم به جام رساند.
اکنون اما آن فرمول باید با چاشنی جدیدی بازنویسی شود. دیگر از تجربه‌ امیری در بال چپ یا از ثبات بیرانوند در دروازه خبری نیست. اوسمار باید از ترکیب تازه‌اش معجونی بسازد که هم پویایی داشته باشد و هم روحیه‌ تیمی قدیمی را حفظ کند.
* آزمون دوباره؛ از خاطره تا واقعیت
پرسپولیس امروز با چهره‌ای متفاوت وارد فصل جدید شده است؛ تیمی که دیگر آن غرور سنگین قهرمان‌ها را ندارد اما عطش بازگشت به قله در رگ‌هایش موج می‌زند. اوسمار خوب می‌داند مأموریتش تنها در زمین خلاصه نمی‌شود؛ او باید روحیه‌ تیمی را که از هم گسیخته، دوباره یکدست کند.
در فوتبال، زمان برای خاطره‌بازی وجود ندارد. اگر ویرا بتواند همان نظم فکری، همان جسارت در پرس بالا و همان انسجام دفاعی دوره‌ نخست را احیا کند، شاید دوباره شاهد تیمی باشیم که حریفانش را با نظم و آرامش از پا درمی‌آورد.
اما اگر نتواند، نامش هم در هیاهوی تغییرات مدیریتی و نقل‌وانتقالات گم خواهد شد؛ درست مثل ۳ سرمربی‌ای که پیش از او آمدند و رفتند.
برای هواداران، بازگشت اوسمار یعنی فرصتی دوباره برای باور. آنها می‌دانند فوتبال برزیلی در ترکیب با غیرت ایرانی می‌تواند دوباره معجزه بیافریند.
شاید هنوز زود باشد درباره‌ قهرمانی حرف بزنیم اما وقتی در رختکن ۷ نفر از نسل قهرمانان ۲ فصل پیش هنوز حضور دارند، امید، دیگر فقط یک واژه نیست؛ نفس تازه‌ای است برای شروع فصلی که طرفداران می‌خواهند دوباره قرمز تمام شود.