گروه اقتصادی: اسناد صدور مجوز تولید و واردات سیگار مارلبرو برای یک شرکت خاص که به تازگی به دست آمده، نشان می‌دهد وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم حتی با وجود مخالفت دستگاه قضا و نظارتی اصرار عجیبی به این کار داشته است. به گزارش «وطن امروز» اواخر آبان‌ماه خبر صدور مجوز واردات 12 میلیارد نخ سیگار مارلبرو به شرکت زرین تجارت خاورمیانه منتشر شد که طبق این مجوز، این شرکت خاص می‌توانست سالانه یک‌میلیون و 200 هزار کارتن سیگار مارلبرو را وارد کشور کند. علاوه بر این طبق یک مجوز دیگر این شرکت می‌توانست کارخانه تولید سیگار مارلبرو به مقدار 12 میلیارد نخ در سال تاسیس کند. نکته عجیب ماجرا فرآیند غیرطبیعی صدور مجوز برای این شرکت بوده است؛ چیزی که با گذاشتن پازل‌های اسناد به دست آمده به وضوح دیده می‌شود.
شروع ماجرا
اولین جرقه‌های ایجاد ارتباط میان شرکت فیلیپ موریس (تولیدکننده سیگار مارلبرو) و ایران در سال 85 زده شد که شنیده شده به علت مخالفت یک دستگاه نظارتی، این کار انجام نشد اما با آغاز فعالیت دولت یازدهم تلاش‌ها برای صدور مجوز واردات سیگار مارلبرو آغاز شد. در زمان آمدن نعمت‌زاده به وزارت صنعت، معدن و تجارت، شمس‌الدین نیک‌منش، ریاست مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور (که مسؤول صدور مجوز بود) را بر عهده داشت. در تاریخ 26 شهریور 1392 (یعنی چند روز بعد از وزیر شدن نعمت‌زاده) نامه‌ای به وزیر تحویل داده می‌شود که در آن عنوان شده بود شرکت م - پ دارای پیشرفته‌ترین و مجهزترین چاپخانه خاورمیانه برای چاپ هلوگرام سیگار است و خواستار صدور مجوز بوده است. نعمت‌زاده پایین نامه، به آقای مفتح دستور رسیدگی می‌دهد و مفتح نیز این نامه را به شرکت دخانیات ارسال می‌کند. رئیس وقت مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور در 27 مهر 1393 در نامه به وزیر عنوان می‌کند که شرکت فوق فاقد دستگاه تولیدی برای تولید هلوگرام است. این سرآغازی برای ایجاد اختلاف بین نعمت‌زاده به عنوان وزیر و نیک‌منش به عنوان مدیر میانی وزارتخانه بود. از همین جا تلاش‌های عجیب و غریب نعمت‌زاده برای صدور مجوزهای دخانیات آغاز می‌شود.  در تاریخ 18 آبان 1392 نیز نامه دیگری به نعمت‌زاده داده می‌شود که در آن از وزیر درخواست صدور مجوز برای افزایش تولید به یک شرکت تولید سیگار داده می‌شود و این بار نعمت‌زاده نه به معاون خود یا رئیس دفترش یا رئیس شرکت دخانیات بلکه به‌طور مستقیم به نیک‌منش، رئیس مرکز برنامه‌ریزی شرکت دخانیات دستور می‌دهد: «لطفا فورا مجوز افزایش ظرفیت تولید را صادر نمایید.» در همین ایام درخواست صدور مجوز برای واردات و تولید سیگار مارلبرو که متعلق به شرکت فیلیپ موریس است، داده می‌شود اما با توجه به دستور مستقیم دادستانی کل کشور، رئیس مرکز برنامه‌ریزی شرکت دخانیات با این موضوع مخالفت می‌کند. طبق گفته نمایندگان مجلس، کمیسیون اصل 90 قانون اساسی در اسفند ماه طی نامه‌ای به نعمت‌زاده اطلاع می‌دهد که حتی وزارت امور خارجه اعلام کرده شرکت فیلیپ موریس، سازنده سیگار مارلبرو وابسته به صهیونیست‌هاست و خواستار بررسی‌های بیشتر برای اعطای مجوز واردات و تولید این نوع سیگار می‌شود.  با وجود این، وزیر به صدور مجوز اصرار دارد و این فشارها موجب می‌شود در همان ایام جلسه‌ای با حضور درخواست‌کننده، رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور، مدیرحقوقی و معاون مبارزه با قاچاق مرکز تشکیل شود.  در این جلسه مسؤولان شرکت زرین تجارت خاورمیانه اعلام کردند نماینده انحصاری شرکت فیلیپ موریس از سال 1386 تاکنون هستند و چنانچه خلاف آن ثابت شود این مرکز نسبت به ابطال مجوزهای صادره اقدام خواهد کرد. در این جلسه مشخص شد همه مدارک پرونده این شرکت کپی بوده و هیچ‌کدام از مدارک تحویلی ترجمه رسمی نداشته و مقرر شد شرکت زرین تجارت خاورمیانه همه مدارک را طبق دستورالعمل واردات در اسرع وقت به مرکز ارائه دهد. نیک‌منش گزارش این جلسه را به نعمت‌زاده می‌دهد و حتی به وی گوشزد می‌کند کمیسیون اصل 90 با اعطای مجوز به شرکت فیلیپ موریس مخالفت کرده است اما گویا نعمت‌زاده از این نامه‌نگاری‌ها خسته می‌شود و ناگهان نیک‌منش، رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات از کار برکنار می‌شود! و «رمزی» جایگزین وی می‌شود البته 6 ماه زمان می‌برد که حکم سرپرستی رمزی تبدیل به حکم ریاست شود.  رئیس جدید مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور حسب دستور وزیر مجوز را برای آقای «ح» رئیس شرکت مذکور صادر می‌کند که متعاقب آن با حکم دادستان کل کشور مورخ 3/6/93 مجوز یادشده ابطال و به رئیس مرکز ابلاغ شده که از هرگونه صدور مجوز برای شرکت صهیونیستی خودداری کند. با وجود همه مخالفت‌ها در آبان 1393 وزیر صنعت، معدن و تجارت شخصا پای مجوزهای واردات و تولید سیگار مارلبرو را امضا می‌کند در حالی که چنین مجوزی را باید رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور امضا کند. بدین ترتیب حتی رئیس جدید مرکز نیز پای این مجوزها را امضا نکرده تا بیش از پیش مشخص شود وزیر صنعت اصرار عجیبی برای این کار داشته است. به‌طور معمول در صورت در دسترس نبودن یک مدیر، با توجه به قانون مدیر پایین‌تر می‌تواند از طرف وی دستوری بدهد و نامه‌ای امضا کند اما وزیر صنعت پای مجوز و نوشته‌ای «از طرف» امضا کرده که به مراتب پایین‌تر از وزارت بوده و نشان می‌دهد انگار وزیر برای امضای آن چاره‌ای نداشته و از نامه‌بازی‌ها و دستوردادن‌ها خسته شده است! معلوم نیست این مجوز چه اضطراری داشته که وزیر صنعت برای اجرای آن خود دست به کار شده است. این در حالی است که بسیاری از سایر صنایع و تولیدکنندگان منتظر گوشه‌چشمی از سوی وزیر هستند تا دستورات و برنامه‌ریزی‌های وزیر محترم، تولیدکنندگان و صنعتگران را از رکود خارج کند.
فیلیپ موریس و صهیونیست‌ها
شرکت فیلیپ موریس، تولیدکننده سیگارهای مارلبرو که دفتر مرکزی آن در نیویورک و مقر عملیاتی آن در لوزان سوییس است، یکی از شرکت‌های تولیدی مگاسایز با بیش از 25 درصد از سهم تولید سیگار جهان وابسته به رژیم صهیونیستی است، به نحوی که سیگارهای الکترونیکی آن تنها در سرزمین اشغالی تولید می‌شود و این شرکت صهیونیستی جزو شرکت‌های ممنوع‌المعامله است که هر ساله میلیون‌ها دلار کمک نقدی به اتحادیه جذب یهود به اسرائیل (UJA)، جامعه متعهد یهود (UJC)، کنگره یهودیان آمریکا (AJC) و سازمان‌ جاسوسی اسرائیل (موساد)، سازمان‌های مسیحی کاتولیک و یهودیان کاتولیک می‌کند. با وجود اینکه شرکت زرین تجارت دخانیات اصرار دارد نماینده رسمی شرکت فیلیپ موریس در ایران است، این شرکت طی اطلاعیه‌ای اعلام می‌کند اصلا نماینده‌ای با این نام ندارد و به هیچ‌کس در ایران اجازه واردات برندش را نداده است. با این وجود وزیر صنعت زیر بار نمی‌رود و اعلام می‌کند اصلا شرکت فیلیپ موریس، صهیونیستی نیست. نعمت‌زاده با وجود دستور دستگاه‌های نظارتی و حتی دادستانی کل کشور هیچ کدام از آنها را قبول ندارد و می‌گوید: شرکت فیلیپ موریس (تولیدکننده سیگار مارلبرو و برخی برندهای دیگر) «صهیونیستی» نیست و اگر این شرکت صهیونیستی بود، به طور قطع مجوزی برای آنها صادر نمی‌کردیم و پیش از آن، از این موضوع اطمینان حاصل کرده‌ایم. محمدرضا نعمت‌زاده در واکنش به ادعای سخنگوی شرکت «فیلیپ موریس» مبنی بر رد درخواست مجوز احداث کارخانه در ایران، گفت: اگر این نماینده به صورت رسمی اعلام کند که وارد بازار ایران شده و نمایندگی ایجاد کرده است، به طور قطع از سوی کشورهای غربی جریمه خواهد شد. یکی از درخواست‌ها این بوده که شرکت ایرانی به عنوان نماینده فیلیپ موریس، سیگار وارد کند، چرا که این شرکت نمایندگی رسمی در ایران ندارد و محصولات آن به صورت قاچاق وارد می‌شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: متاسفانه سیگار با برند مذکور به صورت قاچاق به ایران وارد می‌شود و در مقابل حقوق دولتی واردات نیز پرداخت نمی‌شود، بنابراین بحث اصلی این بود که واردات سیگار با این برند، از طریق نمایندگی رسمی صورت گیرد. این در حالی است که شرکت فیلیپ موریس که سیگار مارلبرو از شناخته‌شده‌ترین محصولات آن است، در پاسخ به «بی‌بی‌سی» اعلام می‌کند: «شرکت بین‌المللی فیلیپ موریس یا هریک از شرکت‌هایی که تحت نظر آن فعالیت می‌کنند، برای تولید محصولاتشان در ایران درخواست مجوز نداده‌اند.» در همین حال، سخنگوی فیلیپ موریس مطرح کرده است که پیش از این به شرکت‌های دخانیات در ایران گفته است هیچ‌کس این اختیار را ندارد که برای تولید یا فروش محصولات این شرکت در ایران یا هرگونه اقدام دیگری از جانب این شرکت درخواست بدهد. محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل 90 در این باره اظهار داشت: تاکنون پرونده‌‌هایی درباره واردات سیگار مارلبرو به کشور مطرح شده و در این باره مکاتبات زیادی صورت گرفته است و دستگاه‌های مختلف نیز درباره صهیونیستی بودن شرکت فیلیپ‌ موریس اظهارنظر کرده‌اند. حتی اگر درباره صهیونیستی بودن شرکت فیلیپ‌ موریس تردید وجود داشته باشد باز هم باید درباره واردات محصولاتش، تا تعیین‌تکلیف نهایی منتظر بمانیم. پورمختار تصریح کرد:‌ سیگار، محصولی نیست که برای واردات آن به کشور عجله داشته باشیم و بگوییم باید سریع‌تر وارد شود تا مشکل مردم برطرف شود.تا زمانی که درباره اصل موضوع صهیونیستی بودن شرکت فیلیپ ‌موریس تعیین‌تکلیف نشود، صدور مجوز برای واردات محصولاتش غیرمنطقی خواهد بود. رئیس کمیسیون اصل 90 با بیان اینکه موضوع صدور مجوز برای واردات سیگار مارلبرو در این کمیسیون پیگیری خواهد شد، گفت: درباره کم و کیف صدور مجوز، بررسی‌های لازم در کمیسیون اصل 90 انجام خواهد شد.

علی آهنگر: میرزا تقی‌خان پسر کربلایی‌قربان از پیشخدمتی فرزندان قائم‌مقام بزرگ فراهانی، با تکیه بر توانایی ذاتی، ایمان و اعتقادات پاک خویش توانست بر صندلی صدارت تکیه زند. او که در 25 محرم سال 1268 هجری از مقام صدارت عزل و 40 روز بعد به قتل رسید، حالا دیگر بیش از هر زمان در دل و ذهن مردم جا دارد. کتاب‌ها، مقاله‌ها، فیلم‌ها و سریال‌های زیادی در موردش تهیه و ساخته شده است، آنقدر که دیگر نیازی به تقریر مقاله‌ای از آن دست نباشد.
در این مقاله اما می‌خواهیم امیر را از نگاهی دیگر به تماشا بنشینیم، از دریچه معاهده ارزنه‌الروم و مذاکراتی که از آن می‌توانیم به مذاکرات 1+3 تعبیر کنیم؛ مذاکرات طولانی‌مدت و نفسگیر امیر با 3 کشور روس، انگلیس و عثمانی از یکسو و دربار تاثیرپذیر قاجار از قدرت‌های خارجی حاضر در مذاکرات از سوی دیگر که در سال 1259 هجری در شهر ارزروم عثمانی (شهری در شمال شرق ترکیه) آغاز شد و تا سال 1263 به مدت 4 سال و چند ماه ادامه یافت و به سرانجامی درخشان رسید.
از آنجا که این کنفرانس نخستین کنفرانس بین‌المللی بین ایران و چند کشور خارجی بود، بررسی عمیق و ریشه‌ای این مذاکرات شاید بتواند برای امروز ما نیز درس‌های مفیدی داشته باشد.
  ماجرا چه بود؟
از زمان صفویه به این سو، مشکلات و ادعاهای مرزی همواره موجب بروز جنگ‌هایی گسترده بین ایران و عثمانی می‌شد. جنگ‌هایی که مدت‌ها به طول می‌انجامید و رنج‌ها و خسارات زیادی را به کشورمان وارد می‌ساخت. شهرها، ایلات و عشایر استان‌های مرزی دست به دست می‌شدند؛ گاه دست عثمانی و گاه دست ایران.  عثمانی‌ها که مرزی طولانی با ایران داشتند، از سلیمانیه در شمالی‌ترین نقطه تا خرمشهر در جنوبی‌ترین نقطه مرزی ماجراهای زیادی را در سر می‌پروراندند - از جمله بر سر مالکیت اروندرود‌-  و همواره در صدد تعرض و تجاوز به این نواحی بودند. به‌علاوه، ترک‌های عثمانی همواره مشکلاتی را برای زائران ایرانی در عتبات عالیات و نیز در مکه و مدینه- که آنجا هم در آن زمان جزو دولت عثمانی بود- پدید می‌آوردند. در دوره افشاریه نیز چندین سال بین 2دولت ایران و عثمانی جنگ‌هایی رخ داد ولی سرانجام نادرشاه به این نتیجه رسید که باید صلح برقرار شود. او بعد از آخرین پیروزی‌اش در بغداد تصمیم نهایی خود را گرفت و قرارداد صلحی در سال 1156 هجری در کردان ساوجبلاغ تنظیم شد و به امضای 2 کشور رسید ولی در این قرارداد صلح حدود مرزها مشخص نشد و همین امر بهانه‌ای برای شروع جنگ‌های بعدی شد. آرامش موقتی که در مرزهای غربی ایران حاکم بود، در سال 1236 هجری پایان یافت و حکام و فرماندهان ترک مجددا بهانه تازه‌ای برای دامن زدن به آتش جنگ به دست آوردند.
در پاسخ به توطئه‌ها و دسیسه‌های مرزی عثمانی، عباس‌میرزا ولیعهد و فرمانده غیور سپاه ایران در اواخر سال 1236 هجری در مرز آذربایجان در مقابل ارتش ترک ایستاد و در نخستین برخورد در حوالی «توپراق» سپاه ترک را شکست داد و متوجه ارزروم شد. هنگامی که عباس‌میرزا قصد حمله به ارزروم را داشت، خسرو محمدپاشا که والی شهر بود، آنجا را ترک کرد و به جنوب ارزروم عقب نشست. در این حملات سرانجام شهرهای بایزید، ملازگرد، بدلیس و موش (موش هم‌اکنون نیز نام استانی در شرق ترکیه است) به تصرف سپاه ایران درآمد(صفر سال 1237).
در همین زمان سپاه ایران سلیمانیه را متصرف شد و از سامرا به طرف بغداد حمله برد. ترک‌ها برای بازپس‌گیری این شهرها با سپاهی بالغ بر 70 هزار تن به توپراق‌قلعه حمله‌ور شدند؛ عباس‌میرزا با 4000 نفر، تا رسیدن قوای کمکی مقاومت کرد. جنگی بسیار سخت و خونین درگرفت و کار از توپ و تفنگ به شمشیر و خنجر کشید. در آن جنگ سربازان ایران نهایت شهامت و شجاعت را بروز دادند و سرانجام پس از یک شبانه‌روز جنگ، سپاه ترک از کار افتاد. فرمانده آنان گریخت و توپخانه سپاه ترک به تصرف قوای ایران درآمد (شوال 1237).
عباس‌میرزا پس از این فتح نمایان، در دشتی خرم اردو زد و میرزاتقی‌خان فراهانی را که از پروردگان قائم‌مقام فراهانی و مردی مدبر و چرب‌زبان بود به ارزروم فرستاد تا با دشمن مغلوب در باب متارکه جنگ و عهدنامه صلح و حل اختلافات مرزی گفت‌وگو کند.
این اولین آزمون دیپلماسی مردی بود که بعدها در تاریخ ایران ماندگار شد. مردی که حالا بعضی خیلی دلشان می‌خواهد در جمع کوچک دوستان و هواداران‌شان خود را تکرار او و مانند او بدانند؛ غافل از آنکه مقایسه کردن خود با بزرگمردی که تاریخ به او نشان لیاقت و برجستگی داد، بی‌آنکه خودش حریصانه دنبال آن باشد، مقایسه‌ بحر با کوزه است:
گر بریزی بحر را در کوزه‌ای
چندگنجد؟ قسمت یک روزه‌ای
اوایل سال1237 هجری مذاکرات صلح بین نمایندگان 2 دولت در تهران و ارزروم آغاز شد. فتحعلی‌شاه شرایط صلح را که از آن جمله پرداخت خراج سالانه از طرف عثمانی به ایران بود به اطلاع سلطان عثمانی رسانید ولی سلطان از قبول آن سرپیچی کرد و خود طی نامه‌ای مواد اساسی عهدنامه را نوشت و به تهران فرستاد. فتحعلی‌شاه بدون آنکه متوجه ضعف کلی نیروهای ترک و موقعیت مناسب سیاسی و نظامی ایران در برابر عثمانی باشد و شاید برای خاتمه دادن به جنگ‌ها و زد و خوردهایی که تمام دوره سلطنت او را گرفته بود، با پیشنهاد سلطان عثمانی موافقت کرد و دستور داد تفصیل قرارداد تهیه و به امضای نمایندگان 2‌طرف برسد.
این عهدنامه که به عهدنامه ارزروم اول مشهور است سرانجام در سال 1238 به امضای هر دو کشور رسید. از مفاد اساسی این عهدنامه که یک مقدمه و 7 ماده داشت، تسهیل در صادرات کالاهای ایران از طریق عثمانی به کشورهای اطراف مدیترانه و نیز تسهیل در مسافرت مردم ایران به مشاهد متبرکه در کربلا و نجف و جلوگیری از اذیت و آزار آنها بود. اما خطوط مرزی همچنان در این عهدنامه مبهم و بلاتکلیف ماند و به قرارداد 1156ق نادرشاه ارجاع شد در حالی که در آن قرارداد هم روشن نبوده است. اختلافات ارضی و مشکلات سرحدی همچنان در مرز غربی از سلیمانیه تا خرمشهر باقی ماند. تعیین نشدن خطوط مرزی و مشخصات جغرافیایی نقاط سرحدی، به صورت یک مشکل سیاسی موجب تیرگی روابط دولت می‌شد و بهانه‌های لازم را برای فشارهای استعماری روسیه و مداخله‌های انگلستان و دست‌اندازی و تجاوز مرزداران عثمانی به مرزهای ایران می‌داد.
این موضوع در سال 1254 هجری به واقعیت پیوست؛ زمانی که محمدشاه قاجار هرات را به محاصره خود درآورده بود، پاشای بغداد زمان را مغتنم شمرد و به خرمشهر (که در آن زمان محمره نامیده می‌شد) هجوم برد. مردم محلی در مقابل این هجوم دفاع جانانه‌ای کردند ولی در برابر سپاه زمینی و دریایی پاشا شکست خوردند و تلفات زیادی دادند. سپاهیان عثمانی شهر را غارت کردند، جمعی از مردان را به قتل رساندند و عده‌ای از زنان و دختران خرمشهر را به اسارت بردند. محمدشاه پس از اطلاع از این حمله و قتل و غارت، سفیرانی را به استانبول فرستاد و خواستار عذرخواهی و عزل و مجازات پاشای بغداد و جبران خسارت‌های وارده به خرمشهر شد. اما دولت عثمانی که خرمشهر را جزو امپراتوری خود می‌دانست، از قبول خواسته‌های ایران سرپیچی کرد. در همین موقع، سپاه عثمانی که در مصر مشغول نبرد بود، از مصریان شکست سختی ‌خورد و بخش مهمی از ناوگان جنگی عثمانی به تصرف مصریان در‌آمد.
این شکست، برتری نظامی را به ایران داد و محمدشاه تصمیم گرفت به بغداد حمله و کربلا و نجف را تسخیر کند. اما سفیران روس و انگلیس که می‌دانستند عثمانی با شکست از مصریان حالا در موضع ضعف قرار دارد و ایران در این جنگ پیروز خواهد شد، با فشار بر دولت ایران و بویژه میرزاآغاسی که خود سر و سری با انگلستان داشت، جلوی حمله ایران به بغداد را می‌گیرند و درنهایت موافقت ایران را برای تشکیل کمیسیون حل اختلاف مرزی به دست می‌آورند.
کمیسیون حل اختلاف برای مذاکره و اخذ تصمیم درباره حدود مرزی 2 کشور، در سال 1259 هجری در ارزروم تشکیل شد.
نماینده ایران در این مذاکرات یک بار دیگر وزیر نظام میرزاتقی‌خان امیرکبیر بود؛ نماینده‌ای که حالا به کمال بلوغ سیاسی و نظامی رسیده بود.
این کمیسیون متشکل بود از نمایندگان دولت‌های روس، انگلیس و عثمانی. امیرکبیر در این کمیسیون باید برای تعیین حدود مرزی و تثبیت حاکمیت ایران بر شهرهای غرب، شمال غرب و جنوب ایران، دور یک میز مذاکره به مصاف نه‌تنها دولت عثمانی بلکه نمایندگان روس و انگلیس هم می‌رفت. رابرت کرزن یکی از نمایندگان انگلیس در این مذاکرات درباره امیرکبیر می‌نویسد: «این شخص از تمام نمایندگان عثمانی، انگلیس و روسیه که در این وقت در ارزنه..‌الروم بودند قابل ملاحظه‌تر و ممتازتر بود و با هیچ‌یک از آنها قابل مقایسه نبود».
مذاکرات به هیچ‌وجه آسان نبود. قریب 4‌سال‌و‌نیم به طول انجامید و دولت‌های عثمانی و روس و انگلیس برای به زانو درآوردن امیر از هیچ کوششی فروگذار نکردند. آنها حتی کار را به جایی کشاندند که اوباش شهر ارزروم به اردوی امیرکبیر هجوم آوردند و تعدادی از همراهان او را مجروح ساختند و حتی خود امیر نیز جراحت برداشت، خانه‌ای که در آن اسکان داشتند ویران شد و اموال‌شان به غارت رفت و 2 تن از همراهان امیر کشته شدند.
از سوی دیگر روس و انگلیس از ضعف و سرسپردگی درباریان قاجار نیز نهایت استفاده را کرده و دربار را هم در مقابل اراده و تصمیم امیرکبیر قرار دادند به نحوی که هرازگاه نامه‌ای از دربار به ارزروم می‌رسید و موقعیت را برای امیر سخت و سخت‌تر می‌کرد. امیرکبیر ناچار مبارزه سختی را با دربار نیز آغاز کرد.
بعد از چهار سال و نیم مذاکره‌ سخت و جانفرسا، سرانجام نمایندگان روس، انگلیس و عثمانی در برابر اراده آهنین امیر تسلیم شدند؛ حاکمیت ایران را بر خرمشهر پذیرفتند، حق کشتیرانی ایران را در شط‌العرب (اروندرود) اقرار و حدود مرزی ایران را در سرتاسر مرزهای غربی مشخص کردند؛ یعنی همان مرزی که امروز نیز مرز میان ایران و عراق شناخته می‌شود.
معاهده «ارزنه..‌الروم دوم» برقرار شد و امیرکبیر با پیروزی و سرافرازی کامل در یک نبرد دیپلماتیک سرانجام پیروزمندانه به ایران بازگشت.
اما ماجرای اختلاف مرزی و ادعاهای همسایه غربی نسبت به شهرهای ایران پایان نیافت. بعد از جنگ اول جهانی و فروپاشی عثمانی در سال 1918 میلادی و تشکیل دولت عراق در سال 1921، این کشور تازه‌تاسیس نیز چشم طمع به شهرهای ایران داشت. عراقی‌ها همچنان خرمشهر و شط‌العرب (اروندرود) را برای خود می‌خواستند.
مزاحمت‌های مرزی و زد و خوردهای همیشگی جریان داشت تا اینکه ماجرا به انعقاد قرارداد 1975 الجزایر منتهی شد که یک بار دیگر تثبیت مفاد همان معاهده ارزنه..‌الروم امیرکبیر بود.
اما گویا خرمشهر و اروندرود چیزی نبود که همسایه غربی بخواهد از آن چشم بپوشد. عراق منتظر فرصت بود تا یک بار دیگر اشتباهات گذشتگان خود را تکرار و خرمشهر و اروندرود را از آن خود سازد. طلوع انقلاب اسلامی این توهم را در ذهن خودکامگان عراق دامن زد که حالا موقع مناسب فرارسیده است. قراردادهای گذشته پاره شد و خرمشهر و دیگر شهرهای ایران در شهریور 1359 یک بار دیگر از سمت همسایه غربی مورد هجوم و تاخت و تاز قرار گرفت. «خرمشهر» را «خونین‌شهر» ساختند و مانند بسیاری از شهرهای دیگر به اشغال خود درآوردند اما این بار حضرت امام خمینی و امت شهیدپرور حماسه‌ای آفریدند که تاریخ مانندش را به یاد ندارد و شد آنچه در حافظه همیشه تاریخ تا ابد باقی‌ خواهد ماند. صدام پس از شکست از رزمندگان اسلام، سرانجام به قرارداد 1975 که در واقع همان قرارداد ارزنه..‌الروم بود، بازگشت.
***
اما این قطعه تاریخ چه درس‌هایی برای امروز ما دارد؟
1- دشمن تا در موضع ضعف قرار نگیرد پای میز مذاکره نمی‌آید. چنانکه هم در مذاکره اول و هم در مذاکره دوم ارزروم، دولت عثمانی در موضع ضعف نظامی قرار داشت و ایران در هر دو مورد دارای برتری دفاعی و نظامی بود.
2- نقش ویژه رهبری؛ درک شرایط و نقاط ضعف و قوت خودی و دشمن، قدرت تصمیم‌گیری و تعیین چارچوب اساسی مذاکرات، نقش ویژه رهبری را عیان می‌سازد. در مذاکره اول با آنکه ایران برتری نظامی داشت ولی فتحعلی‌شاه این برتری نظامی و ضعف قوای عثمانی را درک نکرد و با گذشتن از خواسته‌های خود تن به قراردادی داد که خواست آنان بود و در مذاکره دوم نیز محمدشاه از برتری نظامی ایران سود نجست و از استفاده از قوای نظامی صرف‌نظر کرد.
3- قراردادها و معاهدات تا جایی دوام دارد که کشور ما ایران همچنان قوی و نیرومند باشد؛ به محض اینکه دشمن ضعف یا سستی اندکی را در ما ببیند یا تصور کند، قراردادها را پاره کرده و به ادعاهای گذشته خود بازخواهد گشت.
4- توان و برتری دفاعی و نظامی اصل انکارناپذیری است که مذاکره‌کنندگان را، پشت میز مذاکره در موضع برتر قرار می‌دهد.
5- مرد اول مذاکره باید مردی توانمند، کامل و مسلط در جلسات باشد، در میز مذاکره باید بتواند دیگران را تحت تاثیر استدلال‌ها و روشن‌بینی‌های خود قرار دهد؛ چنانکه امیرکبیر بود. نمایندگان روس و انگلیس بعدها همواره عظمت روحی و شکوه کلامی امیرکبیر را خاضعانه مورد ستایش قرار می‌دادند.
6- هرگونه ابهام در جملات و مفاد قرارداد می‌تواند موجب سوء‌استفاده‌های بعدی قرار گیرد؛ سوء‌استفاده‌هایی که گاه ممکن است به برپایی یک جنگ منجر شود.
7- و نکته آخر اینکه؛ آنچه در یک مذاکره مهم در سطحی بین‌المللی به دست می‌آید، می‌تواند گریبانگیر نسل‌های آینده حتی در قرن‌های بعد شود، پس در تنظیم مفاد قرارداد باید پیامدهای درازمدت را بر منافع زودگذر ترجیح داد.

گروه بین‌الملل: وضعیت شهر فرگوسن آمریکا، دیروز شنبه در آستانه اعلام نظر هیات عالی منصفه درباره قتل مایکل براون، نوجوان سیاهپوست به‌دست یک افسر پلیس سفیدپوست، متشنج شد و رئیس‌جمهوری این کشور را به فراخوان طرفین برای حفظ آرامش واداشت. باراک اوباما خواستار خونسردی همه طرف‌ها و برگزاری تظاهرات مسالمت‌آمیز در شهر فرگوسن از توابع سنت لوئیس شد. بر پایه این گزارش با وجود سرمای شدید در فرگوسن از توابع شهر سنت لوئیس، گروهی از معترضان شامگاه جمعه با برگزاری تظاهرات اعتراضی خواستار محاکمه دارن ویلسون، افسر سفیدپوست پلیس شدند که روز 9 اوت (18 مرداد) مایکل براون را به ضرب گلوله کشت. در صورتی که هیات منصفه ویلسون را مقصر بشناسد وی باید در دادگاه حاضر شود و دستگاه قضایی درباره وی رای خواهد داد اما اگر هیات منصفه او را مقصر نشناسد به این معناست که او نیازی به پاسخ درباره تیراندازی به براون، جوان سیاهپوست ندارد. فرماندار این ایالت از سه‌شنبه هفته گذشته (27 آبان) گارد ملی را در میسوری به حالت آماده‌باش درآورده است، پلیس فدرال آمریکا (اف بی‌آی) نیز یکصد نیروی اضافی به این شهر اعزام کرده است. اینکه فرماندار ایالت میسوری اعلام وضع فوق‌العاده می‌کند و دستور استقرار نیروهای پلیس و گارد ملی را می‌دهد و اینکه افراد کلاهخود به سر در این منطقه مستقر شوند به منزله آن است که گویی برای جنگ آماده می‌شود و نه صلح.  به نظر می‌رسد مقامات مسؤول در این ایالت پیش‌بینی می‌کنند نوعی جنگ رودررو در این منطقه بروز پیدا کند. براساس این گزارش، مردم شهر بعد از کشته شدن براون به طور پراکنده با به راه انداختن تظاهرات اعتراضی خواستار محاکمه و مجازات این مامور پلیس شده و بدون اعتنا به تهدیدها و هشدارهای پلیس شهر به اعتراضات خود ادامه می‌دهند. بی‌اعتنایی مسؤولان دولتی و بویژه جی نیکسون، فرماندار این ایالت به خواسته مردم شهر برخشم و اعتراض آنها افزوده و موجب بالا گرفتن اقدامات خشونت‌آمیز آنها در فرگوسن و شهرهای اطراف شده است.  فرگوسن شهرستان کوچکی از توابع شهرستان سنت لوئیس در ایالت میسوری آمریکاست که براساس آمارگیری سال 2010، 21 هزار و 203 نفر جمعیت دارد و با ترکیب جمعیتی 67 درصد سیاهپوست و 29 درصد سفیدپوست، بیشتر به عنوان شهری سیاهپوست‌نشین شناخته می‌شود. با این حال سیاهپوستان در مناصب مدیریتی و دولتی آن، کمتر جای دارند و پلیس این شهر نیز تماما از سفیدپوستان تشکیل شده است. معترضان خشمگین همچنین در تظاهرات ماه اکتبر (مهر) در اعتراض به رفتارهای نژادی پلیس و نقض حقوق بشر، پرچم آمریکا را در شهر فرگوسن به آتش کشیدند. در جریان تظاهرات و ناآرامی‌های گسترده در ایالت میسوری و شهر فرگوسن که برای بیش از یک ماه ادامه داشت، همچنین 2 نفر از تظاهرکنندگان با تیراندازی نیروهای پلیس کشته شدند و ده‌ها نفر نیز در این ایالت دستگیر و به زندان انتقال یافتند. شبکه تلویزیونی «سی‌بی‌اس نیوز» گزارش داد این 2 نفر مواد منفجره با هدف استفاده در تظاهرات خریداری کرده بودند.  اعتراضات مردمی در ایالت میسوری آمریکا علیه نقض حقوق بشر، به دیگر نقاط آمریکا نیز سرایت کرده است.

گروه سیاسی: ۳۱۳ دانشجوی نخبه دانشگاه صنعتی شریف طی نامه‌ای از همه «اقشار دلسوز جامعه» دعوت کردند برای مطالبه‌ حقوق ملی هسته‌ای در گردهمایی بزرگ «توقف ممنوع» در آستانه سالگرد توافق ژنو به آنها بپیوندند. نخبگان دانشگاه شریف از مردم برای تجمع مقابل رآکتور تهران در روز یکشنبه -امروز- دعوت کردند.  به گزارش نسیم در بخشی از این نامه آمده است: «طی یک سال گذشته با امید بستن به کشورهایی معدود  شاهد غفلت از پیشرفت کشور در برخی زمینه‌ها بودیم. در این مدت عدم تحقق تعهدات طرف آمریکایی، به ما آموخت به وعده‌های پوچ بیگانگان در رابطه با لغو تحریم‌ها نباید دلخوش باشیم و پیشرفت و رشد شتابنده کشور را به تعویق بیندازیم. از این رو، ما دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف به نمایندگی از جامعه نخبگانی کشور، اعلام می‌داریم بدون دل‌بستن به وعده‌های شیطان بزرگ، آماده‌ حرکت علمی جهادی در زمینه‌ تخصص و توانایی‌هایمان برای پیشرفت درون‌زا و هرچه پرشتاب‌تر کشور هستیم و در راه حفظ سرمایه‌های گرانبهایی که ملت ایران برای دستیابی بدان‌ها هزینه‌های بسیاری را متحمل شده، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم کرد و همچون شهید احمدی‌روشن‌ها تا پای جان ایستادگی خواهیم کرد. همچنین از مسؤولین محترم تقاضای همکاری و همراهی در مسیر تلاش برای رشد درون‌زای کشور  و احقاق حق توسعه صنعت ‌هسته‌ای فارغ از وعده‌های دروغین مستکبرین داریم.  در این راستا از همگی دانشجویان، نخبگان و اقشار دلسوز جامعه دعوت می‌نماییم برای مطالبه‌ این خواسته‌ بحق ملی در گردهمایی بزرگ «توقف ممنوع» در روز یکشنبه 2 آذر 1393 (در آستانه سالگرد توافق ژنو)، مقابل رآکتور تحقیقاتی تهران، به‌عنوان نمادی از پیشرفت کشور، به ما بپیوندند.
نامه نخبگان امیرکبیر به رئیس‌جمهور
بیش از ۳۹۰ دانشجوی دانشگاه امیرکبیر نیز طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور با بیان اینکه غرب می‌خواهد تحریم را به عنوان چماقی همیشگی علیه ملت ایران به‌کار گیرد تاکید کردند لغو یکباره تحریم‌ها، ظرفیت غنی‌سازی به میزان ۱۹۰ هزار سو و حفظ ساختار آب سنگین رآکتور اراک باید خطوط قرمز هرگونه توافقی باشد. در بخشی از  این نامه آمده است: «باید همیشه به این نکته توجه شود که آمریکا برد خود را در نابودی جمهوری اسلامی دنبال می‌کند، رویایی که با ایستادگی ملت ایران چندین سال است که به خوابی پریشان مبدل گشته است لذا تیم مذاکره‌کننده وظیفه دارد که با حفظ عزت و ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی‌های دشمن، از حقوق ملت کوتاه نیاید». در بخش دیگر این نامه آمده است: «تعلیق به جای لغو» موضوعی است که آمریکا دنبال می‌کند تا با حفظ اصل تحریم‌ها و فضای روانی آن، همچنان اثرات تحریم  را استمرار بخشد و از آن به‌عنوان چماقی برای فشار بهره ببرد بنابراین جهت گشایش در مسائل اقتصادی  به هیچ‌وجه نباید به سناریوی «تعلیق به جای لغو» تن داد. این نامه می‌افزاید: «تیم مذاکره‌کننده باید بداند وظیفه مهمی بر دوش دارد که مسلما در تاریخ ثبت خواهد شد و باید در مقابل زیاده‌خواهی‌های آمریکا، این دشمن ملت ایران، ایستادگی نماید چرا که خواست آنان تحمیل توافقنامه‌ای ننگین بر جمهوری اسلامی است و توجه داشته باشیم که در صورت کوتاه آمدن از حقوق مردم و خدشه‌دار گشتن عزت و استقلال ملی باید پاسخگو باشیم».
 

با موافقت رهبر حکیم انقلاب، سرپرستی نجفی در وزارت علوم تا زمان اخذ رای اعتماد وزیر پیشنهادی علوم و صدور حکم وزارت ادامه دارد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در پی نامه رئیس‌جمهور به حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای و موافقت معظم‌له و براساس نامه مورخ 29/8/ 1393 رئیس دفتر و سرپرست نهاد ریاست جمهوری، مدت سرپرستی دکتر نجفی در وزارت علوم تا زمان اخذ رای اعتماد وزیر پیشنهادی علوم و صدور حکم وزارت تمدید شد.
 

مادران جنگ آمریکا که سازمانی غیرانتفاعی و مردم‌نهاد است ابتدا در سال 1917 تاسیس شد و اعضای آن را مادرانی تشکیل می‌دهند که هنگام جنگ، فرزندان‌شان در خدمت ارتش هستند یا زمانی در جنگ حضور داشتند و همچنین مادرانی که فرزندان‌شان در جنگ کشته شده‌اند. سپس در دوران جنگ دوم جهانی، سازمان مادران ستاره آبی آمریکا تاسیس شد و به حمایت مادرانی می‌پرداخت که پسر یا دختران‌شان در جنگ فعالانه حضور داشتند. در دوران جنگ دوم جهانی این مادران با نصب پرچمی روی پنجره خانه‌شان مشخص می‌شدند که  روی این  پرچم به تعداد افرادی که از آن خانواده در جنگ حضور داشتند ستاره آبی حک می‌شد. سازمان مادران جنگ بدین وسیله در نظر داشت به این مادران و اعضای خانواده‌شان که زندگی‌شان تحت تاثیر جنگ قرار گرفته بود  کمک کرده و از آنها دربرابر رنج‌های احتمالی بیشتر حمایت کند. به مرور اهداف این سازمان گسترده‌تر شد و ارائه خدماتی چون توانبخشی  و بیمارستانی به سربازان مجروح این خانواده‌ها در دستور کار قرار گرفت.  این سازمان تا سال 2011 تمام زنانی که فرزندان‌شان در جنگ حضور پیدا می‌کردند را به عضویت می‌پذیرفت  و امروزه نیز  با موافقت رئیس‌جمهور وقت آمریکا – اوباما -  این سازمان از میان مادربزرگ‌ها، مادرخوانده‌ها و شهروندان آمریکایی که در خارج از ایالات متحده زندگی می‌کنند و فرزندان‌شان در جنگ هستند نیز عضو می‌پذیرد.  سازمان مادران ستاره آبی در بخش‌های توانبخشی فیزیکی و عاطفی، تسهیلات درمانی، حمل و نقل، آذوقه، تهیه لباس و برقرار کردن ارتباط‌های دوستی و قدردانی و عشق و محبت به این مادران رنج‌کشیده فعال است.  زمان جنگ دوم جهانی این سازمان 30 هزار نفر و در دوران جنگ کره و ویتنام چندهزار نفر عضو داشت. از آوریل 2014 نیز7500 نفر از مادران عضو این سازمان شده‌اند.  از طرفی انجمن مادران ستاره طلایی که همزمان با سازمان مادران ستاره آبی در سال 1917  در جنگ اول جهانی در آمریکا تاسیس شد صرفا مختص مادرانی بود که فرزندان‌شان را در جنگ از دست داده بودند. این انجمن کاملا غیرانتفاعی و سیاسی بود و به حمایت از این مادران در کاهش درد و رنج‌شان می‌پرداخت. بنیانگذار این انجمن، گریس دارلینگ سی بولد،  مادری بود که پسرش را در جنگ اول جهانی از دست داده و حتی جسدش نیز به دستش نرسیده بود و آرامش خود را در کمک به سربازان مجروح و حمایت از خانواده‌هایی که برخی از اعضای خانواده‌شان را از دست داده بودند پیدا کرد. او نه‌تنها در بیمارستان به کمک مجروحان می‌پرداخت  بلکه با مادرانی که پسران‌شان را در جنگ از دست داده بودند دست دوستی می‌داد و غم‌هایشان را با یکدیگر در میان می‌گذاشتند.  سپس گریس، محفلی از این مادران را تشکیل داد تا با در میان گذاشتن احساسات‌شان با یکدیگر به کمک هم بیایند و درد مشترک‌شان را با کمک هم آسان‌تر  بپذیرند. از معروف‌ترین مادرانی که بعدها عضو این انجمن شد آلتا سالیوان بود که 5 پسر خود را در جنگ از دست داده بود که بعدها به احترام این مادر و مادران فرزند از دست داده دیگر تمبری با نام مادران ستاره طلایی چاپ شد. امروز نیز این سازمان همچنان به قوت خود باقی است و به یاری این مادران می‌شتابد. سپس، باراک اوباما آخرین روز سپتامبر را به نام «خانواده و مادران ستاره طلایی» نامگذاری کرد.
همسران ستاره طلایی
در دوران جنگ دوم جهانی، در کنار انجمن‌های مادران ستاره آبی و طلایی، انجمن دیگری هم مشغول فعالیت شد که اعضای آن را زنانی تشکیل می‌دادند که همسران‌شان را در جنگ از دست داده بودند. این انجمن بویژه به زن‌هایی که فرزند داشتند بسیار کمک می‌کرد و با تخصیص دادن نام دختران و پسران ستاره طلایی به حمایت آنها در زمینه‌های مختلف و مشاوره و هدایت آنها می‌پرداخت که این روند را تا به امروز حفظ کرده است. کشور ایالات متحده به 8 ناحیه تقسیم شده و در هر ناحیه از این سازمان‌های حمایتی مادران، زنان و فرزندان تشکیل شده است.
قبرستان ملی آرلینگتون (بخش 60)
بخش 60 قبرستان آرلینگتون که در ویرجینیا قرار دارد مدفن کشته‌شدگان جنگ‌های عراق و افغانستان است و این مکان روزهای یکشنبه محل تجمع زنان و مادرانی است که عزیزان‌شان را در جنگ از دست داده‌اند. آنها با تعریف کردن خاطراتی از فرزند یا همسران‌شان و همچنین نحوه کشته شدن آنها و احساس خودشان نسبت به این حوادث، اندکی از بار اندوهی را که همیشه به تنهایی کشیده‌اند می‌کاهند. برخی از آنها خوشحال هستند که می‌توانند با کسانی صحبت کنند که دردشان را می‌فهمند و گاهی اوقات هم تولد عزیز از دست رفته‌شان را در این آرامگاه برگزار می‌کنند. قبرستان ملی آرلینگتون این روزها مکان مراسم‌ هفتگی این زنان غصه‌دار است.
 

هنوز هم آن داربی بعد از انقلاب در زمستان سال 63 را نمی‌توان از خاطره‌ها پاک کرد،‌ حمید درخشان که در اولین داربی خود بعد از نیمه‌تمام ماندن فوتبال باشگاهی(به خاطر حمله عراق به خاک ایران فوتبال باشگاهی تعطیل شده بود)‌ در آن روز وحشتناک و شلوغ استادیوم آزادی چنان دریبلی از رضا نعلچگر خورد که تا مدت‌ها آرم برنامه‌های ورزشی بود. توپی را که نعلچگر فرستاد پرویز مظلومی به تور دروازه پرسپولیس نواخت تا تاریخی‌ترین گل پرویز در همان بازی نوشته شود. حمید آن روز تلخ‌ترین داربی خود را تجربه کرد و با اینکه در یک دهه بعد در قامت مربی پرسپولیس در نبرد جام حذفی شاگردان ناصر حجازی را 3 بر صفر شکست داد ولی هنوز هم وقتی صحبت از داربی و درخشان به میان می‌آید ناخودآگاه ذهن‌ها به سمت سال 63 بازمی‌گردد. حالا از آن روزها چیزی حدود 30 سال می‌گذرد و حمید فرکوش (پسوند فامیلی درخشان)‌ همانی که منصور امیرآصفی فقید او را از زمین‌های پایین شهر و خاکی راه‌آهن شکار کرد با چهره‌ای کاملا تغییر یافته،‌ با افکاری کاملا جدید می‌خواهد برگی در کارنامه این چند سال داربی قرار دهد که تا سالیان سال حرف و حدیث کوچه و خیابان باشد. حالا شانس باید با پرسپولیس یار باشد که حمید تلخ‌ترین شکست را متحمل نشود! داربی کسل‌کننده و ترسوی تهران در 2 سال اخیر آنقدر ملال‌آور شده که کمتر کسی باور می‌کند درخشان یا قلعه‌نویی بتوانند طلسم این بازی بی‌هیجان را بشکنند. البته  حمید درخشان وقتی روبه‌روی دوربین خبرنگاران قرار می‌گیرد ژست یک مربی فاتح را به خود گرفته و بیشتر سعی می‌کند به فوتبال استقلال حمله کند و با لفظ اتوبوسی خواندن تاکتیک‌های آبی‌ها بار تساوی شدن بازی را به دوش امیر می‌اندازد. درخشان گفت: «ما به دنبال مهار نقاط قوت و استفاده از ضعف استقلال هستیم. با توجه به داشته‌هایمان امیدوارم روز خوبی داشته باشیم و بتوانیم دل هواداران را شاد کنیم. شرایط داربی قابل پیش‌بینی نیست و بازیکنان باید خودشان را با آن تطبیق دهند. داربی یک بازی بزرگ است و به بازیکنان فشار می‌آورد. نمی‌توانم درباره نقاط قوت تیمم صحبت کنم زیرا روی این موضوع کار و تمرین کرده‌ایم اما درباره تیم حریف باید بگویم استقلال تیم بزرگی است و سمت راست این تیم نقطه قوتش محسوب می‌شود. خسرو حیدری عملکرد خوبی در سمت راست این تیم دارد. ما سعی می‌کنیم نقاط قوت استقلال را بپوشانیم و با انجام یک بازی هوشمندانه به پیروزی برسیم. تیم ما پتانسیل بالایی دارد.ما می‌رویم که 3 امتیاز بازی را بگیریم و کاری هم به نحوه بازی تیم حریف نداریم. نمی‌خواهیم درباره اینکه آنها می‌خواهند اتوبوسی بازی کنند هم فکر کنیم. ما فقط به دنبال کسب 3 امتیاز بازی هستیم. امیدوارم با انجام یک بازی تهاجمی، به این مهم دست یابیم البته ریسک نمی‌کنیم و در کنار انجام یک بازی تهاجمی محتاطانه نیز عمل خواهیم کرد.» درخشان در پاسخ به سوالی درباره تفکرش در این بازی گفت: «خیلی از افکار بسته به شرایط بازی باید پیاده شود. ما تدابیری را برای داربی اندیشیده‌ایم اما شاید شرایط بازی کاری کرد که همه چیز بر عکس شد. شاید حریف ما با 10 دفاع به زمین بیاید و همه چیز به هم بریزد. امیدوارم هر دو تیم بازی تهاجمی ارائه دهند تا همگان از دیدن این بازی لذت ببرند. ما تفکرات‌مان در تمرین‌ها بازی هجومی بوده و به دنبال آن هستیم.» حالا باید دید حرف‌های درخشان تا چه اندازه عملیاتی می‌شود و پرسپولیس چگونه بدون داشتن مهره‌های تاثیرگذار می‌تواند برنده این بازی باشد. خبرها حاکی از این است که پیام صادقیان نیز نمی‌تواند به داربی برسد.
شهر آورد پایتخت در ایستگاه پایانی نیم‌فصل
آخرین و حساس‌ترین دیدار هفته پانزدهم رقابت‌های لیگ برتر را تیم‌های استقلال و پرسپولیس برگزار خواهند کرد. داربی سنتی پایتخت که حساس‌ترین بازی فصل محسوب می‌شود و هواداران دو تیم از ابتدای فصل در انتظار آن بسر می‌برند در حالی به ایستگاه 79 رسیده که کمتر کسی است که امیدوار باشد این بازی پیروز داشته باشد. 4 بازی قبلی 2 تیم با تساوی بدون گل به پایان رسیده و با توجه به اینکه هر دو مربی به دنبال حفظ رکورد نباختن‌شان در داربی هستند، احتمال تساوی این بازی افزایش پیدا می‌کند، هرچند اگر بخواهیم نیمه پر لیوان را ببینیم باید بگوییم جنس این داربی با داربی‌های قبلی فرق دارد.در این داربی برخلاف 4 داربی قبلی که استقلال معمولا در صدر جدول بود و با یک امتیاز هم جایگاهش را حفظ می‌کرد، وضعیت مناسبی ندارد و با توجه به شکست تراکتورسازی و توقف سپاهان، بهترین فرصت برای کم کردن فاصله با این دو تیم ایجاد شده و استقلال نمی‌خواهد آن را به‌راحتی از دست بدهد. از سوی دیگر درخشان برای اینکه بتواند بالاخره خودش را در دل هواداران پرسپولیس جا کند باید این بازی را ببرد. او می‌تواند با یک پیروزی علاوه بر تزریق یک روحیه مناسب به تیمش، خودش را هم تا پایان فصل در پرسپولیس بیمه کند. نکته دیگری که امید به تساوی نکشیدن این دیدار را افزایش می‌دهد، آن است که نقاط ضعف 2 تیم دقیقا مناطقی است که حریف در آن قدرتمند است. پرسپولیس بشدت در کناره‌ها بویژه در سمت چپ دچار ضعف است و این فرصت مناسبی برای فخرالدینی و حیدری است تا بتوانند از آن منطقه به پرسپولیس گل بزنند، در سوی دیگر استقلال بشدت در قلب دفاع و میان هافبک‌ها و دفاع‌هایش دچار ضعف است، این همان جایی است که پرسپولیس با نوری متحول شده و نوروزی می‌تواند برای استقلال مشکل‌ساز شود. استقلال در این دیدار جاسم کرار را به دلیل محرومیت و محمد قاضی را به دلیل مصدومیت ندارد، پرسپولیس نیز عباس‌زاده را به دلیل مصدومیت در این دیدار نخواهد داشت. 79 داربی پایتخت از سویی تحت تاثیر درگذشت غلامحسین مظلومی است. پیشکسوت استقلال با 5 گل زده در داربی‌ها، جزو تاریخ‌سازان این تقابل سنتی محسوب می‌شود و شاید آبی‌ها برای هدیه کردن پیروزی‌شان در این دیدار به او، کمی به لحاظ روحی در شرایط بهتری از حریف قرار داشته باشند و البته جدا از این مساله، استقلال بر روی کاغذ هم شانس بالاتری از پرسپولیس در این داربی دارد هرچند که به قول پیشکسوتان 2 باشگاه، نتیجه این دیدار ربطی به جایگاه 2 تیم در جدول و بازیکنانش ندارد. داربی 79 روز یکشنبه ساعت 18 با قضاوت یدالله جهانبازی برگزار می‌شود.
 

ابوذر باقری: علمای بلاد اسلام عملا و علنا علیه فتنه تکفیری داعش به پا خاسته‌اند. داعش اگرچه یک گروه تروریستی است اما ادعای آنان مبنی بر اتکا به آموزه‌های اسلامی در واقع خاکریز آنان برای توجیه مشروعیت فعالیت‌های غیرانسانی است. اگرچه نشانه و نوک پیکان تروریست‌های داعش به سمت شیعیان است اما در عمل آنچه در عراق و سوریه رخ داد؛ کشتار مسلمانان اعم از شیعه و سنی بود که تحت بدعت‌های داعش شایع شد. به گزارش «وطن امروز»، از مدت‌ها قبل علمای مشهور اهل سنت نسبت به جنایت‌های داعش اعلام برائت کردند. اکنون، همزمان با روزهایی که تروریست‌های داعش در عراق و سوریه زمینگیر شده‌اند؛ علمای بلاد اسلام نیز دست به کار شده، عملا وارد میدان شده‌اند تا این‌بار شیعه و سنی در قالب روشنگری علیه تکفیر، قلب فتنه تکفیر، یعنی فرقه وهابیت را مورد حمله قرار دهند.  اگرچه براساس شنیده‌ها، علمای اهل سنت در الازهر درصدد راه‌اندازی همایشی علیه داعش و تکفیر طی هفته‌های آینده هستند اما در ایران اسلامی، مرجعیت شیعه با اراده وارد میدان شده است تا پیشگامی در عرصه مقابله با فتنه تکفیر در جهان اسلام را بار دیگر اثبات کند. امروز یکشنبه 2 آذرماه «کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» در شهر مقدس قم، یعنی قلب مرجعیت شیعه برگزار می‌شود. حضور 400 نفر از علمای اهل سنت از ویژگیهای قابل توجه این کنگره است.
 این اجلاس دو روزه اگرچه به ریاست آیت‌الله‌العظمی مکارم‌شیرازی و با هدایت‌های علمی آیت‌الله‌العظمی سبحانی آغاز می‌شود اما بدنه کارشناسی کنگره شامل علمای مشهور و شناخته‌شده‌ای از شیعه و سنی و از میان 80 کشور جهان است. کما اینکه در معرفی این کنگره نیز به حضور همزمان علمای شیعه و سنی در شکل‌گیری این کنگره اشاره شده است. براساس این گزارش، هدف اصلی این کنگره در واقع در 3 محور قابل ارزیابی است و شامل «شناسایی مبانی فتنه تکفیر»، «وحدت جهان اسلام برای مقابله با فتنه تکفیر» و «روشنگری و تدبیر برای جلوگیری از فتنه‌های دیگر» است. در واقع آنچه قرار است در کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام اتفاق بیفتد، واکاوی و ریشه‌یابی دلایل شکل‌گیری فتنه تکفیر، و ارائه راهکارهای عقیدتی برای مقابله با مبانی شکل‌گیری چنین فرقه‌هایی است. از سوی دیگر اراده الازهر برای برگزاری یک همایش مشابه نیز حاکی از ضدیت افکار عمومی جهان اسلام با تفکر تکفیری داعش است. اگرچه انتقادهایی نسبت به عدم ورود بموقع و قاطعانه الازهر به فتنه داعش وجود دارد اما به هر حال برگزاری همایش الازهر نیز به نوبه خود می‌تواند نشانه خوبی برای ایجاد وحدت اسلامی علیه تکفیر باشد. البته در کنگره قم برخی چهره‌ها و مسؤولان تراز اول الازهر نیز حضور خواهند داشت به طوری که استاد احمد محمود کریمه، رئیس گروه فقه مقارن دانشگاه الازهر نخستین کسی بود که با حضور در قم، دعوتنامه رسمی حضور در کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام را از آیت‌الله مکارم‌شیرازی دریافت کرد. در اطلاعیه کنگره نیز آمده است: «از آنجا که خطر جریان‌های تکفیری، تمام مسلمانان و جوامع اسلامی را تهدید می‌کند و مبانی فکری و عقیدتی و عملکرد آنان، با عقاید، سیره و روش همه مسلمانان در تضاد است؛ این کنگره اختصاص به فرقه خاصی ندارد و همه فرق اسلامی در آن شرکت خواهند داشت. به همین سبب ارزیابان و اعضای کمیته‌ها نیز متشکل از علمای شیعه و سنی می‌باشند.» راهکارهای علمی این کنگره نیز شامل این موارد است:
الف ـ تبیین پیشینه، کارنامه و عملکرد سیاه جریان‌های تکفیری در جهان اسلام
ب - نقد و بررسی انحرافات اعتقادی جریان‌های تکفیری
ج - نقد و بررسی شبهاتی که توسط این جریان‌ها بر بال امواج رسانه‌ها و فضای سایبری جهان اسلام را تهدید می‌کند.
د - نقد و بررسی پیامدهای سیاسی‌ - اجتماعی جریان‌های تکفیری و همگرایی آنها با دشمنان قسم‌خورده اسلام
هـ - بررسی راه‌های برون‌رفت از فتنه تکفیر و ترسیم جامعه ایده‌آل.
افشاگری علیه وهابیت
اما همانطور که گفته شد، کنگره قم به دنبال روشنگری و افشاگری علمای بلاد اسلامی علیه ماهیت واقعی وهابیت است. به همین دلیل است که قطعا در این کنگره برنامه‌ها و بررسی‌های ویژه‌ای برای این مهم در نظر گرفته شده است. به گزارش «وطن امروز»، مراجع و متون قابل ارائه در این کنگره به صورت ویژه بر موضوع وهابیت و اندیشه و آرای این فرقه تمرکز کرده است. ده‌ها کتاب درباره ماهیت و تبارشناسی وهابیت در این کنگره محل مراجعه و مطالعه علمای اسلامی خواهد بود ضمن اینکه صدها مقاله نیز در این کنگره به بحث گذاشته خواهد شد. گفته می‌شود حتی مشاهدات عینی برخی روحانیون در مکه و مدینه و آنچه وهابیت بر سر مردم عربستان آورده نیز به عنوان بخشی از این همایش در نظر گرفته شده است. به هر حال به نظر می‌رسد از امروز و همزمان با آغاز به کار این کنگره بسیار مهم، ریشه فتنه تکفیری، یعنی وهابیت و سعودی‌ها برای مقابله با انتقال پیام‌های این کنگره تقلا خواهند کرد.

گروه سیاسی:‌ آش ماجرای غنچه قوامی و ارتباط او با رسانه‌های ضدانقلاب آنقدر شور بود که وکیل مدافع وی نیز چندی پیش از ابراز ندامت قوامی خبر داد. علیزاده طباطبایی در گفت‌وگویی صراحتا اعلام کرد موکلش مرتکب تخلفاتی شده و دادسرا آن را جرم محسوب کرده است. وی در عین حال به نقل از موکلش گفته بود: «من اشتباهاتم را پذیرفتم؛ من خائن و وطن‌فروش نیستم. از آنها که از اعدام و خفقان در ایران می‌گویند متنفرم. آنها می‌خواهند جایزه حقوق‌بشر بگیرند. از رسانه‌های خارجی منزجر هستم. من مشکلات کشورم را به خارجی‌ها منتقل نمی‌کنم. تمام اشتباهاتم را پذیرفته‌ام». جریان رسانه‌ای ضدانقلاب نیز که از هر فرصتی برای ماهیگیری استفاده می‌کند از همان ابتدا سعی داشت بازداشت غنچه قوامی را به ورود وی به ورزشگاه ربط دهد. موضوعی که صراحتا با تکذیب وکیل مدافع وی مواجه شد. وی اعلام کرد: «اصلاً اتهامش مربوط به مسائل والیبال نبوده است. هرکس گفته بی‌خود گفته و اصلاً چنین‌چیزی نبوده است». دادسرای عمومی و انقلاب تهران نیز همان موقع با انتشار  اطلاعیه‌ای در این‌باره تصریح کرد: «... در تاریخ ۸ تیر امسال با احضار متهم و برخی تحقیقات صورت گرفته، معلوم گردید نامبرده در فعالیت‌های تبلیغی علیه نظام مشارکت داشته و ضمن ارتباط با دست‌اندرکاران و مرتبطین شبکه‌های ماهواره‌ای از جمله شبکه‌ بی‌بی‌سی فارسی و اپوزیسیون خارج از کشور، در تجمعات و راهپیمایی‌های ضدنظام حضور داشته است. دستگیری و تشکیل پرونده‌ اتهامی برای غنچه قوامی، ارتباطی به موضوع حضور نامبرده در ورزشگاه آزادی و تماشای مسابقات والیبال نداشته و نامبرده صرفاً از جهت اتهامات منعکس شده در پرونده تحت تعقیب قرار گرفته است». اما به فاصله چند روز بعد از این گفت‌وگوی وکیل مدافع غنچه قوامی درباره ابراز ندامت موکلش، روز گذشته علیزاده طباطبایی اعلام کرد خانواده قوامی از او خواسته‌اند از ادامه وکالت بر پرونده غنچه قوامی استعفا کند. علیزاده‌طباطبایی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به این موضوع اظهار داشت: بعد از صدور رای پرونده غنچه قوامی، خانواده وی از من خواستند استعفا بدهم و به‌رغم توضیحاتی که دادم و گفتم با توجه به صدور رای، دیگر وکیل وی نیستم و مرحله تجدیدنظر وکالتنامه جدید می‌خواهد اما اصرار داشتند استعفا بدهم بنابراین استعفای خود را به دادگاه اعلام کردم و نوشتم به درخواست خانواده استعفا داده‌ام.
جزئیات بیشتر از استعفای اجباری
اکنون به نظر می‌رسد این تقاضای خانواده قوامی از وکیل سابق دخترشان  با توجه به مصاحبه چند روز گذشته علیزاده طباطبایی چندان موضوع پیچیده‌ای نباشد.   در همین رابطه یک منبع آگاه جزئیات بیشتری را از چگونگی استعفای علیزاده‌طباطبایی از پرونده غنچه قوامی ارائه کرد. این منبع به تسنیم گفت: بعد از مصاحبه اخیر آقای طباطبایی و اعلام اظهار ندامت غنچه در دادگاه و اینکه اتهامات وی ربطی به موضوع والیبال ندارد، خانواده غنچه قوامی به منزل وی رفته و حتی علی علیزاده (نامزد غنچه قوامی) با وکیل این متهم تماس گرفته و می‌گوید چرا گفته اتهام غنچه قوامی ارتباطی با والیبال و ورزش ندارد. وی افزود: در گردش کار ابتدایی تهیه شده برای پرونده غنچه قوامی، همکاری با دولت انگلیس، اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی و فعالیت تبلیغی علیه نظام، اتهام قوامی بود که دو مورد اول در مرحله بازپرسی منع تعقیب خورد. این منبع آگاه ادامه داد: با توجه به اینکه برای غنچه قوامی کمپین راه انداخته بودند و بی‌بی‌سی حمایت می‌کرد، اظهارات آقای علیزاده‌طباطبایی، مبنی بر ارتباط نداشتن اتهامات وی به ورزش و والیبال و اظهار ندامت غنچه قوامی، برای آنان بسیار گران بود. وی یادآور شد: بعد از صحبت‌های آقای علیزاده‌طباطبایی، خانواده غنچه قوامی از او خواستند صحبت‌هایش را تکذیب کند و حتی تهدید کردند اگر تکذیب نکند در رسانه‌های خارجی آبروی او را می‌برند. این منبع آگاه اضافه کرد: حتی مادر غنچه قوامی به وکیل وی گفته که ما می‌خواهیم دخترمان تبدیل به قهرمان شود و شما با این اظهارات همه چیز را خراب کردی. در نهایت وقتی وکیل غنچه قوامی خواسته خانواده غنچه را تامین نکرده و اظهاراتش را تکذیب نمی‌کند از او می‌خواهند استعفا بدهد. به گفته وی، غنچه قوامی علاوه بر یک سال حبس، به دو سال ممنوع‌الخروجی نیز محکوم شده است. علیزاده‌طباطبایی، وکیل مدافع سابق غنچه قوامی پیش‌تر درباره پرونده موکلش به تسنیم گفته بود: یکی از پرونده‌هایی که الآن درگیر آن هستم پرونده غنچه قوامی است. وی گفته بود: اصلاً اتهامش مسائل مربوط به والیبال نبوده است. هرکس گفته بی‌خود گفته و اصلاً چنین ‌چیزی نبوده است. این دختر فقط در فضای مجازی یک غلط‌هایی کرده بود و خودش هم وقتی بازجویی شد و قبل از اینکه او را ببینم و بدون اینکه چیزی به او القا کنم، گفت: من اشتباه کرده‌ام. علیزاده‌طباطبایی افزود: غنچه یک دختر مسلمان است مانند 90 درصد دخترانی که در جامعه می‌بینید. اشکالاتی مانند بقیه دارد و خودش هم پذیرفته است. این خیلی مهم است طرف بپذیرد اشتباه کرده است. گفت‌وگوی وکیل مدافع غنچه قوامی بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت به طوری که پس از انتشار این مصاحبه، مادر غنچه قوامی در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌های خارجی معاند نظام، اظهارات وکیل دخترش را نادرست خواند و گفت: «بعد از چند روز بی‌خبری، آقای علیزاده روز دوشنبه (26 آبان) استعفا کرد و ما هنوز وکیل جدیدی نگرفته‌ایم. آقای علیزاده‌طباطبایی چند روز گذشته اظهارات کذبی کرده بود که ما متعجب شدیم و نمی‌دانستیم دلیل آن چیست. مثلا گفته بود بازجویی‌ها به‌خاطر ماه رمضان و روزه‌داری دختر من طولانی شده است در صورتی که بازجویی اصلا ربطی به ماه رمضان ندارد». سوسن مشتاقیان گفت: «دختر من به‌خاطر مساله والیبال دستگیر شده و بیشتر بازجویی‌هایش هم در همین باره بوده است.»
اکنون به نظر می‌رسد خانواده قوامی بهتر است به جای تکذیب همه شواهد موجود در پرونده دختر خود و خواستن عذر وکیل مدافع آن به‌خاطر افشاکردن ماهیت پرونده و ابراز ندامت غنچه قوامی، به فکر راهکارهای دیگری برای قهرمان‌سازی از فرزندشان باشند. توجه خانواده قوامی به این موضوع نیز لازم است؛ ارتباط با عناصر بیگانه و شرکت در تجمعات ضدحاکمیت در هر نظامی در هر جای دنیا، قطعا مجازات سنگین‌تری از آنچه جمهوری اسلامی برای دختر آنها در نظر گرفت خواهد داشت.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی موسوی‌نژاد*:‌ مساله هوای تهران از آنجا اهمیت دوچندان پیدا کرد که مسؤولان محیط‌زیست ادعا کردند آلودگی هوای تهران و کلانشهر‌ها مربوط به بنزین پتروشیمی‌ها بوده و این بنزین تولید داخل، آلودگی زیست‌محیطی دارد به همین بهانه طی سال جاری بنزین وارداتی جایگزین بنزین پتروشیمی‌ها شد و پس از آن مسؤولان سازمان محیط‌زیست اعلام کردند هوای تهران با توزیع بنزین وارداتی بهتر و پاک شده است اما آنچه طی روزهای اخیر مشاهده و برای مردم و جامعه مشهود شد، آلودگی شدید هوای تهران و شهرهای بزرگ بوده و در حقیقت ادعای مسؤولان اینجا مشخص می‌شود تا چه میزان صحت داشته(!) البته همه بحث این نیست و مساله دیگر عدم اعلام علت آلایندگی هوا از سوی شرکت کنترل کیفیت هوا است که به نوعی این شرکت، همنوا با مسؤولان محیط‌زیست شده و این ادعا را شفاف یا رد نمی‌کند. در گذشته شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، گزارش‌ها را به همراه علت آلودگی به صورت شفاف بیان می‌کرد و این مورد تایید همه بود و اشکالی نداشت با این وجود طی روزهای اخیر آلودگی به مرحله هشدار رسیده اما از اظهارات کارشناسی دقیق درباره علت آن خبری نیست که به نظر می‌رسد دلیل این امر، گرایش و چرخش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران به سمت مسؤولان سازمان محیط‌زیست باشد. در سال‌های اخیر عامل اصلی آلودگی هوای تهران توزیع بنزین بی‌کیفیت بود که پس از آن بنزین تولید داخل با استاندارد یورو 4 توزیع شد. در حال حاضر مسؤولان برای وارد کردن بنزین، بنزین پتروشیمی‌ها را غیراستاندارد می‌خوانند ولی نسبت به غیراستاندارد و آلاینده‌تر بودن بنزین وارداتی آن موضع‌گیری نمی‌کنند و چشم خود را بر آلودگی هوای تهران بسته‌اند(!) روشن است آلودگی هوا در پاییز تغییر نکرده در حالی که سازمان محیط‌زیست مدعی بهتر شدن هواست. اما چگونه است مسؤولان این سازمان، این تفاوت را احساس می‌کنند ولی برای مردم قابل لمس نیست. ملت چطور باید با این اظهارات قانع شود؟! این موضوع نیز مانند کاهش تورم و خروج از رکود و رونق تولید بوده و برای مردم روشن و قابل درک نیست. در این حالت چند نکته و سوال وجود دارد. چرا با وجود گزارش‌ها و آلودگی مشهود هوا، مسؤولان محیط‌زیست زیر بار آن نمی‌روند و به دنبال ثابت کردن حرف‌های خود هستند و با دستکاری آمارها اطلاعات غلط ارائه می‌کنند؟
مشکل دیگر عدم ارائه آمار کارشناسی از میزان آلودگی بنزین وارداتی بوده و دیگر اینکه شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیز در کنار محیط‌زیست قرار گرفته و موضع شفاف نمی‌گیرد. حتی احتمال دارد با توزیع بنزین وارداتی یورو 2 که استاندارد آن از بنزین پتروشیمی‌ها هم کمتر است، نسبت به گذشته هوا آلوده‌تر باشد از این جهت است که محیط‌زیست و شرکت کنترل کیفیت هوا برخلاف ادعای بهتر شدن هوا با بنزین وارداتی، گزارش ارائه نمی‌دهند. بنده معتقدم کیفیت بنزین تولید داخل بهتر از نوع وارداتی بوده و مشاهده می‌شود ادعای واردات بنزین یورو 4 از سوی مسؤولان صحت ندارد.
بعد دیگر این موضوع سیاسی‌شدن آلودگی هوا، محیط‌زیست و سلامت شهروندان است که یک معضل بزرگ است، چرا باید دستگاه‌های مرجع و تخصصی به‌دست شخصیت‌های «سیاسی‌کار» سپرده شود که به نظر بدترین نوع انتصاب است. خانم ابتکار اگر می‌خواهد کار سیاسی کند بهتر است در مناصب دیگر فعالیت کند زیرا سلامت مردم و جامعه نه‌تنها شوخی‌بردار نیست؛ بلکه اعتماد مردم نسبت به سازمانی که باید کاملا تخصصی و مردم‌دوست باشد، خدشه‌دار می‌شود. دیگر اینکه نفع مسؤولان محیط‌زیست در بنزین وارداتی چیست که ادعای پاکی هوا می‌کنند در حالی که هیچ تاثیری نداشته و مدتی است در برابر آلوده بودن آن سکوت می‌کنند. پیشنهاد این است که موضوع سلامت و محیط‌زیست به دست نهادهای فنی و تخصصی مستقل سپرده شود تا قضاوت غیرسیاسی با حضور مخالفان و موافقان بنزین توزیعی صورت گرفته و موضوع به حاشیه کشیده نشود. به نظر می‌رسد عده‌ای قصد زمین زدن دولت را داشته  و اجازه نمی‌دهند دولت کار اصلی و مسؤولیت خود را انجام دهد. متاسفانه برخی اصلاح‌طلبان افراطی در مجموعه دولت ورود کرده‌اند که نگران‌کننده است و به نفع دولت و نظام عمل نمی‌کنند و این زیبنده نیست به همین علت رئیس‌جمهور محترم نباید اجازه سوءاستفاده به برخی افراد را بدهند تا خدای ناکرده، مباحث سیاسی سرفصل کارها نشود زیرا آسیب جدی به همراه دارد و به جای ارائه راهکارهای عملی اصل موضوع منحرف می‌شود.
 قطعا مجلس و نهادهای نظارتی به موضوع آلودگی هوای تهران ورود خواهند کرد تا عملکرد توزیع بنزین وارداتی مورد ادعای مسؤولان از لحاظ پاکی مشخص شود و در کنار آن نیز مسؤولان و مدیران علاوه بر نظارت بهتر و بیشتر بر شرکت کنترل کیفیت هوا، با اقدامات عاجل که مهم‌ترین آن، بهبود وضعیت ناوگان حمل و نقل عمومی و تشویق مردم به استفاده از آن است، گامی در جهت کاهش آلایندگی هوا بردارند.
*نماینده مردم دشتستان
و عضو کمیسیون انرژی مجلس