رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی در اعتراضات چند شب گذشته در این کشور نقش داشتند تاکید کرد اقدامات محدودکننده‌ای را در ارتباط با شبکه‌های اجتماعی به اجرا خواهیم گذاشت. «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه که نشست اتحادیه اروپایی را برای شرکت در یک جلسه امنیتی در پاریس پیرامون اعتراضات اخیر در این کشور نیمه کاره رها کرد و به کشورش بازگشت، گفت: وضعیت اکنون در فرانسه غیرقابل قبول شده است. براساس گزارش الجزیره، وی با اشاره به درگیری‌های گسترده نیروهای امنیتی فرانسه با معترضان به کشته شدن یک نوجوان 17 ساله به دست پلیس که از سه روز پیش آغاز شده است اضافه کرد، اعتراضاتی که با خشونت همراه شود غیرقابل توجیه است.

رئیس‌جمهور فرانسه در ادامه تاکید کرد دولتش تدابیر بیشتر و ویژه‌تری را در ارتباط با اعتراضات اتخاذ می‌کند و تهدید کرد با هرکسی که به موسسات دولتی حمله یا نهادهای دولتی را غارت کند قاطعانه برخورد خواهد شد. مکرون همچنین افزود: برای محافظت از شهروندان فرانسوی بسیاری از فعالیت‌های عمومی در برخی مناطق لغو خواهد شد. وی با اشاره به بازداشت گسترده صدها نفر درپی اعتراض‌های 3 شب گذشته آن را گردن شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدئویی انداخت و گفت: بسیاری از بازداشت‌شده‌ها نوجوان هستند و این مسؤولیت برعهده والدین است و آنها باید از مشارکت فرزندان‌شان در اعتراضات جلوگیری کنند.

رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی در حوادث اخیر در این کشور نقش داشتند همچنین تاکید کرد برای حذف محتوای تحریک‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی اقداماتی [محدودکننده] را اجرا خواهیم کرد و این شبکه‌ها باید محتوای حساس را حذف کنند و مسؤولیت خود را انجام دهند. وی که در نشست امنیتی اضطراری صحبت می‌کرد تاکید کرد در صورت لزوم جلسات امنیتی ادامه خواهد یافت اما به دستگاه‌های اجرایی فرانسه دستور داد برای کنترل شورش‌ها نیروهای امنیتی بیشتری مستقر شوند.

نوید مؤمن: این روزها چهره سران ناتو از  شنیدن نام کی‌یف و زلنسکی در هم کشیده می‌شود! شکست در نبرد باخموت و متعاقبا ناکامی ارتش اوکراین در ضد حمله اخیر علیه روسیه و شکست شبه‌کودتای واگنر علیه پوتین ظرف کمتر از ۲۴ ساعت، به وضوح نشان می‌دهد آتلانتیکی‌ها در آینده با تاثیر شکست‌های میدانی اوکراین در مذاکرات صلح با روسیه مواجه خواهند شد. این در حالی بود که آمریکا و انگلیس طی ماه‌های گذشته اصرار داشتند از مزیت‌های میدانی اوکراین به مثابه مولفه‌ای برای وادارسازی روس‌ها در امتیازدهی به غرب استفاده شود. آنچه در بحبوحه ناامیدی و شکست ناتو در اوکراین خودنمایی می‌کند، وعده‌ای تحت عنوان عضویت اوکراین در ناتو است. براستی تکلیف این وعده غربی‌ها چه می‌شود؟ چرا حتی برخی اطرافیان زلنسکی قصد دارند در آینده، سکوت خود را در قبال خیانت آشکار ناتو به کی‌یف بشکنند؟ تحقیر اوکراین در پرونده عضویت این کشور در پیمان آتلانتیک شمالی در ۳ سطح قابل بررسی و تحلیل است.

۱- ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو و برخی مقامات ارشد این مجموعه امنیتی، تاکید کردند اساسا بر مبنای نگاه ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک، جایگاه اوکراین در ناتو محفوظ است و این کشور، به پیمان آتلانتیک شمالی تعلق دارد! اما پس از مدتی اندک و زمانی که شکست‌های میدانی اوکراین در برابر روسیه نمود بیشتری یافت، دبیرکل ناتو در چرخشی آشکار اعلام کرد تنها در صورت پیروزی در میدان نبرد، اوکراینی‌ها می‌توانند نسبت به عضویت در ناتو امید داشته باشند! به عبارت بهتر، در سطح اول آتلانتیکی‌ها عضویت مطلق و ذاتی اوکراین در ناتو را تبدیل به عضویت مشروط کردند.

۲- وزرای دفاع کشورهای ناتو در جریان نشست اخیر خود در بروکسل، تاکید کردند اساسا عضویت اوکراین در ناتو امکانپذیر نیست و نباید در این خصوص دیگر وعده‌ای به کی‌یف داد! استدلال حداقل ۱۱ وزیر دفاع ناتو این بود که در بحبوحه نبرد کنونی (جنگ اوکراین) قطعا نمی‌توان عضویت اوکراین در ناتو را محقق کرد، زیرا در این صورت، وفق ماده 5 اساسنامه پیمان آتلانتیک شمالی، کل اعضای ناتو موظف به ورود مستقیم به میدان جنگ و حمایت میدانی محض از اوکراین خواهند شد؛ موضوعی که خط قرمز نظامی - میدانی اعضای ناتو است. از سوی دیگر، پس از پایان جنگ نیز امکان پیوستن اوکراین به پیمان آتلانتیک شمالی وجود دارد، زیرا قدر متیقن هر گونه پیمان صلحی که میان اوکراین و روسیه منعقد شود (بویژه با توجه به دست برتر میدانی روس‌ها)، بی‌طرفی نظامی اوکراین در نظام بین‌الملل و امتناع دائم آن از پیوستن به ناتو خواهد بود. 

در چنین شرایطی، آتلانتیکی‌ها گزینه «شراکت ناتو - اوکراین» را مطرح کردند، به این معنا که اوکراین به یکی از شرکای با اولویت اعضای پیمان آتلانتیک شمالی تبدیل شود؛ بدون آنکه به عضویت دائم این پیمان درآید اما در اینجا نیز تعارضی وجود دارد که منجر به عقب‌نشینی آتلانتیکی‌ها نسبت به وعده حداقلی اخیر شده است. تبدیل کردن اوکراین به شریک با اولویت ناتو قطعا از سوی روسیه تحمل نمی‌شود، مگر آنکه بسیاری از همکاری‌های نظامی و امنیتی متعارف میان ناتو و بازیگران خارج از این مجموعه، در قبال اوکراین در نظر گرفته نشود! به عنوان مثال، کشورهای سوئد و استرالیا اکنون در عین اینکه هنوز به عضویت رسمی ناتو درنیامده‌اند اما بر اساس شراکت خود با اعضای ناتو، در همه عملیات‌ها و مانورهای ناتو در دیگر نقاط دنیا حضور و مشارکت دارند اما چنین قاعده‌ای در قبال کشوری مانند اوکراین صادق نیست. اساسا شرایط اوکراین به گونه‌ای است که قهرا اعضای ناتو ۲ گزینه بیشتر در برابر آن پیش رو ندارند: عضویت دائم در پیمان آتلانتیک شمالی یا عدم عضویت مطلق! در اینجا گزینه‌ای به نام شراکت استراتژیک با ناتو محلی از اعراب ندارد، زیرا شرایط جنگ و صلح، بازیگران را به سوی «پذیرش موقعیت مطلق» و نه «جایگاه  و وضعیت  نسبی» سوق می‌دهد! 

رئیسی: جامعه اسلامی از این توهین نخواهد گذشت

رئیس‌جمهور کشورمان روز گذشته در جمع نمازگزاران جمعه در مصلای شهر رفسنجان ضمن محکومیت شدید اهانت به قرآن کریم در سوئد تصریح کرد: در کشورهای اروپایی که مدعی آزادی و احترام به عقیده دیگران هستند، به ارزشمندترین کتاب الهی که برای هدایت بشر آمده، یعنی قرآن کریم اهانت می‌کنند و  نه فقط قلوب 2 میلیارد مسلمان، بلکه قلب پیروان تمام ادیان الهی، آسمانی و ابراهیمی و تمام آزادزنان و آزادمردان را  جریحه‌دار می‌کنند. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی توهین به قرآن  کریم را توهین به همه ادیان الهی، توهین به انسانیت، توهین به بشریت و توهین به همه ارزش‌های الهی دانست و تاکید کرد: جامعه اسلامی از این توهین نخواهد گذشت. رئیسی با بیان اینکه آنها به دروغ طرفدار آزادی بیان، قلم و عقیده هستند، چرا که اگر طرفدار آزادی بودند قرآن جلوه آزادی است، افزود: آنها با آزادی مخالفند و می‌خواهند همان استبداد رای و نظر باطل خودشان را  با تابلوی آزادی به بشریت تحمیل کنند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم پنجشنبه 8 تیر اعلام کرد: همه جهان ‌اسلام اهانت به کتب‌ آسمانی و قرآن‌ کریم را قویا محکوم می‌کند. اجازه دادن در اهانت به مقدسات دینی و قرآن‌کریم با هر توجیهی از سوی سوئد پذیرفته نیست. دموکراسی و آزادی خواندن این رفتارها، فقط و فقط مشوق تروریسم و افراط‌گرایی است. دودش قبل از هر طرفی به چشم غرب خواهد رفت. از سویی هتک‌ حرمت قرآن کریم در سوئد، کاردار سفارت سوئد در تهران را در غیاب سفیر این کشور به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران کشاند. این دپیلمات سوئدی توسط مدیرکل غرب اروپای وزارت امور خارجه به این وزارتخانه احضار شد. مدیرکل غرب اروپا در احضار کاردار سوئد ضمن محکوم کردن اقدام اخیر در سوئد در اهانت به مهم‌ترین مقدسات اسلامی، سکوت و رفتار منفعلانه دولت سوئد را عاملی برای جسورتر شدن ناقضان یکی از اصول بنیادین و بدیهی حقوق بشر یعنی اصل احترام به ارزش‌های دینی و آسمانی برشمرد.

دکتر محمدسهیل سرو: با پیروزی انقلاب اسلامی ایران دوران جدیدی از عالم به وجود آمده که دین و انقلاب اسلامی در آن نقش محوری دارند. از این رو دشمنی دشمنان را با انواع راهکارها در پی دارد و توانمندترین حربه دشمنان ایجاد ناامیدی است، در حالی که ظرفیت‌های امیدبخش برای ادامه راه از یک سو و وجود انگیزه در جامعه از سوی دیگر گواه بر حضور امید در عرصه‌های مختلف است. از دید آیت‌الله خامنه‌ای، راهکار بروز امید وابسته به تحقق اعتماد در عرصه جامعه از طریق پایبندی عملی مسؤولان به آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب است.

همچنین با توجه به اندیشه رهبر انقلاب، «امید» کلید اساسی همه قفل‌هاست و نخستین توصیه پیش از همه چیز بوده که بدون آن هیچ گامی نمی‌توان برداشت. می‌توان به این نکته آگاهی یافت که امید در واقع همه چیز است؛ هم نظر است هم عمل، هم ذهن است هم عین و به طور کلی آن را می‌توان نگاه خوش‌بینانه به آینده و متکی به واقعیت‌های عینی تعریف کرد. هرچند امید هم امید بی‌جا نیست؛ امیدی است که واقعیت‌ها، کاملا ما را به درستی آن نوید می‌دهد به طوری که سیاست تبلیغی و رسانه‌ای دشمن و فعال‌ترین برنامه‌های آن مأیوس کردن مردم و حتی مسؤولان و مدیران ما از آینده است.

امید است که انگیزه تلاش می‌دهد و انگیزه‌ها و اراده‌های منفصل را به یکدیگر متصل و لباس یکپارچگی و هم‌جهتی را در قواره جامعه تنظیم می‌کند. از این رو، اساسی‌ترین قضیه «امید» است. از جمله سخت‌ترین کارهایی که علیه من و شما انجام می‌شود این است که امید را از ما برانند؛ سعی کنید امید را زنده نگه دارید. امید به پیروزی، امید به پیشرفت و امید به موفقیت، هر انسانی را به حرکت وادار می‌کند. اگر شما بخواهید یک انسان فعال و سرزنده و شادابی از حرکت بیفتد، کافی است او را ناامید کنید. اگر ناامید کردید، دست‌های فعال سست خواهد شد و زانوان فعال و استوار به لرزه خواهد افتاد. در واقع امید بزرگ‌ترین قوه محرکه انسان و عاملی حرکت‌برانگیز است، لذا اگر امید نباشد، حرکت هم نخواهد بود.

امید در تضاد با مفاهیمی همچون بی‌ارادگی و غفلت و ترس و در ترادف با مفاهیمی همچون انگیزه، شجاعت، حرکت و پیشرفت، جهاد، اعتماد و تعهد است.

1- عنصر بی‌ارادگی و غفلت: زمانی که جامعه‌ای ناامید است، عنصر اراده و انگیزه در آن کمرنگ می‌شود و امید به بهبود امور، تلاش و جدیت را جهت دستیابی به هدف می‌طلبد، در حالی ‌که جامعه ناامید انگیزه حرکت در جهت تحقق اهداف را ندارد؛ هر چند هدفی ترسیم شده باشد اما انگیزه حرکت به سمت آن وجود ندارد.

کار دشمن این است که با نفوذ و اختلال محاسباتی، ترس و امید کاذب به جامعه و مسؤولان انتقال می‌دهد که نتیجه آن نیز غفلت و غافلگیری از دشمن خواهد بود. این کار با شیوه‌هایی همچون «خبرهای دروغ، تحلیل‌های مغرضانه، وارونه نشان دادن واقعیت‌ها، پنهان کردن جلوه‌های امیدبخش، بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک نشان دادن یا انکار محسنات بزرگ... با رسانه‌های صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان» انجام می‌شود.

۲- ترس: ترس مفهومی تهی از امید است. ترس حرکت و پیشرفت را از فرد و جامعه سلب می‌کند و توقف و سکون را به بار می‌آورد و در مواردی حتی موجب ذلت و خواری نیز هست، در حالی که امید، انسان را به کنشگری وامی‌دارد و انگیزه و جوشش را در او تقویت می‌کند. از این رو رهبر انقلاب ترس را در کنار یأس و در تقابل با امید استعمال کرده‌اند. «اینجانب همواره از امید کاذب و فریبنده دوری جسته‌ام اما خود و همه را از نومیدی بیجا و ترس کاذب نیز برحذر داشته‌ام و برحذر می‌دارم» (بیانیــه گـام دوم انقلاب، ۱۳۹۷).

* مؤلفه‌های امیدزا

۱- انگیزه، حرکت و پیشرفت: امید در یک معنا به معنی انگیزه و انگیزه داشتن است. «آن چیزی که جنگنده را، رزمنده را در جبهه نگه می‌دارد، امید است. باید امید داشته باشد، بداند که می‌تواند به پیروزی برسد. این امید را بایـد زنده نگه داشت».

۲- اعتماد و تعهد: امید امری اعتمادآفرین است و به تعبیری می‌توان این ۲ مفهوم را متناظر یکدیگر دانست. «یک کلید اصلی وجود دارد و آن امید دادن و اطمینان دادن به مردم است. اگر مردم ناامید شدند، اعتماد خودشان را از دست دادند و متزلزل شدند، شکست قطعی است». در جای دیگری نیز رهبر انقلاب این ۲ واژه را باهم استفاده کرده‌اند: «عامل اصلی پیروزی در صحنه بودن مردم است؛ عامل در صحنه بودن مردم، امید و اطمینان آنهاست. این امید را باید در مردم تقویت کرد؛ مردم را نباید ترساند؛ مردم را نباید بدبین کرد، بی‌اعتماد کرد».

* چگونگی تحقق امید

چگونگی تحقق امید از سرفصل‌های اساسی در مباحث پیرامون امید و امیدواری است. چه‌بسا گفت‌وگوها از امید بسیار است اما مسیر دستیابی به آن روشن نیست. رهبر انقلاب اسلامی تحقق امید را وابسته به چند عامل دانسته‌اند:

اول، نترساندن یکدیگر: «قرآن کریم می‌فرماید: «الَّذِینَ قالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ»؛ این از طرف دشمن است؛ بترسید - «قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ فَاخْشَوْهُمْ» نسبت داده شود به دشمن - آیه دیگر «إِنَّما ذلکُمُ الشَّیْطانُ یُخَوِّفُ أولیاءه» می‌ترساند. «لَنْ لَمْ یَنتَـه المُنافِقُونَ وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِى الْمَدِینَة لَتُغْرِینَّکَ بهم» ببینید، اینهاست. یعنی ترسیدن مردم مذمت شده؛ مردم را ناامید کردن، مردم را بی‌اطمینان کردن، مذمت شده». 

دوم، تواصی یکدیگر به ایستادگی: «متقابلا، نقطه مقابل: «وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ»؛ همدیگر را باید وصیت کنیم، توصیه کنیم به صبر، به ایستادگی، به پیروی از حق؛ همدیگر را نگه داریم. «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بعض» اولیا یعنی پیوسته‌ها؛ به همدیگر پیوستند. این وظیفه ما است، بنابراین باید به این نکته امید و اطمینان توجه کرد».

سوم، کشف مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش جامعه و سرمایه‌گذاری بر آن: «مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور، نیروی انسانی مستعد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی است. جمعیت جوان زیر ۴۰ سال فرصت ارزشمندی برای کشور است. ۳۶ میلیون نفر در سنین میانه ۱۵ و ۴۰ سالگی، نزدیک به ۱۴ میلیون نفر دارای تحصیلات عالی، رتبه دوم جهان در دانش‌آموختگان علوم و مهندسی، انبوه جوانانی که با روحیه انقلابی رشد کرده و آماده تلاش جهادی برای کشورند و جمع چشمگیر جوانان محقق و اندیشمندی که به آفرینش‌های علمی و فرهنگی و صنعتی و... اشتغال دارند... فرصت‌های مادی کشور نیز فهرستی طولانی را تشکیل می‌دهد که مدیران کارآمد و پرانگیزه و خردمند می‌توانند با فعال کردن و بهره‌گیری از آن، درآمدهای ملی را با جهشی نمایان افزایش داده و کشور را ثروتمند و بی‌نیاز و به معنی واقعی دارای اعتماد به نفس کنند و مشکلات کنونی را برطرف کنند».

چهارم، سوق دادن امید به لایه‌های عمیق نظام ارزشی جامعه: «در خود و دیگران نهال امید به آینده را پرورش دهید. ترس و نامیدی را از خود و دیگران برانید، این نخستین و ریشه‌ای‌ترین جهاد شما است».

پنجم، اعتمادزایی: رهبر انقلاب در برخی مواقع امید را که به کار برده‌اند و از واژه‌های اطمینان و اعتماد نیز استفاده کرده‌اند و با واو عاطفه این موضوع را به کار برده‌اند: «حالت ناامیدی و بی‌اعتمادی به آینده یکی دیگر از مشکلات و آسیب‌هاست. حالت بی‌اعتمادی به خود شخص و خود ملی از دیگر آسیب‌هاست. مثلا وقتی ضعف‌هایی گفته می‌شود، می‌گویند در مملکت ما دیگر این طوری است؛ این حالت بی‌اعتمادی به خود است. چرا باید این بی‌اعتمادی وجود داشته باشد. این بی‌اعتمادی خودش منشأ بسیاری از مفاسد دیگر است، از جمله مصادیق آن همین گرایش به جنس خارجی است. این را کوچک نگیرید، این خیلی مهم است، این یک فرهنگ است» (ایشان بی‌اعتمادی را یک نوع فرهنگ می‌دانند).

* جمع‌بندی

امید در بیانات رهبر انقلاب به عنوان کلید حل همه مسائل نگریسته شده و بر لزوم گسترش آن به لایه‌های عمیق جامعه تأکید شده است. همچنین امید به حرکت و پیشرفت به جلو با نگاه به آینده در کلام ایشان تعریف شده است. نکته جدیدی کـه در این تحقیق درباره امید در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای به چشم می‌خورد، این است که ایشان امید را ظرفیت‌بخش سایر ابعاد جامعه می‌دانند و نگاه ایشان کاملا همراه با امیدواری از نوع امید صادق در مقابل امید کاذب است و ایشان امید را به‌مثابه حرکت و پیشرفت تعریف کرده‌اند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بیانیه گام دوم انقلاب تصویری از آینده و گذشته انقلاب اسلامی ارائه کرده‌اند. در این تصویر دوران جدیدی از عالم ترسیم شده است که با وقوع انقلاب اسلامی آغاز شده که با دشمنی‌های گسترده دشمن همــراه بــوده اسـت. در این بین برای رشد و شکوفایی هرچه بیشتر امور انقلاب ظرفیت‌های خاصی در ایران و بدنه انقلاب اسلامی وجود دارد که همگی ظرفیت‌هایی امیدبخش هستند و کلید همه قفل‌ها و گره‌های انقلاب نیز با امید و اعتماد باز می‌شود؛ بنابراین با امید می‌توان راهکارهایی هم برای مقابله با چالش‌های درونی و بیرونی از جمله تهاجم دشمن به دست آورد و هم شکاف میان واقعیت‌ها با آرمان‌ها را که در واقع یکی از اساسی‌ترین شکاف‌های نامید‌کننده است، کم و امیدواری را تقویت کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تعبیر ظریفی را در همنشینی امید و اعتماد و اطمینان به کار برده‌اند و در نظر ایشان ایـــن موارد نمی‌تواند از یکدیگر جدا انگاشته شود. در واقع هر جا امید صادق باشد، اعتماد و اطمینان نیز وجود دارد، هرچند امید کاذب قابلیت اینچنینی ندارد. از سوی دیگر چینش این مفاهیم کنار یکدیگر گواه نه‌تنها ظرفیت‌های فردی آن است، بلکه ظرفیت‌های اجتماعی آن را نیز بیان می‌دارد، چراکه «اعتماد» مفهومی اجتماعی است که در یک گروه یا جامعه شکل می‌گیرد و نمی‌توان حالت فردی را در ابعاد جامعه برای آن تصور کرد، مگر مواردی مانند اعتماد به خدا و خود اما به طور کلی اعتماد در ارتباط با دیگران و جامعه معنا می‌یابد؛ بنابراین همنشینی امید و اعتماد در بیانیه گام دوم نشان از مفهوم امید اجتماعی در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای دارد که می‌توان ساختارهای اجتماعی و فرهنگی را بر اساس آن بازتولید و مورد بازتنظیمی قرار داد. همچنین اعتمادزایی پیشرفت، ایستادگی و نترساندن یکدیگر، راهکارهای چگونگی تحقق امید در نظر ایشان تلقی شده است.