سلاخی باروری!

گروه اجتماعی: بیش از نیمی از زایمان‌ها در کشور در حالی به صورت سزارین انجام می‌شود که به گفته کارشناسان چنانچه خانواده‌ها از عوارض سخت و جبران‌ناپذیر آن آگاه شوند هیچ وقت سمت زایمان غیرطبیعی نمی‌روند؛ عوارضی چون احتمال مرگ مادر و فرزند، ناباروری، تولدهای نارس و امراض ناشی از تبعات جراحی که تا آخر عمر خانواده‌ها را از لحاظ روحی و جسمی درگیر می‌کند. بی‌توجهی به عواقب سزارین، همچنین ترس مادران از درد زایمان موجب شده برای ترغیب زنان به زایمان طبیعی  اقداماتی از سوی وزارت بهداشت انجام شود. با فرهنگ‌سازی عمومی به طوری که آنها به سمت زایمان طبیعی سوق داده شوند در دستور کار قرار گرفته است تا سهم زایمان به صورت سزارین که هم اکنون بیش از 55 درصد در کشور است، کاهش یابد. 
دکتر صالح قاسمی،  پژوهشگر تحولات جمعیت ایران و جهان در گفت‌وگو با «وطن امروز» با بیان اینکه سزارین علاوه بر مخاطراتی که برای مادر و فرزند دارد، باعث کاهش میزان فرزندآوری و در نهایت مانع رشد جمعیت کشور می‌شود، افزود: طبق بررسی‌های به عمل آمده طی 2 سال اخیر 55 درصد زایمان‌ها در کشور به صورت سزارین انجام شده‌ که این آمار در کلانشهرها حدود 75 درصد است؛ پدیده‌ای که به دلیل تبعات آن نه‌تنها تعداد زایمان‌ها را کاهش می‌دهد بلکه ریسک بالایی در ناباروری برای فرزندآوری بعدی دارد. وی اظهار داشت: متاسفانه جامعه پزشکی به دلیل مسائل مالی و درآمد هنگفتی که از این طریق کسب می‌کنند طرفدار زایمان سزارین در کنار انتخاب روز تولد فرزند برای خانوارها بوده که این پدیده بعضا تبعات ناگواری برای مادر و فرزند در پی دارد. قاسمی اضافه کرد: ترس زنان از زایمان طبیعی موضوع دیگری است که آنها را به سمت زایمان غیرطبیعی سوق می‌دهد  اما اکنون در دنیا روش‌هایی ابداع شده است که زایمان طبیعی بدون درد  در آب یا خلأ یا با روش‌های روانشناختی انجام می‌شود که وزارت بهداشت به این قضیه ورود کرده است. وی علاوه بر سزارین به موضوع سقط جنین در کشور نیز اشاره کرد و افزود: روزانه بیش از 1000 جنین در کشور خواسته یا ناخواسته از بین می‌روند که همین مساله نیز بر کاهش ناباروری و کاهش جمعیت تاثیر بسزایی دارد، از طرفی طی یک پژوهش مشخص شد 6 درصد کسانی که اقدام به خودکشی ناموفق می‌کنند افرادی هستند که سقط جنین بالای 12 هفته‌ای داشته‌اند.
* سهم ۵۵ درصدی سزارین از زایمان‌ها 
تحقیقات علمی نشان می‌دهد میل به باروری مجدد در مادرانی که سزارین انتخابی داشته‌اند، بویژه آن دسته از سزارین‌های زودتر از موعد و بدون علائم زایمان، بسیار کم می‌شود. از طرفی  زایمان سزارین علاوه بر اینکه عوارض جراحی به همراه دارد، نازایی ثانویه ایجاد می‌کند. 
همچنین رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه میزان زایمان سزارین در کشور حدود ۵۵ درصد است، گفت: برنامه‌هایی برای کاهش سزارین در دستور کار قرار داده‌ایم که شامل 2 بخش «فرهنگ‌سازی عمومی» و «برنامه‌های حمایتی از متخصصان زنان و زایمان و استانداردسازی خدمات مرتبط» می‌شود. دکتر صابر جباری درباره وضعیت زایمان سزارین در کشور و اقدامات انجام‌شده جهت ترویج زایمان طبیعی، اظهار کرد: آمار و ارقام در ارتباط با میزان زایمان سزارین در کشور مناسب نیست به نحوی که داده‌های موجود نشان می‌دهد میزان سزارین در کشور حدود ۵۵ درصد است. سزارین‌هایی که بدون توصیه پزشکی انجام می‌شود، نه‌تنها مخاطراتی برای سلامت زنان به همراه دارد بلکه برای نوزادان و نسل آینده نیز می‌تواند مخاطراتی ایجاد کند. میزان تولد نوزادان نارس حدود ۱۰ درصد از موالید کشور است که حدود ۱۰۰هزار نوزاد می‌شود. وی با بیان اینکه «آیین‌نامه ترویج زایمان طبیعی» در سال گذشته  ابلاغ شده، افزود: علاوه بر آیین‌نامه ترویج زایمان طبیعی، برنامه‌های متعددی را در دستور کار قرار داده‌ایم و بخشی از برنامه‌ها هم در دست تدوین است. برنامه‌هایی که در دستور کار قرار داده‌ایم شامل ۲ بخش «فرهنگ‌سازی عمومی» و «برنامه‌های حمایتی از متخصصان زنان و زایمان و استانداردسازی خدمات مرتبط» می‌شود. رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباره برنامه‌های در راستای فرهنگ‌سازی عمومی گفت: هدف از فرهنگ‌سازی عمومی این است که زنان نسبت به زایمان طبیعی ترس و واهمه نداشته باشند و برای انجام سزارین اصرار بی‌جا نکنند. جباری درباره برنامه‌های حمایتی از متخصصان زنان و زایمان و استانداردسازی خدمات مرتبط اظهار کرد: به طور قطع، برنامه‌های حمایتی از متخصصان زنان و زایمان و استانداردسازی خدمات مرتبط می‌تواند به کاهش میزان سزارین در کشور کمک کند. وزارت بهداشت، توسعه و ترویج «زایمان بی‌درد و کم‌درد» را در مواردی که ترس از زایمان طبیعی وجود دارد در دستور کار قرار داده است. وی با بیان اینکه تجربه ناخوشایند از زایمان طبیعی در افزایش سزارین نقش دارد، به ایسنا گفت: تجربه‌های ناخوشایند زنان از زایمان طبیعی در گذشته نیز در افزایش سزارین نقش دارد. با توجه به اینکه تجارب ناخوشایند در مواجهه با زایمان طبیعی می‌تواند سبب افزایش سزارین شود، موضوع بهسازی و خوشایندسازی بلوک زایمان را در دستور کار قرار داده‌ایم.   رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه رضایت‌سنجی پس از زایمان را در دستور کار قرار داده‌ایم، گفت: رضایت‌سنجی از زنان پس از زایمان در بلوک‌های زایمان به‌تازگی آغاز شده و در سامانه‌ها ثبت شده است. بازخوردهایی که از زنان دریافت می‌کنیم در ارتباط با تصمیم‌گیری‌ها بسیار موثر است. این پرسش که «آیا از عامل زایمان خود راضی بودید؟» مطرح می‌شود و پس از کسب اطلاع از راضی بودن یا نبودن افراد، چرایی موضوع مورد بررسی قرار می‌گیرد. 
* مرگ ۷ مادر به دلیل سقط جنین عمدی
رئیس مرکز جوانی جمعیت و سلامت خانواده وزارت بهداشت همچنین در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به مرگ ۷ مادر بر اثر سقط جنین عمدی در سال گذشته، از ابلاغ بسته حفظ حیات جنین به مراکز بهداشتی و درمانی کشور خبر داد. جباری اظهار کرد: موضوع سقط عمدی جنین مخاطرات جدی برای سلامت جسمی و روانی مادران دارد و هم پیامدهای منفی اجتماعی گسترده‌ای به‌ همراه دارد. وی افزود: طبق آمار سال گذشته، حدود 7 مورد مرگ مادر به ‌دلیل مسائل مرتبط با سقط عمدی جنین ثبت شده است، همچنین سالانه تعداد زیادی از جنین‌هایی که امکان حیات دارند، بدون دفاع و بی‌پناه، صرفاً به‌دلیل تصمیم والدین جان خود را از دست می‌دهند، بنابراین هر برنامه‌ای که در راستای حفظ حیات جنین برگزار می‌شود، اهمیت ویژه‌ای دارد. رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت تصریح کرد: در مواردی که در مطب‌ها یا مراکز درمانی، پزشکان، داروفروشان، ماماها یا دیگر اعضای کادر درمان مرتکب تخلف در زمینه انجام سقط جنین عمدی شوند، این موارد به قوه‌ قضائیه ارجاع خواهد شد و حکم ابطال پروانه پزشکی برای آنها صادر می‌شود. وی ادامه داد: در این راستا بسته خدمت حفظ حیات جنین تدوین شده و در حال اجراست. این بسته راهنمایی گام‌به‌گام برای ارائه‌دهندگان خدمت، از جمله مراقبان سلامت، ماماها و پزشکان فراهم کرده است تا هنگام مواجهه با مادر یا خانواده‌ای که درخواست سقط دارند، بدانند چگونه باید رفتار کنند. این راهنما شامل جملاتی کلیدی است که باید ظرف 3 دقیقه اولیه مطرح شود تا در مادر و پدر تردید ایجاد کند و از تصمیم آنها برای سقط جلوگیری شود. در گام بعدی به شبهات مادران و پدران درباره حیات جنین‌شان پاسخ داده می‌شود و می‌توان به‌ صورت مفصل‌تر نیز با آنها گفت‌وگو کرد.