گروه بین‌الملل: جت شخصی متعلق به «یوگنی پریگوژین» رئیس گروه نظامی خصوصی واگنر در نزدیکی مسکو

سقوط کرد. به گزارش خبرگزاری تاس، شامگاه دیروز جت شخصی متعلق به پریگوژین، رئیس واگنرها در نزدیکی مسکو سقوط کرد که در نتیجه آن، ۱۰ نفر کشته شدند. سازمان هواپیمایی کشوری روسیه اعلام کرد پریگوژین، رئیس گروه نظامی خصوصی واگنر در فهرست مسافران هواپیمای شخصی بود که در شمال مسکو سقوط کرد. مطابق ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی، یک هواپیمای امبرائر متعلق به پریگوژین در استان تور و در ۱۵ کیلومتری فرودگاه نظامی خوتیلوو سقوط کرده است. گفته می‌شود این هواپیما حامل ۳ خدمه و ۷ مسافر بوده است. گفتنی است دبیر مطبوعاتی پریگوژین  از ارائه اطلاعات درباره اینکه آیا رئیس واگنر در میان کشته‌شدگان حادثه است، خودداری کرد.

با این حال تا آخرین ساعات دیشب اخبار ضد و نقیضی منتشر شد که ممکن است پریگوژین تنها نام خود را در میان مسافران پرواز ثبت کرده باشد و به دلایل امنیتی با هواپیمای دیگری پرواز کرده باشد اما تلویزیون دولتی روسیه‌24 و برخی رسانه‌های نظامی نزدیک به روسیه مانند ردوکا مرگ پریگوژن را تأیید کردند.

این در حالی است که یوگنی پریگوژین، رئیس شرکت پیمانکاری نظامی خصوصی واگنر برای نخستین‌بار از زمان رهبری کردن شورش نیروهایش در اواخر ژوئن علیه کرملین، 2 روز قبل ویدئویی از خود که احتمالا در آفریقا ضبط شده، در کانال‌های تلگرامی مربوط به این شرکت منتشر کرد. به نوشته رویترز، در این ویدئو پریگوژین در لباس استتار نظامی و مسلسل به دست در یک منطقه بیابانی ایستاده است. پشت سر پریگوژین در فاصله کمی دورتر افراد مسلح دیگری به همراه یک وانت پیکاپ نظامی به چشم می‌خورند. خبرگزاری رویترز نوشت، قادر به تعیین مکان و تاریخ ضبط این پیام ویدئویی نشده اما صحبت‌های پریگوژین و برخی پست‌های منتشر شده در کانال‌های تلگرامی حامی واگنر حاکی از ضبط شدن آن در آفریقاست. پریگوژین در این ویدئو می‌گوید: «دمای هوا بالای ۵۰ درجه است. همه چیز همان‌طور که ما می‌خواهیم است. شرکت نظامی واگنر، روسیه را حتی در کل قاره‌ها با عظمت‌تر ساخته و آفریقا را آزادتر می‌کند؛ عدالت و خوشحالی برای مردم آفریقا. ما زندگی را برای داعش و القاعده و دیگر تبهکاران تبدیل به کابوس می‌کنیم».

پریگوژین در ادامه این ویدئو بیان می‌کند گروه واگنر مشغول استخدام نیرو است و «ماموریت‌های تعیین شده را اجرا خواهد کرد». در این ویدئو یک شماره تلفن نیز برای کسانی که بخواهند به این گروه ملحق شوند درج می‌شود.

به نوشته رویترز، آینده گروه واگنر و پریگوژین از زمانی که وی اواخر ماه ژوئن شورش مسلحانه کوتاه‌مدتی را علیه تشکیلات نظامی روسیه و کرملین رهبری کرده نامشخص شده است. کرملین پس از این شورش اعلام کرد او و برخی نیروهایش - که در تعدادی از شدیدترین نبرد‌ها در اوکراین مشارکت داشتند - به بلاروس نقل مکان می‌کنند.

از زمان اجرای شورش واگنرها علیه کرملین، تعدادی از نیروهای این شرکت به بلاروس نقل مکان کرده‌ و شروع به دادن آموزش به ارتش این کشور کرده‌اند. رئیس گروه نظامی واگنر همچنین در پیامی صوتی که دوشنبه ۹ مرداد منتشر کرد، گفته بود گروه تحت امرش فعلا نیرو جذب نمی‌کند اما ممکن است در آینده این کار را انجام دهد. رئیس گروه واگنر در ادامه این سخنانش گفت: «تا زمانی که با کمبود پرسنل مواجه نشویم برنامه‌ای برای استخدام جدید نداریم. با این حال، اگر با ما در تماس باشید، از شما بی‌نهایت ممنون خواهیم بود و به محض آنکه سرزمین مادری نیاز به ایجاد یک گروه جدید داشته باشد که بتواند از منافع کشور ما محافظت کند، قطعا جذب نیرو را آغاز  می‌کنیم». پریگوژین همچنین گفته بود گروه واگنر آمادگی دارد حضورش در آفریقا را افزایش دهد.

پریگوژین در ماه ژوئن شورش کوتاه‌مدتی را علیه مقامات ارشد نظامی روسیه به قصد سرنگونی دولت روسیه رهبری کرد و در آن زمان توسط ولادیمیر پوتین به عنوان یک «خائن» توصیف شد. فرمانده گروه واگنر 2 ماه قبل در بیانیه‌ای در پیامی که در تلگرام منتشر کرد، گفت «آماده مرگ» بوده و از تلاش خود برای سرنگونی دولت روسیه خبر داد. پس از آن نظامیان واگنر تا 200 کیلومتری مسکو هم پیشروی کردند. در نهایت رئیس‌جمهور بلاروس خبر داد با رئیس گروه واگنر صحبت کرده و پریگوژین پیشنهاد لوکاشنکو برای توقف درگیری واگنر در روسیه و برداشتن گام‌های بیشتر برای تنش‌زدایی را پذیرفت. پس از این توافق، رئیس گروه واگنر در پیامی صوتی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، به نیروهای خود دستور داد با هدف جلوگیری از خونریزی، به پایگاه‌های خود بازگردند. وی در این پیام گفت: در حالی که 200 کیلومتر با پایتخت فاصله داریم، تصمیم گرفتیم جلوی ریخته شدن خون روس‌ها را بگیریم و به پایگاه‌های خود بازگردیم.

رضا عظیمی: شهادت شهید رجایی و شهید باهنر در روز‌های ابتدایی شهریور سال 1360 باعث شد یک هفته منتهی به شهادت این 2 عنصر خدوم، هفته دولت نامگذاری شود. 

امیر مومنان و پیشوای عدالت‌طلبان، درباره وظایف و حقوق دولت اسلامی در برابر مردم در نهج‌البلاغه شریف نکات بی‌نظیری مطرح می‌کنند که مرور آن برای همگان بویژه مسؤولان بسیار واجب است. حضرت علی(ع) در خطبه 34 نهج‌البلاغه شریف می‌فرمایند: «اى مردم! مرا بر شما حقى است و شما را بر من حقى. اما حق شما بر من این است که از خیرخواهى شما دریغ نورزم و بیت‌المال را در راه شما به طور کامل به کار گیرم و شما را تعلیم کنم تا از جهل و نادانى رهایى یابید و شما را تربیت کنم تا فراگیرید و آگاه شوید». حضرت در ادامه خطبه به مسؤولیت مردم در برابر دولت می‌پردازند و می‌فرمایند: «و اما حق من بر شما این است که در بیعت خویش وفادار باشید و در آشکار و نهان، خیرخواهى را (در حق من) به جا آورید و هر وقت شما را بخوانم، اجابت کنید و هر زمان به شما فرمان دهم اطاعت کنید». حضرت نخست از حقوق امت بر امام سخن مى‌گویند، چراکه مقدم داشتن این قسمت، علاوه بر اینکه سبب تأثیر در نفوس شنوندگان مى‌شود، جنبه مردمى حکومت اسلامى را آشکار مى‌کند و نشان مى‌دهد این حکومت، با حکومت خودکامگان و طاغوت‌‌ها و زمامداران خودسر - که خود را مالک‌الرقاب مردم مى‌دانستند و عملا با آنها معامله مالک نسبت به بردگان داشتند و تعبیر ارباب و رعیت در نظام آنها از تعبیرهاى رایج و متداول بود - فرق بسیار دارد. 

در واقع حضرت امام علی علیه‌السلام در جمله‌هاى کوتاه و پرمعناى بالا، به ۴ بعد مهم حکومت اسلامى و حقوق ملت‌ها بر حاکمان اشاره فرموده‌اند: برنامه‌ریزى صحیح، تنظیم عادلانه مسائل اقتصادى، توجه کامل به امر آموزش، توجه به امر پرورش و تهذیب اخلاق و مبارزه با مفاسد اخلاقى.

در مقابل حضرت از حقوق حاکم و دولت بر مردم سخن می‌گویند که عبارت است از: وفای به بیعت، نصیحت و خیرخواهی، اجابت هنگام دعوت و اطاعت. بدیهى است این حقوق چهارگانه امام بر امت، امورى است که منافع آن مستقیما به خود آنان باز‌مى‌گردد. 

هر امیرى در هر جامعه‌اى بر سر کار آید، اگر بخواهد کارش پیشرفت کند، باید این حقوق چهارگانه را محترم بشمارد و هر ملتى اگر بخواهد از وجود امیر خود بهره گیرد، باید اصول چهارگانه را به کار بندد.

حنیف غفاری: این روزها اخبار متعددی درباره تشدید و گسترش حملات پهپادی اوکراین به مناطقی از خاک روسیه شنیده می‌شود. در تازه‌ترین این موارد، مقامات کاخ کرملین اعلام کردند پهپادهایی را که سعی داشتند شهر مسکو را هدف قرار دهند سرنگون کرده‌اند. بر اساس آنچه رسانه‌ها و منابع غربی نیز اذعان کرده‌اند، از زمانی که 2 پهپاد در اوایل ماه مه میلادی بر فراز کاخ کرملین منهدم شد، حملات هواپیماهای بدون سرنشین در عمق خاک روسیه افزایش یافته و در ماه‌های اخیر به طور فزاینده‌ای پایتخت روسیه را هم شامل شده است.

نوع موضع‌گیری مقامات آمریکایی و اروپایی در قبال اقدامات پهپادی اوکراین علیه روسیه، ترکیبی از 3 مولفه سکوت، انحراف و انکار را شامل می‌شود! آمریکایی‌ها  که کمک‌های گسترده‌ای را در قالب تسلیحات و تجهیزات نظامی برای مقابله با تهاجم روسیه به اوکراین ارائه کرده‌اند، طی روزهای اخیر نیز مدعی شدند از حملاتی که هدفش داخل روسیه است پشتیبانی نمی‌کنند. فرانسه و آلمان به عنوان 2 عضو ارشد اروپایی پیمان آتلانتیک شمالی نیز ترجیح داده‌اند در این باره سکوت کنند و اساسا موضعی به سود یا ضرر این حملات اتخاذ نکنند. با این حال، بر همگان مسجل است در این معادله خطرناک و ضدامنیتی، ناتو متغیر مستقل و کی‌یف متغیر وابسته محسوب می‌شود.

مطابق روایت‌سازی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (بویژه آمریکا و انگلیس) و شبکه رسانه‌ای وابسته به آنها، ضدحمله اوکراینی‌ها به مواضع روسیه و فراتر از آن، حملات پهپادی آنها به مسکو و دیگر مناطق این کشور تابعی از توان تصمیم‌سازی و عملگرایی ارتش زلنسکی محسوب می‌شود. حتی در این روایت‌سازی، ناتو خود را نسبت به تشدید این شرایط نگران جلوه می‌دهد!

در تشریح معادلات میدانی نبرد روسیه و اوکراین، ناتو جایگاه خود به مثابه کاتالیزور یا مشوق نبرد را به جایگاه مشارکت و تدوین تاکتیک‌های نبرد مبدل کرده و کی‌یف نیز محکوم به بازی در این زمین آتشین است! به عبارت گویاتر، اساسا دولت زلنسکی و ارتش اوکراین نه توانایی و نه قدرت ریسک‌پذیری حمله پهپادی به مسکو را به خودی خود نداشته و ندارند. آنچه امروز در میدان نبرد رخ می‌دهد، خروجی یک دستور و تاکتیک است که قطعا اتاق فرمان آن در کی‌یف نیست! اوکراینی‌ها در این معادله صرفا حکم مجری و کارگزار ناتو را ایفا می‌کنند. 

سوال دیگری که در این باره مطرح می‌شود، مربوط به هدف ناتو از صدور پنهان دستور حمله به مسکو از سوی اوکراینی‌هاست. دلیل اصلی این مساله، آینده‌پژوهی جنگ کنونی است. آتلانتیکی‌ها دریافته‌اند باید دیر یا زود به سوی پذیرش مولفه‌های دیپلماسی و صلح در جنگ اوکراین حرکت کنند، زیرا در عرصه میدانی، اتفاقی به ضرر مسکو، حداقل در حدی که منجر به عقب‌نشینی کاخ کرملین از راهبردهای کلان و میانی آن شود، رخ نداده است. با این حال اگر در شرایط کنونی میز مذاکرات صلح چیده شود، اوکراینی‌ها در موضع مغلوب و روس‌ها در موضع غالب وارد عرصه مذاکرات خواهند شد. در چنین شرایطی خروجی مذاکرات برای ناتو حکم کابوسی عینی را خواهد داشت؛ از جداسازی رسمی بخشی از خاک اوکراین تا تعهد توأم کی‌یف مبنی بر اعمال سیاست بی‌طرفی نظامی و عدم عضویت در ناتو. در این صورت، قطعا بازنده میدان صرفا دولت وابسته و بی‌اراده زلنسکی نخواهد بود و آتلانتیکی‌ها نیز به نماد شکست در این آوردگاه تبدیل می‌شوند. 

در چنین شرایطی ناتو آخرین تلاش‌های خود را می‌کند تا بتواند در دقیقه 90 نبرد، دستاوردی میدانی به دست آورده یا حداقل، اینگونه القا کند که روس‌ها از موضع ضعف وارد مذاکرات آتی صلح با کی‌یف خواهند شد و این نماد قدرت آتلانتیکی‌هاست! این تصویرسازی طی روزهای اخیر شدیدا از سوی جریانات قدرت در آمریکا و اروپا تقویت شده است زیرا اعضای ناتو معتقدند روایتگری از جنگ اوکراین برای افکار عمومی دنیا به مراتب مهم‌تر از واقعیاتی است که در میدان نبرد رخ می‌دهد! اما خطای بزرگ اعضای ناتو دقیقا جایی است که بر کنترل‌پذیر بودن بحران‌های جدیدی که در میدان نبرد با روسیه (به واسطه اوکراینی‌ها) خلق می‌کند توافق نظر دارند! قطعا یک حرکت غیرقابل پیش‌بینی یا حتی یک رخداد میدانی غیرقابل محاسبه می‌تواند گزاره‌ای تحت عنوان «کشاندن درگیری به خاک روسیه» را به جای نقطه قوت، تبدیل به پاشنه آشیل آتلانتیکی‌ها کند. به نظر می‌رسد جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و ینس استولتنبرگ، دبیرکل نروژی ناتو به‌رغم ادعای همیشگی خود مبنی بر پیش‌بینی سناریوهای میدانی و راهبردی، به بانیان نوعی انتحار راهبردی در غرب تبدیل شده‌اند. شاید آنها زمانی به خود بیایند که برای تغییر دوباره بازی و فرار از دام خودساخته بسیار دیر باشد!

دونالد ترامپ در اظهارنظری تازه درباره بازداشت آتی خود در روز پنجشنبه به اتهام تلاش برای ابطال نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰، گفت «با افتخار» به زندان می‌رود.

به گزارش روزنامه دیلی‌میل، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا و نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ این کشور در شبکه اجتماعی شخصی خود «تروث سوشال» نوشت: هیچ‌کس تاکنون مانند من برای سلامت انتخابات نجنگیده است. برای این کارم با افتخار در ایالت جورجیا بازداشت خواهم شد. خدا آمریکا را حفظ کند.

چهاردهم ماه آگوست دونالد ترامپ و ۱۸ تن دیگر به تلاش برای ابطال نتیجه انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا در ایالت جورجیا متهم شدند.

متهمان تا روز جمعه فرصت دارند خود را برای ثبت اطلاعات تحویل مقامات اجرای قانون ایالت جورجیا دهند.

به ‌احتمال زیاد، ترامپ خود را در زندان «فالتون» در ایالت جورجیا تسلیم خواهد کرد. برای او قرار وثیقه‌ای به مبلغ ۲۰۰ هزار دلار تعیین شده است. همچنین به ترامپ دستور داده شده از انتشار پیام‌های تهدیدآمیز در فضای مجازی خودداری کند.

ترامپ پس از بازداشت، اثر انگشت خود را ثبت خواهد کرد و حتی این احتمال وجود دارد که تصویرش مانند دیگر مجرمان در زندان ثبت شود.

این در حالی است که پلیس ایالت جورجیا هفته گذشته در بیانیه‌ای به ذکر جزئیات دستگیری دونالد ترامپ و دیگر متهمان پرونده تلاش برای لغو نتایج انتخابات 2020 پرداخت و گفت: تمام متهمان باید به طور داوطلبانه خود را تسلیم زندان منطقه فالتون‌کانتی کرده و در آنجا به طور رسمی دستگیر شوند. پلیس اظهار کرد: انتظار می‌رود تمام 19 متهم نام برده شده در این کیفرخواست براساس دستورالعمل دفتر دادستانی منطقه و قاضی منصوب شده برای پرونده، در زندان رایس استریت حاضر شوند. براساس این گزارش، این متهمان تحت فرآیند رسمی دستگیری قرار می‌گیرند؛ آنها ابتدا بازرسی بدنی شده، سپس انگشت‌نگاری می‌شوند و در نهایت عکسی از آنها به هنگام ورود به زندان گرفته می‌شود.

این در حالی است که فانی ویلیس، دادستان منطقه فالتون‌کانتی اظهار کرده بود ترامپ و دیگر مظنونان این پرونده تا تاریخ 25 آگوست فرصت دارند خود را تسلیم کنند. پس از این تاریخ، زمان دقیق دادگاه اولیه آنها اعلام خواهد شد. این تاریخ توسط قاضی مشخص می‌شود.

پلیس جورجیا خاطرنشان کرد: به یاد داشته باشید متهمان می‌توانند در هر زمان پیش از 25 آگوست خود را تسلیم کنند. در‌های زندان تا آن تاریخ باز است.

هیات منصفه عالی دادگاه جورجیا 15 آگوست در کیفرخواستی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا و مشاورانش را به تلاش برای ابطال نتایج انتخابات 2020 و شکست او در مقابل جو بایدن متهم کرد.

در این کیفرخواست 98 صفحه‌ای، نام 19 متهم و 41 مورد کیفری به چشم می‌خورد؛ تمام متهمان به اخاذی و باجگیری متهم شده‌اند؛ اتهامی که در صورت اثبات ممکن است تا 20 سال حبس برای متهمان به همراه داشته باشد. متهمان همچنین متهم به تشکیل یک بنگاه اقتصادی برای امور جنایی و اخاذی به منظور تغییر نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 در ایالت جورجیا شدند. بر این اساس، مارک میدو رئیس سابق کارکنان کاخ سفید، رودی جولیانی و جان ایستمن در میان افراد متهم هستند.

این چهارمین مورد اتهامی به ترامپ در کمتر از 5 ماه اخیر و دومین مورد اتهام تلاش برای تغییر نتایج انتخابات 2020 است. وی اوایل ماه جاری نیز در دادگاه فدرال واشنگتن به طراحی توطئه‌های متعدد برای تغییر نتایج انتخابات متهم شده بود. دونالد ترامپ حدود 2 هفته پیش در دادگاه تفهیم اتهام خود درباره تلاش برای ابطال نتیجه انتخابات 2020 ، اتهامات وارده را رد و ادعای بی‌گناهی کرد.

وی به ‌عنوان یکی از نامزدهای جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 با اتهاماتی مانند توطئه برای فریب ملت، تلاش برای ممانعت از اقدام کنگره در تأیید پیروزی جو بایدن و سلب حقوق رأی‌‌دهندگان روبه‌رو است. این سومین پرونده قضایی‌ای است که علیه ترامپ در سال جاری تشکیل شده است اما نخستین پرونده‌ای است که تلاش می‌کند او را به ‌دلیل تکاپو برای ماندن در قدرت در هفته‌های بین شکست انتخاباتی و حمله به کنگره مسؤول بداند.

به گزارش یورونیوز، ترامپ گفته است هیچ اشتباهی مرتکب نشده است و جک اسمیت، بازپرس ویژه را متهم کرد در تلاش برای خنثی کردن شانس او برای بازگشت به کاخ سفید در سال 2024 است.

وی مقابل قاضی فدرال ادعای بی‌گناهی کرد. تیم حقوقی ترامپ، این پرونده را حمله به حق آزادی بیان وی توصیف کرده است. این در حالی است که براساس نظرسنجی‌های انجام شده، به رغم طرح اتهامات متعدد کیفری علیه ترامپ، وی همچنان نامزد پیشتاز جمهوری‌خواهان برای انتخابات 2024 است. ترامپ تمام تحقیقات انجام‌شده را تلاشی از سوی دموکرات‌ها برای تخریب چهره سیاسی خود و تحت تاثیر قرار دادن نامزدی‌اش در انتخابات می‌داند.

گروه بین‌الملل: «ترنس جیمز اونیل» فکر هم نمی‌کرد زمانی که نام «بریک» را در یک روزنامه بزرگ اقتصادی جهان مطرح می‌کند، روزی برسد که چند قدرت نوظهور جهانی مقابل هژمونی آمریکا در جهان بایستند و از آن طرف هم کشورهای کوچک و بزرگ دنیا علاقه‌مند باشند در سبد 5 قدرت نوظهور جهان یعنی همان «بریکس» قرار بگیرند؛ گروهی که در حال رقم زدن نظم جدید جهانی است و می‌خواهد به رقیبی سرسخت و بزرگ در مقابل گروه‌هایی مانند «G7» بدل شود. 

نشست سران اعضای گروه بریکس یا همان 5 قدرت نوظهور اقتصادی جهان یعنی روسیه، چین، برزیل، هند و آفریقای جنوبی روز گذشته در ژوهانسبورگ برگزار شد و مهم‌ترین نکته‌ای که رهبران 5 قدرت جدید جهان مطرح کردند، پایان هژمونی دلار به رهبری آمریکا در جهان بود؛ موضوعی که باعث نگرانی واشنگتن شده است و رهبری این مخالفت جهانی با آمریکا را پکن می‌داند. بیراه نیست که مصادف با این نشست و چند روز قبل از جلسه ژوهانسبورگ، آمریکا هم 2 قدرت اقتصادی شرق آسیا یعنی کره‌جنوبی و ژاپن را به کمپ‌دیوید دعوت کرد تا جبهه جدیدی علیه پکن باز کند. یکی از مهم‌ترین اتفاقات بعد از جنگ روسیه و اوکراین، پدیدار شدن موضوعی نوین به نام «نظم جدید جهانی» است. بسیاری از کشورها تحریم‌های آمریکا علیه مسکو را نادیده گرفته‌اند و مبادلات تجاری و نظامی خود را به شکل‌های مختلف با مسکو ادامه می‌دهند. درست است روسیه بعد از تحریم‌های آمریکا متحمل ضررهای هنگفت چند صد میلیارد دلاری در اقتصاد شد اما قصد آمریکا برای فروپاشی اقتصاد روسیه و منزوی کردن این کشور به نتیجه نرسید. کار ضدیت با تحریم‌های آمریکا چنان بالا گرفت که کشورهای همپیمان واشنگتن هم این کشور را دور زدند و به تجارت با مسکو پرداختند. یکی از این کشورها امارات بود که بهشت تحریم‌شدگان روسیه شد. همه این نکات نشان می‌دهد نظم جدیدی مبتنی بر چندجانبه‌گرایی و جهان پساقطبی شکل گرفته است؛ جهانی که دیگر آمریکا کدخدای آن نیست و شبکه‌ای از کشورها و سازمان‌ها دارای قدرت خواهند شد که یکی از آنها بریکس است. این کشورها روی هم ۴۰ درصد جمعیت جهان را در خود جای می‌دهند و کنترل یک چهارم اقتصاد بین‌المللی را بر عهده دارند. این گروه غیر از مسائل ژئوپیلتیک، بر همکاری‌های اقتصادی و افزایش تجارت و توسعه چند‌جانبه متمرکز است. تصمیمات بریکس با اجماع آرا اتخاذ می‌شود و تمام کشورهای عضو آن در «گروه ۲۰» متشکل از اقتصاد‌های بزرگ جهان عضویت دارند. بنا بر اعلام آفریقای جنوبی که ریاست نشست ۲۰۲۳ را بر‌عهده دارد، تاکنون بیش از ۴۰ کشور از جمله ایران، عربستان سعودی، امارات عربی متحده، آرژانتین، الجزایر، بولیوی، اندونزی، مصر، اتیوپی، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، کومور، گابن و قزاقستان علاقه خود را برای پیوستن به جمع کشورهای عضو بریکس ابراز کرده‌اند. این کشورها به بریکس به عنوان جایگزینی برای نهاد‌های بین‌المللی تحت سلطه قدرت‌های غربی می‌نگرند و امیدوارند با عضویت در آن بتوانند از مزایایی چون توسعه اقتصادی و افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری بهره‌ ببرند. در پی همه‌گیری کرونا و اقدامات کشورهای غربی و ثروتمند در احتکار واکسن این بیماری، نارضایتی از نظم کنونی جهانی در کشورهای در حال توسعه تشدید شد. 

همچنین عربستان سعودی، غول نفتی دیگر که در چارچوب کشورهای «دوست بریکس» در ماه ژوئن در نشست کیپ‌تاون شرکت کرد، با حمایت روسیه و برزیل برای پیوستن به این گروه همراه است. آرژانتین نیز ژوئیه ۲۰۲۲ اعلام کرد از حمایت چین برای عضویت در بریکس برخوردار است. اتیوپی که یکی از اقتصاد‌های آفریقایی با سریع‌ترین رشد است، ماه ژوئن درخواست خود مبنی بر عضویت در بریکس را اعلام کرد. سخنگوی وزارت خارجه این کشور همچنین از ادامه همکاری با کشورهای جهان در جهت حفاظت از منافعش سخن گفت. «لوئیس آرسه» رئیس‌جمهوری بولیوی هم از علاقه این کشور برای پیوستن به بریکس سخن گفت. دولت او ماه‌ ژوئیه اعلام کرد می‌خواهد با رو آوردن به یوآن چین به عنوان ارز مورد استفاده در داد و ستد‌های بین‌المللی از وابستگی اقتصاد این کشور به دلار آمریکا بکاهد. این نگرش با هدف بریکس مبنی بر کاهش وابستگی اعضا به دلار آمریکا همسو است. الجزایر ماه ژوئیه اعلام‌ کرد درخواست‌هایی را مبنی بر پیوستن به جمع کشورهای عضو بریکس، همچنین شراکت در بانک توسعه جدید موسوم به بانک بریکس، تسلیم کرده است. این کشور غنی از منابع نفت و گاز واقع در شمال آفریقا به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود و همچنین تقویت شراکت با چین و دیگر کشورهاست. 

به گفته مقام‌های آفریقای جنوبی، رئیس دوره‌ای بریکس، رهبران حدود ۵۰ کشور دنیا در اجلاس امسال شرکت می‌کنند، بیش از ۴۰ کشور برای عضویت اظهار علاقه کرده‌اند و بیش از ۲۰ کشور از جمله ایران درخواست عضویت داده‌اند. در این میان شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین با تاکید بر اهمیت همکاری کشورش با آفریقای جنوبی گفت: «لازم است همکاری استراتژیک را محکم‌تر کنیم و چندجانبه‌گرایی واقعی را به کار بگیریم و برای تقویت حضور و صدای کشورهای جنوب جهان تلاش کنیم». لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل هم گفت از ایجاد پول بریکس، پول مشترکی برای مبادلات تجاری کشورهای عضو حمایت می‌کند. وی همچنین گفت: «ما [کشورهای جنوب جهان] فقط می‌خواهیم خود را سازماندهی کنیم». رئیس‌جمهور برزیل در سخنانش در اجلاس گفت بریکس می‌خواهد سازوکار تصمیم‌گیری‌های سیاسی در دنیا «عادلانه‌تر» شود. 

وی این موضوع را که کشورهای دیگر نمی‌توانند عضو دائمی شورای امنیت باشند زیر سوال برد: «چه کسی گفته کشورهایی که سال ۱۹۴۵ در آنجا قرار گرفتند باید همان جا بمانند. دنیا عوض شده، سیاست هم عوض شده است».

او به «بسته بودن» عضویت در گروه 7 هم انتقاد کرد و آن را «باشگاهی برای ثروتمندان» خواند و گفت: «حتی وقتی برزیل ششمین اقتصاد بزرگ دنیا شد، ابتدا به عنوان میهمان و بعد به عنوان شرکت‌کننده دعوت شد، نه به عنوان عضو». لولا تاکید کرد بریکس باید به روی همه کشورها باز باشد اما باید قواعد و مقرراتی تدوین شود تا کشورهای مخالف بریکس نتوانند به آن بپیوندند. وی با حمایت از عضویت آرژانتین گفت: «کشوری داریم مثل آرژانتین که در حال حاضر نمی‌تواند دلار بخرد. آنها در شرایط سختی هستند، چون دلار ندارند. برای صادرات به برزیل آنها نباید به دلار نیاز داشته باشند. بگذارید پولی را بین خودمان ایجاد کنیم». وی گفت بانک‌های کشورهای عضو می‌توانند «تا آخر ماه» به توافقی برای مبادلات پولی در تجارت بین خود برسند، «مثلا بین چین و برزیل، بین برزیل و هند». لولا گفت هدف از ایجاد ارز تجاری بین برزیل و دیگر کشورها «نفی دلار» نیست: «دلار همچنان ارزش الان خود را خواهد داشت و این مهم است اما اگر ما پول برای خریدن دلار نداشته باشیم، نباید مجبور باشیم دلار بخریم. می‌توانیم با ارز خودمان معامله کنیم». «دلارزدایی» از جمله موضوعات دیگر مطرح در بریکس ۲۰۲۳ است. به عبارت دیگر، بریکس در حال بررسی انفصال از دلار به عنوان ارز معیار تجارت بین‌المللی است: «۷۰ درصد تجارت دنیا با دلار انجام می‌شود و کشورهای بریکس قصد دارند با ایجاد یک پول مشترک، نفوذ آمریکا بر تجارت جهانی را کاهش و نفوذ خود را افزایش دهند». علاوه بر این، بانک کشورهای بریکس (بانک توسعه نوین) برای کشورهایی مانند ایران و روسیه که با تحریم‌های بانکی گسترده آمریکا مواجهند، مزایای ویژه‌ای خواهد داشت. این بانک سامانه اعلام پرداختی برای کشورهای عضو دارد که بدیلی برای سامانه مالی ارتباطات بین‌بانکی جهانی سوئیفت به شمار می‌آید. در حال حاضر ایران و روسیه به خاطر تحریم‌ها از دسترسی به سوئیفت محرومند. 

کشورهای عضو بریکس رکوردهای زیادی دارند:

- اولین (روسیه)، سومین (چین)، پنجمین (برزیل) و هفتمین (هند) کشورهای بزرگ دنیا

- پرجمعیت‌ترین‌ها (2 کشور میلیارد نفری دنیا) یعنی چین و هند

- جز آفریقای جنوبی، 4 کشور دیگر در بین 7 کشور اول از نظر مساحت و 10 کشور اول دنیا از نظر جمعیت و تولید ناخالص داخلی هستند.

- 3 ارتش از 5 ارتش بزرگ دنیا از نظر پرسنل در حال خدمت کشورهای بریکس در مجموع، 40 درصد جمعیت، نزدیک به یک‌چهارم تولید ناخالص ملی و حدود یک‌سوم خاک دنیا را تشکیل می‌دهند. در میان این غول‌ها، آفریقای‌جنوبی شاید کوچک به نظر برسد اما تنها کشور آفریقایی بریکس، از نظر تولید ناخالص داخلی دومین اقتصاد بزرگ آفریقاست (یا با برآوردی دیگر سومین)، سومین ارتش بزرگ آفریقا را دارد، هر چند از نظر مساحت و جمعیت (حدود 60 میلیون)، در این قاره ششم است. ژوهانسبورگ، بزرگ‌ترین و ثروتمندترین شهر آفریقای جنوبی، پایتخت اقتصادی آفریقا محسوب می‌شود. از سویی کشورهای بریکس از مهم‌ترین تولیدکنندگان کالا، خدمات و مواد خام در دنیا هستند و پیش‌بینی شده در آینده سهم خود را بیشتر کنند. به نوشته اکونومیست، کشورهای بریکس هنوز از نظر تولید ناخالص داخلی پشت سر کشورهای گروه ۷ هستند اما 2 برابر اتحادیه اروپایی تولید دارند. یکی دیگر از اهداف بریکس انفصال از دلار به عنوان ارز معیار تجارت بین‌المللی است. به گفته روسیه، تشکیل صندوق «ذخیره ارزی بین‌المللی» بر اساس ارز کشورهای عضو در جریان است. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه عنوان کرد: روسیه تصمیم گرفته است از مردمانی که برای فرهنگ، سنت‌ها، زبان و آینده خود می‌جنگند، حمایت کند. اقدامات ما در اوکراین فقط یک انگیزه دارد: پایان دادن به جنگی که غرب و اقمارش در اوکراین علیه مردم ساکن در دونباس آغاز کردند. اقدامات روسیه با انگیزه محافظت از مردم در برابر آزار و شکنجه است. پوتین تاکید کرد: هژمونی غیرقابل قبول است. تمایل غرب به حفظ هژمونی به بحران اوکراین منجر شده است که با کودتای ضد قانون اساسی شروع شد و کسانی که مخالف بودند تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. تلاش برای جهان چندقطبی بر اساس قوانین بین‌المللی و اصول سازمان ملل ضروری است. وی در توضیح ریشه‌های بحران اوکراین، قدرت‌های غربی را به تسهیل «کودتای ضد قانون اساسی» در کی‌یف در سال ۲۰۱۴ متهم کرد و گفت: پس از به دست گرفتن قدرت، مقامات جدید اوکراین «جنگی را علیه کسانی که آنها را رد کردند» به راه انداختند. پوتین افزود: اعضای گروه کشورهای بریکس ایده استثناگرایی را رد می‌کنند. رهبر روسیه در یک سخنرانی از طریق لینک ویدئویی در نشست سران بریکس در آفریقای جنوبی گفت: ما با هرگونه هژمونی، مفهوم استثناگرایی که توسط برخی کشورها ترویج می‌شود و سیاست استعمار نو ناشی از این ادعا مخالف هستیم. پوتین گفت: گروه بریکس که شامل برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی است، قاطعانه به «تشکیل یک نظم جهانی چند قطبی، واقعاً عادلانه و مبتنی بر قوانین بین‌المللی» اعتقاد دارد. وی با قدردانی از اعضای بریکس که به گفته او برای حل و فصل وضعیت «به روشی عادلانه از طریق راه‌های صلح‌آمیز» تلاش می‌کنند، گفت: بریکس نمونه موفق همکاری اقتصادی، ایجاد تجارت پول ملی و ایجاد تنوع است. نقش زنان در بلوک بریکس باید گسترش یابد؛ روسیه از پیشنهاد آفریقای جنوبی برای نشست وزیران در این زمینه حمایت می‌کند. وی تصریح کرد: کشورهای بریکس باید تسویه‌حساب‌ها با ارزهای ملی را گسترش دهند. رئیس‌جمهور روسیه همچنین پیشنهاد برگزاری نشست بعدی بریکس در کازان را مطرح کرد. رئیس‌جمهور روسیه گفت: اکتبر سال آینده روسیه ریاست نشست بریکس را بر عهده خواهد داشت. این نشست سال آینده در شهر کازان برگزار خواهد شد و ما قصد داریم حدود ۲۰۰ رویداد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در چندین شهر روسیه برگزار کنیم. تاریخ‌های دقیق‌تر از طریق کانال‌های دیپلماتیک اطلاع‌رسانی خواهد شد. وی همچنین از کشورهای بریکس دعوت کرد در انجمن فرهنگی بین‌المللی که قرار است ۱۶ تا ۱۸ نوامبر (۲۵ تا ۲۷ آبان) در سن‌پترزبورگ برگزار شود، شرکت کنند. به گفته پوتین، این رویداد می‌تواند به بستری برای گفت‌وگو درباره آینده فرهنگ در جهان بدل شود. وی در ادامه این نشست خاطر نشان کرد: روسیه آماده است با کشورهای بریکس در پلتفرم‌های بین‌المللی کلیدی از جمله سازمان ملل همکاری کند. ما با شرکای‌مان هماهنگی نزدیکی خواهیم داشت. نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند نیز درباره شکستن موانع، احیای اقتصاد، الهام بخشیدن به نوآوری، ایجاد فرصت‌ها و شکل دادن به آینده صحبت کرد. وی در سخنانش خواستار  فراهم کردن زمینه توسعه بریکس و همکاری برای مقابله با تروریسم در عرصه جهانی شد و تنوع تمدن را پایه و اساس جهان چندقطبی عنوان کرد. وی گفت: تکنولوژی و آموزش برای آینده کشورهای بریکس حیاتی است. باید امکان دسترسی به آموزش برای کودکان در اکثر مناطق دورافتاده فراهم شود. مودی گفت: هوش مصنوعی موانع زبان را از بین خواهد برد. وی افزود: هند به طور کامل از ایده گسترش بریکس حمایت و از پیشرفت در این مسیر استقبال می‌کند. 

***

گروه اقتصادی: نگاهی به عملکرد دولت سیزدهم در بخش مسکن، حاکی از رخ دادن اتفاقات خوب در این حوزه است. اهتمام ویژه وزارت راه و شهرسازی به ساخت مسکن و تحویل زودتر واحدهای ساخته شده به متقاضیان، توانسته است تزریق امیدی در جامعه انجام دهد. با این حال اما ضعف عملکردی دولت پیشین در حوزه مسکن و تامین آن، ضربه مهلکی را به جامعه وارد کرد که ترمیم آن به این سادگی‌ها نیست. در پی این موضوع، دولت در نظر داشت در هفته دولت اخبار خوشی در حوزه مسکن دهد. 

در همین راستا مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با بیان اینکه دولت سیزدهم میراث‌دار تعهدات باقیمانده از ۱۰ سال گذشته است، گفت: بیش از ۲۰ هزار واحد مسکونی در هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسد.

علیرضا جعفری با بیان اینکه توجه به موضوعات زیربنایی و روبنایی نیز در اولویت دولت سیزدهم در شهرهای جدید است، افزود: به همین منظور امکاناتی از جمله مراکز آموزشی، درمانی و مذهبی در شهرهای جدید در دستور کار قرار گرفته است.

وی با اشاره به تکلیف شرکت عمران شهرهای جدید برای تولید ۶۰۰ هزار واحد در این شهرها در قالب نهضت ملی مسکن تصریح کرد: از تعداد واحدهایی که در قالب مسکن مهر و نهضت ملی در هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسد، برنامه‌ریزی شده است که تعداد ۱۹ هزار واحد در حوزه مسکن مهر و بیش از هزار واحد مربوط به نهضت ملی تحویل مردم داده ‌شود.

جعفری با اشاره به درخواست برای ساخت ۳۵ شهرک خصوصی تصریح کرد: در حوزه متقاضیان در حوزه نهضت ملی مسکن در شهرهای جدید، ۶۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کرده بودند که از این تعداد ۱۷۷ هزار نفر واجد شرایط هستند، به همین منظور ۱۲۰ هزار واحد در شهرهای جدید فعال است.

معاون وزیر راه وشهرسازی با بیان اینکه اجرای مابقی واحدها در دستور کار است، بیان کرد: در ۶ شهر جدید از جمله پرند، صدرا، بهارستان، گلبهار، سهند و فولادشهر حجم تقاضا بیشتر از ظرفیت اراضی است، به همین منظور بالغ بر ۱۸ هزار هکتار از اراضی برای ساخت ۶۰۰ هزار واحد مسکن نهضت ملی نیاز است که از این تعداد ۱۰ هزار هکتار زمین تامین شده است.

وی ادامه داد: تامین ۷ هزار هکتار دیگر از اراضی مورد نیاز برای این ۶ شهر، در دستور کار شورای برنامه‌ریزی استان‌ها و شورای عالی معماری و شهرسازی قرار گرفته است تا با تعیین تکلیف این اراضی بتوانیم این واحدها را در دولت سیزدهم به سرانجام برسانیم.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید با اشاره به تشکیل کمیته‌ای برای تعیین نرخ مسکن سال ۱۴۰۲ به دستور وزیر راه و شهرسازی، بیان کرد: این نرخ با تشکیل این کمیته تا ۱۰ روز آینده مشخص و ابلاغ می‌شود.

وی ادامه داد: بر این اساس قیمت‌گذاری در ۳ دسته ساختمان‌های کمتر از ۳ طبقه، ٣ طبقه تا ۶ طبقه و بالای ۶ طبقه و در ۲ مرحله سفت‌کاری و نازک‌کاری در نظر گرفته شده که حدود ٧.۵ تا ٨ میلیون تومان در هر مترمربع در نظر گرفته شده است که با احتساب قیمت‌های آماده‌سازی و محوطه‌سازی به حدود ١٠ میلیون تومان در هر مترمربع می‌رسد.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به شناسایی خانه‌های خالی در شهرهای جدید گفت: با شناسایی این واحدها، خانه‌های خالی به بازار عرضه و موجب کاهش قیمت مسکن در شهر جدید هشتگرد، پردیس و پرند شد، برای مثال در پردیس قیمت واحد به بالای ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان رسیده بود که با اقدامات صورت‌گرفته هر واحد بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان کاهش قیمت داشت و انتظار می‌رود قیمت مسکن در این شهر به زیر ۲ میلیارد تومان برسد.

جعفری در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع آورده متقاضیان نهضت ملی مسکن اشاره کرد و گفت: در گام اول آن دسته از متقاضیانی که آورده‌ای نداشته باشند از پروژه حذف اما از سامانه حذف نمی‌شوند و به پروژه‌هایی با پیشرفت فیزیکی پایین‌تر منتقل می‌شوند و بعد در صورت عدم پرداخت آورده حذف می‌شوند. وی با بیان اینکه هزار و ۴۶۰ واحد در پرند به دلیل نیاوردن آورده از سوی متقاضیان امکان تحویل ندارد، گفت: انتظار می‌رود متقاضیان هرچه سریع‌تر نسبت به تکمیل آورده‌های خود اقدام کنند.

جعفری با اشاره به اینکه امسال در هفته دولت جشن پایان مسکن مهر را در پرند جشن خواهیم گرفت، گفت: همچنین تست گرم متروی این شهر با پیگیری مدیرعامل شهر جدید پرند و شهرداری تهران در پایان شهریور انجام می‌شود.

* شهر جدید خلیج‌فارس ایجاد می‌شود

اسکان در شهرهای جدید از مواردی بوده که در سال‌های اخیر با استقبال خوبی از سوی مردم همراه بود است، به طوری که به دلایل مختلفی نظیر آب و هوا، قیمت مسکن و مواردی از این دست، بسیاری از مردم به اسکان در این شهرها رو آورده‌اند. دولت سیزدهم نیز اهتمام ویژه‌ای نسبت به پیشرفت این شهرها داشته تا افرادی که در این مناطق اسکان گزیده‌اند بتوانند دسترسی‌های لازم را داشته باشند. در ادامه گفتنی‌ است معاون وزیر راه وشهرسازی با اشاره به راه‌اندازی شهر جدید خلیج‌فارس به عنوان شهر بین‌المللی در بندرعباس گفت: ساخت شهر جدید خلیج‌فارس در استراتژیک‌ترین منطقه کشور با ۲۰ هزار هکتار مساحت در شمال تنگه هرمز در دستور کار است که هم‌اکنون در حال اخذ مجوزهای آن هستیم.

جعفری گفت: این شهر به عنوان یک شهر بین‌المللی با کارکرد جهانی در بندرعباس جانمایی شده که  بالغ بر ۲۰ هزار هکتار زمین برای ساخت آن با هدف معرفی ظرفیت‌های گردشگری، سبک معماری کشور و همچنین معرفی تنگه هرمز اختصاص می‌یابد.

وی افزود: استاندارد جمعیت در شهر جدید خلیج‌فارس ۳۰ نفر در هکتار است که استانداردهای زندگی را دارا خواهد بود. هم‌اکنون در حال اخذ مجوزهای این شهر هستیم.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به باقی ماندن ۶۰ هزار واحد مسکن مهر از گذشته گفت: هفته دولت سال آینده جشن پایان مسکن مهر در شهرهای جدید خواهد بود.

وی ادامه داد: مسکن مهر که از گذشته باقیمانده بالغ بر ۲۰ همت اعتبار نیاز داشت که اگر این اعتبار را به‌روز‌رسانی کنیم به طور قطع مبلغ بسیار بیشتری خواهد شد.

جعفری گفت: از ۶۰ هزار واحد باقیمانده، ۴۰ هزار واحد را به متقاضیان تحویل خواهیم داد و ۲۰ هزار واحد باقیمانده واحدهایی است که عملیات اجرایی آنها از سال‌های ۹۸ آغاز شده است.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ایجاد ۲۷ شهرک در نوار ساحلی کشور مبتنی بر اقتصاد دریاپایه عنوان کرد: این شهرک‌ها به فلات مرکزی و  شمال کشور تعلق خواهد یافت.

وی با اشاره به شناسایی ۵۰ نقطه جدید به عنوان سکونتگاه‌های شهری برای مولد‌سازی و ایجاد ظرفیت‌هایی با هدف تولید ۴ میلیون مسکن گفت: در مجموع ۷۷ نقطه  ظرفیت سکونتگاهی در کشور ایجاد شده که در افق حداکثری آن حدود ۵۰ هزار واحد مسکونی احداث خواهد شد. مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در ادامه با اشاره به راه‌اندازی شهرک‌های خصوصی گفت: در اراضی خارج از حریم شهرها که حداقل ۱۰ هکتار مساحت داشته باشند متقاضیان می‌توانند نسبت به تاسیس شهرک اقدام کنند که اکنون بالغ بر ۳۵ پرونده درخواست تاسیس شهرک خصوصی در این اراضی داریم.

گروه سیاسی: گویی همین دیروز بود. همان حادثه‌ای که در کمالشهر کرج رخ داد. قساوتی که بی‌شک در تاریخ، ثبت و برای آیندگان نقل خواهد شد. دنائتی که تصور آن از هر انسانی دور از ذهن بوده و جز خوی وحشی‌گری و حیوانیت چیز دیگری را به ذهن متبادر نخواهد کرد. روز پنجشنبه 12 آبان‌ 1401 بود که تعدادی از اراذل و اوباش با مسدود کردن بزرگراه کرج - قزوین، جنایت وحشیانه‌ای را در منطقه کمالشهر استان البرز رقم زدند؛ جنایتی که توسط تعدادی از آشوبگران رخ داد به صورت سازماندهی‌شده و به بهانه چهلمین روز مرگ یک نفر از جان‌باختگان حوادث اخیر بود. جنایتی که عاملان آن تلاش کردند با مسدود کردن آزادراه کرج – قزوین، ضمن ایجاد ترافیک سنگین در این محور، اقدام به ایجاد آشوب و هرج و مرج کرده و همان خوی وحشیگری مذکور را به منصه ظهور رسانند. 

همزمان با این اقدام آشوبگران که بی‌شباهت با عملیات‌های تروریستی منافقین هم نبود، نیروهای انتظامی و امنیتی برای پراکنده کردن آشوبگران، بازگشایی مسیر و نهایتا برقراری امنیت مردم، وارد میدان شدند. این در حالی بود که اغتشاشگران با افروختن آتش و ریختن نخاله‌های ساختمانی، همچنان سعی در بسته نگه داشتن مسیر داشتند. در همین حال اغتشاشگران مجهز به سلاح‌های گرم و سرد، با حمله مسلحانه به ماموران نیروی انتظامی، یک بسیجی و یک روحانی، اوج دنائت و قساوت خود را بیش از پیش عیان کردند.

در پی همین اغتشاشات بود که اوباش خشونت‌طلب، «سیدروح‌الله عجمیان» جوان 21 ساله بسیجی را با ضربات قمه و چاقو به شهادت رسانده و پیکر نیمه برهنه‌ او را در خیابان رها کردند. انتشار تصاویر لحظه شهادت این شهید مظلوم که تنها برای تامین امنیت مردم و بازگشایی مسیر و رفع انسداد به میدان آمده بود، قلب هر انسان آزاده‌ای را به درد آورد که برای بانیان آن جز اشد مجازات تقاص دیگری قائل نخواهند شد. گرفتن جان یک انسان آن هم بدون سلاح و تنها به جرم بر تن داشتن لباس بسیجی، تنها از کسانی سر می‌زند که هیچ بویی از انسانیت نبرده و کورکورانه و به قصد برهم زدن امنیت، بدون هیچ ترسی چنین جنایتی را رقم می‌زنند. 

 در پی این حادثه‌ تلخ و ناگوار، بلافاصله پرونده‌ای در دادسرای امور جنایی و جرائم خاص کرج، تشکیل و بازپرس مربوط دستورات قضایی لازم را جهت شناسایی و بازداشت متهمان به اداره کل اطلاعات استان البرز صادر می‌کند. در این پرونده در مجموع برای ۱۶ نفر از متهمان قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست صادر و در تاریخ ۹ آذر 1401جلسات دادگاه انقلاب اسلامی و دادگاه کیفری یک استان البرز برای رسیدگی به اتهام افراد دخیل در شهادت سیدروح‌الله عجمیان و حوادث بهشت سکینه کرج آغاز شد.

اکنون 7 ماه پس از اجرای حکم اعدام متهمان ردیف اول و دوم پرونده‌ شهادت سیدروح‌الله عجمیان، یعنی محمدمهدی کرمی و محمد حسینی، حکم سایر متهمان نیز قطعی شده و آرای صادره اعلام شد. 

پس از رسیدگی و صدور احکام مجدد، بدین ترتیب «حمید قره‌حسنلو» به ۱۵سال حبس و نفی بلد و «رضا آریا»، «حسین محمدی» و «مهدی محمدی» هر کدام به ۱۰ سال حبس و نفی بلد محکوم شدند. متهمان «محمدامین اخلاقی ساوجبلاغی»، «امین‌مهدی شکراللهی» و «فرزانه قره‌حسنلو» هر کدام به 5 سال حبس و نفی بلد و «علی معظمی‌گودرزی» به 3 سال حبس و نفی بلد محکوم شدند. اتهام متهمان این پرونده که رسیدگی و منتهی به صدور حکم محکومیت قطعی شد، «قتل عمد» نبوده بلکه حسب مورد «افساد فی‌الارض» و «محاربه» بوده است. احکام صادره درباره همه محکومان پرونده شهادت شهید عجمیان به جز «آرین فرزام‌نیا»، توسط دیوان عالی کشور تایید و قطعی شد.

* آنچه در کمالشهر کرج بر سیدروح‌الله عجمیان گذشت

در همین راستا محمدمهدی کرمی، متهم ردیف اول پرونده، در جلسات دادگاه با تشریح کامل اقدامات خود در روز حادثه گفت: شب یازدهم آبان‌ماه بود که یکی از دوستانم به من پیام داد و گفت فردا دوازدهم آبان روز چهلم حدیث نجفی است و ما هم برای حضور در آن مراسم آماده می‌شویم لذا من هم قصد کردم که در این مراسم حاضر شوم. روز ۱۲ آبان نزدیک ۱۱ صبح بود که به ترافیک اتوبان رسیدم. از ماشین پیاده شدم و با افراد حاضر در صحنه شعار دادم و به سمت مأموران سنگ پرتاب کردم. در ادامه به سمت زیرگذر که رفتم مشاهده کردم جمعی از افراد در آنجا تجمع کرده‌اند، در ادامه من هم به این جمع پیوستم و شنیدم فردی فریاد می‌زند بسیجی بسیجی. در ادامه دیدم یک بسیجی روی زمین افتاده و 3-2 نفر بالای سرش ایستاده‌اند و با سنگ و چوب به سر و صورتش ضربه می‌زنند. هر کسی یکی دو تا مشت می‌زد و فرار می‌کرد. وی گفت: همین‌طور که شهید با دست خالی در حال فرار بود، سنگ، چوب و... به سمتش پرت می‌کردند و افرادی که وی را می‌زدند بالای 40-30 نفر بودند. کرمی در رابطه با اقدامات خود نیز گفت: دستم را انداختم سمت شانه راستش و چرخاندمش و بعد با یک سنگ به سرش ضربه زدم. بعد از اینکه سنگ را زدم با مشت ۳ ضربه به سرش وارد کردم. بعد شهید را دیدم که زمین افتاده و در همین حالت یک نفر روی پهلو و دنده سمت راستش می‌پرید. وی ادامه داد: بعد از اینکه اطراف شهید خلوت شد به سمتش رفتم و با پا یک ضربه به وسط پاهایش و ۲ ضربه به زانوهایش زدم. همین حین یک فرد آمد و 4-3 ضربه چاقو به سمت ناحیه شکم و پهلوی شهید وارد کرد و بعد از اینکه چاقو را زد و از روی شکمش بلند شد من پاهای او را  گرفتم و به سمت جلوی خاور روی زمین کشیدم که در همین لحظه کفش‌هایش از پاهایش در آمد و با آنها ۲ تا ضربه به سمت صورتش زدم و بعد یک ضربه با پای چپ به سر و گردن  و 3-2 ضربه هم با کفش به صورتش وارد کردم. البته در جلسات دادگاه، فیلم و تصاویر اقدامات محکوم‌علیه کرمی نسبت به شهید عجمیان نیز به نمایش درآمد.

همچنین سیدمحمد حسینی که متهم ردیف دوم این پرونده بود، در روز حادثه با چاقو ضرباتی به شهید وارد کرده بود. وی در جلسه دادگاه، اقداماتش در زمان شهادت شهید عجمیان را تشریح کرد و گفت: من جزو آخرین نفراتی بودم که بالای سر شهید عجمیان آمدم، افرادی به شهید توهین می‌کردند و به وی لگد می‌زدند. حسینی همچنین صراحتا در دادگاه اعلام کرد: چاقوی خود را ۲ مرتبه و به عمق ۲ بند انگشت به بدن شهید عجمیان فشار دادم و در مرتبه سوم کمی به داخل بدن وی وارد کردم. محمدمهدی کرمی در دادگاه زمانی که حادثه را در حضور سیدمحمد حسینی تشریح می‌کرد، گفت: یک فرد آمد و با 4‌-‌3 ضربه تقریبا به اندازه ۲ بند انگشت با چاقو به سمت ناحیه شکم و پهلوی شهید ضربه وارد کرد. قاضی از کرمی پرسید: چه کسی با چاقو به دنده شهید ضربه کرد؟ کرمی به محمد حسینی اشاره کرد و گفت: این فرد با چاقو به ناحیه شکم و پهلوی شهید ضربه زد. 

حمید قره‌حسنلو همراه با همسر خود فرزانه قره‌حسنلو نیز در محل ضرب و جرح شهید روح‌الله عجمیان حضور داشته‌اند. در جلسه دادگاه نیز همسر متهم اعتراف کرد در محل حادثه حاضر بوده و حتی ضرباتی به بسیجی شهید نیز‌ زده است، همچنین بر اساس مستندات تصویری موجود در پرونده، قره‌حسنلو در زمان شهادت شهید عجمیان آنقدر به صحنه جنایت نزدیک بوده که یکی از ضربات چاقوی پرت‌شده به سمت بدن شهید عجمیان، دست وی را نیز زخمی می‌کند. به علاوه اینکه در زمان دستگیری متهم در منزل و در بررسی گوشی همراه او، فیلمی از زمان حادثه که توسط خود متهم ضبط شده بود نیز کشف شد.

گروه اجتماعی: نیروهای جان برکف انتظامی شبانه‌روز در سرما و گرما برای حفظ امنیت مردم در حال خدمت هستند و در برخورد با اشرار، سارقان، مجرمان و برهم‌زنندگان آسایش جامعه لحظه‌ای درنگ نمی‌کنند اما عده‌ای ناسپاس و قدرنشناس، عقده‌های‌شان را بر سر ماموران پلیسی که جان‌شان را در طبق اخلاص می‌گذارند تا زن و فرزندان ما در آسایش و آرامش باشند خالی می‌کنند و به جای تشکر، روی آنها اسلحه می‌کشند؛ نیروهایی مقتدر و مردمی که شهادت آنها نمایانگر مظلومیت آنهاست و در انجام وظیفه خود هیچ گاه کوتاه نمی‌آیند. با گذشت 5 ماه از سال دست کم 46 نفر از نیروهای غیور پلیس نظام جمهوری اسلامی ایران در مقابله با اشرار، قاچاقچیان، سارقان و قاتلان مسلح به درجه رفیع شهادت نائل آمده‌اند. البته در اینکه پلیس ایران قوی و مقتدر است هیچ شکی نیست، چرا که بارها و بارها قدرت‌ خود را در زمینگیر کردن باندهای قاچاق کالا و مواد مخدر، اشرار و اراذل و اوباش و سارقان به رخ کشیده و با اقدام بموقع، سریع و بهنگام خود توانسته بسیاری از مجرمان بویژه مجرمان خطرناک و حرفه‌ای را در اجرای طرح‌ها و نقشه‌های‌شان ناکام بگذارد. به گفته جانشین فرمانده فراجا، مردم در مسیر این انقلاب از بهمن ۱۳۵۷ تا دوران دفاع‌مقدس و در ادامه آن تا امروز، با بصیرت از آرمان انقلاب با جان و دل حفاظت کرده‌اند. به گفته سردار قاسم رضایی شهدا با اهدای خون خود این شجره را آبیاری می‌کنند و در کنار آنها، این ملت بزرگ این راه را گرامی می‌دارند و در این راستا شور و حالی که در دوران انقلاب و دفاع‌مقدس وجود داشت، امروز بدون خدشه استمرار دارد که یک نعمت الهی است. راه شهدا حفاظت، پاسداری و حراست از آرمان انقلاب اسلامی است و در این مسیر فرزندان این ملت در سازمان مقدس انتظامی در سراسر کشور از مرزهای گسترده تا مجامع مختلف داخلی به ‌صورت شبانه‌روزی و در همه فصول از این آرمان دفاع می‌کنند. نیروی انتظامی در خدمت مردم و مجری قانون است. مامور انتظامی جز برای آرامش مردم کاری نکرده و نمی‌کند. فرمانده فراجا نیز با اشاره به شهادت نیروهای حافظ امنیت مردم تاکید می‌کند: ما در مسیری که قرار گرفته‌ایم، هیچ عقب‌نشینی‌ای نداریم؛ محکم و استوار مردانه قدم گذاشته‌ایم و تا آخر با عهد و پیمانی که با خدا و امام و ولایت، شهدا و مردم بسته‌ایم تا پای جان ایستاده‌ایم. سردار احمدرضا رادان به ایستادگی مقتدرانه پلیس در برابر مخلان نظم و امنیت اشاره و تاکید کرد: البته که رعایت حقوق مردم یک تکلیف است و باید سرلوحه کار ما باشد اما کسانی که بخواهند به هر طریقی از مامور پلیس عبور کنند، شک نداشته باشند به حکم قانون از آنان عبور خواهیم کرد. قرار نیست مامور پلیس جایی درگیر شود و سینه‌اش بشود هدف گلوله تا بتواند شرور و عربده‌کشی را دستگیر کند. کسی که جرأت کرد در هر نقطه‌ای از کشور به ماموری تعرض کند، کمترین کار گذشتن از جنازه‌اش است.

* تقدیم 46 شهید فراجا از ابتدای سال

فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی از ابتدای سال تاکنون 46 شهید را در راه حفظ و حراست از وطن تقدیم کرده است که در این گزارش مروری بر نحوه شهادت این ماموران پلیس شهید داشتیم. از ابتدای سال تاکنون فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی 46 شهید در راه حفظ وطن و ایجاد امنیت تقدیم کرده است، البته از این تعداد، ۲ نفر از شهدای فراجا بر اثر عوارض جانبازی که از سال‌ها قبل داشتند به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.

فرماندهی انتظامی مردادماه با 16 شهید و اردیبهشت‌ماه با 15 شهید بیشترین شهید را در راه حفظ امنیت وطن تقدیم کرده است. ۲ حادثه تروریستی «برجک مرزی مزه‌سر» و «حمله اشرار به گشت پلیس‌راه در محور تفتان - خاش» در این ۲ ماه باعث شد شهدای بیشتری نسبت به ماه‌های قبل داشته باشیم، به‌عبارتی می‌توان گفت ۲ حادثه تروریستی «برجک مرزی مزه‌سر» و «حمله اشرار به گشت پلیس‌راه در محور تفتان - خاش» از مهم‌ترین حوادثی بود که از ابتدای سال تاکنون مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت و مامورانی که در این ۲ حادثه جان خود را فدای امنیت کشور کردند بسیار مظلومانه‌تر از سایر شهدا جان باختند. اشرار و معاندان گروهک تروریستی جیش‌الظلم شامگاه شنبه 31 اردیبهشت‌‌ماه، برای ورود به کشور با مقاومت مرزبانان دلیر برجک مرزبانی «مزه‌سر» هنگ مرزی سراوان روبه‌رو شدند و در این درگیری متاسفانه ۵ نفر از مرزبانان دلیر به درجه شهادت نائل شدند. همچنین در مردادماه در پی حمله تروریستی ناجوانمردانه اشرار و کوردلان معاند به واحد گشت پلیس‌راه در محور خاش - تفتان متأسفانه ۴ نفر از ماموران غیور پلیس به درجه رفیع شهادت نائل آمدند. تروریست‌های کور‌دل، بزدلانه با کمین در مسیر خودروی پلیس‌راه خاش به تفتان‌، سمند پلیس‌راه را به رگبار بستند و اقدام به ترور ماموران گشت پلیس‌راه که در حین انجام وظیفه بودند کردند و به‌سرعت از محل متواری شدند. 

* شهادت سرباز وظیفه مرزبانی در اقدام ناجوانمردانه تروریست‌ها

یکی از کارکنان مرزبانی سیستان‌وبلوچستان در هنگ مرزی میرجاوه به شهادت رسید. فرمانده مرزبانی سیستان و بلوچستان دیروز گفت: حوالی ظهر امروز تروریست‌ها در اقدامی ناجوانمردانه با استفاده از سلاح دوربین‌دار به سمت برجک شماره ۲ پاسگاه میل ۸۴ گروهان مرزی ریگ ملک هنگ مرزی میرجاوه تیراندازی کردند و سرباز وظیفه «محمد آتش‌زایی» را که در حال پاسداری از مرز‌های ایرانی اسلامی بود، به شهادت رساندند.

گروه سیاسی: رونمایی ایران از پهپاد مهاجر10 که روز سه‌شنبه هفته جاری توسط رئیس‌جمهور انجام شد، واکنش رسانه‌های صهیونیستی را در پی داشت؛ واکنش‌هایی که عمدتا نشان از ترس و نگرانی صهیونیست‌ها نسبت به ویژگی‌های رزمی مهاجر10 دارد. مداومت پروازی 24 ساعته و شعاع عملیاتی 2هزار کیلومتری، از ویژگی‌های منحصر به فرد مهاجر10 است که رسانه‌های صهیونیستی را نگران کرده است.

بیشینه ظرفیت سوخت پهپاد «مهاجر ۱۰»، ۴۵۰ لیتر و بیشینه وزن محموله آن ۳۰۰ کیلوگرم است. حداکثر سرعت این پهپاد ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت بوده و قابلیت حمل انواع مهمات و بمب‌های قائم، الماس و دستواره را دارا بوده و مجهز به سامانه‌های جنگ الکترونیک و اشراف اطلاعاتی است.

این رسانه‌ها اعلام کردند رونمایی از پهپاد ایرانی «مهاجر ۱۰» چالش بزرگی برای رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود و این اقدام ایران بعد از آن انجام می‌شود که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، تهران را به حمایت از حملات گسترده اخیر در اراضی اشغالی متهم کرده بود.

در همین رابطه خبرنگار شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داد: ایران با رونمایی از این پهپاد، بار دیگر اسرائیل را تهدید کرد. یک ویدئو به زبان عبری در این باره منتشر شده و پیش از این شاهد وقوع چنین رویدادهایی نبوده‌ایم. «یارون اشنایدر» خبرنگار این شبکه نیز اعلام کرد: «نکته مهم درباره این نوع پهپادها برد آنهاست که به ۲ هزار کیلومتر می‌رسد. این بدان معنی است که پهپادهای مذکور تمام مساحت اسرائیل را پوشش می‌دهد. ایرانی‌ها می‌خواهند اعلام کنند آماده پاسخ دادن به هر حمله‌ای از جمله تهدیدات اسرائیل علیه کشورشان هستند». 

وی اضافه کرد: «ایران برای نخستین‌بار دست به این حرکت تحریک‌آمیز می‌زند و از سلاحی رونمایی می‌کند که می‌تواند اسرائیل را تهدید کند. این مسأله در شرایط کنونی قابل توجه است».

شبکه تلویزیون کان نیز گزارش داد: «رونمایی از پهپاد مهاجر ۱۰ اوج اقدامات ایران در سالی بود که تولید پهپادهای ایرانی متوقف نشد. این حرکت در زمانی صورت گرفت که اسرائیل شاهد موجی از عملیات علیه خود است».

سایت روزنامه هاآرتص نیز گزارش داد: «این پهپاد ایرانی شبیه پهپاد پیشرفته آمریکایی از نوع Reaper09 MQ 

است. ایران از پهپاد مسلحی رونمایی کرده است که می‌تواند اسرائیل را هدف قرار دهد».

روزنامه صهیونیستی جروزالم‌پست با اشاره به اینکه ایران مراسم روز صنعت دفاعی خود را با رونمایی از یک پهپاد جدید برگزار کرد که آخرین دستاورد وزارت دفاع آن کشور  است، نوشت: «مهاجر ۱۰ دارای برد ۲ هزار کیلومتری است و قابلیت پرواز به مدت ۲۴ ساعت در ارتفاع ۷ هزار متری را دارد. این یعنی ایران می‌تواند از این پهپاد برای تهدید اسرائیل یا نیروهای آمریکا در منطقه استفاده کند. ایران با افزایش برد و نوع پهپادهایش به یک بازیگر اصلی در بازار این پرنده‌ها تبدیل شده است».

گروه بین‌الملل: واکنش رسانه‌های رژیم صهیونیستی به عملیات تیراندازی در الخلیل ادامه دارد و روزنامه عبری‌زبان «اسرائیل هیوم» سال ۲۰۲۳ را خونبارترین سال از زمان انتفاضه دوم دانست. در این ارتباط سایت شبکه خبری المیادین در گزارشی نوشت: واکنش رسانه‌های رژیم صهیونیستی به عملیات تیراندازی در الخلیل که موجب هراس و نگرانی شدیدی در محافل سیاسی، امنیتی و نظامی رژیم اشغالگر شده، هنوز ادامه دارد. در این رابطه، روعی شارون، تحلیلگر نظامی شبکه عبری‌زبان «کان» گفت: عملیات‌های چند هفته گذشته عملیات‌هایی خونین بود، اکنون نگرانی نهاد امنیتی (رژیم صهیونیستی) این است که موج این عملیات‌ها از شمال کرانه باختری به جنوب آن در الخلیل منتقل شود. شارون تاکید کرد: این تنشی بسیار سخت برای ساکنان منطقه، سربازان ارتش و به طور کلی تمام اسرائیل است.

همچنین روزنامه عبری‌زبان اسرائیل هیوم نوشت: سال ۲۰۲۳ پس از کشته شدن ۳۵ اسرائیلی در حملات فلسطینی‌ها از ابتدای سال جاری تاکنون، خونبارترین سال از زمان انتفاضه دوم بوده است. ابیشای بن حییم، تحلیلگر شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی نیز گفت: فکر می‌کنم مشکل حس ناتوانی است و اگر چیزی قابل ملاحظه وجود داشته باشد، آن احساس ناتوانی و نداشتن قدرت برای انجام هر اقدامی است و اگر چیزی ارزش رسیدگی داشته باشد، مسائل بزرگ و سخت است. بن حییم افزود: یکی از این مسائل عملیات‌های مکرر قتل شهرک‌نشین‌ها است و ما باید به یاد داشته باشیم هر عملیات قتلی که در این مناطق (کرانه باختری اشغالی) انجام می‌شود، در واقع عملیات قتلی است که در داخل اسرائیل کوچک (مناطق اشغالی سال ۱۹۴۸) از آن ممانعت شده است.

امیر آویوی، سرهنگ نیروهای ذخیره ارتش رژیم صهیونیستی تاکید کرد: خشونت در مقایسه با سال‌های گذشته در سطح بسیار بالایی است و اینها عمدتا ابتکارعمل‌های شخصی هستند اما ابتکارعمل‌های سازمان‌یافته‌ای نیز وجود دارد. آویوی در ادامه گفت: یک آمار قابل توجه شنیدم، زمانی که فرمانده تیپ کرانه باختری در سمت خود قرار گرفت، ۱۰ گردان ارتش اسرائیل در کرانه باختری مستقر بودند اما اکنون ۲۳ گردان در آنجا حضور دارند، در واقع تعداد گردان‌ها با توجه به پیچیدگی اوضاع در این منطقه افزایش یافته است. همچنین اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی در واکنش به عملیات اخیر در الخلیل گفت: روزهای سخت و دردآوری برای اسرائیلی‌ها است، «دشمنان» ما با تمامی امکانات برای ضربه زدن به ما و آزار ما تلاش می‌کنند. رسانه‌های رژیم صهیونیستی در توصیف اوضاع رژیم صهیونیستی نوشتند: شرایط ترکیبی از حقارت در مرزهای شمالی، شلیک راکت از غزه و تشدید عملیات‌ها در کرانه باختری است. نیروهای ارتش نیز پس از حمله در نزدیکی چهارراه بیت حجای در جنوب کرانه باختری در نزدیکی شهر الخلیل، عملیات‌هایی را برای یافتن عاملان تیراندازی آغاز کردند.

طبق گزارش این رسانه‌ها، در این تیراندازی که از داخل یک خودروی عبوری در جنوب الخلیل انجام شد، یک زن صهیونیست کشته و یک مرد ساکن اراضی اشغالی نیز به شدت زخمی شد. در این عملیات دست‌کم ۲۲ تیر شلیک شد و خودرو که پلاک نداشت، پس از عملیات به سمت الخلیل رفت.

بانک مرکزی توانسته اعمال سیاست‌های جدید در حوزه پولی و ارزی، وضعیت اقتصادی کشور را بهبود بخشیده و تاثیرات قابل توجهی بر قیمت‌ها بگذارد. نگاهی به عملکرد بانک مرکزی در حوزه کنترل بازار حاکی از کاهش 15.3واحد درصدی رشد نقدینگی در کشور است.

در همین راستا معاون اقتصادی بانک مرکزی با اعلام کاهش نرخ رشد نقدینگی از 42.8 به ۲۷.۵ درصد در دولت سیزدهم گفت: متوسط رشد اقتصادی در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ برابر 4.2 درصد و در ۴ سال دولت دوازدهم 0.6 درصد بوده، یعنی متوسط رشد اقتصادی در دولت سیزدهم ۷ برابر دولت دوازدهم بوده است.

محمد شیریجیان درباره رابطه تورم و نقدینگی گفت: ابتدا لازم می‌دانم سیاست بانک مرکزی و رویکرد اقتصادی بانک مرکزی را که به تعبیری رویکرد اقتصادی دولت است، بیان کنم.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: سیاست بانک مرکزی تثبیت اقتصادی به عنوان سیاست متعارف در مدیریت اقتصاد کلان است. دلیل انتخاب این سیاست این است که در شرایطی که متغیرهای اقتصادی تلاطم‌های زیادی دارد، حکمرانان اقتصادی و مقام سیاست‌گذار پولی سیاستی را اتخاذ می‌کنند که این متغیرها را به ثبات برساند؛ به ثبات رساندن متغیرها موجب می‌شود بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی پیش‌بینی‌‌پذیری نسبت به وضعیت اقتصادی داشته باشند.

وی اظهار داشت: در این سال‌ها متغیرهای کلان اقتصادی تلاطم داشت؛ مثلا متوسط رشد نرخ دلار در بازار غیررسمی طی 5-4 سال اخیر ۶۱ درصد بود، در حالی که دهه ۸۰ این رقم 2.7 درصد بود یا متوسط رشد نقدینگی در ۴ سال اخیر ۳۳ درصد بود در حالی ‌که این رقم در دهه‌های گذشته کمتر بود.

شیریجیان افزود: درباره نرخ تورم نیز متوسط تورم در دهه ۸۰ برابر 14.7 درصد بوده اما در این سال‌ها حدود ۴۴ درصد بوده و این بیانگر آن است که متغیرها در این سال‌ها تلاطم‌های زیادی دارد، بنابراین سیاست تثبیت اقتصادی انتخاب شد.

* کاهش 15.3 درصدی رشد نقدینگی در کمتر از ۲ سال

دهه 90 را می‌توان دهه خاموشی اقتصاد کشور دانست که با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تغییرات بنیادین در روند آن ایجاد شد. شیریجیان در همین باره بیان کرد: مولفه چهارم بانک مرکزی برای تثبیت اقتصادی تنظیم مناسبات مالی میان دولت و سیستم بانکی است و مولفه پنجم بهبود انتظارات و گفتمان عمومی است و اینکه سیاست‌های بانک مرکزی برای مردم تبیین شود تا به بهبود انتظارات کمک کند.

وی درباره اقدامات بانک مرکزی برای کنترل ترازنامه بانک‌ها هم گفت: یکی از سیاست‌های جدی کنترل نقدینگی بانک مرکزی، کنترل مقداری ترازنامه بانک‌هاست و اثربخشی آن موجب شده رشد نقدینگی از 42.8 به 27.5 درصد برسد.

شیریجیان اظهار داشت: یکی از عواملی که منجر به رشد نقدینگی بدون پشتوانه می‌شود، رشد سمت راست ترازنامه بانک‌هاست؛ از جنس دارایی بی‌کیفیت.

* محدودیت پرداخت تسهیلات برای بانک‌های ناتراز

وی گفت: بانک مرکزی با توجه به شاخص‌های سلامت نظام بانکی، سقف رشد ترازنامه‌ای را برای هر بانک مشخص کرد و تقریبا اغلب بانک‌ها رعایت کردند و ۴ تا ۵ بانک رعایت نکردند که البته این به صورت دوره‌ای است و بانک مرکزی به صورت ماهانه وضعیت سقف کنترل ترازنامه را مشخص می‌کند و ارزیابی می‌شود و اگر تخلفی شود، از طریق جریمه سپرده قانونی اعمال قانون می‌کنیم و اگر به حد مشخص تعریف شده رسید، سیاست اصلاح می‌شود و این وضعیت به صورت دوره‌ای است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: در گذشته برای هر بانک عدد مشخصی به عنوان تراز بانکی اعلام می‌شد که درست نبود. با توجه به کیفیت نقدپذیری بانک‌ها آنالیز کردیم و سقف برای هر بانک مشخص شد و اگر بانکی رعایت نکند،  ابزارهایی برای کنترل بیان می‌کنیم، مثل معرفی مدیرعامل به هیات انتظامی بانک‌ها، محدودیت در سامانه سمات برای پرداخت تسهیلات و محدودیت جدی برای پرداخت تسهیلات به اشخاص مرتبط است.

وی اظهار داشت: بانک‌هایی که ناترازی نقدینگی و اضافه‌برداشت دارند و وارد فرآیند اصلاح شوند، با اعمال ممنوعیت برای پرداخت تسهیلات و پذیرش تعهدات شرکت‌های تابعه و اشخاص مرتبط مواجه می‌شوند.

شیریجیان گفت: اغلب بانک‌ها و موسسات اعتباری که ناترازی نقدینگی دارند، عمدتا این ناترازی از جنس ناترازی ترازنامه‌ای نیست، بلکه بانک‌ها دارایی منجمد دارند و ورشکسته نیستند.

* مدیریت حساب واحد خزانه؛ سیاست کنترل نقدینگی

اجرای سیاست کنترل نقدینگی یکی از سیاست‌های لازم برای اقتصاد کشور بود که اثرات مثبتی نیز بر جا گذاشت. شیریجیان درباره این موضوع گفت: یکی از سیاست‌های بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی که با کمک دولت انجام شده، مدیریت حساب واحد خزانه است.  از ۳ هزار دستگاه سال ۱۳۹۹ هم‌اکنون ۳۸۰۰ دستگاه و حدود ۲۱ هزار و ۷۰۰ حساب نزد بانک مرکزی متمرکز شده است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: این عامل موجب شد بانک‌های ما دچار تلاطم‌های نقدینگی نشوند و در ناترازی بانک‌ها موثر بود. چون بخش عمومی در اقتصاد سهم زیادی دارد، سال گذشته ۲۰۷ هزار میلیارد تومان از سپرده دستگاه‌های دولتی نزد بانک مرکزی جمع شد.

وی با بیان اینکه دولت سیزدهم تاکنون از تنخواه خود استفاده نکرده است، افزود: سال گذشته نیز این اتفاق افتاد و این از اتفاقات خوب در دولت سیزدهم بود، در حالی ‌که در دولت دوازدهم طی ۴ ماه ۵۰ هزار میلیارد تومان از میزان تنخواه استفاده شد، دولت سیزدهم این تنخواه را تسویه کرد.

شیریجیان توضیح داد: در بحث بدهی دولت به این صورت نیست که دولت به صورت مستمر بدهی نداشته باشد، بلکه منظور این است که میزان سپرده بیش از رشد بدهی است و در سال ۱۴۰۱ تاثیر مثبتی که خالص مطالبات بانک مرکزی از دولت داشت، بر پایه پولی ۱۸ درصد اثر مثبت داشت و ۱۸ درصد پایه پولی کاهش یافت.

وی افزود: بر اساس مطالعه‌ای که بین سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۴۰۱ انجام شد، رشد نقدینگی ۲۶ درصد و رشد پایه پولی ۲۳ درصد بوده است و این دو متغیر در بلندمدت همگرایی دارند.

* تحقق هدفگذاری رشد نقدینگی ۳۰ درصدی در سال گذشته

شیریجیان با بیان اینکه انتظار داریم تورم نقطه به نقطه به کانال ۳۰ درصد برسد، گفت: در عین حال که کنترل نقدینگی داشتیم در سال ۱۴۰۱ هدفگذاری رشد نقدینگی ۳۰ درصد بود که در نهایت به 31.1 درصد رسیدیم. در همین سال رشد پرداخت تسهیلات 45.3 درصد و رشد مانده تسهیلات 37.4 درصد بوده است.

وی افزود: در همین سال یکی از موضوعات که متمرکز شدیم، این بود که بهره‌وری نقدینگی افزایش یابد و اوراق گام که ۶۵ هزار میلیارد تومان تامین مالی کردیم، تنها ۵۲ همت در سال ۱۴۰۱ بوده است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: در عین حال که به کنترل نقدینگی توجه داشتیم، به رشد تسهیلات و تامین مالی واقعی اقتصاد نیز توجه داشتیم و در ۴ ماهه امسال رشد تسهیلات 28.8 درصد بوده است و از طریق تامین مالی زنجیره‌ای افزایش بهره‌وری نقدینگی انجام می‌دهیم.

وی اظهار داشت: متوسط رشد اقتصادی کشور در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به ترتیب برابر 4.4 و ۴ درصد بود، در حالی که متوسط رشد اقتصادی در ۴ ساله منتهی به دولت سیزدهم 0.6 درصد بوده است.

شیریجیان افزود: بر این اساس متوسط رشد اقتصادی در ۲ سال فعالیت دولت سیزدهم 4.2 درصد و و در دولت دوازدهم 0.6 درصد بود، یعنی رشد اقتصادی دولت سیزدهم ۷ برابر دولت دوازدهم بود.

وی ادامه داد: رشد اقتصادی در گروه نفت و گاز در ۴ سال دولت گذشته منفی 7.8 درصد و ۲ سال اخیر ۱۰ درصد بوده است.

متوسط رشد اقتصادی از سال ۹۰ تا ۹۹ معادل 0.8 درصد و در سال ۱۴۰۱ معادل 4.2 درصد و متوسط رشد سرمایه‌گذاری در این دهه معادل منفی 5.9 بوده که در سال ۱۴۰۱ به 6.7 درصد افزایش یافته است.