غیرحرفهای و سیاسی
گروه سیاسی: بتازگی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نشست خبری خود در توکیو اظهار نظرهایی درباره برجام کرد که از جایگاه فنی آژانس خارج است. رافائل گروسی گفت: «برجام یک پوسته خالی است و ایران باید ثابت کند که به دنبال سلاح هستهای نیست!» این سخنان غیرفنی گروسی با واکنشهایی از سوی سازمان انرژی اتمی کشورمان روبهرو و از وی خواسته شد «همواره بیطرفانه، حرفهای و به دور از جانبداری سیاسی صحبت کرده و عمل کند». به گزارش «وطن امروز»، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اظهارات ضدونقیض او درباره پرونده هستهای کشورمان مسبوق به سابقه است، چند ماهی میشود روی برجام متمرکز شده و آن را فاقد وجاهت لازم معرفی میکند. گروسی اواخر آذر امسال نیز در گفتوگو با یک رسانه ایتالیایی مدعی شده بود برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میتواند به عنوان اساسی برای توافقی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد اما دیگر به خود این توافق نیازی نیست!
* تکرار مکررات
گروسی پس از ۲ ماه دوباره همان سخنان قبلی را تکرار کرد و این بار پا را فراتر نهاد و گفت: فکر میکنم قبلا توافقی (برجام) بود که مدتی در حال اجرا بود اما اکنون، صرفنظر از اینکه درباره مزیت یا عدم وجود آن چه فکر میکنید، بدیهی است از نظر فنی، این توافق به طور کامل جایگزین نشده است.
وی همچنین اظهار داشت: متن توافق برجام حاوی اطلاعات قدیمی از جمله انواع سانتریفیوژهای مورد استفاده ایران است. مدیرکل آژانس بیان کرد: در دیدار با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، ۲ طرف توافق کردند «فلسفه برجام» که مبتنی بر «فعالیتهای داوطلبانه ایران در ازای دریافت مشوقها» است، میتواند ادامه یابد. وی همچنین بدون اشاره به اظهارات مقامات رسمی کشورمان مبنی بر اینکه در دکترین دفاعی ایران سلاح اتمی جایی ندارد، مدعی شد: ایران باید اثبات کند به دنبال تسلیحات هستهای نیست. البته ما به همه اعتماد و اطمینان داریم ولی صحبتهایی را که میشنویم باید خودمان راستیآزمایی کنیم؛ امیدواریم به آن مرحله برسیم. گروسی همچنین در بخش دیگری از سخنانش مدعی شد: «ایران اکنون اورانیوم را تا 60 درصد که تقریبا درجه تسلیحاتی است، غنی میکند و آنگونه که ما مایلیم با آژانس همکاری نمیکند». چنین اظهارنظرهایی درباره مسائل هستهای ایران و البته برجام از سوی رافائل گروسی در حالی است که او به عنوان مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی صرفا باید درباره مسائل فنی پرونده هستهای ایران اظهارنظر کند و این سخن که «ایران باید ثابت کند به دنبال سلاح هستهای نیست» به نوعی تکرار سخنان کشورهای معاندی چون آمریکا درباره مسائل هستهای ایران است.
* واکنش سازمان انرژی اتمی
اما سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیانیهای صادر کرد. در بیانیه سازمان انرژی اتمی آمده است: از مدیرکل آژانس به عنوان مسوول عالیرتبه یک سازمان مهم بینالمللی انتظار میرود همواره بیطرفانه، حرفهای و به دور از جانبداری سیاسی صحبت کرده و عمل کند.این بیانیه میافزاید: متاسفانه برخی اظهارات و موضعگیریهای آقای گروسی بویژه موضعگیریهای اخیرش فاقد چنین ویژگیهایی است و این نگرانی را ایجاد کرده که این سازمان مهم بینالمللی با خروج از جاده بیطرفی و حرفهایگری، اعتبار خود را نیز خدشهدار کند. سازمان انرژی اتمی تصریح میکند: در شرایطی که آمریکا و برخی کشورهای غربی به دنبال سوءاستفاده از این سازمان برای فشارهای غیرعادلانه خود علیه ایران هستند، این اظهارات سیاسی و غیرحرفهای میتواند دستاویزی برای مطامع غیرمشروع آنان شود. این بیانیه تاکید میکند: اظهارات اخیر آقای گروسی در کنفرانس خبری خود در ژاپن یکی از مصادیق رفتار و گفتار غیرحرفهای است. وی در اظهارات خود خواسته است ایران ثابت کند به دنبال سلاح هستهای نیست. هر عقل سلیمی میداند بدیهیترین اصل حقوقی، اصل برائت است؛ به عبارتی «البینه علیالمدعی». در این بیانیه همچنین میخوانیم: گروسی بهتر از هر کسی میداند حدود یکچهارم از کل بازرسیهای آژانس به تاسیسات اتمی ایران که کمتر از 3 درصد تاسیسات اتمی جهان است، اختصاص یافته است. ایران بارها تاکید کرده برنامه هستهایاش کاملا صلحآمیز است. این روند صحبتهای سیاسی تکراری مدیرکل دور از شأن و جایگاه وی بوده و باید متوقف شود.
* غیرحرفهای و سیاسی
همچنین معاون بینالمللی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به اظهارات گروسی درباره برنامه هستهای ایران گفت: این کار غیرحرفهای و سیاسی است؛ برنامه هستهای ایران تحت نظارت آژانس و برابر تعهدات قانونی آن انجام میشود و انحرافی نیز نداشته است. کاظم غریبآبادی گفت: کشور ما تعهداتی دارد و بر همان اساس، یعنی موافقتنامه جامع پادمان نیز همکاری میکند و تاکنون (بعد از توقف تعهدات هستهای ایران تحت برجام) نیز نقضی در آن گزارش نشده است.
غریبآبادی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کنفرانس مطبوعاتی خود در توکیو، اظهاراتی غیرحرفهای و با طعم کاملا سیاسی درباره ایران کرد. وی گفت «ایران اکنون اورانیوم را تا 60 درصد که تقریبا درجه تسلیحاتی است، غنی میکند؛ ایران آنگونه که ما مایلیم با آژانس همکاری نمیکند، البته بازدید من در ماه نوامبر از ایران سازنده بود؛ آژانس آماده است خود را (برای یک توافق) در دسترس قرار دهد و ما برخی آلترناتیوهای فنی را ارائه میکنیم تا احتمال توسعه سلاح هستهای توسط ایران حذف شود و از این موضوع جلوگیری کنیم و ایران نیز باید ثابت کند به دنبال توسعه سلاح هستهای نیست؛ دولت ایران میگوید چنین برنامهای ندارد، البته ما به همه اعتماد داریم ولی باید این را راستیآزمایی کنیم».
غریبآبادی با اشاره به این اظهارات گروسی ادامه داد: لازم میدانم برخی نکات را در این خصوص تاکید کنم:
1- سطح و میزان غنیسازی هیچ محدودیتی برابر «انپیتی» ندارد و تنها تعهد کشورهای غیردارنده سلاح هستهای، عدم انحراف به سمت تولید سلاح هستهای است. از این رو، این اظهار آقای گروسی که غنیسازی 60 درصدی را تقریبا در سطح تسلیحاتی دانسته است، کاملا غیرحقوقی و غیرفنی است.
2- آقای مدیرکل گله کردهاند ایران آنگونه که آژانس دوست (تمایل) دارد، همکاری نمیکند. مگر سطح همکاریها بر مبنای میزان تمایل یا سلیقه آژانس است؟! کشور ما تعهداتی دارد و بر همان اساس، یعنی موافقتنامه جامع پادمان نیز همکاری میکند و تاکنون (بعد از توقف تعهدات هستهای ایران تحت برجام) نیز نقضی در آن گزارش نشده است. اگر آقای گروسی دوست دارد ایران اقدامات راستیآزمایی بیشتری را فراتر از تعهدات خود بپذیرد، باید به طرفهای دیگر هم بگوید که او «دوست دارد تحریمها را علیه ایران بردارند». آیا او تاکنون جسارت به خرج داده است که چنین درخواستی از واضعان تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی کند؟!
3- ضمن اینکه اذعان وی به سازنده بودن بازدیدش از ایران در ماه نوامبر را مثبت ارزیابی میکنیم اما جای تعجب دارد چرا در ادامه، به اقدام تخریبی و غیرسازنده ۳ کشور در پیگیری تصویب قطعنامه در شورای حکام، آن هم بدون توجه به دستاوردهای سفر خودش، اشارهای نکرده است؟
4- برنامه هستهای ایران صلحآمیز است و تغییری در ماهیت این برنامه داده نشده است. آقای گروسی از «ضرورت جلوگیری از احتمال توسعه سلاح هستهای توسط ایران» و «ضرورت اثبات عدم توسعه سلاح هستهای توسط ایران» صحبت میکند. واقعا جای تعجب دارد رئیس سازمان بینالمللی که باید بر اساس گزارشات عینی و مستند بازرسان خود از صحنه اظهارنظر کند، از احتمالات صحبت میکند. آیا این چیزی جز یک کار غیرحرفهای و سیاسی است؟! برنامه هستهای ایران تحت نظارت آژانس و برابر تعهدات قانونی آن انجام میشود و انحرافی نیز نداشته است. این، واقعیت ماجراست.