خانه‌تکانی در پایتخت
بهراد رشوند: اگر پایان یک فصل را بشود شبیه خاموش شدن چراغ‌های یک صحنه نمایش دانست، حالا بازار داغ نقل‌وانتقالات در فوتبال ایران، مثل اتاق گریم شلوغ یک تئاتر، در حال آماده‌سازی ۲ نقش اصلی خودش برای بازگشت به صحنه است؛ ۲ تیمی که همیشه «بازیگر اول» این لیگ بوده‌اند، حالا دارند با گریم‌هایی تازه بازمی‌گردند: پرسپولیس و استقلال، با چهره‌هایی نو، بی‌سابقه‌تر از همیشه.
وقتی قهرمان‌ها جام نمی‌برند
لیگ بیست‌وچهارم با دست خالی سرخابی‌ها به پایان رسید. پرسپولیس مدافع عنوان قهرمانی، حتی سهمیه آسیا را هم نگرفت. استقلال که فصل کابوس‌واری را در لیگ پشت سر گذاشت، فقط با قهرمانی در جام حذفی و سهمیه لیگ قهرمانان آسیا، آبروداری کرد. ناکامی همزمان در لیگ باعث شده حالا ۲ باشگاه بزرگ تهران، تن به تغییراتی بدهند که در چند سال اخیر کمتر مشابه‌شان را دیده‌ایم.
پرسپولیس؛ این تیم را نمی‌شناسید!
پرسپولیس به معنای واقعی کلمه، در حال پوست‌اندازی است. هنوز یک ماه هم از پایان فصل نگذشته، آنها ۶ خرید قطعی انجام داده‌اند و وعده‌های مدیرعامل نشان می‌دهد قرار است این عدد ۲ رقمی شود. اگر تا چند سال پیش نام بردن از ترکیب اصلی پرسپولیس برای هواداران مثل آب خوردن بود، حالا قرار است فصل را با تیمی شروع کنند که بیشتر چهره‌هایش تازه‌واردند.
فصل گذشته با تمام شکست‌هایش، آخرین فصل یک نسل از بازیکنان این تیم بود. حالا تیمی که در چند سال اخیر نماد ثبات بود، یک‌باره دارد نو می‌شود، رادیکال و بی‌تعارف. ترکیب اصلی پرسپولیس در لیگ ۲۵، احتمالاً هیچ شباهتی به آنچه فصول قبل دیدیم نخواهد داشت. چه بسا این «نوترین» تیم لیگ برتر، با عطش دوباره و انگیزه تازه‌کارها، خطرناک‌تر از همیشه باشد.
استقلال؛ منتظر نظر سیدورف، با خروجی جمعی
آبی‌ها کمی آرام‌تر اما با هدفی مشابه، در حال بازسازی هستند. کابوس لیگ بیست‌وچهارم را نمی‌شود به راحتی فراموش کرد. استقلال با سرمربی موقت، بحران مالی، بدهی‌های بین‌المللی و سکوهای ناآرام، فصل را گذراند و حالا باید دوباره ساخته شود. گفته می‌شود ۸ بازیکن فعلی در فهرست خروج قرار دارند و همین به معنای تحولی عمیق در ترکیب تیم است.
استقلال هنوز به شکل رسمی خریدی نکرده، چون پروژه کلارنس سیدورف در راه است و ظاهراً تا اعلام نظر او، خریدها به تأیید نهایی نمی‌رسند اما تصور یک تیم با ۸ مهره جدید در ترکیب اصلی، نشان می‌دهد این هم یکی از بزرگ‌ترین خانه‌تکانی‌های تاریخ استقلال خواهد بود.
سپاهان؛ فعال اما نه انقلابی
در اصفهان اما، شرایط کمی متفاوت است. سپاهان هم سهمیه پلی‌آف لیگ نخبگان آسیا را گرفته و هم به دنبال پایان دادن به قحطی ۱۱ ساله‌اش در لیگ برتر است. این تیم ۵ خرید انجام داده و به نظر می‌رسد دست‌کم ۳ بازیکن دیگر هم در راه هستند. تمرکز اصلی آنها، برخلاف ۲ تیم پایتخت، روی بازیکنان خارجی و لژیونرهاست.
سپاهان هم در مسیر تغییر است اما نه با شدتی که پرسپولیس و استقلال در آن غرق شده‌اند. بازسازی آنها آرام‌تر، حساب‌شده‌تر و با حفظ اسکلت اصلی تیم انجام می‌شود. شاید همان نسخه‌ای که باید پرسپولیس فصل قبل پیاده می‌کرد، حالا در سپاهان اجرا می‌شود.
تراکتور؛ بی‌صدا ولی متمرکز
تراکتور اما داستان متفاوتی دارد. قهرمان لیگ ۲۴، برخلاف ۳ رقیبش، در بازار فعلاً ساکت است. اما این سکوت نشانه بی‌برنامگی نیست. اسکلت اصلی تیم تحت هدایت دراگان اسکوچیچ حفظ شده و برنامه خرید، برخلاف بقیه، روی بازار خارجی متمرکز است.
تراکتور به جای خریدهای پرتعداد و رسانه‌ای، به‌دنبال بازیکنانی با کیفیت بالا و تطبیق‌پذیر برای آسیا می‌گردد. همین نگاه، شاید باعث شود کم‌تغییرترین تیم در میان مدعیان باشد اما بی‌شک تراکتور اگر خریدی انجام دهد، آن خرید اثرگذار خواهد بود. این تیم شبیه کسی است که در سکوت کار می‌کند اما محصول نهایی‌اش قرار است صدای زیادی به‌پا کند.
کدام نسخه موفق می‌شود؟
در فوتبال ایران، اغلب تیم‌هایی که بیشترین خرید را انجام می‌دهند، در همان هفته‌های اول با مشکل هماهنگی مواجه می‌شوند. گاهی هم تیم‌هایی با حداقل تغییر، به دلیل انسجام و ثبات، فصل را توفانی آغاز می‌کنند. حالا پرسپولیس با بلندترین لیست خرید، استقلال با بیشترین خروجی، سپاهان با نگاه مهندسی‌شده و تراکتور با سکوتی هدفمند، وارد لیگ ۲۵ خواهند شد.
سؤال این است: کدام مدل بازسازی، فرمول موفقیت خواهد بود؟ آیا تازه‌کارهای پرسپولیس می‌توانند به عنوان مدعی برگردند؟ استقلال با ستاره‌های تازه، دوباره خود واقعی‌اش را پیدا می‌کند؟ سپاهان بالاخره از نیمه راه قهرمانی عبور خواهد کرد؟ و توفانی در سکوت تراکتور در راه است؟
فصل جدید، قرار نیست فقط ادامه مسیر باشد؛ این بار قرار است نمایش تازه‌ای شروع شود، با چهره‌هایی که شاید ابتدا غریبه باشند اما شاید قهرمان بعدی همین حالا زیر پوست همین نقل‌وانتقالات متولد شده باشد.