وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه رشد بخش مسکن و ساختمان در ۹ ماه ابتدای امسال به مثبت 2.8 درصد رسید، از تلاش برای افزایش این رقم خبر داد و گفت: میزان واگذاری زمین در طرح جوانی جمعیت تا پایان سال به ۷۰ هزار واحد می‌رسد. مهرداد بذرپاش دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت در گفت‌وگو با خبرنگاران، برنامه‌های این وزارتخانه در بخش مسکن و ساختمان را تشریح کرد.

* واگذاری زمین در طرح جوانی جمعیت تا پایان سال به ۷۰ هزار می‌رسد

وزیر راه و شهرسازی با یادآوری اینکه در سال جاری هدف‌گذاری برای واگذاری زمین به ۷۰ هزار متقاضی در طرح جوانی جمعیت محقق شد، گفت: امروز و فردا در ۱۰ استان کشور به ۱۰ هزار متقاضی طرح جوانی جمعیت زمین واگذار می‌شود که این واگذاری‌ها طی مراسمی در این استان‌ها انجام می‌شود و با این واگذاری‌ها، در مجموع ۶۸ هزار و ۳۴۷ متقاضی طرح جوانی جمعیت به زمین دست خواهند یافت. همچنین پس از اتمام کمپین خانواده مهدوی، به رقم ۷۰ هزار واگذاری زمین دست خواهیم یافت.

* رشد بخش مسکن و ساختمان به مثبت 2.8 درصد رسید

مهرداد بذرپاش درباره نرخ رشد بخش مسکن و ساختمان گفت: امروز رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با استناد به آمار مرکز آمار ایران اعلام کرد بخش مسکن و ساختمان در ۹ ماه سال ۱۴۰۱ با نزول منفی 1.8 درصدی مواجه بود‌ اما این رقم در ۹ ماه مشابه سال ۱۴۰۲ به مثبت 2.8 درصد رسید و تلاش می‌کنیم با ابزارهایی که در دست داریم، این میزان رشد را افزایش دهیم.

* سال آینده  بخش خرید و فروش در سامانه خودنویس فعال می‌شود

بذرپاش در ادامه به راه‌اندازی و فعالیت سامانه خودنویس برای ثبت رایگان اجاره اشاره کرد و افزود: سامانه خودنویس سامانه‌ای است که با هدف رایگان کردن قرارداد اجاره بین موجر و مستاجر راه‌اندازی شده است و از سال آینده خرید و فروش ملک را نیز در این سامانه انجام خواهیم داد.

وی تصریح کرد: سامانه خودنویس با هدف شفاف کردن معاملات، مدیریت بهتر بازار و کاهش قیمت تمام شده مستاجران برای پرداخت هزینه‌های واسطه و کمک برای رفتن به سمت اسناد رسمی که مورد تاکید رهبر انقلاب است، راه‌اندازی شده است.

به گفته وی، سامانه خودنویس و راه‌اندازی و ارتقای آن، یکی از روش‌های مناسب برای جاری و ساری کردن اسناد رسمی است که انجام معاملات را آسان‌تر می‌کند.

* قرارداد اجاره ۸۷ هزار و ۴۳۵ نفر در سامانه خودنویس نهایی شده است

عضو کابینه دولت سیزدهم گفت: تا امروز بیش از یک میلیون و ۲۶۸ هزار کاربر از سامانه خودنویس استفاده کرده‌اند و ۳۴۷ هزار و ۸۷۵ نفر نیز قرارداد خود را در این سامانه ثبت و ۸۷ هزار و ۴۳۵ نفر هم قرارداد خود را نهایی کرده‌اند.

بذرپاش ادامه داد: وزارت راه و شهرسازی در تلاش است سایر سامانه‌ها را بتدریج به این سامانه متصل کند؛ با این ‌کار در صدد هستیم کار برای مشاوران املاک آسان‌تر شود و در این سامانه، مشاوران املاک نیز امکان دریافت رایگان کد رهگیری را دارند. وی تاکید کرد: با اتصال تمام سامانه‌ها به سامانه خودنویس و تقویت آن، کنترل و مدیریت کردن بازار به نحو شایسته‌تری انجام می‌شود.

* هدف از مذاکره با چینی‌ها، آوردن سرمایه به بخش مسکن و ساختمان است

وزیر راه و شهرسازی درباره مذاکره چینی‌ها با وزارت راه و شهرسازی درباره موضوع مسکن گفت: چینی‌ها پیشنهادات متعددی را ارائه کردند که چندین توافق با آن کشور انجام شده است؛ هدف‌گذاری ما در مشارکت با چینی‌ها آوردن سرمایه خارجی در بخش ساختمان و مسکن است و یکی از تاکیدهای ما این است که جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته باشیم.

بذرپاش ادامه داد: در حوزه ساختمان و مسکن، دستاوردهای ما به لحاظ فناوری مناسب است و نیازمندی و وابستگی در بخش ساختمان و مسکن حداقلی است. با این وجود برخی کشورها در بخش صنعتی‌سازی و ساخت واحدهای مسکونی با سرعت بالا توانمندی‌هایی دارند که در شرکت‌های داخلی نیز چندین شرکت این قبیل اقدامات را در برنامه‌های خود برای اجرا دارند. وی تاکید کرد: بیش از آنکه به تکنولوژی نیاز  داشته باشیم، به منابع مالی نیاز داریم  تا بتوانیم به پروژه‌ها سرعت بیشتری دهیم.

وزیر راه و شهرسازی گفت: امروز در حوزه نهضت ملی مسکن،‌ ساخت بیش از ۲ میلیون و ۲۴۴ هزار واحد مسکونی آغاز شده که در قالب‌های مختلف در حال اجراست.

بذرپاش تصریح کرد: در بخش ساختمان در تلاشیم به فناوری‌های روز دست یابیم. در داخل فناوری‌های مناسبی داریم که از آنها بویژه در ساخت ساختمان‌های بلند بهره‌مند خواهیم شد.

گروه بین‌الملل: قاره سبز در یکی از حساس‌ترین دوران خود بعد از جنگ دوم جهانی به سر می‌برد. بحران‌های فزاینده امنیتی در کنار بازگشت سایه جنگ به اروپا پس از 8 دهه شاید فقط بخشی از وضعیت تراژیک این روزهای اروپا باشد؛ اروپایی که دیگر چسب اتحادیه هم پیونددهنده اعضایش نیست و این بار خبری از طرح مارشال هم برای نجات این قاره در کار نخواهد بود. 

پیشروی روسیه در اوکراین و رسیدن جنگ به نقطه نهایی یعنی شکست کی‌یف و زلنسکی به عنوان نمایندگان ناتو در خط مقدم نبرد با روسیه در کنار زمزمه‌های بازگشت ترامپ به کاخ سفید، نگرانی سران غرب را بشدت برانگیخته است. چه اینکه غربی‌ها در بازی «دوگانه» دولت دموکرات هم گرفتار شده‌اند. همین چند روز قبل بود که وال‌استریت ژورنال به این پرداخت که چگونه جنگ در اروپا، اقتصاد آمریکا را تقویت کرده است. به نقل از وال استریت ژورنال مجتمع نظامی- صنعتی ایالات متحده شروع به دریافت سفارشات بزرگ جدید از پنتاگون و کشورهای اروپایی کرد. اروپا شروع به خرید گاز طبیعی از ایالات متحده به جای روسیه کرد که منجر به تبدیل شدن ایالات متحده به بزرگ‌ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (LNG) در جهان شد. بر اساس گزارش پنتاگون، از سپتامبر 2022 تا 2023، ایالات متحده 80 میلیارد دلار از فروش تسلیحات به دست آورده که 50 میلیارد دلار آن از متحدان اروپایی بوده است. طبق این گزارش، ایالات متحده به طور کامل زیرساخت‌های انرژی و دفاعی اروپا را به هم متصل کرده است. واشنگتن، اروپا را  طوری ارعاب کرده است تا سلاح‌های خود را به اوکراین اهدا کند. ایالات متحده اینگونه توانسته است صنعت نظامی اروپا، همچنین صنایع سنگین اروپا را نابود و به خود وابسته کند.  اینها به این معنی است اگر روزگاری آمریکا با «طرح مارشال» توانست اروپا را در برابر اتحاد جماهیر شوروی حفظ کند اما گویی 8 دهه بعد واشنگتن در حال مهندسی معکوس این طرح است و این‌ بار قرار است اروپا قربانی آمریکا در نبرد با روسیه و چین باشد. 

به همین خاطر است که مقامات اروپایی و سران ناتو زنگ خطر را به صدا درآورده‌اند و نگرانی آنها از موفقیت‌های روسیه در کنفرانس امنیتی مونیخ به شدت بازتاب داشت. 

* نگرانی ناتو از سقوط دومینویی شهرهای اوکراین

به نوشته رسانه‌های غربی این نگرانی وجود دارد که سقوط «آودیوکا» شروع تصرفات روسیه و شکست‌های اوکراین باشد. در همین رابطه در پی عقب‌نشینی ارتش اوکراین از شهر مرزی آودیوکا در شرق اوکراین، نشریه آلمانی در گزارشی تحلیلی این رخداد را «شکستی نمادین» برای «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور این کشور  تلقی کرد. روزنامه بیلد نوشت نظامیان اوکراینی طی چند روز اخیر، در حال خارج شدن از آودیوکا بوده‌اند که از سه طرف محاصره شده بود. ژنرال «اولکساندر سیرسکی» فرمانده ارتش اوکراین شنبه گذشته ضمن تایید سقوط آودیوکا، گفت: «ما برای حفظ جان سربازان‌مان در حال ترک این شهر به سمت مواضع مطلوب‌تر هستیم». این به نوعی شکستی نمادین محسوب می‌شود، چراکه زلنسکی ۲۹ دسامبر از این شهر بازدید کرده و با چهره‌ای که نشان‌دهنده اعتماد به‌نفس او بود، یک عکس خودنگاره در ورودی آن گرفت. این در حالی است که ارتش روسیه از اکتبر گذشته، با تمام توان در تلاش بوده است این شهر را تصرف کند که شهر بزرگ دونتسک محسوب می‌شود. این نشریه آلمانی نوشته دلیل شکست اوکراین در آودیوکا ارتش اوکراین نیست، بلکه بیش از هر جای دیگری، مربوط به «مونیخ» است، جایی که سیاستمداران بلندپایه از کشورهای متعدد غربی، از جمله آمریکا و آلمان در این شهر برای شرکت در نشست امنیتی مونیخ گرد هم آمده بودند که روز یکشنبه پایان یافت. 

به نوشته بیلد «دلیل آنکه اوکراین در این برهه به سختی می‌تواند از خود در قبال حملات روسیه دفاع کند و در عوض، مجبور به عقب‌نشینی از جبهه‌های متعدد شده است، چگونگی عرضه تسلیحات توسط شرکا و متحدان غربی آن است که یا تعدادش بسیار کم است، یا وقفه دارد یا گاهی تماما متوقف می‌شود، بویژه مهمات توپخانه‌ای». در ادامه این مطلب آمده است: «اولاف شولتس» صدراعظم آلمان وعده حمایت‌های بیشتری داد اما تاکید کرد این حمایت‌ها به جای تمرکز بر راهکارهای کوتاه‌مدتی که اوکراین تاکنون از آنها استفاده کرده یا کمکی به آن نکرده است، معطوف بر راهکارهای بلندمدت خواهد بود؛ اگرچه شولتس همچنان اشاره‌ای به عرضه تسلیحات جدید مانند موشک‌های کروز «تاروس»، خودروهای نفربر زرهی «فاکس» یا حتی هواپیماهای جنگنده به اوکراین نمی‌کند. در آمریکا نیز جمهوری‌خواهان همچنان مانع کمک‌های بیشتر به اوکراین هستند. «دونالد ترامپ» کاندیدای احتمالی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا نیز تصمیم دارد در صورت پیروزی در انتخابات، به قیمت جان اوکراینی‌ها، سیاست «اول آمریکا» را به کار ببندد. از سوی دیگر، «جو بایدن» رئیس‌جمهور فعلی آمریکا از همین حالا هم رقیب بازنده به نظر می‌رسد. بایدن حتی اگر بخواهد کمک‌های بیشتری به اوکراین کند، قدرت اعمال سیاست خود به سنا و مجلس نمایندگان را ندارد. این مطلب می‌افزاید: «به گفته بسیاری از کارشناسان، رئیس‌جمهور اوکراین که جمعه در مونیخ سخنرانی کرد نیز تا حدی مسؤول این مصیبت است، چراکه برخلاف درخواست‌های فرمانده پیشین ارتش اوکراین در ۲ ماه گذشته، زلنسکی دستور بسیج ۵۰۰ هزار زن و مرد اوکراینی را نداد». افراد مطلع می‌گویند درگیری‌ها میان «والری زالوژنی» فرمانده پیشین ارتش اوکراین و زلنسکی بر سر آودیوکا شدت یافته بود. زالوژنی می‌خواست از محاصره و خروج دقیقه نودی با تلفات سنگین، همان اتفاقی که مه ۲۰۲۳ در باخموت افتاد خودداری کند، اگرچه زلنسکی بر دفاع از آودیوکا تا لحظه آخر تاکید داشت. رسانه‌های اوکراینی در این باره گزارش دادند که او به جای خروج در اواسط نوامبر طبق خواسته زالوژنی، در پایان دسامبر به این شهر سفر و درباره وضعیت دفاعی و نیازهای اولیه با فرمانده ارتش گفت‌وگو کرد. زلنسکی در عوض، وعده داده بود نیروهای دفاعی را بازگردانده و آنها را تقویت کند اما ۶ هفته گذشت و از تجدید قوا خبری نبود. گردان سوم ارتش اوکراین که این هفته از راه رسید، تنها قادر بود امنیت خروج ارتش اوکراین از آودیوکا را تامین کند. بیلد در بخش پایانی این مطلب نوشت: «هنوز این نگرانی وجود دارد که آودیوکا تنها یک نقطه اوج موقت در طیف گسترده‌ای از تصرفات روسیه و شکست‌های اوکراین باشد؛ روسیه تحت کنترل درآوردن مناطق هرچه بیشتری از اوکراین را دنبال می‌کند. درخواست‌ها برای حل‌وفصل دیپلماتیک این مناقشه و حتی «مینسک ‌۳» که اخیرا نیز «کریستوف هوسگن» مدیر کنفرانس امنیتی مونیخ درباره آن گفت‌وگو کرد، در بهترین‌ حالت ساده‌لوحانه است. 

* روزهای سخت‌تر در راهند

«امروز اروپا میان تهدید روسیه و ترامپ گیر افتاده و باید راهی برای دفاع مستقل از خود پیدا کند؛ موضوعی که نشان می‌دهد دوره رهبرانی که منافع ۲ سوی آتلانتیک را مدنظر داشتند به سر آمده است». پالتیکو در گزارشی به شرح این نکته پرداخته که با شکست‌های اوکراین و احتمال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، اروپا بشدت نگران امنیت خود است. 

به گزارش پالتیکو، حاضران در کنفرانس امنیتی مونیخ با احساس ترسی فزاینده مواجه بودند؛ ترسی که ناشی از احتمال پیروزی روسیه در جنگ اوکراین و روی کار آمدن چهره‌ای مانند دونالد ترامپ در آمریکا است. آنها نگران این هستند که روسیه در جنگ پیروز شده به اوکراین بسنده نکند و در فکر حمله به دیگر کشورهای اروپایی باشد. از سوی دیگر، با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، ناتو از امروز هم ضعیف‌تر می‌شود و ترامپ اساسا سیاستمداری است که با متحدان آمریکا رفتاری در حد دشمنان این کشور دارد. 

همزمان با کنفرانس امنیتی مونیخ امسال، 2 خبر بسیار تکان‌دهنده و مهم اعلام شد. خبر نخست عقب‌نشینی نیروهای اوکراین از شهر کلیدی «آودیوکا» بود که در شرق دونباس واقع بوده و از اهمیت استراتژیک فراوانی برخوردار است. اوکراین ماه‌ها از این شهر حفاظت کرده و اجازه چیره ‌شدن نیروهای روسیه بر آن را نداده بود اما در نهایت کمبود نیرو و مهمات موجب شد کی‌یف نیروهایش را از این شهر عقب بکشد تا بیش از این تلفات ندهد.  خبر مهم دیگر، مرگ ناگهانی «الکسی ناوالنی» منتقد سرسخت «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه بود که به گفته مقامات روسیه به شکل طبیعی از دنیا رفت. با این حال، انتقادهای تند و تیز از دولت روسیه موجب شد تا بیشتر چهره‌های حاضر در این کنفرانس، کرملین را مسؤول مرگ او بدانند.  نخست‌وزیر سابق سوئد به خبرنگار پالتیکو در این کنفرانس گفت: «اروپا میان ترامپ و پوتین گیر کرده است» و باید راهی برای دفاع از خود پیدا کند اما مساله اینجاست که آیا قاره سبز این توانایی را دارد؟

یک فرمانده اوکراینی در توضیح عقب‌نشینی نیروهای این کشور از آودیوکا گفت در وضعیت کنونی و با توجه به کمبود مهمات و سرباز، بهترین تصمیم عقب‌نشینی بود. او همچنین هشدار داد در صورت نرسیدن کمک‌های تسلیحاتی غرب به اوکراین، این کشور در آینده نیز ناچار است به چنین عقب‌نشینی‌های پرهزینه‌ای تن دهد. 

گرچه اروپا به دلیل نگرانی فزاینده نسبت به اقدام احتمالی روسیه شروع به افزایش هزینه‌های نظامی کرده است اما سال‌ها زمان لازم است تا این هزینه‌ها به سلاح و تجهیزات در ارتش‌های اروپایی بدل شوند. به عنوان مثال در میان کشورهای ناتو، لهستان بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی خود را به مسائل نظامی اختصاص داده اما جنگنده‌های اف-۳۵، موشک‌های پاتریوت و بالگردهای آپاچی تا پایان دهه میلادی جاری به این کشور تحویل نخواهد شد. 

ضدضربه کردن قدرت دفاعی ناتو و اروپا در برابر تهدید احتمالی ترامپ آسان نخواهد بود. با این حال، بسیاری امروز به این باور رسیده‌اند که این کار باید انجام شود. در گزارش پالتیکو آمده است: حتی اگر بایدن هم (در انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا) انتخاب شود، اروپایی‌ها رفته‌رفته در حال درک این نکته هستند که دوره روسای جمهوری که همزمان منافع ۲ سوی آتلانتیک را مدنظر داشته باشند، به اتمام رسیده است.

* رهبران اروپا پریشان شده‌اند!

همچنین نشریه آمریکایی فارن پالیسی در گزارشی به مناسبت پایان کنفرانس امنیتی مونیخ، به سایه‌ افکندن شبح جنگ بر سر اروپا پرداخت. طبق این گزارش، کنفرانس امنیتی مونیخ در حالی به پایان رسید که «تهدید قریب‌الوقوع درگیری روسیه با اروپا، رهبران جهان را دچار نوعی پریشانی ملموس کرده است». با تشدید تنش‌ها میان روسیه و غرب، بحث‌ها در کنفرانس مونیخ بر آمادگی اروپایی‌ها در مقابله با چالش‌های ناشی از اقدامات روسیه متمرکز بود. یکی از مهم‌ترین لحظات این کنفرانس زمانی بود که - روز شنبه - نخست‌وزیر دانمارک خبری غیرمنتظره را اعلام کرد؛ اینکه دانمارک قرار است تمام تسلیحات توپخانه‌ای موجود در انبارهای خود را به اوکراین ارسال کند. این اقدام نه‌‌تنها در جنگ با روسیه به یاری اوکراین می‌آید، بلکه تلنگری است برای دیگر کشورهای اروپایی تا حمایت‌های خود از اوکراین را تسریع و تقویت کنند. دیگر مقامات دفاعی مانند وزیر دفاع استونی هم با هشدار نسبت به قصد روسیه برای بر هم‌ زدن ثبات اروپا، وضعیت را پرتنش‌تر از قبل عنوان کردند. وزیر دفاع سوئد اوایل سال میلادی جاری اظهاراتی درباره لزوم آمادگی برای حمله روسیه مطرح کرد و همتای انگلیسی او نیز نسبت به تلاش‌های روسیه برای تضعیف دموکراسی‌های غربی هشدار داد.

به نوشته فارن پالیسی، با وجود مطرح ‌شدن درخواست‌هایی برای افزایش حمایت نظامی از اوکراین، هنوز چالش‌های چشمگیری در افزایش تولید تسلیحاتی اروپا وجود دارد که برآورده‌ کردن نیازهای تسلیحاتی و تجهیزاتی اوکراین را ناممکن کرده است. رهبران اروپا برای تقویت توانایی‌های دفاعی کی‌یف در حال بررسی گزینه‌های مختلفی هستند، از جمله صدور اوراق قرضه جنگی! با این‌ حال، برخی تحلیلگران نسبت به موثر بودن این اقدامات ابراز تردید کرده و خواستار یک استراتژی جامع‌تر برای رسیدگی به تنش‌های فزاینده و تضمین امنیت این منطقه شده‌اند. 

تاخیر پیش‌آمده در تصویب بودجه حمایتی اوکراین در کنگره آمریکا که شامل کمک‌هایی حیاتی برای ارتش این کشور است، موجب نگرانی و استیصال متحدان اروپایی ایالات متحده شده است. این لایحه حاوی حمایت‌هایی است که نقشی کلیدی در توان اوکراین برای مقابله با روسیه داشته و تصویب‌ نشدن آن کی‌یف را در موقعیت آسیب‌پذیر قرار داده است. بر اساس این گزارش، نقش چین بیش ‌از پیش بر پیچیدگی این وضعیت افزوده و نگرانی از درگیر شدن این کشور در مناقشه اوکراین مقامات غرب را نگران کرده است. این در حالی است که مقامات چین متذکر شده‌اند برای هیچ‌یک از طرفین درگیر در این جنگ سلاح ارسال نخواهند کرد. با این‌ حال، چین تبادلات تجاری خود را با روسیه حفظ کرده و از این راه به توان اقتصادی مسکو برای ادامه جنگ کمک کرده است. با تداوم تشدید تنش‌ها، اروپا حالا خود را در یک مقطع حساس می‌بیند و با چشم‌انداز درگیری قریب‌الوقوع دست‌وپنجه نرم می‌کند. تصمیماتی که قاره سبز در روزها و هفته‌های آتی می‌گیرد، چشم‌انداز امنیتی این منطقه را در سال‌های آینده شکل خواهد داد.

گروه سیاسی: روزنامه «هم‌میهن» در صفحه نخست شماره روز گذشته خود تصویری از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا را کار کرد و با تیتر «هراس اقتصاد از سایه ترامپ» پیشاپیش خط هراس‌آفرینی برای ضریب‌بخشی به تهدیدات این کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری را کلید زد.

به گزارش «وطن امروز»، تبدیل رسانه داخلی به ابزار جنگ روانی دشمنان خارجی امر جدیدی در تاریخ مطبوعات ایران به حساب نمی‌آید. لیست طویلی از جراید معاصر را می‌توان تهیه کرد که کارویژه اصلی‌شان تثبیت خط روانی دشمنان کشور بوده است. این رویه البته به یک نحله و اندیشه بازمی‌گردد، تا جایی که ابداع واژگانی همچون «غرب‌زده» در ادبیات فارسی را می‌توان واکنشی به این پدیده دانست. با این حال غرب‌زدگی موجود در فضای رسانه‌ای کشور بیشتر جنبه ایجابی داشته است، به این معنا که یک رسانه همسو با غرب با تبلیغ ایده غرب و سفیدشویی تاریخ دولت‌های استعماری به دنبال کسب وجاهت برای غربی‌ها بوده است. این سفیدشویی که شیوه آشنایی در جنگ روانی است، به دنبال تطهیر جنایات دولت‌های غربی، تبلیغ ایده سازشکاری و تقویت نیروهایی بوده که منافع غرب را بر منافع ملی ترجیح بدهند. اما در این سال‌ها بخشی از کارویژه رسانه‌های غرب‌گرا سلبی شده است. به این معنا که این رسانه‌ها با ایجاد ارعاب، ادامه‌دهنده استراتژی تهدید آمریکا علیه مردم ایران می‌شوند. در جدیدترین مورد روزنامه «هم‌میهن» در صفحه نخست شماره روز گذشته خود تصویری از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا را کار کرد و با تیتر «هراس اقتصاد از سایه ترامپ» پیشاپیش خط هراس‌آفرینی برای ضریب‌بخشی به تهدیدات این کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری را کلید زد. تیتر عجیب این روزنامه از یک طرف پیام التهاب را به بازار کشور صادر می‌کند و از سوی دیگر با مانور روی این گزاره که باید از سایه ترامپ هم ترسید، جنبه‌ای ضد عزت و کرامت ملی ایرانیان دارد.

این مشی ضدملی البته امری آشنا در سیاست رسانه‌ای جریان اصلاح‌طلب به حساب می‌آید. اردیبهشت 98 بود که هفته‌نامه «صدا» به سردبیری جواد روح که حالا همین سمت را در روزنامه «هم‌میهن» به عهده دارد، همزمان با تهدیدات نظامی دولت ترامپ، در یک رپرتاژ آشکار برای ارتش آمریکا، صفحه نخست مجله خود را به تصویری از ناوها و جنگنده‌های آمریکا اختصاص داد و از تیتر «دوراهی جنگ و صلح» استفاده کرد. این اقدام ضدملی که حتی با انتقاد برخی اصلاح‌طلبان نیز همراه شد، در حالی بود که یک سال پیش از آن دولت آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده بود و عملا نشان داده بود کمترین اعتمادی نمی‌توان برای توافق و تعامل با واشنگتن داشت. ایجاد رعب با برجسته کردن احتمال جنگ از یک سو و محکوم کردن ایران به اینکه اگر تن به زیاده‌خواهی‌های ترامپ ندهد، لاجرم باید گزینه جنگ را انتخاب کند از سوی دیگر، 2 لبه قیچی فشار روانی دولت آمریکا به افکار عمومی ایران به حساب می‌آمد. یک سال بعد و پس از آنکه تصویر برخورد تحقیرآمیز ترامپ با رئیس‌جمهور صربستان در رسانه‌های جهان خبرساز شد و فعالان شبکه‌های اجتماعی، آن را تصویری نمادین از مناسبات آمریکا در برابر دیگر کشورها به حساب آوردند، این هفته‌نامه با درج مطلبی با عنوان «ناسیونالیسم وارونه» در ذیل عکس مورد بحث نوشت: «اما آیا واقعا اقداماتی از جنس نشستن رئیس‌جمهور صربستان را باید مایه شرمساری او و ملتش دانست؟ حتی فرض کنیم ادعای روسیه و راست‌گرایان درست باشد و سیاستمدار صرب همچون متهمی در اتاق بازجویی و حتی یک بره مقابل همتای آمریکایی خود نشسته است؛ آیا اگر منافع صربستان چنین اقتضا کند، باید اقدام رئیس‌جمهور این کشور را تمسخر کرد؟ یا باید آن را شجاعتی اخلاقی و عقلانیتی سیاسی خواند که جهت بهبود موقعیت بین‌المللی و کسب منافع اقتصادی اتخاذ شده است؟»

چند ماه بعد از نگارش مطلب «ناسیونالیسم وارونه» که مانیفست استعمارطلبی غرب‌گرایان به حساب می‌آمد، هفته‌نامه «صدا» در سالگرد ترور سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی با تیتر «میراث ترور» سراغ این مناسبت رفت که اعتراضات زیادی را نیز به همراه داشت. با نگاهی به این چند مورد که می‌توان آن را مشتی نمونه خروار حرکت رسانه‌های اصلاح‌طلب جهت تکمیل جنگ روانی آمریکا در افکارعمومی ایرانیان دانست، تیتر معنادار روز گذشته روزنامه «هم‌میهن» را می‌توان آغازگر بازی رسانه‌ای جدید این جریان در آستانه انتخابات آبان سال آینده ریاست‌جمهوری آمریکا دانست.

گروه اقتصادی: رشد اقتصاد در دهه گذشته نزدیک به صفر و حدود 0.3 درصد بود. پس از دهه 90، رشد اقتصادی سال ۱۴۰۰، 4.4 درصد، ۱۴۰۱ بالغ بر ۴ درصد و سال ۱۴۰۲ رشد اقتصادی به روایت مرکز آمار در بهار 7.9 درصد، در تابستان 7.1 درصد و پاییز 5.1 درصد ثبت شده است.

به گزارش «وطن امروز»، بر اساس محاسبات مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی کشور در ۳ ماه سوم سال ۱۴۰۲ با نفت 5.1 درصد و بدون نفت 2.5 درصد بوده است. در مقایسه رشد بخش‌های مختلف، مانند فصل‌های بهار و تابستان، در فصل پاییز هم گروه نفت و گاز با فاصله از سایر بخش‌ها بالاترین رشد را با  21.8 درصد ثبت کرده است. رشد اقتصادی گروه خدمات 4.6 درصد، صنعت 1.3 درصد، ساختمان 0.4 درصد، معدن 0.3 درصد و کشاورزی منفی یک درصد بوده است.

پیش‌تر مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصادی تابستان امسال را با نفت 7.1 درصد و بدون نفت 4.2 درصد اعلام کرده بود.

* تابستان داغ اقتصاد ایران

با وجود اینکه رشد اقتصادی در پاییز نسبت به بهار سال جاری پایین‌تر است اما باز هم با آمارهای دهه 90 فاصله معناداری دارد. رشد اقتصادی تابستان امسال معادل 7.1 درصد بود که بالاترین رشد تابستانی از سال ۹۶ تاکنون به شمار می‌رفت. بر اساس این گزارش محصول ناخالص داخلی (GDP) به قیمت ثابت سال ١٣٩٠، در تابستان سال ١٤٠٢ به ۲۱۹ هزار میلیارد تومان با نفت و ۱۸۵ هزار میلیارد تومان بدون احتساب نفت رسیده است. رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل با نفت ۲۰۴ هزار میلیارد تومان و بدون نفت ۱۷۷ هزار میلیارد تومان بوده که نشان از رشد ٧,١ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و 4.2 درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در تابستان سال ١٤٠٢ دارد. نتایج مذکور حاکی از آن است که تابستان ١٤٠٢ رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی منفی 3.2، گروه صنایع و معادن 8.7 درصد (شامل استخراج نفت خام و گاز طبیعی 25.6، سایر معادن 1.7، صنعت 2.6، انرژی منفی 6.3 و ساختمان 2.9 درصد) و گروه خدمات 7.5 درصد نسبت به تابستان سال ١٤٠١ رشد داشته است.

یکی از اهداف دولت سیزدهم هموار کردن مسیر رشد اقتصادی بود. شاخص رشد اقتصادی متغیری است که به دلیل ناکارآمدی دولت تدبیر و امید در طول یک دهه گذشته به صورت متوسط صفر بوده و به عبارتی از دهه 90 به عنوان دهه از دست‌رفته اقتصاد ایران یاد می‌شود. 

در مقایسه با دولت روحانی، رشد اقتصادی سالانه کشور در دولت سیزدهم بیش از ۲ برابر شده است. متوسط رشد اقتصادی سالانه کشور در ۸ سال دولت موسوم به تدبیر و امید 2.2 درصد و در ۲ سال نخست دولت رئیسی 4.8 درصد بوده است. مرکز آمار همچنین رشد بخش‌های مختلف اقتصاد کشور در زمستان سال گذشته را نیز اعلام کرد که طبق آن، رشد بخش صنعت دورقمی شده و به 11.9 درصد رسیده است. رشد بخش صنعت در زمستان سال گذشته از سال ۱۳۹۶ تاکنون بی‌سابقه است.

رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین و معمول‌ترین شاخص‌هایی است که برای مقایسه عملکرد اقتصادی کشور‌های جهان به ‌کار گرفته می‌شود. بررسی وضعیت رشد اقتصادی در طول ۲ سال عمر دولت سیزدهم و مقایسه آن با روند این شاخص در طول عمر دولت روحانی، حکایت از تغییر ریل اقتصاد و حرکت به سمت رشد تولید در کشور دارد. بررسی آمارهای بانک مرکزی از میزان رشد اقتصادی نیز نشان‌دهنده تداوم مسیر رشد تولید در 2 سال عمر دولت سیزدهم است.

در یک دهه گذشته تشکیل سرمایه و تولید ناخالص داخلی کشور با رشدهای پایین و بعضا منفی روبه‌رو بود. نتایج عدم ثبات در شرایط اقتصاد کلان به دلیل ناکارآمدی و بی‌برنامگی دولت گذشته در کاهش سرمایه‌گذاری و تولید، همچنین ترغیب فعالان اقتصادی به فعالیت‌های سفته‌بازانه در دهه 90 قابل مشاهده است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، متوسط نرخ رشد یک دهه اخیر تشکیل سرمایه ثابت ناخالص کل، ماشین‌آلات و ساختمان طی دوره 1391 تا 1400 به‌ ترتیب معادل 6.9-، 9.1- و 5.2- درصد بوده است. البته در 9 ماهه سال 1401 میزان سرمایه‌گذاری یا همان تشکیل سرمایه ثابت ناخالص با رشد 7.7 درصدی رکورد این شاخص را در طول یک ‌سال اخیر ‌زده و میزان رشد اقتصادی در 9 ماهه سال 1401 معادل 3.7 درصد شده است که فاصله قابل توجهی با متوسط 0.8 درصدی این شاخص در طول یک دهه اخیر دارد.

* 3 برابر شدن متوسط رشد فصلی بخش صنعت

بر اساس گزارش مرکز آمار، متوسط رشد فصلی بخش صنعت در دولت سیزدهم 3.6 برابر دولت قبل بوده است.

 متوسط رشد فصلی بخش صنعت در 8 سال دولت‌های یازدهم و دوازدهم 1.6 درصد بوده و این در حالی است که در 6 فصل اخیر که دولت سیزدهم بر سر کار بوده (پاییز 1400 تا زمستان 1401) متوسط رشد فصلی بخش صنعت به 5.8 درصد افزایش یافته است.

در آخرین فصل عملکرد دولت دوازدهم (تابستان 1400) رشد بخش صنعت 2.1 درصد بود اما در دولت سیزدهم فصل به فصل رشد بخش صنعت افزایش یافته تا اینکه در زمستان 1401 دورقمی شده و به 11.9 رسیده که از سال 1396 به بعد، سابقه نداشته است.

متوسط رشد بخش صنعت در 3 سال آخر دولت قبل (1397 تا 1399) منفی 2.2 درصد بود و در واقع دولت رئیسی یک صنعت بحران‌زده را تحویل گرفت، با این حال با اجرای سیاست‌های مناسب اقتصادی در ۲ سال اخیر رشد بخش صنعت افزایشی شده است. در سال 1400 رشد بخش صنعت 3.1 درصد بود که در سال 1401 به 7.7 درصد ارتقا یافت. 

طبق گزارش مرکز آمار، از ابتدای سال 1386 تا پایان 1399، متوسط رشد سالانه بخش صنعت کشور منفی 7 دهم درصد (0.7-) بود. یعنی صنعت کشور برای سال‌های طولانی درجا ‌زده بود، اما در ۲ سال دولت رئیسی متوسط رشد بخش صنعت کشور 5.4 درصد شده است. 

علاوه بر تحقق رشد اقتصادی نزدیک 5 درصدی در 2 سال عمر دولت سیزدهم، بانک جهانی نیز به ‌تازگی در آخرین گزارش خود رشد 2.2 درصدی را برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی کرد که با وجود تداوم تحریم‌ها، بیشتر از متوسط رشد پیش‌بینی‌شده برای اقتصاد جهانی در آن سال بود. بانک جهانی در آخرین گزارش خود موسوم به دورنماهای اقتصادی جهان هشدار داده است سیاست‌های ضدتورمی بانک‌های مرکزی دنیا در سال ۲۰۲۳ باعث افت قابل توجه رشد اقتصادی کشورها در این سال خواهد شد اما فارغ از پیش‌بینی‌های بین‌المللی، شاخص‌های کلان اقتصادی ارائه‌شده از سوی مراکز رسمی مانند مرکز آمار و بانک مرکزی کشورمان حاکی از آن است که دهه ۹۰ برای اقتصاد کشورمان پایان یافته و برگ جدیدی در اقتصاد ایران باز شده است.

گروه فرهنگ و هنر: سی‌ودومین دوره نمایشگاه کتاب دهلی کشور هند با حضور خانه کتاب و ادبیات ایران به نمایندگی از صنعت نشر کشورمان برگزار شد. یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزیر ارشاد نیز در این دوره از نمایشگاه حضور داشت تا بتواند تفاهمنامه‌ای را که چند ماه در رفت و برگشت بود منعقد کند تا ایران سال 2025 میهمان ویژه نمایشگاه دهلی و هند نیز میهمان ویژه سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران باشد. البته امسال نیز گزینه اول برای میهمان ویژه هند بود که قبول نکرد و در گزینه‌های بعدی کشور تاجیکستان پذیرفت.

میهمان ویژه در نمایشگاه‌های کتاب یکی از برنامه‌هایی است که در قالب نمایشگاه‌های بین‌المللی اجرا می‌شود تا مردم و ناشران داخلی با فرهنگ، ادبیات و صنعت نشر کشور میهمان آشنا شود و در صورت تمایل همکاری‌هایی میان ناشران داخلی و کشور میهمان شکل بگیرد.

اما هر سال در انتخاب و معرفی میهمان ویژه با مشکل روبه‌رو هستیم به طوری که در دقیقه‌90 نام این میهمان ویژه اعلام می‌شود. البته فقط میهمان ویژه اینطور نیست و محل برگزاری نمایشگاه کتاب نیز هر سال محل مناقشه است و تا لحظات آخر معلوم نیست مصلای امام خمینی(ره) یا مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب، کدامیک میزبان این رویداد هستند. در این میان یاسر احمدوند برای سی‌و‌پنجمین دوره، مصلی را دارای شرایط بهتری برای میزبانی معرفی می‌کند اما این تعیین نکردن محل برگزاری می‌تواند بسیاری از ناشران را در برنامه‌ریزی‌های‌شان دچار مشکل کند؛ همان طور که برخی ناشران دلیل عدم حضورشان را همین موضوع بیان کرده بودند.

از سویی تاخیر در بحث انتخاب میهمان ویژه به ضعف در دیپلماسی فرهنگی، همچنین کم‌کاری رایزن‌های فرهنگی در کشورها بازمی‌گردد. یکی از مدیران آژانس‌های ادبی نیز علت عدم حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه بین‌المللی شارجه و ابوظبی امارات متحده را همین امر عنوان کرد. 

در ادامه نگاهی گذرا به میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران در 8 دوره اخیر و فعالیت‌های‌شان در این رویداد داریم. 

* سال ۱۳۹۳؛ بیست‌وهفتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

شعار نمایشگاه کتاب تهران در سال ۱۳۹۳ «بهشت دانایی در ضیافت کلمات» و افغانستان میهمان ویژه آن بود. ۱۸ غرفه این نمایشگاه به ناشران افغانستان اختصاص داده شد و نزدیک به ۲۰ ناشر با ۳۰ کتاب جدید برای فروش از سراسر افغانستان بویژه شهرهای کابل،‌ قندهار،‌ مزارشریف، هرات، جلال‌آباد و غزنی در این نمایشگاه حضور داشتند. در کنار این،  ۶ ناشر با بیش از ۲ هزار و ۳۰۰ عنوان کتاب با موضوعات متنوع در تمام بخش‌ها در این نمایشگاه حضور داشتند.

نشست‌های تخصصی درباره ادبیات داستانی افغانستان، شعر زنان افغانستان، اجرای موسیقی سنتی افغانستان، بررسی وضعیت نشر و بازار کتاب در افغانستان، دانشجویان افغان و رسالت نوشتن، بررسی پایان‌نامه‌های دانشجویان افغان داخل ایران و بررسی مطبوعات افغانستان از جمله برنامه‌هایی بود که کشور افغانستان در نمایشگاه کتاب تهران برگزار کرد.

* سال ۱۳۹۴؛ بیست‌وهشتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب در سال ۱۳۹۴ فعالیت خود را با شعار«خواندن، گفت‌وگو با جهان» آغاز کرد و عمان میهمان ویژه آن سال بود. البته حضور این کشور در حد وزیر بود. فعالیت‌های کشور عمان در این نمایشگاه شامل ایجاد گفت‌وگو، ارائه نسخ خطی، فیلم‌های مستند و صنایع دستی بود.

* سال ۱۳۹۵؛ بیست‌ونهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

شعار نمایشگاه کتاب در سال ۱۳۹۵ «فردا برای خواندن دیر است» و روسیه میهمان ویژه آن بود. روسیه در بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با بیش از ۵۰ ناشر، حدود هزار و ۲۰۰ کتاب را عرضه کرد. همچنین نویسندگان همراه با هیأتی متشکل از ناشران، مدیران مراکز آموزشی و روزنامه‌نگاران، کاروان فرهنگی روسیه را تشکیل می‌دادند.

در غرفه‌هایی در قالب مجموعه ملی «کتاب‌های روسیه» تازه‌ترین عناوین انتشاریافته ادبی، آموزش زبان روسی، ادبیات کودکان، کتاب‌های علمی و پژوهشی و دیوان‌های اشعار و آلبوم‌های تصاویر ارائه شد. همچنین برای کودکان و نوجوانان کارگاه‌های آموزشی و انس دادن آنها با کتاب، هنر، نقاشی و آموزش هنر روسی در غرفه‌های روسیه برگزار و درباره نخستین پرواز انسان به فضا سخنرانی شد که رئیس دانشگاه هوافضای «سامارا» اطلاعاتی درباره وضع فضانوردی در روسیه و جهان ارائه داد.

* سال ۱۳۹۶؛ سی‌امین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» آغاز کرد و ایتالیا میهمان ویژه آن بود. نمایش آثار ایتالیایی، فروش آثار نویسندگان این کشور و همچنین آثار ترجمه شده از نویسندگان ایرانی به ایتالیایی به نمایش در آمد. نشست‌هایی ادبی نیز با موضوعات مختلف توسط کارشناسان و استادان دانشگاه ایتالیایی ساکن در ایران برگزار شد.

* سال ۱۳۹۷؛ سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب سال ۱۳۹۷ با شعار «نه به کتاب نخواندن» آغاز به کار کرد و صربستان میهمان ویژه بود. صربستان بیش از ۳۰۰ عنوان کتاب را در زمینه‌های ادبیات، تاریخ، هنر، گردشگری و... در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داد. همچنین ۳۰ نفر از مقامات صرب، نویسندگان، شاعران، ناشران، خبرنگاران و گروه موسیقی‌ اهل صربستان در نمایشگاه حضور داشتند و بیش از ۲۰ نشست و میزگرد برگزار شد، همچنین در این نمایشگاه از کتاب «مربای شیرین» نوشته هوشنگ مرادی‌کرمانی به زبان صربی رونمایی شد.

* سال ۱۳۹۸؛ سی‌ودومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب در سال ۱۳۹۸ فعالیت خود را با شعار «خواندن توانستن است» آغاز کرد و چین میهمان ویژه آن سال بود. چین با هیأتی ۲۰۰ نفره به صورت رسمی در کنار ۹۴ ناشر و مسؤول رایت در نمایشگاه حضور داشت. تراکم برنامه‌های کشوری که میهمان ویژه شده بود در 4 روز نخست نمایشگاه بسیار بالا بود؛ به صورتی که در این روزها ۳۵ برنامه در داخل نمایشگاه و ۱۵ برنامه در خارج از نمایشگاه برگزار کر، همچنین ۵۰۰ متر فضا به ناشران و عرضه کتاب‌ها و ۱۰۰ متر نیز به تصویرگران اختصاص داده شده بود. چینی‌ها ۱۵ هزار کتاب در نمایشگاه عرضه کردند که بخشی از این کتاب‌ها نوشته‌ شی‌جین پینگ، رهبر جمهوری خلق چین و شامل دیدگاه‌های او بود.

* سال ۱۴۰۱؛ سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب بعد از ۲ سال تعطیلی به علت شیوع ویروس کرونا، سال ۱۴۰۱ با شعار «با کتاب سلامتیم» برگزار شد که«قطر» میهمان ویژه‌اش بود. وزیر فرهنگ قطر، رئیس نمایشگاه کتاب دوحه و جمعی از نویسندگان شاخص و ناشران مطرح کشور قطر در ایران حضور داشتند. میهمان ویژه با بیش از ۳۵۰ عنوان کتاب در موضوعات مختلف از جمله ادبیات کلاسیک و معاصر قطر، دین، گردشگری، تاریخ و... در کنار ناشران ایرانی و بین‌المللی در نمایشگاه حاضر بود.

* سال ۱۴۰۲؛ سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

نمایشگاه کتاب در سال جاری فعالیت خود را با شعار «آینده خواندنی است» آغاز کرد و کشور همزبان، تاجیکستان میهمان ویژه آن بود. حدود ۵۰ نفر از اهالی فرهنگ و ادب و چند ناشر از این کشور در نمایشگاه کتاب امسال حضور داشتند. 

آنچه گفته شد خلاصه فعالیت میهمانان ویژه در 8 دوره گذشته بود. البته بخش بین‌الملل نمایشگاه نیز هنوز به آن ظرفیت اصلی خود برای تبادل آثار و رایزنی نرسیده است و فقط به فروش آثار بسنده می‌شود؛ حتی در نمایشگاه سال جاری نیز برای حق رایت برنامه ویژه‌ای میان ناشران در نظر گرفته نشده بود و فقط طرح گرنت وزارت ارشاد، در سمت ناشران بین‌الملل غرفه‌ای ایجاد کرده بود که با فضای ارتباطی ناشران متفاوت بود.

• تو این 45 سال چه ‌گلی به سرمون زدید که ارزش داشته باشه انگشت‌مون رو استامپی کنیم؟ اونم آبی.

همین مخالفت‌ها بود که موجب شد روند ادامه مذاکرات اسلو که قرار بود بعدا درباره تعیین مرزها، مساله آوارگان، موضوع آب و... ادامه یابد  کم‌کم به بهانه‌ای برای سنگ‌قلاب کردن دولت خودگردان فلسطین تبدیل شد.

فلسطینی‌های زیادی به یاد دارند همین مساله به رسمیت شناختن ۲ طرف هم نه تنها به بهبود وضع آنها (بویژه فلسطینی‌های ساکن کرانه باختری) نینجامید، بلکه طبق آمارها و گزارش‌ها، وضع آنها روز به روز بدتر هم شد و انباشت همین خراب‌تر شدن اوضاع بود که به انتفاضه دوم یعنی انتفاضه الاقصی در سال 2000 انجامید.

حالا بعد از نزدیک به ۳ دهه، توفان الاقصی بازهم بروندادی از خشم انباشته فلسطینی‌هایی بود که در وضعیتی به مراتب بدتر از قبل قرار داشتند.

در حالی که در 140 روز گذشته از تجاوز اسرائیل به غزه، 30 هزار نفر از مردم بی‌دفاع (عمدتا زنان و کودکان) به شهادت رسیده‌اند، همه دنیا آمریکا را مهم‌ترین و اصلی‌ترین پشتیبان صهیونیست‌ها می‌دانند که دستش تا بازو به خون فلسطینی‌ها آلوده است. عملکرد آمریکا در جنگ توفان الاقصی و حمایت از جنایات بی‌سابقه اسرئیل در طول این 8 دهه، خشم افکار عمومی حتی در غرب را هم به شکلی بی‌سابقه علیه آنها برانگیخته است.

از طرف دیگر فرسایشی شدن جنگ نیز به ضرر صهیونیست‌هاست و آمریکایی‌ها هم نمی‌خواهند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آغازگر جنگی جدید در منطقه باشند.

کشورهای خائن عرب نیز گرچه در اصل و باطن خود به دنبال روابط با رژیم صهیونیستی هستند اما میزان جنایات این رژیم در غزه به حدی است که نه تنها فرصت ابراز این علاقه برای‌شان سلب شده، بلکه آنها را به فشار ظاهری به بزرگ‌ترین حامی اسرائیلی یعنی آمریکا نیز مجبور کرده است.

با این تفاسیر، آمریکایی‌ها اگرچه می‌دانند طرح ۲ دولتی اجرایی نیست ولی برای ترمیم وجهه خود و فرار از زیر بار فشار افکار عمومی و نیز ایجاد موقعیتی برای نقش‌آفرینی در مساله غزه این طرح را مجدداً مطرح کرده‌اند. به گفته پایگاه خبری Axios، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد بعد از جنگ غزه، یک معامله بزرگ را در خاورمیانه رقم بزند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید می‌گوید: «راهبرد دولت بایدن برای بعد از جنگ غزه این است که روابط اسرائیل و عربستان، عادی‌ شود و از این راه به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین حرکت کنیم». طرح ۲ دولتی موجب اختلاف در داخل رژیم صهیونیستی نیز خواهد شد، هرچند مخالفان آن یعنی راستگراها فعلا دست بالاتر را دارند و همین دست بالا، عملی بودن آن را به محاق برده است.

گروه سیاسی: رئیس‌جمهور با تاکید بر ضرورت تلاش همگانی برای برگزاری هر چه پرشورتر انتخابات اظهار داشت: توجه به قانون، رعایت اخلاق انتخابات و اتخاذ رویکرد امیدآفرین و پرهیز از سیاه‌نمایی، مورد توجه همه کسانی باشد که در عرصه انتخابات و تبلیغات انتخاباتی فعالیت می‌کنند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در جلسه هیات دولت با تبریک سالروز ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) و روز جوان، بر ضرورت اعتماد کردن و میدان دادن به جوانان تاکید و تصریح کرد: در طول تاریخ انقلاب اسلامی هر جا به جوانان مسؤولیت سپرده شد، آنجا عرصه موفقیت و کسب دستاوردهای بزرگ بوده است. این جوانان بودند که میدان دفاع‌مقدس را مدیریت کردند و لذا مسؤولان بخش‌های مختلف نباید از ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها، نشاط و انگیزه جوانی غفلت کنند. رئیس‌جمهور در ادامه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از مردم آذربایجان شرقی اشاره کرد و افزود: توجه بیش از پیش به مدیریت آسیب‌های اجتماعی مثل طلاق، اعتیاد و حاشیه‌نشینی و توجه جدی به موضوع اجرای عدالت در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها از جمله نکات مهمی بود که رهبر معظم انقلاب در کنار اشاره به پیشرفت‌ها و دستاوردها به آنها اشاره کردند و ضرورت دارد از سوی همه بویژه دولت به عنوان دستگاه اجرایی و اداره‌کننده کشور به طور جدی پیگیری شود.

رئیسی با اشاره به نزدیک شدن به روز برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، با تاکید بر ضرورت تلاش همگانی برای برگزاری هر چه پرشورتر این رویداد مهم، اظهار داشت: توجه به قانون، رعایت اخلاق انتخاباتی و اتخاذ رویکرد امیدآفرین و پرهیز از سیاه‌نمایی، مورد توجه همه کسانی باشد که در عرصه انتخابات و تبلیغات انتخاباتی فعالیت می‌کنند. وی با بیان اینکه نظام جمهوری اسلامی در 45 سال گذشته خدمات و دستاوردهای ارزشمندی داشته که باید پاس داشته شود، گفت: حفظ وحدت و انسجام ملی یکی از مهم‌ترین ضرورت‌ها در عرصه تبلیغات انتخاباتی است و اساسا خود انتخابات باید یکی از جلوه‌های مهم و بزرگ انسجام ملی باشد. رئیسی همچنین برگزاری نمایشگاه رسانه‌های ایران در آستانه برگزاری انتخابات را اقدامی شایسته و زمینه‌ساز ایجاد فضای تضارب آرا و اندیشه‌ها و گفت‌وگو دانست که می‌تواند زمینه‌ساز برگزاری پرشورتر انتخابات باشد تا برگ زرین دیگری به دفتر حماسه‌آفرینی‌های ملت ایران افزوده شود.

رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش به وتوی دوباره قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه از سوی آمریکا اشاره و خاطرنشان کرد: امروز بدون تردید آمریکا محور و در رأس همه شرارت‌ها در عالم و بانی اصلی جنایات و نسل‌کشی در غزه و مقصر تداوم این جنایات است و همه دنیا باید این اقدامات را محکوم کنند. رئیسی با اشاره به اعلام خبر بازگرداندن اموال بابک زنجانی به کشور، تلاش‌های سازمان اطلاعات سپاه و نیز همکاری مسؤولان قوه‌قضائیه را که با هم‌افزایی و پیگیری مجدانه اطلاعاتی و قضایی این پرونده را به نتیجه رساندند، شایسته قدردانی دانست و اظهار داشت: این اموال به طور کامل متعلق به ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران است و به عنوان پشتوانه پولی کشور به خزانه بانک مرکزی بازمی‌گردد.

گروه سیاسی: تازه‌ترین نظرسنجی‌ها درباره انتخابات 11 اسفند که هفته آخر بهمن‌ماه صورت گرفته نشان می‌دهد تمایل برای مشارکت در انتخابات، نسبت به نظرسنجی‌هایی که تا 10 روز اول بهمن انجام شده بود، افزایش یافته است.

«وطن امروز» در شماره روز یکشنبه 29 بهمن در گزارشی تحت عنوان «حساس شو عزیز» به برخی نتایج نظرسنجی‌هایی که تا 10 روز اول بهمن‌ماه انجام شده بود، اشاره کرد. حالا جدیدترین نظرسنجی‌ها نتایج قابل توجهی را نشان می‌دهد.

بر اساس این گزارش، چندین مرکز معتبر نظرسنجی در روزهای پایانی بهمن‌ماه اقدام به برگزاری نظرسنجی درباره انتخابات 11 اسفند کرده‌اند. مهم‌ترین سوال در این نظرسنجی‌ها موضوع تمایل برای مشارکت در انتخابات بوده است. پاسخ شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی نشان می‌دهد تعداد کسانی که برای مشارکت در انتخابات 11 اسفند ابراز تمایل کرده‌اند نسبت به نظرسنجی‌های انجام‌شده تا 10 بهمن، افزایش داشته است.

بر اساس اطلاعات دریافتی «وطن امروز»، تجمیع داده‌های این نظرسنجی‌های معتبر که هفته آخر بهمن‌ انجام شده، این نتایج را نشان می‌دهد:

1- نرخ رشد مشارکت در انتخابات، از هفته نخست بهمن تا هفته آخر بهمن 6 درصد بوده است.

2- میانگین مشارکت در کل کشور تا هفته آخر بهمن نزدیک به 40 درصد بوده است.

3- میانگین مشارکت در شهرستان‌ها (منهای کلانشهرها) از 50 درصد عبور کرده است.

این اطلاعات نشان می‌دهد تنور انتخابات در شهرستان‌ها در حال گرم شدن است. از سوی دیگر بر اساس داده‌های آماری ادوار انتخابات مجلس، نرخ رشد مشارکت در هفته پایانی منتهی به روز برگزاری انتخابات، یعنی ایام تبلیغات کاندیداها، بین 5 تا 15 درصد بوده است. در صورت تحقق این رشد در هفته پایانی منتهی به روز انتخابات، آمار مشارکت تغییرات بیشتری خواهد کرد. به اعتقاد کارشناسان دلایل متعددی می‌تواند در رشد تمایل به مشارکت در انتخابات موثر باشد. در این میان شمار بی‌سابقه کاندیداهای تایید صلاحیت‌شده نقش ویژه داشته است. هادی طحان‌نظیف، سخنگوی شورای نگهبان روز دوشنبه اعلام کرد: پس از ۳ ماه بررسی، در مجموع صلاحیت ۷۵ درصد داوطلبان انتخابات مجلس مورد تایید قرار گرفت و تعداد نهایی کاندیداها به بیش از ۱۵ هزار و ۲۰۰ نفر رسید. به اعتقاد کارشناسان، این آمار بی‌سابقه کاندیداها باعث رقابتی شدن انتخابات در شهرستان‌ها شده است. حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی که اصالتا اهل استان کرمان است هم رقابتی شدن انتخابات در این استان را تایید کرده است. مرعشی با اشاره به انتخابات رقابتی در این استان اظهار داشت: استان کرمان شرایط مناسب‌تری نسبت به سایر نقاط کشور دارد و حدود ۸۰ درصد کرسی‌های مجلس در استان رقابتی است. محمدجواد محمودی، سرپرست موسسه تحقیقاتی جمعیت کشور نیز روز اول اسفند گفت: «طبق رصد صورت گرفته توسط این جمعیت، هر روز درصد شرکت‌کنندگان در حال افزایش است. نظرسنجی‌ها نیز بهبود حضور مردم در انتخابات را تایید کردند و هر چه به زمان انتخابات نزدیک شویم، شور و حال انتخابات در افزایش مشارکت مردم اثرگذار خواهد بود».

* داده‌کاوی در گوگل 

نتایج نظر‌سنجی‌ها در هفته آخر بهمن در بررسی‌های رفتاری کاربران در گوگل هم قابل تأیید است. به گزارش «وطن امروز»، داده‌کاوی رفتار کاربران در موتور جست‌وجوگر گوگل نشان می‌دهد در یک هفته اخیر مسیر توجه به مساله انتخابات روند رو به رشد داشته است. 

در جدول زیر استان‌هایی که در یک هفته اخیر بیشترین جست‌و‌جو را درباره انتخابات داشته‌اند، به ترتیب آمده‌اند. همچنین در کنار آن مناطقی که در هر استان بیشترین سوال را درباره انتخابات در گوگل جست‌وجو کرده‌اند ذکر شده‌‌اند. لازم به تاکید است استان‌ها به صورت منطقه‌ای محاسبه شده در گوگل دسته‌بندی شده و لزوما به صورت شهرستانی در جدول گنجانده نشده‌اند. 

نکته مهم در این بررسی‌ها این است که آنالیز دوره مشابه (انتخابات سال 98) نشان می‌دهد به طور تقریبی استان‌هایی که بیشترین جست‌وجو را در مرورگرها داشته‌اند از مشارکت بیشتری نیز برخوردار بوده‌اند.

***

استان‌ها به ترتیب بیشترین جست‌و‌جو در یک هفته گذشته / مناطق استانی به ترتیب بیشترین جست‌وجو

17 همدان

فامنین، کبودرآهنگ، بهار، رزن، نهاوند، کنگاور، تویسرکان، ملایر، همدان، جورقان، رزینی، قادرخلج، اسدآباد، جوزان، لالجین، قرخ قز

18 مرکزی

آشتیان، تفرش، فرمهین، شازند، خنداب، محلات، خیرآباد، روستای فرک، خمین، دلیجان، کردیجان، ‌شهرک صنعتی مأمونیه، خشکرود، گازران، کمیجان، آستانه، اراک، جلال‌آباد، مهاجران، ساوه، مأمونیه، زاویه، پشتکوه،‌ شهر صنعتی کاوه، پرندک، داوود‌آباد

19 آذربایجان شرقی

تیمورلو، ورزقان، گل کچر، شجاع، هشترود، شرفخانه، ترکمنچای، اسکو، کلیبر، ملکان، کیقال، قراجه، جلفا، سراب، عجب شیر، ایلخچی، آخوند قشلاق، میدانجیق، گل سلیمان‌آباد، مراغه، بستان‌آباد، مرند، آذرشهر، اهر، میانه، یامچی، گوگان، مایان سفلی، بناب، ممقان، تبریز، اسفنجان، بنیس، هادیشهر، سهند، خسروشاه، سردرود، شندآباد، داران، کوزه‌کنان، تسوج

20 یزد

مهریز، بخش مرکزی‌شهرستان بهاباد، ندوشن، بافق، اردکان، شورک، میبد، یزد، تفت، هرات، خورمیز، رضوانشهر، دهشیر، زارچ، شاهدیه، اشکذر، احمدآباد

21 خراسان رضوی

فرهادگرد، فیروزه، فردوس، بینالود، قوچان، بشرویه، کاریز، بجستان، اسلامیه، درگز، گناباد، جغتای، سرخس، هفت‌خانه، بیدخت، ‌شهر ییلاقی خرو، ‌شهرک صنعتی عطار نیشابور، طرقبه، کاشمر، سبزوار، نقاب، نیشابور، جوین، تربت حیدریه، بردسکن، فیض‌آباد، مشهد، تربت جام، چناران، تاج الدین، جاغرق، فریمان، مکی، شاندیز، فرخد، باخرز، قاسم‌آباد، خواف، ابارش، ملک‌آباد، گلبهار، ویلا‌شهر، سنگان، تایباد، توس، دررود، نصر‌آباد، داورزن

22 کردستان

کامیاران، دیواندره، بیجار، سنندج، دهگلان، قروه، سقز، نایسر، بانه، مریوان، 

23 اصفهان

زواره، زازران، ‌شهرک صنعتی، داران، خور، تودشک، بادرود، دهاقان، باغ بهادران، کوهپایه، سمیرم، ابوزیدآباد، نایین، حبیب‌آباد، رضوان‌شهر، نوغان، ایمان‌شهر، طالخونچه، نطنز، حسن‌آباد، دیزیچه، خزاق، گلشهر، دهق، چاه ملک، آب گرم، آران‌و‌بیدگل، فریدون‌شهر، چرمهین، گلشن، مشکات، درچه، سهروفیروزان، گوگد، ‌شهرضا، خوانسار، روستای تاریخی کچورستاق، ورنامخواست، خورزوق، اردستان، کاشان، چمگردان، بادجان، گلپایگان، مبارکه، فلاورجان، تیران، اصفهان، زاینده رود، نجف‌‌آباد، فولاد‌شهر، کلیشاد و سودرجان، چادگان، میرآباد، علویجه، قهدریجان، سده لنجان، گز، خمینی‌شهر، شاهین‌شهر، نیک‌آباد، دولت‌آباد، بوان، بهارستان، کهریزسنگ، قمصر، زیباشهر، پیربکران، ‌شهر ابریشم، گلدشت، بوئین و میاندشت، هرند، مجلسی، ورزنه، جوزدان، گلون‌آباد، زیار، سجزی، ورپشت

24 قزوین

شال، اسفرورین، دانسفهان، ‌شهرک صنعتی لیا، بوئین‌زهرا، قزوین، آبگرم، تاکستان، ‌شهر صنعتی البرز، حیدریه، زیباشهر، آبیک، الوند، سگزآباد، ناصرآباد، اقبالیه، مهرگان

25 فارس

خفر، وراوی، ‌شهر پیر، جویم، اشکنان، حسن‌آباد، خنج، صفاشهر، بیرم، مهردشت، قائمیه، سده، لامرد، اقلید، ارسنجان، اردکان، لار، نی‌ریز، مصیری، نورآباد، فراشبند، استهبان، بنارویه، صفاشهر، فسا، خرمی، زرین‌دشت، صغاد، بالاده، گراش، قادرآباد، ‌آباده، خیرگو، جهرم، کوار، فیروزآباد، سعادت‌شهر، قیر، خور، کازرون، مهر، کفدهک، جنت‌شهر، خرامه، بهمن، مرودشت، ‌شهر صدرا، داراب، شیراز، ابرکوه، میمند، فال، اوز، فتح‌آباد، قطب‌آباد، سروستان، گله دار، لپویی، سلطان‌آباد، دبیران، فورگ، قلات، کهنویه، مهارلو، میانشهر، اکبرآباد

علی‌ عسگری: کنشگری سیاسی با توجه به ماهیت پیچیده و درهم‌تنیده با روابط مختلف طبعا نیازمند مقداری نخبگی و سطحی از دانش است. از این رو این پرسش که سیاست امری نخبگانی است یا همگانی شاید در بدو امر پاسخ روشنی داشته و انسان آن را امری نخبگانی بداند. با این حال می‌توان پرسش دیگری را نیز طرح کرد: آیا سیاست امری صرفا نخبگانی است؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت قطعا خیر! حداقل آنچه قطعی بوده آن است که در اندیشه رهبران انقلاب اسلامی که در تار و پود جمهوری اسلامی تنیده شده، کنشگری سیاسی نباید امری متعلق به خواص باشد. برای این موضوع می‌توان استنادات مختلفی ارائه کرد اما به نحو مختصر گویاترین سند برای این مدعا، بخشی از بیانات امام خمینی در ۹ اسفند ۱۳۶۲ است که می‌فرمایند: «بیدار باشید! توجه کنید! اینها با توطئه‌های‌شان می‌خواهند کار را انجام بدهند، ‎‌نمی‌توانند با دخالت نظامی کار بکنند، اینها می‌خواهند با شیطنت‌های‌شان کار خودشان را‌‎ ‎‌انجام بدهند. آن وقت شیطنت این بود که سیاست از مذهب خارج است و بسیار ضرر به‌‎ ‎‌ما زدند و ما بسیار ضرر خوردیم و آنها هم بسیار نفع بردند. این مطلب شکست خورده.‎ ‎‌حالا می‌گویند سیاست حق مجتهدان است، یعنی در امور سیاسی در ایران 500 نفر ‎‌دخالت کنند، باقی‌شان بروند سراغ کارشان. یعنی مردم بروند سراغ کارشان، هیچ کار به‎ ‎‌مسائل اجتماعی نداشته باشند و چند نفر پیرمرد ملا بیایند دخالت بکنند. این از آن توطئه‌‎ ‎‌سابق بدتر است برای ایران». 

دنباله‌های این موضوع را در دیگر مسائل نیز می‌توان جست. برای نمونه رهبر معظم انقلاب نیز پیرامون سیاسی بودن دانشگاه چنین بیان فرمودند: «صرفا حکومت‌های دیکتاتوری هستند که می‌خواهند مردم سیاسی نباشند و خدا لعنت کند دست‌هایی را که تلاش می‌کنند دانشگاه غیرسیاسی باشد». 

اما پرسش جدی در تبیین این رویکرد آن است که سیاست غیرمردمی ولو آنکه در دست صالحان و برجستگان یک جامعه باشد (همان‌گونه که در کلام امام خمینی، انتقاد از واگذاری سیاست به مجتهدان است) دارای چه اشکالی است؟ در پاسخ باید گفت سیاست بدون مردم به معنای سیاست بدون پشتوانه، فسادبرانگیز و بدون آینده است. 

این سیاست پشتوانه ندارد، چرا که در فرض سیاست‌زدایی از مردم، آنان تبدیل به توده‌های بی‌تفاوتی خواهند شد که قرار‌گیری در دوراهی‌ها و انتخاب برای آنان موجد هیچ حسی نخواهد بود. هدف از الگوی سیاست‌ورزی امامین انقلاب اسلامی تبدیل کردن مردم به هسته‌های سخت فعال، مقاوم و پیش‌برنده است که اصل انتخاب‌گری آنها در یک برآیند کلی منجر به رشد و سعادت کشور خواهد شد. هرچند در این برآیند کلی مردم ممکن است انتخاب‌های اشتباهی را نیز داشته باشند. 

سیاست بدون مردم فسادبرانگیز است، چرا که مردم مهم‌ترین ناظر ضد فساد در دل یک جامعه هستند. چنانچه مردم نسبت به وقایع سیاسی اطراف خود بی‌تفاوت باشند، کارآمدی، اصلاح و... نیز به حاشیه رفته و سیاست تبدیل به عرصه تولید ثروت برای جریان‌های قدرت خواهد شد. سیاست بدون مردم، بدون آینده است، چرا که «نیروی پیشران یک جامعه مردم هستند». 

جدی‌ترین گروهی که می‌توانند خیر عمومی را در یک فرآیند بلندمدت تأمین کرده و با اصلاح وضعیت، زندگی بهتری را تضمین کنند مردمند. نفع جریان‌های سیاسی و صاحبان قدرت، حفظ وضعیت موجود است، لذا اگر مردم از سیاست حذف شوند به معنای فقدان گروه تحول‌خواه و پیشران برای کشور است. این موضوعی است که می‌توان در حادثه‌های تاریخی نیز دنباله‌های آن را جست‌وجو کرد و با بررسی مصادیق مختلف از آن عبرت گرفت. سیاست بدون مردم یا میدان فریب نخبگان بود یا قتلگاه آنان. این موضوعی است که در تاریخ ایران معاصر، یک بار در مشروطه و یک بار در نهضت ملی شدن نفت رخ داد. در نهضت نفت با کنار گذاشته شدن مردم و تکیه بر امر سیاسی شاهد ناکامی و فریب سیاستمداران هستیم. در جنبش مشروطه نیز فقدان حضور مردم در نهایت منجر به سیطره جریان‌های وابسته به استعمار و شهادت ‌آیت‌الله شیخ‌فضل‌الله نوری شد، لذا سیاست بدون حضور مردم در نهایت همچنان که هابز می‌گوید امری به ذات شر و مخرب است، لذا سیاست سازنده، سیاستی است که از دل کنشگری مردمی بیرون آمده باشد.