گروسی پشت نقاب نگرانی
گروه سیاسی: مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یکی از تازه‌ترین اظهار نظرهای خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان گفته است: «تحریم‌های غرب علیه برنامه هسته‌ای ایران بی‌اثر است و این کشور با یافتن راه‌هایی برای دورزدن آنها، رشد عظیمی در برنامه هسته‌ای خود داشته است».
رافائل گروسی که تمایل دارد بیشتر در کسوت یک سیاستمدار غربی ظاهر شود تا مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفت‌وگو با شبکه خبری بلومبرگ از رشد عظیم برنامه هسته‌ای ایران گفت و اینکه «تحریم‌ها کارکردی ندارد، چون ایران به وضوح آنها را دور می‌زند». وی که چند روز پیش در نشست فصلی شورای حکام با ارائه گزارشی با رویکرد سیاسی خواستار اثبات صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان شده بود! حالا نگران دور زدن تحریم‌ها توسط کشورمان نیز شده است. بر همین اساس بلومبرگ از قول او نوشته: «از زمان تحریم‌های گسترده علیه ایران، برنامه هسته‌ای ایران سرعت بیشتری گرفته است».
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اواخر فوریه (8 اسفند) مدعی شد ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود در سطح نزدیک به درجه تسلیحاتی را طی 3 ماه، ۵۰ درصد افزایش داده است و «تبدیل این ماده به سوخت مورد نیاز برای یک کلاهک جنگی فقط چند روز زمان می‌برد». در گزارش آژانس همچنین آمده بود: «ایران تا ۸ فوریه 274.8 کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا خلوص ۶۰ درصد ذخیره‌سازی کرده است. این گزارش از افزایش 92.5 کیلوگرمی نسبت به گزارش قبلی آژانس در نوامبر حکایت می‌کند».
این امر در حالی است که به اذعان بلومبرگ، بازرسان آژانس روزانه در ایران فعالیت می‌کنند و می‌گویند می‌توانند هرگونه انحراف احتمالی در استفاده از اورانیوم را قبل از تبدیل آن به سلاح تشخیص دهند. آنطور که سازمان انرژی اتمی کشورمان گفته است، حدود یک‌چهارم از کل بازرسی‌های آژانس به تاسیسات اتمی ایران اختصاص دارد. در حالی که کمتر از 3 درصد تاسیسات اتمی جهان در ایران است!
* غنی‌سازی ایران زیر نظر آژانس
جالب آنکه میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در نهادهای بین‌المللی نیز در گفت‌وگویی که بتازگی با خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی انجام داده، به همان نکته‌ای اشاره کرده که بلومبرگ نیز به آن پرداخته است؛ اینکه غنی‌سازی ایران تا حد 60 درصد زیر نظر آژانس انجام می‌شود و تا وقتی این نهاد بین‌المللی فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تحت نظر دارد، هیاهوها از سوی گروسی یا کشورهای غربی، سیاست‌بازی‌ای بیش نیست.
اولیانوف در پاسخ به طرح ادعای خطرناک بودن غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران تا سطح ۶۰ درصد که از سوی خبرنگار بی‌بی‌سی مطرح شد، گفت: «روسیه به هیچ‌وجه نگران غنی‌سازی 60 درصد در ایران نیست، چرا که تا وقتی غنی‌سازی زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شود، هیچ خطری ایجاد نمی‌کند».
وقتی خبرنگار بی‌بی‌سی از او پرسید اگر ایران به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۹۰ درصد دسترسی یابد، موضع روسیه چیست؟ اولیانوف پاسخ داد: «از نظر فنی طبق پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای، غنی‌سازی ۹۰ درصدی برای مقاصد صلح‌آمیز ممنوع نیست».
وی افزود: «یکی از موارد مورد بحث، مسائل به اصطلاح حل‌نشده است. روسیه معتقد است هیچ‌یک از این مسائل حل‌نشده، خطری برای معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی ایجاد نمی‌کند. شما درباره فعالیت‌های هسته‌ای صحبت می‌کنید که حدود ۲۵ سال پیش انجام شده است و ایران خودش آنها را متوقف کرد. پس اگر واقعاً هم انجام می‌شده، از سوی ایران متوقف شده است».
نماینده روسیه در نهادهای بین‌المللی تاکید کرد: در اینجا موضوع اصلی چیست؟ این است که کشورهای غربی با این نظر ما مخالفند ولی به نظر من آنها از پادمان هسته‌ای برای مقاصد شوم سیاسی خود استفاده می‌کنند.
* اذعان به کارشکنی آمریکا
در بخش دیگری از گفت‌وگوی گروسی با نشریه بلومبرگ، وی با اذعان به کش‌وقوس‌های فراوان که از سوی آمریکا در پرونده هسته‌ای ایران تحمیل شده است، مدعی می‌شود جناح‌های مختلفی در ایران اکنون در حال بحث بر سر این هستند که آیا ایران باید برای تضمین امنیت خود به سلاح بازدارنده هسته‌ای دست یابد یا نه. این در حالی است که سران ایران همواره هرگونه قصد برای ساخت هر نوعی از سلاح هسته‌ای را تکذیب کرده‌اند.
با این حال، بلومبرگ نوشت: «ایران تنها کشوری نیست که چنین نگرانی‌هایی دارد... در جهانی که روزبه‌روز ناامن‌تر می‌شود، کشورهای بیشتری از خود می‌پرسند آیا آنها نیز به یک بازدارنده هسته‌ای نیاز دارند یا خیر؟»
گروسی همچنین به بلومبرگ گفته است: «چند سال پیش، بحث درباره سلاح‌های هسته‌ای یک تابو بود اما اکنون این گفت‌وگوها در برخی کشورها در حال انجام است و این یعنی فرسایش مداوم هنجارها».
به گزارش بلومبرگ، کارشناسان کنترل تسلیحات می‌گویند ترجیح دولت ترامپ برای استفاده از تهدید و اجبار اقتصادی به جای چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی، می‌تواند ناامنی جهانی را تشدید کند و کشورهای بیشتری را به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای سوق دهد. در سال‌های اخیر، مقامات در آلمان، ژاپن، لهستان، عربستان سعودی و کره‌جنوبی همگی به طور علنی درباره داشتن یک بازدارنده هسته‌ای بحث کرده‌اند.
***
پاسخ کمیسیون امنیت ملی به گروسی
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طی بیانیه‌ای در واکنش به اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خطاب به وی نوشت: رفتار آژانس و اظهارات خود را بر اساس قوانین آژانس و صرفاً در حوزه فنی تنظیم و از اظهارات سیاسی پرهیز کنید.
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در واکنش به اتهامات رافائل گروسی، ضمن پاسخگویی به این اتهامات، در بیانیه خود خطاب به گروسی نوشت: مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بار چندم، اظهارات سیاسی علیه ملت ایران را ذیل گزارش خود به شورای حکام ارائه کرده است. نسبت به این گزارش، لازم است به موارد زیر اشاره شود:
1- مدیرکل آژانس اظهار نگرانی کرده است که ذخایر اورانیوم با غنای 60 درصد به 275 کیلوگرم رسیده است اما معلوم نیست علت نگرانی قانونی و فنی ایشان چیست؟ مطابق ماده چهارم NPT، تمام کشورهای عضو، دارای 3 حق غیرقابل نقض هستند: 1- تحقیق و توسعه 2- تولید 3- بهره‌برداری و استفاده از صنعت هسته‌ای. این حقوق صرفاً مشروط به آن است که چنین فعالیت‌هایی، صلح‌آمیز باشد. بر این اساس، ملت ایران حق دارد از تمام ظرفیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز استفاده کند. حتماً آقای گروسی اطلاع دارد قبل از انقلاب اسلامی، آمریکا به شاه یک رآکتور تحقیقاتی داده که اولاً کاربرد آن صلح‌آمیز پزشکی و برای تولید رادیودارو است و ثانیاً سوخت آن 93 درصد بوده است. بر این اساس، انجام غنی‌سازی 60 درصد و استفاده از آن در موارد صلح‌آمیز پزشکی و غیرپزشکی هیچ منع قانونی ندارد. در این صورت، معلوم نیست علت نگرانی مدیر کل آژانس مستند به کدام قانون آژانس است؟
2- مدیرکل آژانس اعلام کرده است ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی‌کند. آقای گروسی باید توجه داشته باشد اولاً اجرای پروتکل الحاقی برای ملت ایران، داوطلبانه بوده است و نه الزامی، ثانیاً اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در برجام نیز مشروط به رفع تحریم‌ها از سوی کشورهای غربی بوده است و با عنایت به اینکه تعهدات در توافقنامه‌ها دوطرفه است، لازم است آقای مدیرکل، کشورهای زورگو و تمامیت‌خواه دنیا را ملزم به اجرای تعهدات شان در برجام و قطعنامه 2231 در جهت رفع تحریم‌ها کند.
3- آقای گروسی ادعا کرده است ایران فعالیت‌های هسته‌ای در اماکن اعلام نشده داشته است. آقای مدیرکل بخوبی می‌داند منشأ چنین ادعاهایی، گزارش‌های رژیم صهیونیستی بوده و گزارش‌های باند خیانتکار قاتل، برای ملت‌های آزاده دنیا از جمله ملت ایران، هیچ اعتباری ندارد و چنانکه بارها اعلام شده، تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران زیر نظر آژانس و کاملاً صلح‌آمیز است.
4- آقای گروسی نسبت به مسائل باقیمانده گذشته و حال ابراز نگرانی کرده است. جناب مدیرکل باید اطلاع داشته باشد که در ابتدای توافق برجام، آقای آمانو (مدیرکل سابق آژانس) در گزارشی به صراحت اعلام کرده است پرسش‌های آژانس نسبت به مسائل باقیمانده، کاملاً حل شده است و سوال دیگری ندارد. از این رو می‌توان پرسید به کدام دلیل فنی، مجدداً به گشایش پرونده حل‌شده پرداخته است؟
5- آقای گروسی اظهار نگرانی کرده است چرا جمهوری اسلامی ایران از پذیرش 4 بازرس آژانس امتناع کرده است. این نگرانی در حالی اعلام می‌شود که مطابق اساسنامه آژانس، کشور مورد بازرسی درباره پذیرش بازرسان آژانس حق دارد از پذیرش برخی از آنها امتناع کند و خواستار جایگزینی بازرسان دیگر به جای آنها شود. بنابراین رفتار جمهوری اسلامی ایران کاملاً قانونی است و علت نگرانی آقای مدیرکل روشن نیست.