آیت‌الله جوادی آملی: مأمور به اجتهاد یم
گروه سیاسی: افتتاحیه همایش بین‌المللی یکصدمین سالگرد بازتاسیس حوزه علمیه قم دیروز با قرائت پیام مقام معظم رهبری و با حضور شخصیت‌های حوزوی و کشوری در سالن همایش مدرسه امام موسی کاظم(ع) برگزار شد. در این مراسم چهره‌هایی از جمله حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی‌گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری، آیت‌الله عبدالله جوادی‌آملی، اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌ها، اساتید برجسته حوزه علمیه قم و شماری از علمای جهان اسلام حضور داشتند.
آیت‌الله جوادی‌آملی در آیین افتتاحیه همایش بین‌المللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم و نکوداشت مرحوم آیت‌الله العظمی حاج‌شیخ عبدالکریم حائری با بیان اینکه مرحوم حائری، باعث احیای حوزه در قرن چهاردهم شدند، ابراز داشت: آیات عظام بروجردی و امام راحل نیز به این حوزه آمدند، زیرا دست آنها از قرآن و معارف اهل بیت(ع) پر بود. با همین دست پُر بود که این جایگاه بلند و رفیع شکل گرفت.
آیت‌الله جوادی‌آملی خاطرنشان کرد: رمز و خصوصیت و ویژگی بزرگ مرحوم آیت‌الله حائری‌یزدی که هم توانست قرآن و علوم عقلی و فقه و اصول را بیش و پیش از گذشته احیا کند را باید جست‌وجو کرد.
مرجع تقلید شیعیان گفت: روزهایی که حوزه علمیه قم شکل گرفت، روزهای خفقان بود. امام راحل در توضیح سختی‌های آن دوران بیان می‌کردند روزها از قم بیرون می‌رفتیم و شب‌ها بر می‌گشتیم. در چنین شرایطی بود که حوزه علمیه قم شکل گرفت.
وی افزود: قانون اساسی اسلام به ما اجازه نمی‌دهد استخری فکر کنیم. یعنی محفوظات را به صورت کتاب و ذخیره دلی دربیاوریم. ما باید چشمه‌ای باشیم. امام صادق(ع) این قانون اساسی را برای شیعیان وضع کردند. ایشان بیان می‌کنند که نباید بیش از سواد خودتان حرف بزنید و ادعایی داشته باشید.
آیت‌الله جوادی‌آملی همچنین بیان داشت: امام‌صادق(ع) ما را تربیت نمی‌کنند تا فقط محفوظات داشته باشیم. استخر شدن، مشکل یک باغ را حل می‌کند ولی چشمه شدن مشکل یک کشور را حل می‌کند، لذا حضرت صادق(ع) بر اهمیت اجتهاد و نوآوری تأکید می‌فرمایند.
مرجع تقلید شیعیان عنوان کرد: قرآن همیشه سخن نو دارد و برای هر زمان پیامی تازه دارد. آنچه خدا به پیامبر آموخت، منحصر به فرد و بی‌مانند بود؛ دانشی که نه می‌توانست از غیر بیاموزد و نه سابقه‌ای در آموختن آن داشت.
آیت‌الله جوادی‌آملی افزود: ما مأمور به اجتهاد، نوآوری و تفکر نو هستیم اما باید مراقب باشیم سرچشمه این نوآوری از کجاست. نوآوری اگر متصل به چشمه وحی نباشد، عمق و ماندگاری نخواهد داشت. آنچه ماندگار است، سخن و دانشی است که ریشه در قرآن دارد؛ کتابی که نه‌تنها متعلق به گذشته نیست، بلکه زنده و راه‌گشا برای همه اعصار است.
مرجع تقلید شیعیان گفت: امروز نیز همین سخن را به جامعه اسلامی باید بگوییم که باید از قرآن فرابگیریم و غواصی کنیم و از این دریای پرنعمت بهره بگیریم.
وی افزود: اگر انسان توانا باشد و اگر عقل و نقل همچون هم باشد و مثل مرحوم کلینی فکر کنیم هر روز می‌توانیم حرف تازه برای دنیای امروز یافته و آن را عرضه کنیم.
* پیام رهبری ره‌توشه‌ای برای سالیان متمادی
آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز گفت: پیام ۲۰ صفحه‌ای رهبر معظم انقلاب به این همایش بازتاسیس حوزه علمیه قم ره‌توشه‌ای برای سالیان متمادی همه حوزه‌های علمیه است. این منشور بعد از منشور امام خمینی به حوزه‌های علمیه دومین منشور تاریخی برای حوزه علمیه محسوب می‌شود.
آیت‌الله حسینی‌بوشهری افزود: مقام معظم رهبری علاوه بر جایگاه رهبری به عنوان یک دیده‌بان نیازهای حوزه را به درستی رصد می‌کنند و تنها به بیان آسیب‌ها بسنده نمی‌کنند و در هر جایگاهی راهکار ارائه می‌دهند و دست اعضای شورای عالی و مدیران حوزه را برای اقدام تحولی شگرف باز می‌گذارند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه سطر به سطر این کلمات علاوه بر اینکه تاریخچه شکل‌گیری و بازتاسیس حوزه علمیه قم بود، گفت: همچنین مسائلی که مبتلابه حوزه‌های علمیه و دولت‌هاست و رابطه تنگاتنگی که بین حوزه و دانشگاه از یک سو و بین حوزه و کارگزاران نظام اسلامی از سوی دیگر باشد را به زیبایی ترسیم کرد.
رئیس جامعه مدرسین با اشاره به بخشی از ویژگی‌های حاج شیخ عبدالکریم حائری اظهار کرد: مرحوم حاج شیخ عبدالکریم در بعد مسائل علمی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی الگو بود و یک مینیاتور کوچکی از آنچه در زمان شیخ بود با آنچه که الان در حال رخ دادن است را می‌شود کنار هم قرار داد.
وی با انتقاد از تحریف‌هایی که علیه حاج شیخ عبدالکریم می‌شود، اظهار کرد: هرگز کسی سخنی و تحریفی نگوید که حاج شیخ با سیاست بیگانه بود. حاج‌شیخ در متن سیاست بود. اگر حاج شیخ آن روز با رضاخان قلدر در نیفتاد به خاطر این بود که حوزه بماند و شخصیت‌های برجسته تربیت شوند.
* منشور رهبری راه آینده حوزه‌ها است
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه نیز در بخشی از این همایش علاوه بر قرائت پیام مقام معظم رهبری، طی سخنانی با بیان اینکه حوزه‌های علمیه، میراث‌دار بیش از هزار سال تاریخ علم و معنویت اسلامی هستند، افزود: این نهاد ریشه‌دار که ثمره مجاهدت علمای سلف و شهدای راه حق از جمله 4000 هزار شهید روحانی و شهدای مقاومت است، امروز باصلابت به مسیر خود ادامه می‌دهد و همچنان پایگاه اصلی فرهنگ، جهاد تبیین و تمدن‌سازی اسلامی در جهان معاصر است.
اعرافی با اشاره به جایگاه برجسته مراجع بزرگ گذشته از جمله آیت‌الله حائری، آیت‌الله بروجردی و آیات ثلاث در احیای مجدد حوزه، عنوان کرد: این شخصیت‌های سترگ، پایه‌های علمی و ساختاری حوزه را در عصر ظلمت پهلوی بنا نهادند و در امتداد نهضت امام خمینی(ره)، پرچم علم و مقاومت را برافراشتند؛ امروز نیز حوزه‌های علمیه نجف، خراسان و قم در پرتو هدایت آنان، درخشنده و فعالند.
رئیس همایش بین‌المللی صدمین سالگشت بازتأسیس حوزه‌های علمیه با اشاره به پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت امام خامنه‌ای به همایش، آن را منشور راه آینده حوزه‌ها دانست و گفت: پیام راهبردی امام امت، یادآور جایگاه محوری حوزه قم در عصر جدید است؛ حوزه‌ای که با شعار «صدسال شکوه و خدمت با دوازده قرن پیشینه تاریخی»، اکنون در جایگاه تمدنی خود می‌ایستد و رسالت تاریخی خود را با امید و بصیرت دنبال می‌کند. این پیام مسیر تمدن‌سازی، جهاد تبیین و نقش‌آفرینی جهانی روحانیت را ترسیم کرده است.
* حوزه علمیه قم نورچشم جهان اسلام است
آیت‌الله سیدعلی‌اکبر حسینی‌حائری، استاد حوزه علمیه نجف نیز در این همایش به بیان ویژگی‌های مرحوم آیت‌الله العظمی حائری پرداخت و اظهار کرد: اگر بخواهیم از حرکت بزرگ حاج شیخ درس بگیریم و ایشان را الگوی خود قرار دهیم باید به رمزهای زندگی ایشان پی ببریم.
وی نخستین و مهم‌ترین ویژگی آیت‌الله العظمی حائری را ارتباط عمیق با خداوند ذکر کرد و افزود: اگر ارتباط با خدای متعال را از بزرگان دین فرا بگیریم از نظر روحی و تکاملی رشد می‌کنیم.
استاد حوزه علمیه نجف گفت: دومین ویژگی آیت‌الله العظمی حائری‌شیرازی خلوص، پاکی و تقوا است که ایشان را به رمز موفقیت رساند.
آیت‌الله حائری، همت عالی را یکی دیگر از ویژگی‌های آن مرجع تقلید ذکر کرد و افزود: همت بالای مرحوم حاج شیخ سبب شده بود کارهای بزرگی انجام دهند.
وی گفت: آینده‌نگری یکی دیگر از ویژگی‌ها و رمز موفقیت مرحوم آیت‌الله العظمی حائری بود. ایشان در ابتدای تأسیس حوزه علمیه فکر صد سال بعد را کرده بود.
استاد حوزه علمیه نجف با بیان اینکه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری نقش بی‌بدیل و استثنایی در توسعه فعالیت‌های حوزه علمیه داشتند، اظهار کرد: حوزه علمیه قم امروز به نور چشم جهان اسلام در سراسر دنیا تبدیل شده است.
رونمایی ۲۰ جلد از آثار قلمی و تقریرات آیت‌الله حائری‌یزدی بنیانگذار حوزه علمیه قم، رونمایی از ۲۹ مجلد شامل ۲۴۶ مقاله و ۱۱ کتاب، شامل ۱۶ هزار و ۲۹۰ صفحه و همچنین قرائت پیام آیات عظام ناصر مکارم‌شیرازی و حسین نوری‌همدانی از دیگر بخش‌های این مراسم بود. همایش بین‌المللی یکصدمین سالگرد بازتاسیس حوزه علمیه قم امروز نیز ادامه دارد.