در بند توهم

محمدصدرا مرادی: تنها چند ساعت پس از سخنرانی مهم رهبر انقلاب در مراسم بزرگداشت شهدای خدمت، برخی رسانه‌های جریان اصلی آمریکا یک عملیات رسانه‌ای علیه ایران به راه انداختند. سی‌ان‌ان این بازی رسانه‌ای را شروع کرد و به نقل از برخی مقامات کاخ سفید مدعی شد دولت ترامپ به اسنادی دست یافته که نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی به دنبال بمباران مراکز هسته‌ای ایران است. سی‌ان‌ان در این باره به نقل از منابع آگاه آمریکایی ادعا کرد اطلاعات جدید به دست آمده توسط ایالات متحده نشان می‌دهد اسرائیل در حال آماده شدن برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران است. این شبکه به نقل از منابع مذکور اعلام کرد هنوز مشخص نیست آیا سران اسرائیل تصمیم نهایی را در این باره اتخاذ کرده‌اند یا خیر. سی‌ان‌ان همچنین به نقل از یک منبع آگاه از اطلاعات امنیتی ادعا کرد احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران در ماه‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است.
در این گزارش به نقل از این منبع همچنین ادعا شده است اگر ایالات متحده با ایران به توافقی برسد که تهران را ملزم به از بین بردن کل اورانیوم خود نکند، احتمال حمله بیشتر خواهد بود. سی‌ان‌ان در ادامه مدعی شد اطلاعات جدید با استناد به تماس‌های عمومی و خصوصی سران ارشد اسرائیل، همچنین شنود تماس‌ها و پیگیری تحرکات نظامی اسرائیل  می‌تواند نشان‌دهنده یک حمله قریب‌الوقوع باشد. سی‌ان‌ان در این ادعا به نقل از ۲ منبع گزارش داد از جمله تدارکات نظامی مشاهده‌شده توسط ایالات متحده، جابه‌جایی مهمات هوایی و تکمیل یک رزمایش هوایی است. انتشار این خبر آن هم چند ساعت پس از سخنان مهم رهبر انقلاب و تذکر ایشان به مقامات دولت ترامپ و تاکیدشان درباره پرهیز آمریکایی‌ها از یاوه‌گویی درباره برنامه هسته‌ای ایران، نشان می‌دهد آمریکایی‌ها باز هم همان بازی همیشگی را علیه ایران به راه انداخته‌اند. آنها با انتشار این خبر توسط سی‌ان‌ان، به دنبال انتقال این پیام به ایران هستند که در صورت عدم پذیرش شروط آمریکا، بویژه توقف غنی‌سازی، احتمال حمله نظامی رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای ایران افزایش می‌یابد. این تهدید تکراری با واقعیت‌های میدانی مربوط به ایران و رژیم صهیونیستی همخوانی ندارد. رژیم صهیونیستی اکنون نسبت به قبل از عملیات توفان‌الاقصی بسیار آسیب‌پذیرتر است. در 2 عملیات «وعده صادق 1 و 2» نیز برای همه در غرب آسیا و کل دنیا ثابت شد این رژیم در مقابل ایران کاملا بی‌دفاع است اما چرا آمریکایی‌ها هنوز تصور می‌کنند می‌توانند با ادعای حمله نظامی رژیم صهیونیستی، به زعم خودشان ایران را بترسانند؟
جواب این سوال، در واقع جواب سوال‌های مشابه درباره عدم ثبات و تغییر مکرر مواضع آمریکایی‌ها درباره مذاکرات و مسائل هسته‌ای ایران بویژه موضوع غنی‌سازی است. ترامپ درباره قدرت ایران و همین‌طور واقعیت‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران دچار یک توهم و تخیل است. اگرچه در ابتدای مذاکرات با ایران، آنها رفتار نسبتا معقولی از خود نشان دادند اما پس از آن، مشخص شد دولت ترامپ هیچ برنامه جامع و مدونی درباره برنامه هسته‌ای ایران ندارد. به صورت مشخص در 3 هفته اخیر مقامات آمریکایی بر توقف همه فعالیت‌های غنی‌سازی ایران تاکید کردند. در دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا نیز ویتکاف این موضوع را مطرح کرد که البته با پاسخ طرف ایرانی مواجه شد. با این حال اما در روزهای اخیر مقامات آمریکایی با ادبیاتی دون شأن و سخیف درباره حق غنی‌سازی ایران صحبت کردند تا جایی که گفته شد آمریکا به ایران اجازه(!) غنی‌سازی نمی‌دهد. همان‌گونه که گفته شد، این مواضع مقامات دولت ترامپ نشان می‌دهد آنها درباره قدرت ایران و واقعیات برنامه هسته‌ای ایران در یک توهم خودساخته گرفتار شده‌اند. ریشه این توهم این است که آنان تصور می‌کنند ایران در یک موقعیت ضعیف قرار دارد، لذا می‌توانند با تمرکز روی تهدید نظامی، امتیازات بیشتری نسبت به سال 2015 از ایران بگیرند. این توهم، یعنی تصور ضعیف بودن ایران را نخستین‌بار نتانیاهو مطرح کرد. با اینکه رسانه‌های آمریکایی این روزها اخباری از تیره و تار شدن مناسبات ترامپ و نتانیاهو منتشر می‌کنند اما باید گفت نتانیاهو نقش کلیدی در تصورات و برآورد مقامات دولت ترامپ نسبت به ایران دارد. آشفتگی و سردرگمی مقامات کاخ سفید در رسوب ادعاهای نتانیاهو در ذهن و باور مقامات دولت آمریکا بسیار موثر بوده است. اکنون ترامپ، ویتکاف و روبیو تصور می‌کنند می‌توانند با تشدید فشار بر ایران، امتیازات بیشتری از تهران بگیرند. بر همین اساس آنان تصور می‌کنند طرح گزینه نظامی می‌تواند تاثیر زیادی بر عقب‌نشینی ایران از مواضع خود داشته باشد. از سوی دیگر ترامپ تصور می‌کند ایران حاضر است به هر قیمتی با آمریکا به توافق برسد. از همین رو در این توهم گیر افتاده است که صحبت کردن از شکست مذاکرات، به مثابه یک تهدید برای تهران عمل می‌کند و ایران شکست مذاکرات را به مثابه یک تهدید و خطر تلقی می‌کند. این محاسبات ناشی از همان تخیل و توهم ضعیف بودن ایران است. توهم و آشفتگی دولت آمریکا، اصلی‌ترین عامل اخلال در مذاکرات و مهم‌ترین دلیل خودداری از توافق است. آنچه رهبر انقلاب روز سه‌شنبه در مراسم بزرگداشت شهدای خدمت بیان فرمودند، ناظر به همین توهم و آشفتگی در بین مقامات دولت آمریکا بود. مواضع رهبر انقلاب می‌تواند ترامپ و سایر مقامات تصمیم‌گیر دولت او را از توهم درباره ایران خارج کند. رهبر انقلاب ضمن تذکر و سرزنش یاوه‌گویی‌های مقامات آمریکایی، تاکید کردند ایران حقوق هسته‌ای خود را بر اساس سیاست‌های خود و طبق همان روش‌های مطلوب خود دنبال خواهد کرد. در واقع بیانات رهبر انقلاب از این جهت برای این مذاکرات راهگشاست که طرف آمریکایی را از بند توهم و محاسبات غلط درباره ایران و واقعیت‌های برنامه هسته‌ای ایران خارج می‌کند. ایران در بالاترین سطح تصمیم‌گیری، اعلان و تاکید کرد از حق غنی‌سازی خود دفاع می‌کند و آمریکایی‌ها نمی‌توانند در این باره انتظار یا مطالبه‌ای داشته باشند. در واقع نخستین اثر سخنان رهبر انقلاب، فروپاشی تخیل و توهم ضعیف بودن ایران است و از همه مهم‌تر اینکه قرار نیست برای رسیدن به توافق، ایران هر امتیازی به دولت آمریکا بدهد. اکنون اصطلاحا توپ در زمین ترامپ است. او اگر اراده واقعی برای مذاکره و توافق با ایران دارد، باید واقعیات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران و همین‌طور خطوط قرمز غیرقابل خدشه ایران را بپذیرد. این خطوط قرمز مسائلی نیست که اخیرا تعیین‌شده باشد، بلکه از همان ابتدای مذاکرات هسته‌ای در دولت اصلاحات، ایران آنها را تعیین کرده بود و در ادامه هم هرگز از آن خطوط کوتاه نیامد. بنابراین اکنون در مذاکرات با ترامپ نیز این خطوط قرمز پابرجاست. اینکه رئیس‌جمهور آمریکا به واسطه ندانم‌کاری‌اش در ماجرای خروج کشورش از برجام، اکنون نیازمند انجام توافقی متفاوت از برجام است تا در افکار عمومی کشورش بتواند این توافق را توجیه کند، مشکل شخص ترامپ است و ربطی به ایران ندارد. اکنون ترامپ است که باید انتخاب کند. مواضع اخیر ترامپ و رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکا استیو ویتکاف درباره برنامه غنی‌سازی ایران، باعث ایجاد این ذهنیت شد که آمریکایی‌ها اراده واقعی برای انجام توافق ندارند و به همین دلیل به دنبال بهانه‌جویی هستند. ترامپ اگر واقعا دنبال توافق است، باید در رفتار خود در مذاکرات و همین‌طور مواضع خود نسبت به حق غنی‌سازی ایران تجدید نظر کند. نخستین واکنش آنها به فرمایشات رهبر انقلاب، ضعیف و سطح پایین بود. به عبارتی همان بازی همیشگی را انجام دادند. آنها تصور کرده‌اند ایران از ترس حمله نظامی رژیم صهیونیستی، در نهایت حاضر به دادن امتیاز درباره حق غنی‌سازی خود خواهد شد.
در واقع ظاهرا در بر همان پاشنه سابق می‌چرخد، مگر اینکه ترامپ نسبت به مواضع خود در قبال مذاکرات، رو به واقعیت آورد. اگر آنها دنبال توافق هستند، باید واقعیات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران، بویژه حق غنی‌سازی را که معاهده «ان‌پی‌تی» برای ایران به رسمیت شناخته، بپذیرند. ترامپ باید نهایتا بپذیرد اهرم تعیین‌کننده‌ای برای گرفتن حقوق هسته‌ای ایران در اختیار ندارد. نه تهدید نظامی و نه تهدید به شکست مذاکرات، هیچ‌کدام برای ایران یک تهدید معتبر به حساب نمی‌آید.