گروه سیاسی: ریچارد نفیو و مایکل سینگ، ۲ کارشناس برجسته سیاست خارجی و تحریم‌ها، در مقاله‌ای که در وال‌استریت ژورنال منتشر شد، به موضوع بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای کشورمان پرداختند. نفیو و سینگ استدلال می‌کنند اگرچه فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک (بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت تحت قطعنامه ۲۲۳۱) ضروری است اما هشدار می‌دهند بدون اجرای قوی، اسنپ‌بک ممکن است به یک اقدام «کاغذی» تبدیل شود. این مقاله تصریح می‌کند اجرای اسنپ‌بک چالش‌برانگیز است، زیرا ایران مسیرهای دور زدن تحریم‌ها (مانند فروش نفت به چین یا تجارت با روسیه و کره شمالی) را توسعه داده است. نفیو، هماهنگ‌کننده اصلی سیاست تحریم‌ها در وزارت خارجه آمریکا (۲۰۱۳–۲۰۱۱) و کارشناس اصلی تحریم‌ها در تیم مذاکره‌کننده آمریکا برای توافق برجام در دولت اوباما بود که حاصل تجربه‌اش را سال ۲۰۱۷ در کتاب «هنر تحریم‌ها؛ نگاهی از میدان» منتشر کرد. دیدگاه‌های نفیو در سال‌های اخیر بر ترکیبی از فشار تحریم‌ها و دیپلماسی تأکید دارد اما با تمرکز بر کارآیی تحریم‌ها برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران. او تحریم‌ها را ابزاری استراتژیک می‌بیند که ایران را مجبور به انتخاب بین هزینه‌های اقتصادی و منافع هسته‌ای می‌کند اما هشدار می‌دهد بدون اجرای قوی، ایران می‌تواند آنها را دور بزند. ژوئیه ۲۰۲۵، نفیو تحریم‌ها را کم‌اثرتر از گذشته دانست، زیرا ایران با فروش نفت به چین (به‌رغم تحریم‌ها) مقاوم شده اما همچنان آنها را برای کاهش صادرات نفت ایران (حدود یک میلیون بشکه در روز) مؤثر می‌بیند. با این حال آنچه او پیش‌بینی می‌کرد، رخ داد و همچنان که تأکید دارد «روی کاغذ، فعال‌سازی مکانیزم ماشه اقدامی قاطع به نظر می‌رسد اما تضمینی برای نتیجه‌بخش بودن آن وجود ندارد. اجرای آن نیازمند هماهنگی گسترده میان دیپلمات‌ها و کارشناسان غربی است، زیرا ایران، چین و روسیه در برابر آن مقاومت خواهند کرد». به گفته وی، بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، به خودی خود قدرت اجرایی چندانی ندارد و بدون اجماع جهانی عملاً به اقدامی «سیاسی و نمادین» تبدیل خواهد شد. او در کتابش که به فارسی هم ترجمه شده، ترکیب تحریم و دیپلماسی را برای مقابله با ایران هسته‌ای پیشنهاد می‌کند و البته مفهوم «درد» (فشار تدریجی اقتصادی) را در مقابل «شوک» (اقدامات ناگهانی مانند حملات نظامی) قرار می‌دهد. از نظر او، تحریم‌های موفق باید «درد» کنترل‌شده‌ای ایجاد کنند که رفتار را تغییر دهد، نه خشم یا اتحاد داخلی علیه فشار خارجی را سبب شوند. نفیو تأکید دارد تحریم‌های غیرقابل کنترل می‌توانند به نتایج ناخواسته مانند تقویت نظام سیاسی ایران منجر شوند. علاوه بر این مؤلفه‌ها در نظر معمار تحریم‌ها، مهم‌ترین چالش اجرایی در اعمال تحریم‌های ایران، کور کردن مسیرهای دور زدن تحریم‌هاست. از سوی دیگر باید توجه داشت اجرایی شدن قطعنامه‌های پیشین (مانند ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳ و ۱۸۳۵) وابسته به کمیته تحریم‌هاست - نهادی کلیدی که ساختار و عملکرد آن، نقطه ضعف اصلی استراتژی اسنپ‌بک را آشکار می‌کند- آنچه این کمیته را به ابزاری حساس بدل می‌کند، اصل «اجماع» (Consensus) است: بر اساس پاراگراف ۱۸ قطعنامه ۱۷۳۷، تصمیم‌گیری‌های کمیته - از جمله انتشار دستورالعمل‌های اجرایی، تأیید معافیت‌های موقت برای فعالیت‌های بشردوستانه، یا حتی انتصاب پنل کارشناسان، نیازمند توافق همه اعضا است. بدون اجماع، کمیته فلج می‌شود و اجرای تحریم‌ها به بن‌بست می‌رسد. روسیه و چین، به عنوان اعضای دائم شورای امنیت و شرکای راهبردی ایران، می‌توانند از این اصل به عنوان اهرمی قدرتمند برای اختلال در اجرای تحریم‌ها استفاده کنند. ۴ روز پیش وقتی ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل به روسیه رسید، نمایندگی دائم روسیه در سازمان ملل تأکید کرد بازگشت تحریم‌های لغو شده شورای امنیت علیه ایران، از نظر مسکو فاقد اعتبار بوده و تحریم‌های ایران در تاریخ ۱۸ اکتبر (۱۱ روز دیگر) لغو خواهند شد. نفیو در مقاله‌ای که ژوئیه سال گذشته در مؤسسه واشنگتن برای خاور نزدیک منتشر شد، تصریح کرد ایران پس از اجرای کمپین فشار حداکثری در یک انتخاب استراتژیک مشابه ۲۰۰۵ قرار گرفته اما خود او در کتاب «هنر تحریم‌ها» که سال ۲۰۱۷ منتشر شد، تأثیرگذاری تحریم‌ها را نیازمند اجماع جهانی، بویژه با قدرت‌های اقتصادی مانند اروپا و چین می‌داند؛ مانند آنچه سال ۲۰۱۲ رخ داد. با این نگاه، نفیو دیدگاه‌های پیشین خود را رد می‌کند. در واقع، مبنای دیدگاه او یعنی ترکیب تحریم و دیپلماسی آنقدر در سال‌های اخیر نامتوازن بوده که اثرگذاری تحریم آنچنان که او تصویر و ترسیم می‌کرده، به وقوع نپیوسته. دومین تناقض نفیو این است که از سویی او در دیدگاه‌هایش در روزهای پس از جنگ ایران با اسرائیل و آمریکا، اسنپ‌بک را حیاتی و توجیه‌پذیر می‌داند و بر اعمال آن اصرار دارد و از سوی دیگر در کتابش تأکید دارد تحریم‌ها باید مشوق مذاکره باشند، نه مانع آن. شاید لازم باشد معمار تحریم‌های ایران یک بار دیگر فصل پنجم کتاب خودش را بخواند! آنجایی که نویسنده اصرار دارد اهمیت طراحی «نقشه خروج» برای تحریم‌ها را برجسته کند، چرا که از نظر او، بدون مسیر مشخص برای لغو تحریم‌ها (مانند توافق یا امتیازات متقابل)، تحریم‌ها می‌تواند به بن‌بست منجر شود. همان اتفاقی که رخ داده و مقصر نخست آن ۳ کشور اروپا هستند که مکانیسم ماشه را فعال کردند؛ ماشه‌ای که روی کاغذ باقی خواهد ماند، نه مسیر دور زدن تحریم‌ها مسدود شده و نه اجماعی علیه ایران به وقوع پیوسته.