مهدی مرسلی: استقلال آرامآرام از توفان ابتدای فصل بیرون میآید. تیمی که تا همین چند هفته پیش در بحران بیاعتمادی و تردید غوطهور بود، حالا دوباره طعم برد را چشیده و با چهرهای تازه به میدان میآید. ریکاردو ساپینتو، سرمربی پرتغالی پرانرژی و گاه جنجالی آبیها، بعد از ۲ پیروزی متوالی مقابل مس رفسنجان و الوحدات اردن، به نقطهای رسیده که انگار بالاخره «نسخه خودش» از استقلال را یافته است.
در نبرد آسیایی برابر الوحدات، استقلالیها ترکیبی را به میدان فرستادند که همان نفرات بازی قبل بودند. درون دروازه، حبیب فرعباسی ایستاد؛ دفاع تیم با فلاح، آشورماتف، حردانی و گودرزی بسته شد و جلوتر، رزاقینیا، احمدی و آسانی نبض میانه میدان را در دست گرفتند. در خط حمله نیز کوشکی، حدادی و سحرخیزان بازی کردند، ۱۱ مردی که مأموریت داشتند هم نتیجه بگیرند و هم آرامش را به نیمکت متشنج تیم برگردانند.
اما در همان نیمکت، نامهایی دیده میشد که هر کدام در شرایط عادی میتوانستند فیکس هر تیمی در لیگ باشند؛ رامین رضاییان، عارف آقاسی، سیدابوالفضل جلالی، آرمین سهرابیان و چند بازیکن باتجربه دیگر. با این حال ساپینتو ترجیح داد دست به ترکیب برنده نزند. او تنها در جریان مسابقه، ۴ تعویض انجام داد و چهرههایی مثل محمدحسین اسلامی، اسماعیل قلیزاده، ابوالفضل زمانی و داکنز نازون را وارد میدان کرد؛ در حالی که ستارههای پرآوازهترش ۹۰ دقیقه تنها تماشاگر بودند.
چنین تصمیمی برای مربیای مثل ساپینتو کاملاً آگاهانه است. او پیشتر نیز نشان داده شهرت یا سابقه برایش تعیینکننده نیست. نگاهش بر اساس کارآیی روز است و وقتی تیمش برنده میشود، تغییر دادن حتی یک مهره را نوعی ریسک میداند. همین طرز فکر بود که باعث شد بعد از بازی با الوحدات، وقتی از او درباره نیمکتنشینی رضاییان پرسیدند، با قاطعیت بگوید: «چرا فقط از رامین میپرسید؟ از صالح حردانی پرسیدم آیا میتواند ادامه دهد و او گفت بله! من تا وقتی مدافعانم در فرم هستند، خط دفاعم را تغییر نمیدهم».
این پاسخ، به ظاهر ساده، در واقع یک پیام بزرگ برای تمام نیمکتنشینهای استقلال داشت؛ پیامی که به زبان فوتبال یعنی «تا وقتی تیم میبرد، نوبت شما نمیرسد».
رضاییان، مدافع ملیپوشی که ۲ بازی اول را به دلیل محرومیت از دست داده بود، حالا در ۵ دیدار اخیر فقط چند دقیقه فرصت بازی پیدا کرده است. عارف آقاسی هم شرایطی مشابه دارد. جلالی و سهرابیان نیز در فهرست انتظار ماندهاند. ساپینتو حالا به ترکیبی رسیده که در ۳ دیدار اخیر فقط یک گل خورده و ۲ بار هم کلینشیت کرده است؛ همین آمار کافی است تا او دلیل موجهی برای ادامه این چینش داشته باشد.
سرمربی پرتغالی پیشتر هم با تصمیمهای مشابه نشان داده بود نگاهش به ترکیب تیم، نگاه لحظهای نیست. او به ریتم گروهی اهمیت میدهد. برایش تفاوتی ندارد نام بازیکن چیست؛ اگر ساختار تیمی به تعادل رسیده باشد، آن را به هم نمیزند. این همان رویکردی است که استقلال را پس از مدتها به ثبات رسانده.
البته نیمکت آبیها حالا بیش از هر زمان دیگری لبریز از چهرههای سرشناس است. بازیکنانی که شاید در هر تیم دیگری ستاره بیچونوچرا بودند، فعلاً باید از پشت خط، به زمین نگاه کنند. تنها چیزی که میتواند این وضعیت را تغییر دهد، یک لغزش در عملکرد تیم یا مصدومیت بازیکنان اصلی است اگرنه ساپینتو نشان داده علاقهای به تعویض ترکیب برنده ندارد.
در فوتبال حرفهای، شاید هیچ چیز سختتر از صبر نباشد؛ خصوصاً برای بازیکنانی که عادت دارند در قاب اصلی دیده شوند اما استقلال امروز دقیقاً بر پایه همین صبر بنا شده است. تیمی که با خط دفاع جدیدش نفس تازه کرده، گل نمیخورد و حالا با اعتماد به نفس بیشتری به آینده نگاه میکند.
ریکاردو ساپینتو برخلاف ظاهر پرهیجانش، در تصمیمهای فنی بسیار منضبط است. او ترکیب فعلی را حاصل آزمون و خطاهای فراوان ابتدای فصل میداند و باور دارد این تیم در همین شکل، میتواند به ثبات برسد. به همین دلیل هم بعید است در هفتههای آینده، تغییری اساسی در ترکیبش ببینیم.
ستارههایی مانند رامین رضاییان، عارف آقاسی و دیگران شاید فعلاً از دایره اصلی بیرون مانده باشند اما تجربه فوتبال نشان داده هیچ نیمکتی تا ابد سرد نمیماند. شاید همین پیروزیهای متوالی، زمانی به سکوی بازگشت آنان تبدیل شود.
استقلال در مسیر برد حرکت میکند و ساپینتو با همان چهرههای جوان و ناشناختهاش، آرام اما محکم، خط قرمزش را مشخص کرده است: «تغییر؟ فقط وقتی مجبور شوم».
رامین پشت خط ساپینتو
رامین رضاییان شاید خودش هم باور نمیکند بازیکنی که در تمام این سالها برای هر تیمی مهره بیجایگزین بود، حالا ۳ بازی متوالی مجبور شده فقط روی نیمکت نشسته و بازی را تماشا کند.
فصل گذشته برای رامین مثل سفری دوباره به اوج بود. در تیمی که یکی از تلخترین فصلهای تاریخش را میگذراند، او با گلزنی و انرژی همیشگیاش لبخند را به استقلال برگرداند و حتی بازوبند کاپیتانی را به بازو بست. شروع فصل جدید هم برایش امیدوارکننده بود اما ناگهان همه چیز عوض شد.
در دیدار با استقلال خوزستان، برای نخستین بار در ترکیب اصلی نبود. زمانی که وارد زمین شد، بیآنکه فرصتی برای نمایش توان واقعیاش بیابد، با کارت قرمز مستقیم داور اخراج شد. همین صحنه، جرقه سلسله رویدادهایی بود که جایگاهش را در تیم به خطر انداخت؛ ۲ بازی محرومیت و سپس ادامه نیمکتنشینی در برابر مس رفسنجان و الوحدات اردن. ۳ مسابقه پیاپی نیمکتنشینی اتفاقی است که برای رامین در ۱۰ فصل گذشته هرگز رخ نداده بود. آخرین بار چنین شرایطی را در روزهای پرتنش لیگ شانزدهم تجربه کرده بود؛ زمانی که پس از بازگشت جنجالی از ترکیه، برانکو ایوانکوویچ به او اعتماد نکرد و تا میانه فصل وی را از ترکیب کنار گذاشت. حتی در سالهای جوانی در راهآهن هم چنین دوره طولانیای را دور از ترکیب سپری نکرده بود. رامین رضاییان حالا در ۳۶ سالگی دوباره با واقعیتی ناآشنا روبهرو است؛ صبر، سکوت و انتظار. ساپینتو فعلاً تیم برندهاش را تغییر نمیدهد و مدافع ملیپوش باید برای بازگشت به میدان، بیش از هر زمان دیگر بجنگد. او که سالها عادت داشت نقش قهرمان را در زمین بازی کند، حالا باید ثابت کند هنوز همان بازیکنِ مغرور و مؤثر است؛ حتی اگر فعلاً فقط از روی نیمکت بازی را بنگرد.