تعلیم یا تنبیه؟!
گروه اجتماعی: در پی انتشار خبر شوکه‌کننده ضرب و جرح دانش‌آموزان روستای کرجو از توابع شهرستان سنندج توسط یک معلم، جزئیات جدیدی از اظهارات اولیه این معلم و واکنش آموزشوپرورش کردستان منتشر شد. این بار روستای کرجو از توابع شهرستان سنندج، شاهد تکرار خبر تلخ آزار و اذیت دانش‌آموزان است. یک معلم مدرسه ابتدایی به دلیل گم شدن سیم کابل شارژر، دانش‌آموزان کلاس را مقصر دانسته و با حبس کردن آنها در کلاس، با کابل به ضرب و جرح‌شان پرداخت. این حادثه موجی از نگرانی و خشم را در میان اهالی روستا به دنبال داشته است. بر اساس گزارش‌های رسیده و نقل‌قول‌های شاهدان محلی، ماجرا از گم شدن یک سیم کابل شارژر در کلاس درس یکی از مدارس ابتدایی روستای کرجو آغاز شد. معلم این کلاس، بدون انجام هیچ‌گونه تحقیق یا بررسی دقیق، تمام دانش‌آموزان حاضر در کلاس را مقصر دانسته و اقدام به رفتاری خشونت‌آمیز و غیرقابل قبول کرده است. گفته می‌شود این معلم ابتدا در کلاس را قفل کرده و مانع خروج دانش‌آموزان شده است. سپس با استفاده از یک کابل، به ضرب و جرح آنها پرداخته است. شدت ضربات به حدی بوده که آثار آن بر بدن برخی دانش‌آموزان مشهود است و باعث ایجاد ترس و وحشت در میان آنها شده است. معلم جوان که سال اول خدمتش را می‌گذراند، علت رفتار خشونت‌آمیز خود را «حال بد روحی» عنوان کرده است. این در حالی است که آموزشوپرورش استان ضمن محکوم کردن این اقدام، از بررسی دقیق موضوع و برخورد قاطعانه با معلم خاطی خبر داده است. بر اساس اطلاعات تکمیلی، معلم متهم به ضرب و جرح دانش‌آموزان، در اظهارات اولیه خود پس از وقوع حادثه، به مسؤولان آموزشوپرورش گفته است در روز اتفاق حال روحی مساعدی نداشته است. او همچنین با اشاره به اینکه سال اول تدریس خود را سپری می‌کند، «بی‌تجربگی» را یکی دیگر از عوامل بروز این رفتار غیرقابل قبول دانسته است. در پی انتشار گسترده این خبر و موج انتقادات، آموزشوپرورش استان کردستان به سرعت واکنش نشان داده و با صدور بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن قاطعانه اقدام این معلم، اعلام کرده است بررسی فوری و دقیق ابعاد مختلف این حادثه در دستور کار قرار گرفته است. مسؤولان آموزشوپرورش تاکید کرده‌اند تنبیه بدنی دانش‌آموزان به هیچ عنوان قابل‌قبول نیست و با هرگونه تخلف از این نوع بشدت برخورد خواهد شد. آنها وعده داده‌اند پس از تکمیل تحقیقات، برخورد قاطع و قانونی با معلم خاطی انجام خواهد شد تا از تکرار چنین حوادث ناگواری در مدارس استان جلوگیری شود. صلاح‌الدین مفیدی، رئیس آموزشوپرورش ناحیه ۲ سنندج در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تایید این حادثه، اظهار کرد: یکی از معلمان آموزشوپرورش در روستای کرجو از توابع شهرستان سنندج، دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مدرسه را مورد ضرب و جرح و تنبیه بدنی قرار داده است. به گفته وی، این معلم که برخلاف شایعات فضای مجازی، آقا بوده، در روز حادثه حال مساعدی نداشته. وی فارغ‌التحصیل دانشگاه بوده که امسال کار خود را آغاز کرده است. مفیدی تاکید کرد: این برخورد در شأن معلمان نبوده و آن را محکوم می‌دانیم و از حق دانش‌آموزان هم کوتــاه نخواهیم آمد. انتشار خبر این حادثه به سرعت در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های محلی بازتاب گسترده‌ای داشته و با واکنش‌های تند و انتقادهای فراوان روبه‌رو شده است. فعالان حقوق کودک و شهروندان با ابراز انزجار از این اقدام خشونت‌آمیز، خواستار رسیدگی فوری و قاطعانه مسؤولان آموزشوپرورش و نهادهای قضایی به این پرونده شده‌اند.
* وقتی معلم شلاق می‌زند!
در حالی از مدارس به عنوان خانه دوم دانش‌آموزان و کانون تحصیل، تربیت و تعلیم یاد می‌شود که در مواقعی برخی معلمان به جای تعلیم و تربیت متاسفانه دانش‌آموزان را تنبیه می‌کنند و به باد کتک می‌گیرند؛ حرکتی نادرست و البته غیرقانونی که باعث می‌شود وجهه معلمان دلسوز و کارآمد همچنین قشر فرهنگی کشور زیر سوال رود. حادثه اخیر حبس و تنبیه دانش‌آموزان در یکی از مدارس سنندج که اذهان عمومی را جریحه‌دار کرده است زنگ خطری برای نظام آموزشی کشور است؛ نهادی که با انفعال و بی‌تفاوتی، کودکان را در برابر بعضی معلمان آسیب‌دیده روانی، بی‌پناه رها کرده است. نمونه آن این است که دانش‌آموزان در مدرسه‌ای در سنندج از کلاس درس مستقیم به کابوس شکنجه روانی و جسمی پرتاب می شوند. این در حالی است که معلم، همان که قرار بود پدر دوم باشد، دانش‌آموزان را حبس می‌کند و شلاق می‌زند. این، صرفاً یک فاجعه محلی نیست بلکه نشانه‌ای از بحران در قلب نظام آموزشوپرورش کشور است که در ارزیابی‌ها برای جذب معلمان کمتر به مسائل روحی و روانی آنها توجه می‌شود. در مواجهه با چنین حادثه‌ای متوجه خواهیم شد هیچ نظام ارزیابی دقیقی برای تشخیص افسردگی، خشم فروخورد یا اختلالات روانی در میان معلمان در دست نیست.
دکتر مجید ابهری، رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی راجع به اتفاق اخیر آزار و اذیت دانش‌آموزان در مدرسه‌ای در سنندج توسط یک معلم به دلیل گم شدن سیم کابل شارژر وی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: با کمال تاسف این نخستین بار نیست که فرزندان ما به جای پرورش تربیتی مجازات می‌شوند، این در حالی است که در نظام آموزش اسلامی تنبیه بدنی به صورتی که موجب رنجش فیزیکی و جسمانی دانش‌آموز شود خلاف شرع و قانون بوده و فرد خاطی مستوجب مجازت است. وی در ادامه افزود: از نگاه رفتارشناسی تربیتی ابتدا باید مشخص شود چرا چنین اتفاقی در یک مدرسه رخ می‌دهد؛ مدرسه‌ای که سطح سنی در چنین آموزشگاهی بی‌اهمیت جلوه داده می‌شود، در حالی که از نظر آسیب‌شناسی تربیتی هر چه سن کمتر باشد و آزار بدنی آثار بیشتری داشته باشد، این مساله ممکن است عوارض دشوار و پایدارتری را برجا گذارد. این رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی اضافه کرد: باقی ماندن آثار تنبهه بدنی در روح و روان کودک عواقب شومی برجا می‌گذارد، چرا که در تحلیل رفتاری از کودک‌آزاران ملاحظه شده است اینگونه بزهکاران در دوران کودکی و نوجوانی مورد تنبیه بدنی قرار گرفته‌اند.
ابهری افزود: جای تعجب است که گم شدن سیم کابل شارژر موبایل یک معلم موجب خشم و عکس‌العمل پرخاشگرانه وی شده است. اولا باید گفت همراه داشتن گوشی تلفن همراه سر کلاس درس ضرورتی ندارد و باید قبل از ورود به کلاس در دفتر مدرسه نگهداری شود و هنگام زنگ تفریح از آن استفاده شود ولی متاسفانه گاهی ملاحظه می‌شود برخی معلمان و مربیان هنگام تدریس و حضور در کلاس از موبایل استفاده می‌کنند که این اقدامی نادرست است. وی تاکید کرد: بارها و بارها در کتاب‌ها و مقالات خود اعلام کرده‌ام کسانی که به عنوان آموزگار وارد دبستان یا دبیرستان می‌شوند باید مورد آزمون‌های روانشناختی و تربیتی قرار گیرند تا از نظر ناکامی‌های دوران کودکی و نوجوانی و آزارهایی جسمی وضعیت روحی و روانی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد اما متاسفانه تا به حال چنین اصل مهم و ارزشمندی مورد توجه و عمل قرار نگرفته است. به همین جهت گاهی دانش‌آموزان مورد آزار جنسی و جسمی و مهم‌تر از آن آزار روحی و روانی در برخی مراکز آموزشی در روستاها و شهرهای کشور قرار می‌گیرند. آیا وقت آن نرسیده است که نمایندگان مجلس یا تصمیم‌گیران وزارت آموزشوپرورش و نهادهای مرتبط به فکر تحولات بنیادی در امور تربیتی و پرورشی باشند تا شاهد چنین رخدادهای تلخی نباشیم؟