10 میلیارد ناقابل!

حسین کیامنش: کنست (پارلمان) رژیم صهیونیستی اخیرا با تصویب بودجه‌ای اضافی به مبلغ 9.3 میلیارد دلار (معادل 30.8 میلیارد شِکِل)، بودجه نظامی این رژیم در سال ۲۰۲۵ را به 42.5 میلیارد دلار (۱۴۲ میلیارد شِکِل) رساند که افزایشی بیش از ۳۰ درصد نسبت به بودجه پایه 32.7 میلیارد دلاری را نشان می‌دهد. این افزایش چشمگیر، پاسخ به فشارهای مالی ناشی از جنگ ۲ سال اخیر در غزه و مهم‌تر از آن، جنگ ۱۲ روزه علیه ایران است. جنگ با ایران به دلیل شدت، مقیاس و هزینه‌های بی‌سابقه‌اش، پرهزینه‌ترین درگیری تاریخ مدرن اسرائیل بوده و اقتصاد رژیم را تحت فشار بی‌مانندی قرار داده است. این جنگ نه‌تنها منابع مالی را تخلیه کرده، بلکه ثبات اقتصادی و اجتماعی رژیم را نیز به مخاطره انداخته است. از اکتبر ۲۰۲۳ رژیم صهیونیستی درگیر یک سلسله جنگ‌های نظامی بی‌وقفه بوده است. جنگ غزه که ۷ اکتبر آغاز شد، هزینه‌ای بالغ بر 67.5 میلیارد دلار به اقتصاد اسرائیل تحمیل کرد. درگیری‌های مقطعی با حزب‌الله لبنان و حملات موشکی انصارالله یمن نیز فشارهای مالی و نظامی را تشدید کرده است اما جنگ ۱۲ روزه علیه ایران که با حملات هوایی به تأسیسات هسته‌ای و ترور فرماندهان عالی‌رتبه نظامی و دانشمندان برجسته کشورمان آغاز شد، نقطه عطفی در هزینه‌های نظامی اسرائیل بود به ‌طوری که بودجه نظامی رژیم از ۱۶ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ به 34.85 میلیارد دلار در ۲۰۲۴ و اکنون به 42.5 میلیارد دلار در ۲۰۲۵ افزایش یافته است که معادل ۹ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) رژیم است. این افزایش که ۷۰ درصد آن به جنگ غزه و ایران اختصاص دارد، عمدتا برای بازسازی ذخایر تسلیحاتی، جبران خسارات زیرساختی و هزینه‌های عملیاتی جنگ ۱۲ روزه تصویب شده است. این جنگ، با هزینه‌ای بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار در تنها ۱۲ روز، به تنهایی بار مالی سنگینی بر دوش اسرائیل گذاشت. هزینه‌های نظامی مستقیم جنگ با ایران سرسام‌آور بود. میانگین هزینه روزانه عملیات ۷۲۵ میلیون دلار تخمین‌ زده شده که بیش از ۲ برابر هزینه روزانه جنگ غزه (۲۶۹ میلیون دلار) است. برای ۱۲ روز، این رقم به 8.7 میلیارد دلار می‌رسد که 72.5 درصد کل هزینه جنگ را تشکیل می‌دهد. ایران در این جنگ بیش از ۵۰۰ موشک بالستیک را در پاسخ به حملات تجاوزکارانه اسرائیل، به سرزمین‌ اشغالی شلیک کرد که مقابله با آنها با استفاده از سامانه‌های پدافندی آرو2 و آرو3 (هر رهگیری ۳-۴ میلیون دلار) و سامانه‌های THAAD آمریکایی (هر کدام ۱۲ میلیون دلار) بین 2.5 تا ۳ میلیارد دلار هزینه داشت. 
البته اغلب این مقابله‌ها ناموفق بود و نقاط مختلفی در سراسر سرزمین‌ اشغالی مورد اصابت موفق و دقیق موشک‌های ایرانی قرار گرفت. اگرچه آمریکا هزینه‌های THAAD را پوشش داده اما بار اصلی بر دوش اسرائیل بود.
از طرف دیگر، حملات تجاوزکارانه اسرائیل به ایران نیز هزینه‌های هنگفتی به همراه داشت: استفاده از بیش از ۲۰۰ جنگنده «35 F» (با هزینه هر ساعت پرواز ۱۰ هزار دلار) و مهمات پیشرفته، روزانه ۵۹۳ میلیون دلار هزینه ایجاد کرد. بسیج گسترده ۴۵۰ هزار نیروی ذخیره با هزینه پرسنلی ۱۳۲ میلیون دلار در روز نیز در مجموع 1.6 میلیارد دلار به هزینه‌های جنگ برای اشغالگران افزود. خسارات غیرمستقیم و اقتصادی جنگ علیه ایران نیز به همین اندازه قابل توجه است. حملات موشکی ایران به زیرساخت‌های حیاتی اسرائیل، خسارتی حدود 1.5 میلیارد دلار (۵ میلیارد شِکِل) به بار آورد. این رقم ۲ برابر خسارات ناشی از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ است. بیش از ۴۶ هزار ادعای جبران خسارت از سوی صهیونیست‌ها و کسب‌وکارهای فعال در سرزمین‌ اشغالی ثبت شد که هزینه‌های جابه‌جایی و اسکان موقت را افزایش داد. از نظر اقتصادی، جنگ با ایران اثرات عمیقی بر بازارهای مالی رژیم صهیونیستی گذاشت؛ شاخص بورس تل‌آویو در هفته اول جنگ ۱۲ درصد افت کرد، سرمایه‌گذاری خارجی کاهش یافت و پیش‌بینی رشد GDP برای ۲۰۲۵ از 4.3 به 3.6 درصد تنزل کرد. این زیان‌های اقتصادی غیرمستقیم، حدود 0.2 میلیارد دلار (1.7 درصد کل هزینه جنگ) برآورد شده است. در مجموع، هزینه جنگ ۱۲ روزه به ۱۲ میلیارد دلار رسید: 8.7 میلیارد دلار برای عملیات نظامی، 1.5 میلیارد دلار برای خسارات زیرساختی، ۱.۶ میلیارد دلار برای بسیج نیروهای ذخیره و 0.2 میلیارد دلار برای زیان‌های اقتصادی غیرمستقیم. اما پیامدهای این جنگ فراتر از ارقام مالی است و اقتصاد و استراتژی اسرائیل را در موقعیت شکننده‌ای قرار داده است. افزایش ۱۰ میلیارد دلاری بودجه نظامی، عمدتا برای بازسازی ذخایر موشک‌های Arrow، خرید تسلیحات فوری و تقویت زیرساخت‌های دفاعی تخصیص یافته است اما این افزایش، کسری بودجه را از 4.9 به 5.2 درصد GDP رسانده و خطر کاهش رتبه اعتباری اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری افزایش داده است. برای تأمین این بودجه، دولت صهیونیستی مجبور شده ۱۰ میلیارد شِکِل سالانه از بخش‌های آموزش، بهداشت و رفاه اجتماعی کسر کند که به هر خانوار صهیونیست متوسط ۴۰۰۰ شِکِل (۱۲۰۰ دلار) زیان تحمیل کرده است. به همین دلیل تصمیم کنست با مخالفت‌های گسترده‌ای در میان نمایندگان پارلمان همراه بود به ‌طوری که در مقابل 55 رأی موافق، 55 عضو کنست مخالف افزایش بودجه دفاعی رژیم صهیونیستی بودند. از سوی دیگر، تخلیه ذخایر موشک‌های پدافندی و سایر تسلیحات دفاعی، نیاز فوری به تولید و تأمین تسلیحات جدید را برجسته کرد که خود هزینه‌های اضافی‌ای را برای رژیم صهیونیستی به دنبال دارد.
با همه اینها، آنچه مشخص است این است که جنگ ۱۲ روزه با ایران، با هزینه‌ای بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار، نه‌تنها گران‌ترین درگیری تاریخ اسرائیل بوده، بلکه نقطه عطفی در فشارهای مالی و استراتژیک این رژیم به شمار می‌رود. این جنگ که محور اصلی افزایش بودجه ۱۰ میلیارد دلاری سال ۲۰۲۵ بود، منابع مالی رژیم صهیونیستی را تخلیه کرد، کسری بودجه را افزایش داد، خدمات عمومی را تحت فشار قرار داد و رشد اقتصادی را نیز کاهش داد.