بنیا فرید: در روزهایی که متاسفانه بسیاری از چهره‌های ورزشی سکوت کرده‌اند، صدایی از بارسلون برخاست که طنینش از دیوارهای استادیوم‌ها فراتر رفت. پپ گواردیولا، مربی متفکری که همواره فوتبال را فراتر از توپ و چمن می‌دید، این بار به جای خطوط تاکتیکی، مرزهای انسانیت را ترسیم کرد. او در پیامی که به زبان مادری‌اش، کاتالان، منتشر کرد، از مردم خواست در خیابان‌های شهرش جمع شوند؛ نه برای جشن قهرمانی، بلکه برای فریاد زدن علیه جنایتی که در برابر چشم جهانیان رخ می‌دهد.
او خطاب به شهروندان گفت امروز جهان شاهد «مرگی زنده» است؛ جایی که کودکان در میان آوار می‌میرند و مردمان بی‌پناه، بی‌غذا و بی‌دارو، در جست‌وجوی سرپناهی نامعلوم سرگردانند. صدای پپ، از دل فوتبال برخاست اما با روح انسانیت سخن گفت. او نه از سیاست حرف زد و نه از ایدئولوژی، بلکه از عشق به حیات و مسؤولیت اخلاقی انسان در برابر رنج دیگران.
در ویدئوی کوتاهش از شهروندان خواست در روز چهارم اکتبر، ظهر، در باغ‌های گرانسیا گرد هم آیند و خیابان‌ها را از فریاد عدالت پر کنند. او باور دارد که اگر دولت‌ها کر شده‌اند، هنوز وجدان جمعی مردم می‌تواند پژواک حقیقت باشد. «جامعه‌ای سازمان‌یافته قادر است زندگی‌ها را نجات دهد و سکوت قدرت‌ها را بشکند». این جمله‌اش چون زنگ بیدارباشی در فضای خاموش فوتبال و رسانه‌ها طنین انداخت.
پپ گواردیولا پیش‌تر نیز از رنج مردم غزه سخن گفته بود؛ زمانی در دانشگاه منچستر، با چهره‌ای اندوهگین گفت: «دیدن ویرانی غزه، قلبم را می‌سوزاند. این ماجرا بحث درست و غلط سیاسی نیست، مساله جان انسان است؛ کودکانی که در آغوش مادران‌شان جان می‌دهند و جهانی که وانمود می‌کند نمی‌بیند». او افزود: «اگر امروز از مرگ یک کودک 4 ساله در بیمارستانی ویران بی‌تفاوت بگذریم، فردا شاید نوبت فرزند خودمان باشد».
گواردیولا از همان سال‌های بازی در بارسلونا، همیشه فراتر از چهره‌ای فوتبالی شناخته شده بود. ذهنش تحلیلگر و قلبش بی‌تاب عدالت بود. او بارها نشان داده سکوت را نمی‌پذیرد، حتی اگر هزینه داشته باشد. پپ همان‌گونه که در دفاع از استقلال فرهنگی کاتالان سخن گفت، اکنون نیز در دفاع از جان انسان‌ها، مرزهای راحتی را شکست. برای او، میدان عدالت مهم‌تر از زمین چمن است، چون معتقد است انسانیت را نمی‌توان به وقت اضافه سپرد.
انتشار ویدئوی اخیر او موجی در شبکه‌های اجتماعی به راه انداخت. بسیاری از کاربران در سراسر اروپا و حتی آمریکای جنوبی با هشتگ‌هایی در حمایت از او نوشتند و تصاویر تجمعات کوچک و بزرگ در شهرهای مختلف را منتشر کردند. بارسلونا در آن روز نه به خاطر فوتبال، بلکه به نام وجدان بیدار شناخته شد.
اما واکنش‌ها فقط از سمت هواداران نبود. برخی رسانه‌های وابسته به جریان‌های خاص، تلاش کردند موضع او را «سیاسی» جلوه دهند؛ گویی دفاع از حق حیات و فریاد علیه مرگ کودکان می‌تواند سیاسی باشد. گواردیولا اما با آرامش همیشگی‌اش پاسخ داد: «من سیاستمدار نیستم، من انسانم و وقتی انسان‌ها کشته می‌شوند، سکوت بدترین موضع است».
چنین واکنشی یادآور جمله‌ای است از خود او در مصاحبه‌ای قدیمی: «فوتبال بدون اخلاق، فقط نمایش بدن است، نه ذهن و نه روح». اکنون، همین مربی با همان باور دیرین، فوتبال را ابزاری برای رساندن پیام انسان‌دوستی کرده است. در جهانی که گاه حتی ورزش به میدان تبلیغ و منافع بدل می‌شود، پپ یادآور شد که هنوز می‌توان از چمن سبز، به عدالت اشاره کرد.
پیام او مرزهای فوتبال را شکست و وارد قلمروی اخلاق شد. از بارسلونا تا منچستر، از خیابان‌های رم تا قاهره، هزاران نفر کلمات او را بازنشر کردند. پپ دیگر فقط مربی منچسترسیتی نیست؛ او صدای بخش بزرگی از وجدان جمعی اروپاست که از تماشای بی‌پایان ویرانی خسته شده است.
امروز نام او در کنار چهره‌هایی قرار گرفته که هنر و ورزش را به ابزار بیداری بدل کرده‌اند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند چنین موضع‌گیری‌هایی می‌تواند مسیر جدیدی را در میان ورزشکاران و هنرمندان باز کند؛ مسیری که از شهرت برای گفتن حقیقت استفاده می‌کند، نه پنهان کردن آن.
در پایان پیام ویدئویی‌اش، گواردیولا با نگاهی به دوربین گفت: «به خیابان بیایید، چون هر وجدان خاموش، بخشی از جنایت است». همین جمله کافی بود تا هزاران نفر در فضای مجازی بنویسند: ما هم می‌آییم.
او به جهانیان یادآوری کرد که انسانیت نیاز به قرارداد ندارد. سکوت، همدستی است و اعتراض، نشانه زنده بودن. از نگاه پپ، اگر فوتبال توانسته شادی را به جهان ببخشد، پس می‌تواند فریاد هم باشد؛ فریاد برای زندگی، برای کودکی که هنوز فرصت بازی ندارد.
و شاید درست به همین دلیل است که امروز، خیابان‌های بارسلون نه با صدای تشویق، بلکه با صدای وجدان بیدارش پر شده است.
تجمع ده‌ها هزار نفر در بارسلون در حمایت ازغزه
در پی انتشار ویدئویی از پپ گواردیولا، که در آن مردم را به «پر کردن خیابان‌ها برای متوقف کردن نسل‌کشی در غزه» فراخوانده بود، دیروز شنبه شهر بارسلون شاهد حضور گسترده شهروندان در حمایت از مردم فلسطین و اعتراض به ادامه محاصره غزه بود. این تجمع بزرگ در حالی برگزار شد که توقیف کاروان امدادی موسوم به «فلتیا برای غزه» توسط نیروهای اسرائیلی خشم عمومی را در کاتالونیا برانگیخته است.
به گزارش آسوشیتدپرس، ده‌ها هزار نفر از مردم با در دست داشتن پرچم‌های فلسطین و پلاکاردهایی با شعارهایی همچون «نسل‌کشی را متوقف کنید»، «آزادی برای غزه»، «نه به جنگ، بله به انسانیت» و «صلح برای کودکان» از میدان کاتالونیا تا خیابان لاس رامبلاس راهپیمایی کردند. شرکت‌کنندگان با سر دادن شعارهایی علیه کشتار غیرنظامیان، خواستار آزادی اعضای کاروان بازداشت‌شده و پایان فوری حملات نظامی در غزه شدند.
پلیس محلی شمار شرکت‌کنندگان را حدود ۷۰ هزار نفر اعلام کرد، در حالی که برگزارکنندگان رقم را بیش از ۱۰۰ هزار نفر دانستند. رسانه‌های محلی از جمله Catalan News و Cadena SER فضای تجمع را آرام اما پرشور توصیف کرده‌اند.
تظاهرات در ادامه موج اعتراضات روزهای گذشته در اسپانیا برگزار شد و یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی‌های مردمی سال در بارسلون به شمار می‌رود. در بیانیه‌ای که در پایان تجمع قرائت شد، از دولت اسپانیا خواسته شد هرگونه همکاری نظامی و فروش سلاح به اسرائیل را متوقف کند. شرکت‌کنندگان همچنین از جامعه جهانی خواستند «برای نجات غیرنظامیان و رفع محاصره غزه» اقدام فوری انجام دهد.
روزنامه ال‌پاییس نوشت این تظاهرات بدون درگیری جدی و با حضور گروه‌های مدنی، دانشجویان، فعالان حقوق بشر و نمایندگان احزاب چپ‌گرا برگزار شد. شاهدان عینی از حضور خانواده‌ها و کودکان در میان جمعیت خبر داده‌اند که پرچم‌های سفید، سبز و سیاه فلسطین را در دست داشتند و ترانه‌هایی با مضمون «امید برای صلح» سر می‌دادند.
گواردیولا، که اهل همین منطقه است، در ویدئوی خود به زبان کاتالان گفته بود: «سکوت در برابر کشتار غیرنظامیان، خیانت به انسانیت است».
به گفته ناظران، تجمع امروز بازتابی از احساسات عمومی مردم اسپانیا نسبت به وضعیت انسانی در غزه بود؛ فریادی جمعی که از ورزش آغاز شد و به صدای وجدان اروپا بدل گشت.