دیروز در بازار سکه و طلا، قیمت طلای ۱۸ عیار هر گرم ۴ میلیون و ۷۹ هزار تومان، سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۴۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز ۴۹ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان بود. همچنین نیم‌سکه ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان، ربع سکه ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و سکه گرمی ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به فروش رسید. 

گروه اقتصادی: قیمت نفت در هفته‌های اخیر در محدوده 75 تا 78 دلار به ازای هر بشکه معامله شده است. این در حالی است که هنوز به فصل سرما نزدیک نشده‌ایم، بنابراین چشم‌انداز افزایش قیمت نفت در وضعیت کنونی وجود دارد. اگر تنش‌های منطقه‌ای بیشتر شود به گفته برخی کارشناسان در پیش‌بینی  بازار نفت، رشد قیمت 20 درصد خواهد بود. از این رو قطعا رشد قیمت نفت در مرحله نخست از 95 دلار در هر بشکه بیشتر می‌شود و بعد از آن به تناسب تقاضا در بازار می‌تواند به بالای 100 دلار نیز برسد.

فرشید سیم‌بر، کارشناس نفت در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره پیش‌بینی  بازار نفت گفت: در حال حاضر بازار نفت تحت تاثیر تنش‌های منطقه‌ای، کمی نوسان مثبت داشته است اما به طور کلی تقاضای نفت در بازار جهانی تحت تاثیر وضعیت اقتصاد کشورها و همچنین وضعیت جوی در فصل زمستان خواهد بود. همچنین اگر فعالیت  شرکت‌های حمل‌ونقلی توسعه یابد در تقاضای سوخت و نفت موثر خواهد بود، بنابراین به طورکلی نمی‌توان پیش‌بینی  دقیقی از وضعیت بازار نفت داشت.

وی با تاکید بر اینکه  تهدید اسرائیل مبنی بر حمله به تاسیسات نفتی ایران نیز بر پیش‌بینی  بازار نفت تاثیر خواهد گذاشت، افزود: قبل از جنگ روسیه و اوکراین، روسیه 43 درصد نفت مورد نیاز اروپا را تامین می‌کرد و حالا این کشور تحریم شده است. در نتیجه اروپایی‌ها در مقطع کنونی بخشی از نیاز خود را از طریق کشورهای دیگر تامین می‌کنند اما در صورتی که اختلالی در میزان صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی روی دهد بر تامین نفت اروپا تاثیر خواهد گذاشت و قیمت‌ها بالا می‌رود.

 کارشناس صنعت نفت تصریح کرد: هر چند کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر به تولید انرژی از طریق انرژی‌های تجدید‌پذیر رفته‌اند و از آنجا که این کشورها سرمایه بالایی در اختیار دارند، توانسته‌اند در این بخش سرمایه‌گذاری گسترده‌ای کنند که همین مساله بخشی از نیاز آنها را تامین کرده است اما با توجه به اینکه بسیاری از کشورهای اروپایی به دنبال رشد اقتصادی هستند، تقاضا برای نفت همچنان وجود خواهد داشت.

سیم‌بر با اشاره به اینکه در صورتی که تنش بین ایران و اسرائیل منجر به چالش در عرضه نفت شود قیمت نفت در بازار متاثر از سیاست آمریکا نیز خواهد بود، گفت: در حال حاضر آمریکا ذخیره استراتژیک بالایی برای نفت دارد. به همین دلیل در صورتی که از این ذخایر برای تامین نیاز اروپا استفاده کنند پیش‌بینی  بازار نفت تغییر خواهد کرد.

وی تصریح کرد: در مقطع کنونی آمریکا خود نزدیک به 19 میلیون بشکه در روز به نفت نیاز دارد که حدود 8 میلیون بشکه آن از طریق نفت شیل تامین می‌شود و 11 میلیون بشکه آن هم از طریق عربستان، امارات، یمن و... تامین می‌شود. قبلا این کشور بخشی از نیاز نفتی خود را از روسیه و ونزوئلا تامین می‌کرد. از آنجا که این 2 کشور در مقطع کنونی تحریم هستند، به همین دلیل بیشتر روی واردات نفت از عربستان برنامه‌ریزی کرده است.

به گفته این تحلیلگر بازار نفت، در حال حاضر آمریکا 8 میلیون بشکه در روز از چاه‌های نفت استخراج می‌کند، چرا که این چاه‌ها حدود 67 تا 70 دلار در هر بشکه هزینه دارند. در مقطع کنونی هزینه استخراج برای این میزان برداشت سر به سر است اما در آمریکا برخی چاه‌های نفت هزینه استخراج 200 دلار در بشکه دارد که اصلا صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل بستگی به اینکه برداشت از هر چاه نفت چقدر قیمت تمام شده برای آنها تعیین شده باشد با افزایش قیمت نفت احتمالا برداشت نفت از برخی چاه‌هایی که در همان نرخ بازار هزینه دارند امکان‌پذیر است. اما اینکه تصور شود آمریکا می‌تواند از همه چاه‌های نفتی خود نفت برداشت کند ممکن نیست، زیرا برخی از آنها به قدری هزینه دارند که استخراج از آنها به معنای ورشکستگی خواهد بود.

برخی کارشناسان بین‌المللی معتقدند قیمت نفت در بازار جهانی بسیار متغیر خواهد بود، چرا که از یک سو گزارش‌های فدرال رزرو حکایت از این دارد که رونق کم‌کم در اقتصادهای بزرگ ایجاد می‌شود و کشور چین نیز 2 تریلیون یوآن بسته حمایتی در نظر گرفته که می‌تواند تقاضا برای نفت را بیشتر کند. بر همین مبنا اکونومیست پیش‌بینی کرده است قیمت نفت با افزایش تنش‌های منطقه غرب آسیا به 100 دلار خواهد رسید.

البته پیش‌بینی  بازار نفت در مقطع کنونی بسیار سخت است و نمی‌توان عدد دقیقی برای آن اعلام کرد، چرا که در زمان جنگ روسیه و  اوکراین قیمت به بالای 130 دلار نیز رسید، در حالی که قبل از آن قیمت نفت در محدوده 90 دلار بود. از طرف دیگر در آن زمان هنوز بسیاری از کسب و کارها به رونق برنگشته بودند و هنوز اثرات کرونا بر اقتصاد جهان سایه افکنده بود. حالا که وضعیت فعالیت بنگاه‌های اقتصادی نشان‌دهنده رونق است، می‌توان پیش‌بینی  کرد تقاضا برای نفت بیش از 2 سال پیش خواهد بود. از این رو احتمال اینکه قیمت نفت خیلی فراتر از 100 دلار نیز باشد وجود دارد.

 از طرف دیگر اوپک سیاستی مبنی بر افزایش تولید یا عرضه در دستور کار ندارد، چرا که از نظر این سازمان قیمت نفت در مقطع کنونی متعادل است و می‌تواند هزینه‌ها را پوشش دهد. پس اینکه اروپایی‌ها تصور کنند با رسیدن به فصل سرما یا افزایش تنش‌ها میزان تولید و عرضه نفت توسط اعضای اوپک افزایش خواهد یافت خوشبینی است. مگر اینکه آمریکا و اروپا به دنبال مذاکره و صلح با روسیه باشند. این مساله نیز با توجه به اینکه بخشی از خاک اوکراین در اختیار روسیه قرار دارد بعید به نظر می‌رسد.

بر همین مبنا مهم‌ترین رویکردی که اروپا می‌تواند در قبال بازار نفت اتخاذ کند تنش‌زدایی است. در چند روز اخیر نیز شاهد این بودیم که رئیس‌جمهوری فرانسه و نخست‌وزیر اسپانیا اعلام کردند تنها راهکار توقف ماشین کشتار رژیم صهیونیستی عدم تحویل تسلیحات نظامی به آن است، چرا که این رژیم با آتش کشیدن در منطقه خاورمیانه مشکلاتی را به وجود آورده که تبعات آن دامن کشورهای اروپایی را گرفته است به طوری که گزارش سازمان‌های اقتصادی بین‌المللی نیز بر این موضوع صحه گذاشته که اروپا در یک روند نزولی قرار گرفته است و توان مقابله با بحران‌ها و تورم‌های جدید را ندارد.

با گذشت ۳ سال از آغاز طرح نهضت ملی مسکن و با توجه به اینکه برآورد اولیه برای تکمیل این طرح ملی برای سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی  شده بود، شاهد این هستیم که این پروژه‌ها هنوز با چالش‌ها و تنگناهای متعددی روبه‌رو هستند که نیاز به چاره‌اندیشی دارد.

این طرح که با ادغام طرح ملی مسکن شکل گرفت، از دیدگاه کارشناسان مسکن ۷ مانع اصلی دارد که مهم‌ترین آنها تأمین منابع است و تصمیم‌سازان باید مد نظر داشته باشند که بدون توجه به آنها، ادامه این طرح در صورت عدم حل این مشکل با موانع جدی‌تری مواجه خواهد شد. این مشکلات به شرح زیر است: 

۱- منابع کم صندوق ملی مسکن: 

- نبود سازوکار اجرایی شفاف برای تحقق درآمدهای مالیاتی از جمله مالیات بر خانه‌های خالی و اراضی بایر.

- فقدان مستمسک قانونی برای درآمدهای مالیاتی جدید مانند درآمد بر عایدی سرمایه املاک و معاملات مکرر

- نامشخص بودن میزان منابع وصولی از اجاره بهای اراضی ۹۹ساله و عدم تعریف برنامه‌های حمایتی

۲- عدم امکان تحقق پرداخت ۲۰ درصد تسهیلات به بخش مسکن:

-  وجود تکالیف قانونی برای پرداخت تسهیلات به بخش کشاورزی و صنعت

- طولانی بودن بازپرداخت تسهیلات مسکن بدون وجود برش حمایتی

۳- مشکلات ناشی از تغییر کاربری، افزایش تراکم و مالکیت اراضی واگذار شده توسط دستگاه‌های اجرایی: 

- تصرفی بودن برخی زمین‌های دستگاه‌ها و فقدان استناد مالکیت

- وجود نابسامانی‌های کالبدی، اجتماعی، ترافیکی و زیست‌محیطی در برخی اراضی و امکان توقف پروژه‌ها

۴- بالا بودن هزینه آماده‌سازی اراضی الحاقی و توسعه منفصل: 

- پوشیده شدن بخش قابل‌توجهی از اراضی برون‌شهری از زمین‌های سنگلاخی و باتلاقی

- عدم امکان تسطیح و کف‌سازی بسیاری از اراضی ملی به دلیل عدم امکان دفع روان‌آب‌ها

۵- نامشخص بودن محل تأمین هزینه‌های زیرساخت‌ها در اراضی ملی: 

- واگذاری بخشی از توسعه شبکه‌های انرژی و ارتباطات به بخش خصوصی

- فقدان منابع دولتی و محدودیت تأمین منابع از بودجه‌های سنواتی

۶- عدم تدقیق سازوکار تأمین خدمات ساختمانی: 

- وابستگی درآمدی شهرداری‌ها به هزینه‌های صدور پروانه ساختمانی و احتمال عدم همکاری شهرداری‌ها

- ناچیز بودن مبلغ خدمات فنی و مهندسی و احتمال کاهش استحکام و ایمنی ساختمان‌ها

- عدم وجود راهکار مشخص برای جلوگیری از دوباره‌کاری و اقدامات موازی در صدور مجوزها و تأییدیه‌ها

۷- الگوها و شیوه‌های ساخت سنتی: 

- ناچیز بودن سهم صنعتی‌سازی مسکن و بهره‌وری پایین ساخت‌وساز.

* وجود واسطه‌گری و عدم لجستیک مطلوب در فرآیند ساخت‌وساز

لازم به ذکر است یکی از ضعف‌های بزرگ بخش ساخت‌وساز کشور، استفاده از شیوه‌های سنتی است. امروز کمتر از ۱۰ درصد ساخت‌وسازهای بخش مسکن کشور با روش‌های صنعتی اجرا می‌شود که قابل قبول نیست. سنتی‌سازی انبوه‌سازان یکی از پاشنه‌آشیل‌های اصلی در نهضت ملی مسکن است، البته در این میان هر از چندگاهی اخباری درباره مذاکره با شرکت‌های خارجی برای ورود فناوری‌های نوین ساخت مسکن نیز خبرساز می‌شود که هنوز از این اخبار خروجی‌ای دیده نشده است.

* بانک‌ها به تعهدات خود پایبند نیستند

نایب‌رئیس انجمن انبوه‌سازان و کارشناس اقتصادی حوزه مسکن در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» درباره رویکرد عملی دولت چهاردهم و مسؤولان وزارت راه و شهرسازی و سایر زیرمجموعه‌های تصمیم‌ساز و اثرگذار بر ساخت مسکن ملی اظهار کرد: روند ساخت‌و‌ساز در نهضت ملی مسکن همچنان بر ریل گذشته و مطابق بر تجربیات مسکن مهر، اقدام ملی مسکن و نهضت ملی پیش می‌رود و تاکنون تقریبا اقدام خلاقانه و روش جدیدی در دل اجرای آن پیاده‌سازی نشده و مدل همان مدل کار است با این تفاوت که نرخ ساخت و اعداد قیمت تمام شده تغییر کرده است.

رامین گوران ادامه داد: از دیدگاه فنی و نظر کارشناسی، امروز مشکل اصلی پیشبرد پروژه‌ها تأمین مالی است و امروز در کمال تعجب در مقطعی به سر می‌بریم که بانک‌ها آورده مردم را دریافت و رهن را جاری و حساب‌ها را مسدود می‌کنند و از منافع آن منتفع می‌شوند، قرارداد هم می‌بندند ولی تعهد خود را اجرا نمی‌کنند.

این فعال اقتصادی افزود: امروز سازندگان و مردم در پروژه‌های نهضت ملی مسکن به مشکلی برخوردند که در سابقه چند ساله من در پروژه‌های ساخت‌و‌ساز دیده نشده است.

وی توضیح داد: تاکنون پیش نیامده بود که بانک‌ها قراردادی را جاری کنند ولی به تعهدات خود عمل نکنند و سازندگانی که امروز در استان تهران مشغول به ساخت‌وساز برای مردم هستند با این مشکل دست به گریبانند و این عدم پایبندی موجب افزایش زمان ساخت و زیان مردم و سازنده با توجه به افزایش قیمت مصالح شده است.

* عدم تعهد به ساخت مسکن هزینه‌های اجتماعی فراوانی را به دنبال دارد

گوران ادامه داد: امروز سازندگان به واسطه تعهد اجتماعی خود و با کمک آورده مردم تلاش می‌کنند روند ساخت‌وساز متوقف نشود ولی خلأ و جای خالی پشتیبانی بانک‌ها برای تأمین مالی در این پروژه‌ها خالی است.

وی با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی توسط رسانه‌ها گفت: هر چه امکان انتقال این مشکلات به مسؤولان فراهم شود تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در این زمینه آسان‌تر خواهد شد و مردم به حقوق خود خواهند رسید.

عضو هیات‌رئیسه کانون سراسری انجمن انبوه‌سازان با اشاره به اینکه نامه‌ای به مسؤولان و سران 3 قوه در این زمینه نوشته شد، گفت: ما درباره نگرانی از تبعات اجتماعی و هزینه‌های اجتماعی این روند به سران قوا توضیحاتی را ارائه کردیم و از آنها خواستیم اگر امکان ایفای تعهدی وجود ندارد این تعهد به مردم داده نشود، زیرا هزینه عدم اعتماد به وجود آمده را باید دولت و حاکمیت بدهد و بازگشت این اعتماد مردم که در راستای تصمیم اشتباه مسؤولان به وجود آمده است بسیار سخت است.

* چرا باید یک بانک ناتراز تأمین مالی را قبول کند ولی به آن عمل نکند؟

گوران افزود: وقتی بانکی ناتراز است و توان اعطای تسهیلات را ندارد چرا قبول می‌کند و تعهد می‌کند به پرداخت وجه؟ و چرا آورده مردم را در اختیار می‌گیرد ولی در نهایت تعهد خود را اجرا نمی‌کند؟ کسی بانک‌ها را مجبور به قبول تعهد نکرده و این عجیب است که یک بانک تعهد را می‌پذیرد ولی عمل نمی‌کند.

 وی با اشاره به اینکه این موضوعات در روزهای گذشته در جلسه شورای مسکن هم مطرح شد، گفت: استاندار نظر به توبیخ مدیران بانکی داد ولی مشکل اینجاست که توبیخ مدیر مشکلی را از مردم و سازندگان حل نمی‌کند و از نظر سازندگان امروز ضروری است که پروژه‌های کنونی تأمین منابع شوند تا رضایت مردم جلب شود.

گوران با اشاره به اینکه امروز نیاز است یک مدل خلاقانه در پروژه‌های مسکن پیاده‌سازی شود، افزود: مدل‌های سنتی دیگر پاسخگوی مسکن نیست و بهتر است با مشارکت بخش خصوصی و حمایت‌های حاکمیتی مثل تأمین زمین و تسهیلات ارزان و مجوزهای رایگان این امر تسهیل شود.

* تصویب تزریق ۱۵ همت با اولویت استان تهران برای گشایش برخی مشکلات

عضو اتاق ایران خبر داد: هفته قبل تصویب شده است ۱۵ همت برای گشایش مشکلات از طریق بانک ملی به روند ساخت مسکن ملی با اولویت استان تهران تزریق شود ولی پیگیری‌ها نشان از این دارد که این موضوع تا امروز هنوز عملیاتی نشده که امید داریم با اقداماتی مشابه حداقل در کوتاه‌مدت برخی گره‌ها باز شود.

عرضه ۳۳ هزار تن گوشت قرمز در مردادماه

مرکز آمار ایران اعلام کرد وزن گوشت قرمز عرضه شده انواع دام در کشتارگاه‌های رسمی کشور در مرداد ۱۴۰۳ در مجموع ۳۲ هزار و ۹۴۹ تن است که سهم گوشت گاو و گوساله بیش از سایر انواع دام بوده است.

بر اساس نتایج طرح آمارگیری کشتار دام کشتارگاه‌های رسمی کشور، مردادماه سال ۱۴۰۳، گوشت گاو و گوساله با ۱۸ هزار و ۵۱۳ تن، 56.2 درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه‌شده را به خود اختصاص داده است.

بر اساس نتایج این طرح، گوشت گوسفند و بره با ۱۱ هزار و ۵۷ تن، بز و بزغاله با ۲ هزار و ۶۳۹ تن، سایر انواع دام با ۷۴۰ تن به ترتیب ۳۳.۶ درصد، 8 درصد و 2.2 درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه‌شده را به خود اختصاص دادند.

مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در مرداد ۱۴۰۳ با ماه مشابه سال ۱۴۰۲، نشان‌دهنده کاهش ۲۰ درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور است.

***

معافیت ۲۰۰ میلیون‌تومانی مشاغل از مالیات

وزیر اقتصاد در همایش مدیران مالیاتی کشور گفت با توجه به تورم و شرایط اقتصادی نباید از مشاغل خرد مالیات گرفت و مالیات در این بخش را باید عملا به حداقل رساند.

عبدالناصر همتی دیروز اعلام کرد معافیت مالیاتی درآمد سالانه اصناف و مشاغل در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ به میزان ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.

وی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: با تصویب امروز دولت و بر اساس وعده رئیس‌جمهور، میزان معافیت مالیاتی درآمد سالانه مشمول مالیات اصناف و مشاغل در لایحه بودجه ۱۴۰۴، با ۱۰۰ درصد افزایش نسبت به سال جاری به ۲۰۰ میلیون تومان رسید.

***

طلافروش‌ها ملزم به نصب دوربین مشرف به چهره مشتریان شدند

طبق نامه ارسالی از پلیس تولید و تبادل اطلاعات تهران بزرگ، همه واحدهای صنفی فروشندگی طلا و جواهر و مسکوکات به منظور کاهش فرآیند پولشویی مجرمان، ملزم به جانمایی یک دستگاه دوربین مداربسته مشرف به چهره مراجعان و مشتریان هستند و حتما در زمان خرید ضمن انجام مراحل احراز هویت، در صورت استفاده از کلاه، ماسک، عینک آفتابی و... مراجعه‌کننده ملزم به برداشتن آنهاست.

***

کاهش ۵۰۰ هزار بشکه‌ای تولید اوپک‌پلاس

تولید نفت گروه اوپک‌پلاس در ماه سپتامبر به 40.23 میلیون بشکه در روز رسید.

توقف تولید نفت لیبی و بهبود پایبندی عراق به سهمیه تولیدش، میزان تولید اوپک‌پلاس در ماه سپتامبر را ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد؛ بررسی‌های پلاتس این را نشان داد.

کشورهای عضو اوپک‌پلاس ماه گذشته میلادی در مجموع روزانه 40.23 میلیون بشکه نفت تولید کردند که از ماه آگوست ۵۰۰ هزار بشکه در روز کمتر است.

تولیدکنندگان این گروه هنوز ۲۳۲ هزار بشکه در روز بیش از سقف سهمیه کلی تولید دارند که از ۳۲۷ هزار بشکه در روز مازاد تولید ماه آگوست کمتر است.

بن‌بست سیاسی سبب شد تا تولید نفت لیبی در ماه سپتامبر متوقف شود و همچنین کاهش تولید عراق که بیشترین تولید بیش از سهمیه را داشت، دلایل اصلی کاهش تولید اوپک‌پلاس در ماه گذشته عنوان شده است.

***

امسال واردات برنج نداریم

مجری طرح تولید گندم و برنج وزارت جهاد کشاورزی گفت: امسال ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج در داخل تولید شده و ۵۰۰ هزار تن هم واردات بوده است که نیاز کشور کامل تأمین می‌شود و امسال دیگر نیازی به واردات نداریم.

سهراب سهرابی افزود: تولید برنج کشور امسال نسبت به سال ۱۴۰۰ به میزان ۳۵ درصد افزایش داشته است. وی ادامه داد: امسال با تولید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج نیازی به واردات این محصول نخواهیم داشت. سهرابی با بیان اینکه نیاز سالانه کشور به برنج ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن است، گفت: در سال جاری ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج تولید شده و ۵۰۰ هزار تن هم وارد می‌شود و تمام نیازهای داخل تأمین خواهد شد.

بنا بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان برای واردات برنج اختصاص می‌یابد، در حالی که با اختصاص نصف این میزان برای تولید برنج می‌توان در تولید این محصول به خودکفایی رسید.

***

افزایش ۱۲ درصدی ارزش صادرات غیرنفتی به روسیه

گمرک ایران آمار مبادلات تجاری ایران با فدراسیون روسیه در سال ۱۴۰۲ و ۶ ماهه سال ۱۴۰۳ را منتشر کرد.

در نیمه نخست سال جاری یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۴۹۴ میلیون دلار به روسیه صادر شده است.

بر اساس این گزارش، این میزان کالای صادراتی در ۶ ماهه سال جاری به لحاظ وزن ۲۰ درصد و از نظر ارزش ۱۲ درصد افزایش نشان می‌دهد.

عمده‌ترین کالاهای صادراتی به روسیه در نیمه نخست سال جاری شامل فلفل گلخانه‌ای، پلی‌استیرن و پسته با پوست بوده که به ترتیب 5.9 درصد، 5.8 درصد و 4.9 درصد از کل ارزش صادرات کشور را به خود اختصاص داده‌اند.