شاخص کل بورس تهران روز گذشته با ۱۲ هزار و ۵۹۲ واحد کاهش در ارتفاع یک ‌میلیون و ۴۳۸ هزار واحدی ایستاد. همچنین شاخص هم‌وزن با یک هزار و ۶۶۸ واحد کاهش به ۳۹۷ هزار و ۴۱۰ واحد و شاخص قیمت با ۹۹۹ واحد افت به ۲۳۸ هزار و ۲۵ واحد رسید. شاخص بازار اول ۱۰ هزار و ۴۰۶ واحد و شاخص بازار دوم ۲۱ هزار و ۸۰۵ واحد کاهش را ثبت کرد. 

 

گروه اقتصادی: بازار مسکن کشور در دید عمومی از گذشته به عنوان بازاری با ریسک پایین‌تر نسبت به سایر بازارها و به عنوان یکی از بازارهای سرمایه‌گذاری مطرح بوده است و همین نگاه نسبت به حوزه مسکن در اقتصاد، موجب شده مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل شود که مستلزم سیاست‌گذاری مناسب جهت سامان بخشیدن به وضعیت این بازار است. از همین رو دولت سیزدهم از روزهای آغازین کار خود، با معرفی طرح نهضت ملی مسکن، یکی از اهداف خود را ساخت 4 میلیون مسکن در راستای افزایش عرضه و سامان بخشیدن به بازار مسکن عنوان کرد. دولت سیزدهم با تاکید بر ساخت 4 میلیون واحد مسکن تا پایان دوره ۴ ساله خود، ماموریت و مسؤولیت بزرگی را برای اجرا انتخاب کرد؛ ماموریتی که برای محقق شدن، به برنامه‌ریزی دقیق و عزمی جدی در اجرا نیاز دارد. ابراهیم رئیسی پیش از انتخابات، معضل تامین مسکن را به عنوان یکی از چالش‌های جدی اقتصاد کشور شناسایی کرده بود و بر اجرای برنامه‌هایی برای حل این مساله تاکید داشت. به همین منظور دولت سیزدهم طرح نهضت ملی مسکن را با هدف تأمین مسکن مورد نیاز اقشار مختلف و کنترل بازار مسکن در دستور کار خود قرار داد. طرح نهضت ملی مسکن طرحی است که در دولت سیزدهم به عنوان طرحی کلان با حمایت مجلس و تصویب قانون جهش تولید مسکن وارد فاز عملیاتی و اجرایی شد. دولت سیزدهم احداث ۴ میلیون واحد مسکونی طی دوره ۴ ساله دولت سیزدهم را به عنوان اصلی‌ترین سیاست خود در حوزه مسکن معرفی کرد و برای اجرای آن راهکارهای مناسبی را در قانون از جمله راه‌اندازی صندوق ملی مسکن و افزایش تسهیلات متناسب با قیمت واحدهای مسکونی در نظر گرفته و برای اجرایی شدن آنها نیز اقداماتی را به انجام رسانده است. 

 

* تأمین زمین یک میلیون و 631 هزار واحد

بر اساس آخرین آمار به دست آمده توسط «وطن امروز» از وزارت راه‌‌و‌شهر‌سازی در رابطه با وضعیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن، تا 25 مرداد سال جاری در مجموع زمین یک میلیون و 631 هزار و 440 تعداد واحد تامین شده است. 

 

* شروع ساخت یک میلیون و 163 هزار واحد مسکونی

همچنین فرآیند ساخت مجموعا یک میلیون و 163هزار و 549 واحد مسکن آغاز شده است که از این میزان 628 هزار و 476 واحد مسکن شهری( مشتمل بر تامین مسکن متقاضیان ثبت‌نامی و بافت فرسوده شهری)، 352 هزار و 469 واحد خودمالک(بخش خصوصی) و 182 هزار و 604 واحد ذیل مسکن روستایی در حال ساخت است. 

 

* 90 هزار واحد به مرحله نازک‌کاری رسیدند

بر اساس آخرین آمار وزارت راه‌و‌‌شهر‌سازی از وضعیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن، از مجموع واحد‌های در حال ساخت، 818 هزار و 980 واحد دارای پروانه ساختمانی، 480 هزار و 138 واحد دارای فونداسیون، 352 هزار و 771 دارای اسکلت و سقف و 90 هزار و 454 واحد در مرحله نازک‌کاری هستند. 

با بررسی آمار و ارقام ذکر شده، اگر چه بیش از یک میلیون و 600 هزار واحد زمین برای طرح نهضت ملی مسکن تامین شده است اما اکثر این واحدها در مراحل ابتدایی ساخت قرار دارند. در واقع با گذشت بیش از یک سال از آغاز به کار دولت سیزدهم و وعده ساخت 4 میلیون مسکن اما به نظر می‌رسد تنها حدود 90 هزار واحد در مراحل پایانی ساخت به سر می‌برد و آنچه در واقعیت رخ داده است با هدف ساخت یک میلیون مسکن در هر سال فاصله دارد. 

البته به نظر می‌رسد روند اختصاص زمین از شتاب خوبی برخوردار است و در صورت تداوم همین روند می‌توان به اهداف مدنظر دست یافت. از طرف دیگر در صورتی که روند ساخت حدود یک میلیون و 100 هزار واحدی که فرآیند ساخت آنها آغاز شده است، با شتاب مناسبی دنبال شود و واحدهای جدیدی نیز در ماه‌های آینده به جمع واحدهای در حال ساخت اضافه شود، می‌توان امید داشت دولت سیزدهم تا پایان کار خود تا حدودی به اهداف ذکر شده دست یابد. 

***

گزارش کامل تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه منتشر شد

تعلیق نماد معاملاتی فولاد در بورس

در گزارش تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه اصفهان، ۹۰ عنوان تخلف، انحراف و تحمیل خسارت و توزیع رانت بالغ بر ۹۱ هزار میلیارد تومان و همچنین ضعف‌های ساختاری و نواقص قانونی مورد شناسایی قرار گرفته است. همچنین مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران از تعلیق نماد معاملاتی فولاد مبارکه در این بازار خبر داد. محمود گودرزی‌ درباره گزارش تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس از فولاد مبارکه که در آن از تخلفات گسترده این شرکت پرده برداشته است، گفت: فقط همین را بگویم که بورس تهران با توجه به ابهامات شفافیت اطلاعاتی ناشر (شرکت فولاد مبارکه) با هماهنگی سازمان بورس اقدام به تعلیق نماد معاملاتی فولاد در بورس کرد و تا بعد از اینکه اطلاعات لازم به صورت شفاف از سمت ناشر اخذ شود، بازگشایی نماد انجام نخواهد شد. مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران درباره اینکه چه زمانی نماد معاملاتی فولاد مبارکه باز می‌شود،‌ گفت: بستگی به اطلاعات شفاف‌سازی شرکت دارد و تا زمانی که اطلاعات لازم از ناشر گرفته نشود، نماد بازگشایی نمی‌شود. گودرزی همچنین درباره اینکه آیا بورس تهران نظارتی برگزارش‌های حسابرسی شده شرکت‌ها می‌کند، گفت: این گزارش‌های ارائه شده از سوی ناشران بورسی توسط سازمان بورس رصد می‌شود، البته طبق قانون مسؤولیت صحت و شفافیت گزارش‌های انتشار یافته برای هر یک از شرکت‌های بورسی بر عهده هیأت مدیره و خود ناشر یعنی شرکت بورسی است. در نشست علنی سه‌شنبه 25 مرداد مجلس شورای اسلامی، گزارش نهایی کمیسیون صنایع و معادن درباره تحقیق و تفحص از عملکرد شرکت فولاد مبارکه اصفهان مورد بررسی قرار گرفت و نمایندگان با 168 رأی موافق، 13 رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع 212 آرای مأخوذه با ارجاع گزارش تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه اصفهان به قوه‌ قضائیه موافقت کردند. در بخش‌هایی از این گزارش تحقیق و تفحص آمده است: عمده مسائل و مشکلات به وجود آمده در شرکت فولاد مبارکه ناشی از تغییر ساختار شرکت از دولتی به نیمه‌خصوصی می‌باشد؛ به گونه‌ای که با ایجاد سرمایه مرکب از دولت و بخش عمومی و بخش خصوصی و سرمایه‌های مبهم نهادهای مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری، مالکیتی کاملا مبهم و مدیریتی کاملاً دولتی بر آن حاکم است؛ بنابراین به دلیل مدیریت دولتی، مسؤولیت تمام رخدادهای این شرکت با دولت است و از این رو است که اعضای هیات مدیره آن توسط نهادهای دولتی مانند وزارت صمت و وزارت رفاه تعیین می‌شود. در گزارش این هیأت، 90 عنوان تخلف، انحراف و تحمیل خسارت و توزیع رانت بالغ بر صدها هزار میلیارد ریال و همچنین ضعف‌های ساختاری و نواقص قانونی مورد رسیدگی قرار گرفته و پیشنهادهایی برای اصلاح ساختار و قوانین و مقررات موجود برای رفع مشکلات در شرکت فولاد مبارکه ارائه شده است.

***

بدهی 1000 میلیارد تومانی شرکت‌های بورسی به سهامداران

92 شرکت بورسی حدود 1000 میلیارد تومان از سود سنواتی سهامداران را هنوز پرداخت نکرده‌اند. آخرین آمار منتشر شده از شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه نشان می‌دهد حدود یکهزار میلیارد تومان سود رسوبی در شرکت‌های بورسی وجود دارد که باید به حدود 4 میلیون سهامدار پرداخت شود. تعداد 92 شرکت بورسی در این فهرست قرار داشته و هنوز سود سنواتی خود را از طریق سامانه سجام پرداخت نکرده‌اند. طی یک سال گذشته این میزان سود رسوب شده بشدت کاهش یافته است. این مساله نیز به دلیل پرداخت سودهای جاری و سنواتی در این مدت و از طریق سامانه سجام بوده است. طی ماده 240 قانون تجارت، شرکت‌ها تا 8 ماه پس از تصویب میزان سود پرداختی به سهامداران باید این سود را پرداخت کنند و عبور از این زمان تخلف محسوب می‌شود. قانون بودجه امسال مدیران شرکت‌های بورسی را ملزم کرده سود خود را از طریق سامانه سجام پرداخت کنند و مدیران شرکت‌هایی که از این رویه قانونی تخلف کنند، از 6 ماه تا ۲ سال از خدمت منفصل خواهند شد. حالا سهامدارانی که سود سهام خود را در سال‌های گذشته دریافت نکرده‌اند یا از میزان سود سنوات خود آگاهی ندارند، باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنند. 

***

ثبات قیمت نفت در کانال 90 دلاری

قیمت نفت در معاملات روز جمعه ثابت بود اما تحت تاثیر صعود ارزش دلار آمریکا و نگرانی‌ها نسبت به کندی رشد اقتصادی و تقاضای ضعیف برای سوخت، به کاهش هفتگی تن داد. بهای معاملات نفت برنت با ۱۳ سنت افزایش، در ۹۶ دلار و ۷۲ سنت در هر بشکه بسته شد. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز با ۲۷ سنت افزایش، در ۹۰ دلار و ۷۷ سنت در هر بشکه بسته شد. هر دو شاخص برای کل هفته حدود 1.5 درصد کاهش ثبت کردند.  قیمت نفت پس از اینکه «توماس بارکین» رئیس بانک فدرال رزرو ریچموند اظهار کرد اقدام برای افزایش نرخ‌های بهره باید متعادل شود تا افزایش نرخ‌ها، رشد اقتصادی را متأثر نکند، در معاملات پرنوسان روز جمعه، برای مدت کوتاهی افزایش یافت اما به دلیل نگرانی سرمایه‌گذاران درباره افزایش آتی نرخ‌های بهره، رشد قیمت نفت ضعیف شد. رشد ارزش دلار آمریکا که به بالاترین حد در ۵ هفته گذشته صعود کرد هم رشد قیمت نفت را محدود کرد، زیرا نفت را برای خریداران غیرآمریکایی گران‌تر کرد. «جیم ریتربوش» از شرکت مشاوره تجارت نفت «ریتربوش ‌اند آسوشیتس» در یادداشتی نوشت: اگر چه مجموعه بازار نفت تاکنون توانسته است دلار قوی را نادیده بگیرد اما ادامه روند رشد ارزش دلار، مانع بزرگی برای رشد مستمر قیمت‌های نفت ایجاد خواهد کرد. عرضه نفت ممکن است با اجرای ممنوعیت اتحادیه اروپا علیه واردات دریابرد نفت خام از روسیه در پنجم دسامبر، محدودتر شود. همچنین شرکت مشاوره FGE نوشت: محاسبات ما نشان می‌دهد اتحادیه اروپا باید 1.2 میلیون بشکه در روز واردات نفت دریابرد از روسیه را با نفت مناطق دیگر جایگزین کند. اطلاعاتی که چندی پیش منتشر شد، حاکی از آن بود که ذخایر نفت آمریکا در پی صادرات ۵ میلیون بشکه نفت در روز طی هفته گذشته، به میزان چشمگیری کاهش یافته است و شرکت‌های نفتی با درخواست از کشورهای اروپایی روبه‌رو هستند که منابع دیگری برای واردات نفت را جست‌و‌جو می‌کنند.

رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: قاچاق معکوس و خروجی ما قبل از حذف ارز ترجیحی 5.5 تا ۶ میلیارد دلار بود که در زمان حاضر به ‌دلیل واقعی شدن قیمت بعضی کالا‌های داخلی کاهش چشمگیری در خروج کالا به خارج از کشور دیده می‌شود. علی مؤیدی‌خرم‌آبادی گفت: قاچاق ورودی بین 12.5 تا 13.5 میلیارد دلار است و قاچاق معکوس و خروجی ما قبل از بحث حذف ارز ترجیحی نزدیک به 5.5 تا 6 میلیارد دلار بود. در حال حاضر به دلیل واقعی شدن قیمت بعضی کالا‌های داخلی کاهش چشمگیری در خروج کالا به خارج ازکشور دیده می‌شود. به طور نمونه روغن در داخل کشور 14 هزار تومان در لیتر به فروش و در پاکستان 150 هزار تومان به فروش می‌رسید، طبیعی است که بازار‌ها درهم‌تنیدگی دارند و قاچاق این کالا خود به خود به خارج از کشور میل پیدا می‌کند. وی افزود: خیلی از کالا‌هایی که تا یک سال قبل از جراحی اقتصادی دولت دغدغه خروج‌شان را داشتیم، امروز به دلیل تعادلی شدن قیمت‌شان خروج ندارند و در آینده قاچاق خروجی ما به حداقل خواهد رسید. الان معضلی که با آن مواجه هستیم بحث سوخت است. مؤیدی‌خرم‌‌آبادی اظهار داشت: اقتصاد پنهان یک مساله جهانی است که هر کشوری بر اساس مولفه‌هایی به آن می‌پردازد و محاسبه می‌کند. در قانون مرجع تعیین و مسؤول بیان و انعکاس آمار قاچاق، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه انرژی در کشور ما یک سرمایه الهی و خدادادی است، اظهار داشت: در بحث توزیع و مصرف این سرمایه را به هدر می‌دهیم، یعنی یک لیتر گازوئیل در داخل کشور ما 300 تومان به فروش می‌رسد اما در کشورهای افغانستان و پاکستان لیتری 150 هزار تومان به فروش می‌رسد. افراد سودجو با دسترسی به مبادی مختلف می‌توانند 100 لیتر گازوئیل را به مرز افغانستان برده و آن را لیتری 150 هزار تومان بفروشند. وی ادامه داد: طبیعی است که این مساله با کمک پلیس و بنده و گمرک قابل مهار نیست. ما حتما باید در مدیریت سوخت و توزیع و مصرف آن مدل جدیدی را به کار ببریم، این سرمایه متعلق به همه شهروندان است، شاید عزیزی به طور مستقیم از سوخت استفاده نمی‌کند اما در این سرمایه سهیم است. 

مؤیدی‌خرم‌آبادی درباره قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که اصلاح آن در سال جاری ابلاغ شده است، گفت: بخش قابل توجهی از این قانون راه‌اندازی سامانه‌هاست. این سامانه‌ها یک گستره عظیمی دارد و همه دستگاه‌های اقتصادی، تجاری، تولیدی، امنیتی و قضایی ما را پوشش می‌دهد که اگر به اتمام برسد واقعا مدیریت و نظارت بر بازار می‌تواند خیلی سهل و آسان باشد. رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ادامه داد: خوشبختانه امروز همه سامانه‌های‌مان استقرار پیدا کرده جز ۲ مورد؛ یکی سازمان اموال تملیکی و دیگری سازمان تعزیرات حکومتی که یک ایراد مدیریتی دارند و آن هم تا پایان سال محقق می‌شود. وی گفت: در لینک شدن بین وزارت صمت و وزارت اقتصاد در حوزه گمرک و سامانه جامع تجارت هم یک خلأ وجود داشت که با دستور معاون اول رئیس‌جمهور درباره تعیین‌تکلیف پیمانکار این پروژه، قرارداد با پیمانکار جدید در دست انعقاد است. وی ادامه داد: در موضوع گروه قطعات خودرو یک بازار رها شده را شاهد بودیم که اینها باید رصد شوند. در کارگروهی با حضور وزیر صمت تصمیم گرفته شد 54 قلم از قطعات خودرو دارای شناسه و هویت کالا شوند که هم‌اکنون شاهد یک شرایط امنیتی نسبی قابل قبول در سطح بازار هستیم. در سایر کالا‌ها مانند لوازم خانگی و لوازم آرایشی و بهداشتی خوب عمل شده است اما در پوشاک مقداری مشکل داریم. مؤیدی‌خرم‌آبادی در رابطه با موضوع کوله‌بری اظهار داشت: این موضوعی است که در 10 سال گذشته مورد مطالعه قرار گرفته و بیش از 100 کارشناس درباره این مساله نظر داده‌اند. ساماندهی تجارت مرزنشینان در مقوله کوله‌بری و ته‌لنجی مورد تاکید رئیس‌جمهور است و به جد دنبال می‌شود. بزودی شاهد اتفاقاتی در بحث ساماندهی تجارت مرزی به عنوان یک دستاورد مهم در دولت فعلی برای مرزنشینان خواهیم بود. وی افزود: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با افزایش بازارچه‌ها موافق نیست. تا به امروز بیش از 100 بازارچه تعریف کرده‌ایم اما چقدر آورده برای مردم داشته است؟ یک تجارت رسمی با یک معافیت می‌تواند آورده‌ای به دنبال داشته باشد. بخشی از سود بازرگانی را می‌توان برای زیرساخت‌ها و بخشی را به خود مرزنشینان پرداخت کرد.

روز گذشته دلار در بازار آزاد برای نخستین‌بار از اردیبهشت‌ماه وارد کانال 28 هزار تومان شد و با نرخ 28 هزار و 800 تومان معامله شد. در روز‌های اخیر با افزایش عرضه در بازار و کاهش تقاضا، دلار سیر نزولی داشته است به طوری که تنها در 7 روز گذشته، دلار کاهش قیمت 2 هزار تومانی را تجربه کرده و از حدود 31 هزار تومان به قیمت‌های کنونی رسیده است. 

هر دلار روز گذشته در صرافی‌های بانکی با ۱۶ تومان کاهش نسبت به روز کاری گذشته (پنجشنبه ۲۷ مردادماه) با قیمت ۲۸ هزار و ۳۷ تومان به فروش رسید. هر یورو نیز دیروز در صرافی‌های بانکی با ۲۰ تومان افزایش نسبت به روز کاری گذشته ۲۹ هزار و ۴۴ تومان معامله شد. قیمت خرید هر دلار توسط صرافی‌های بانکی دیروز ۲۷ هزار و ۷۵۸ تومان و نرخ خرید هر یورو نیز ۲۸ هزار و ۷۵۵ تومان اعلام شد. 

علاوه بر این، قیمت خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۸ هزار و ۴۳۴ تومان و نرخ فروش آن ۲۸ هزار و ۶۹۲ تومان بود، این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۸ هزار و ۵۵۰ تومان و نرخ فروش آن نیز ۲۸ هزار و ۸۱۰ تومان اعلام شد. همچنین در سامانه نیما، حواله یورو به قیمت ۲۶ هزار و ۶۶۷ تومان فروخته و حواله دلار به بهای ۲۶ هزار و ۵۵۸ تومان معامله شد. 

 

* دلار توافقی به 27 هزار و 500 تومان رسید

روز گذشته دلار در معاملات توافقی به کانال ۲۷ هزار تومان نیز رسید. دیروز در آغاز به کار معاملات توافقی بازار ارز، معاملات دلار با قیمت ۲۸ هزار و ۸۰۰ تومان شروع شد اما از ساعت ۱۲ به کانال ۲۷ هزار تومان عقبگرد داشت و با قیمت ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان داد و ستد شد. 

اواخر خردادماه بود که بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز در تعامل با کانون صرافی‌ها، صرافی‌های معتبر و صادرکنندگان به این جمع‌بندی رسید که بازار توافقی عرضه و تقاضا راه‌اندازی شود. سپس امکان معاملات توافقی ارز در صرافی‌ها و بازار متشکل ارزی فراهم شد. 

با اقدامات بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز چند ماهی است که دیگر خبری از رفتارهای هیجانی در بازار نیست و افراد برای سرمایه‌گذاری سراغ نرخ ارز نمی‌روند. 

پیش از این نیز فعالان بازار ارز با اشاره به ریزش نرخ ارز در روزهای گذشته از پیشی ‌گرفتن عرضه بر تقاضا در بازار خبر دادند و اعلام کردند که افراد دیگر تمایلی به خرید ارز ندارند و تنها تماشاچی هستند. البته در روزهای گذشته قیمت دلار و یورو در صرافی‌های بانکی نیز کاهشی بوده است.

***