فیلم فجر ۴۲؛ از بخش ویژه فلسطین تا رسیدن 100 فیلم

دبیر چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر در گفت‌وگویی تلویزیونی درباره شرایط فعلی این جشنواره گفت: جشنواره بین‌المللی فیلم فجر چند ماه است کارش را آغاز کرده است. امسال ارسال آثار به دبیرخانه در بخش‌های ملی و بین‌الملل ۳۰ آبان پایان یافت و این آخرین زمان مهلت ارسال آثار بود. آثار متنوع و چشمگیری در این دوره به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است. ما انتظار نداشتیم که امسال از جشنواره فجر تا این اندازه استقبال شود و هنرمندان صاحبان آثار و فیلمسازان تا این اندازه اثر تولید کرده باشند و تلاش کنند آثارشان به جشنواره برسد.

مجتبی امینی گفت: در بخش ملی بیش از ۱۰۰ اثر ثبت‌نام کرده‌اند. این در حالی است که سال گذشته ۷۵ اثر برای حضور در جشنواره ثبت‌نام کرده بودند. در روز‌های آینده هم گزارش بخش بین‌الملل را هم اعلام خواهیم کرد. دو بخش ملی و بین‌الملل از سال گذشته ادغام شد و امسال هم به همین شکل است. امینی افزود: برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و روند هیات انتخاب و برنامه‌ریزی‌ها در جشنواره برای حضور آثار متنوع بوده است. قطعا آثاری از جنس مقاومت و شرایطی که در منطقه حاکم شده است در این دوره از جشنواره خواهیم داشت.

وی گفت: ما در حال برنامه‌ریزی درباره تولید برنامه با موضوع ظلم سنگین و عجیبی که در غزه رخ داده هستیم. وظیفه هر فرد و هنرمندی که در حوزه فرهنگ و هنر کار می‌کند این است که بازتابی از جنایتی را که رخ داده است در آثار هنری‌اش رقم بزند. تمهیداتی در نظر گرفته‌ایم تا امسال در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر بخش ویژه‌ای درباره فلسطین اشغالی و ظلمی که در حق مردم این منطقه شده است داشته باشیم.

***

کلینت ایستوود ٩٣ ساله «قاضی شماره ٢» را می‌سازد

نخستین تصاویر ایستوود ٩٣ ساله، با لبی خندان، در پشت‌صحنه‌ فیلم جدیدش به تازگی منتشر شده است. «قاضی شماره ٢» جدیدترین فیلم ایستوود است که 2 سال پس از ساخت «ماچوی گریان» در سال ٢٠٢١ مقابل دوربین برده است.  نیکلاس هولت، ستاره‌ جوان فیلم‌های «سوگلی» (یورگوس لانتیموس) و «مکس دیوانه: جاده خشم» (جورج میلر)، تونی کولت بازیگر فیلم «کوچه‌ کابوس» (گیرمو دل‌تورو) و سریال تحسین‌شده‌ «راه پله» و کیفر ساترلند ستاره‌ سریال پربیننده و محبوب ٢٤، از بازیگران فیلم جدید ایستوود هستند. بر اساس گزارش هالیوود ریپورتر، فیلم جدید ایستوود داستان یکی از اعضای هیأت منصفه است که در پرونده‌ یک قتل با چالش‌های اخلاقی روبه‌رو می‌شود. جاناتان آبرامز نویسنده فیلمنامه  است و آدام گودمن، الن گلدسمیت - وین، جرمی بل و تیم مور تهیه‌کنندگان فیلم هستند.

***

فصل جدید «رحیل» از امروز روی آنتن شبکه سه

فصل دوم سریال «رحیل» به کارگردانی مسعود آب‌پرور و تهیه‌کنندگی رامین عباسی‌زاده از امروز ۴ آذر ساعت ۲۰:۳۰ از شبکه 3 سیما پخش خواهد شد. این سریال ۳۴ قسمت ۴۰ دقیقه‌ای است که شنبه تا چهارشنبه روی آنتن شبکه 3 سیما خواهد رفت. سریال «رحیل» با داستانی تاریخی- ماجراجویانه حدفاصل قاجار تا پهلوی را زیر ذره‌بین برده است. امتداد داستان توطئه‌هایی را دربرمی‌گیرد که شاهزاده‌ای خوش‌طینت به نام محا را دربرگرفته است؛ او از یک سو دل به معشوق خود اصلان داده و از سوی دیگر زمان‌خان است که در پی جادوی همسرش بیتاج، خاطرخواه او شده است. سلسله قاجار در شرف فروپاشی است و محا باید راه نجاتی برای خود و اندرونی بیابد. «رحیل» با شعار «قصه‌ها را می‌نویسند ولی تاریخ را زندگی می‌کنند»، روایتی حادثه‌ای - عاشقانه در دل تاریخ معاصر است. فصل نخست داستان با پایان دوره قاجاریه و ابتدای روی کار آمدن حکومت پهلوی روایت شد؛ بازگشت «محا» از سفر کربلا همراه می‌شود با آگاهی «اصلان» پسر صحاف‌باشی دربار از دسیسه‌ها و توطئه‌هایی که سرنوشت او و محا را تبدیل به یک منظومه بی‌پایان می‌کند. نگارش فیلمنامه این سریال با طراحی رامین عباسی‌زاده و به نویسندگی فرهاد نقدعلی، بیش از 2 سال به طول انجامیده است. حمیدرضا آذرنگ، ثریا قاسمی، اندیشه فولادوند، نسیم ادبی، هومن برق‌نورد، کاظم هژیرآزاد، ریحانه رضی، علی عباسی‌زاده، مریم کاویانی، معصومه عربی، ابتسام بغلانی، غزاله اکرمی، محسن امیری، ستاره دهقانی، هانیه غلامی، مهرداد نیکنام، محسن نقیبیان، شاهو رستمی، فتح‌الله طاهری و زنده‌یاد حسام محمودی، از جمله بازیگران این سریال تاریخی هستند.

***

درگذشت بازیگر سریال‌های «مختارنامه» و «سلمان فارسی»

اکبر احمدی که سابقه حضور در مجموعه‌های تلویزیونی پرمخاطب از جمله «ولایت عشق»، «مختارنامه» و «سرزمین کهن» را داشت و اخیرا مشغول بازی در سریال «سلمان فارسی» به کارگردانی داوود میرباقری بود، شامگاه دوم آذر به دیار باقی شتافت. احمدی متولد ۱۳۳۳ در تهران بود و فعالیت هنری خود را با حضور در کلاس‌های مرحوم حمید سمندریان، از تاثیرگذارترین هنرمندان نمایش ایران آغاز کرد. بازی در مجموعه‌های تلویزیونی «بازگشت پرستو‌ها»، «ولایت عشق»، «باران عشق»، «خوش‌رکاب»، «روشن‌تر از خاموشی»، «معما»، «تا صبح»، «اولین شب آرامش»، «کاراگاهان»، «یک مشت پر عقاب»، «شاید برای شما اتفاق بیفتد»، «عمارت پدری»، «دختران حوا»، «مختارنامه» «سرزمین کهن» و «سلمان فارسی» از جمله سوابق هنری مرحوم اکبر احمدی محسوب می‌شود. این هنرمند فقید در آثار سینمایی متعددی از جمله «چشم شیشه‌ای»، «مجسمه»، «هفت گذرگاه»، «شب روباه»، «آخر بازی»، «فراری»، «شام عروسی»، «عروسک»، «راه رفتن روی خطوط» و «آزادی به قید شرط» به ایفای نقش پرداخته بود. این هنرمند پیشکسوت شامگاه دوم آذر بر اثر عارضه قلبی در یکی از بیمارستان‌های تهران دار‌ فانی را وداع گفت.

گروه فرهنگ و هنر: ژاک کافمن، هنرمند سرشناس و معتبر سوییسی - فرانسوی که بارها برای برپایی کارگاه‌های تخصصی به ایران آمده و در حوزه فلسفه هنر نیز جزو صاحبنظران سرشناس بین‌المللی است، اعتقاد دارد هنر می‌تواند بین ۲ انسانی که با یکدیگر کاملا ناشناس و بیگانه هستند، تنها وجه اشتراک باشد. حتی می‌تواند زبان مشترک باشد برای انسان‌هایی که با زبان یکدیگر آشنا نیستند و این قابلیت ویژه هنر است که موجب برقراری ارتباط بین انسان‌های مختلف با فرهنگ‌های گوناگون می‌شود. در بین رشته‌های مختلف هنری نیز، هنرهای تجسمی به ‌عنوان گرایش و رشته‌ای که از زبان بین‌المللی قوی و پرقدرتی برخوردار است، همواره نقش و سهم مهم و تأثیرگذاری را در رویدادها و رخدادهای داخلی و خارجی بر عهده داشته است؛ البته شناخت و استفاده از این ظرفیت از دیرباز در بین هنرمندان کشور ساری و جاری بوده است. مصداق این گفته نیز تقدیم شهدای هنرمند حوزه تجسمی در ۸ سال دفاع‌مقدس است که خود گواه متقنی از شناخت هنرمندان ایرانی از ظرفیت غنی و مهم حوزه تجسمی است که از دیرباز در سپهر هنر ایران‌زمین در جریان بوده است. 

از سویی این هنر همواره از سوی برخی جریانات مورد هجمه قرار گرفته که با حضور بموقع و قاطع هنرمندان متعهد و متخصص خنثی شده و امروز حوزه تجسمی در مواجهه با رخدادهای بین‌المللی، همواره به‌ عنوان پرچمدار هنرها دست به اقدام می‌زند. همچنین با درایت سیاست‌گذاران و اهتمام ویژه هنرمندان، شبکه مهمی از متخصصان این حوزه در سطح کشورهای همسایه و محور مقاومت تشکیل شده است که نمونه بارز آن را در برپایی 6 دوره جشنواره هنر مقاومت که اختصاص به رویدادهای تجسمی دارد، می‌توان شاهد بود. این در حالی است که برخی ارگان‌ها نیز با شناخت عمیق و غنی از ظرفیت موثر حوزه تجسمی، جسته و ‌گریخته به برگزاری رویدادهایی اهتمام ورزیده‌اند که خود جای تقدیر دارد. حال در این روزها و شرایط خاص منطقه، دومین دوره نمایشگاه منطقه‌ای هنرهای تجسمی به همت بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان‌های استان تهران در حال برگزاری است که می‌توان در سطح جهانی و بین‌المللی از آن یاد کرد. 

نکته قابل ‌توجه این رویداد هم مشارکت همه نهادها و ارگان‌هایی است که هر کدام در این حوزه فعالند. از شهرداری تهران تا حوزه هنری و بسیج هنرمندان هر کدام در برپایی این رویداد منطقه‌ای حاضر شده‌اند و ظرفیت‌های موجود را به میدان آورده‌اند، به ‌عنوان نمونه بسیج هنرمندان با اتکا به شبکه‌های سراسری خود در گستره کشور، شهرداری تهران با قابلیت‌ ارائه این رویداد در پایتخت و حوزه هنری با حضور هنرمندان شاخص و سرشناس وارد این میدان شده‌اند و همه دست‌ به ‌دست هم با یک همکاری مثال‌زدنی، همراه بنیاد شهید و امور ایثارگران دومین دوره این رویداد را برپا کرده‌اند، البته سازوکار دوره دوم با دوره گذشته بسیار متفاوت‌ است اما آنچه مشخص است، همراهی ظرفیت‌های پراکنده و تجمیع آن ذیل یک رویداد، خروجی کار را بسیار ارزشمند و تکرارنشدنی کرده است. حضور بیش از 7 هزار اثر تنها در بخش دانش‌آموزی، مشارکت بیش از هزار هنرمند در بخش بزرگسال و خلق بیش از هزار اثر با موضوعات اعلام‌شده در فراخوان، تنها بخشی از مشارکت هنرمندان در این رویداد است که در حال سپری کردن دومین دوره خود است. در این میان استان‌های تهران، قزوین، البرز، چهارمحال‌وبختیاری و قم دارای بیشترین شرکت‌کننده هستند. بخش فلسطین و مقاومت مردم غزه نیز از جمله بخش‌هایی که امسال و در مواجهه با جنایت رژیم صهیونیستی، تنها در فاصله چند روز مانده به برگزاری نمایشگاه ایجاد شد و با اخباری که از ستاد دبیرخانه رسیده، مشارکت هنرمندان در این بخش نیز مثال‌زدنی بوده است. همان‌طور که پیش‌تر بدان اشاره شد، در کنار اقبال و استقبال خیره‌کننده هنرمندان از این رویداد، مشارکت و همراهی دستگاه‌ها و نهاد‌های حاضر، گام بسیار درخشانی است که می‌تواند سرلوحه سایر اقدامات اینچنینی شود. 

یکی از ضعف‌های موجود در برگزاری چنین رویدادهایی معمولا اقدامات جزیره‌ای دستگاه‌ها و نهاد‌ها بوده اما این بار در کنار سلایق، اهداف و وظایف مختلف و متفاوت، همه نهادهای موثر فرهنگی و هنری در کنار یکدیگر به برپایی یک رویداد ملی و منطقه‌ای اقدام کرده‌اند که خود جای تقدیر فراوان دارد. از طرفی شناخت دقیق از خلأ موجود در حوزه استان‌ها یکی دیگر از اقدامات مثبت این دوره است که با برگزاری منطقه‌ای این دوره تلاش شده علاقه‌مندان هنرهای تجسمی در استان‌ها نیز وارد عمل شوند و دست به خلق اثر بزنند. در این بین و در حوزه دانش‌آموزی با نگاه نسل‌محوری و سازماندهی استعداد‌های حاضر در این رویداد، می‌توان به نوعی شرکت‌کنندگان نوجوان این دوره را پشتیبان نسل طلایی و متعهد هنرهای تجسمی کشور دانست. مدیر بخش دانش‌آموزی این رویداد هم پیرامون این موضوع عنوان کرده بود با توجه‌ به آثار مطلوب و قابل‌قبول در این بخش، تصمیم بر این شد نمایشگاه اختصاصی بخش دانش‌آموزی برگزار شود و آثار برگزیده به چاپ برسد و در نمایشگاه رونمایی شود، البته آثار پس از اختتامیه اصلی در هنرستان‌های شهرستان‌های استان تهران نیز به ‌صورت ویژه و در قالب نمایشگاه مدرسه ارائه می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند در قالب کارگاه‌های آموزشی که در ادامه این روند شکل می‌گیرد، حضور یابند. ان‌شاءالله به برگزیدگان هر بخش بتوانیم در آینده سفارش اثر هم بدهیم. از طرفی دبیر جشنواره نیز با اشاره به تقدیر از خانواده‌های شهدای هنرمند و تقدیر از آنها اعلام کرد: تقدیم بیش از ۲ هزار شهید هنرمند در ۸ سال دفاع‌مقدس نشان از درست‌ترین درک از شرایط توسط جامعه هنری و هنرمندان در سال‌های دفاع‌مقدس است. بسیار بعید است در سرتاسر دنیا جنگی وجود داشته باشد که این تعداد هنرمند جان‌شان را فدای سرزمین و آرمان‌شان کرده باشند، از همین رو تبیین و شناساندن چنین ظرفیت‌هایی نیاز امروز جامعه هنری ما است، بویژه که نوجوانان و جوانان هنرمند امروزی تشنه دریافت و شناخت هنرمندان بزرگ هستند؛ بنابراین ما به ‌عنوان عضو کوچکی از جامعه هنری موظفیم به ‌اندازه بضاعت خودمان این هنرمندان را شناسایی و معرفی کنیم تا سیره رفتاری و هنری‌شان سرلوحه نسل امروزی قرار گیرد.

در پایان، آنچه از دومین نمایشگاه منطقه‌ای هنرهای تجسمی ایثار می‌توان فهم کرد، اینکه شناخت دقیق و درست از ظرفیت‌های موجود در این حوزه، کشف و استعدادیابی در حوزه دانش‌آموزی به عنوان پشتیبان ظرفیت متعهد و متخصص هنرهای تجسمی و ارائه و عرضه آثار در گستره ایران اسلامی، این رویداد را به یکی از مهم‌ترین و موثرترین رویداد‌های تجسمی کشور بدل کرده است و امیدواریم این نهال نوپا اما تاثیرگذار شاهد برپایی سومین دوره خود در سال آینده 

نیز باشد.

امیرحسین کاربخش‌راوری متولد 1379 تهران و دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی است. نخستین تجربه حرفه‌ای و بلند وی را کارگردانی و نویسندگی مستند «وداع با اسلحه» رقم‌ زده و در جشنواره فیلم عمار شرکت کرده ‌است.

امیرحسین کاربخش‌راوری، نویسنده و مستندساز در گفت‌وگو با خبرنگار «وطن امروز» گفت: فرق «وداع با اسلحه» با سایر مستند‌هایی که در حوزه «فلسطین» کار شده‌اند، این است که ما به ماجرای «صلح» پرداختیم اما سایر مستند‌ها درباره «جنگ» صحبت می‌کردند. سعی ما این بود که هم در روند موضوع و هم در هدفی که داریم، یک «کلیشه‌زدایی» انجام بدهیم و به همین خاطر، روی موضوع «صلح» دست ‌گذاشتیم. سایر مستند‌ها تاکنون به جنگ و جنایات اسرائیل پرداخته و یک‌طرفه به موضوع نگاه کرده‌اند. اما ما در ساخت این مستند سعی کردیم تا دو طرف این نزاع را به روایت خود وارد کنیم و اجازه دهیم در نهایت خود مخاطب تصمیم‌گیرنده باشد. سعی ما بر این بود که تنها قصه را روایت ‌کنیم به جای اینکه کاری شعاری انجام دهیم و برخوردی کلیشه‌ای با موضوع داشته‌ باشیم. کاربخش‌راوری در پاسخ به چرایی انتخاب این موضوع برای مستند «وداع با اسلحه» گفت: نو بودن و اینکه کسی در کشور ما، درباره موضوع صلح بین این دو طرف، کاری نساخته‌بود، باعث شد تصمیم به ساخت این مستند بگیریم؛ در حقیقت این موضوع، بهترین گزینه برای کار بود. 

وی افزود: باید در موضوع «فلسطین»، عبارات سنگین دانشگاهی را کنار‌گذاشت. صحبت‌های کارشناسان در بحث فلسطین، بسیار سخت و ثقیل هستند و آنها غالبا از عبارات کلاسیک و آکادمیک استفاده می‌کنند. این عبارات به صورت عامه تبدیل نمی‌شود تا برای مردم معمولی قابل فهم باشد. در مستند «وداع با اسلحه» تلاش داشتم به زبان قابل فهم برای همه اقشار صحبت ‌کنم. 

این مستند‌ساز حوزه فلسطین گفت: بحث فلسطین به یک گروه ویژه سنجاق شده ‌است. عام شدن قضیه فلسطین و گذار از حالت کنونی که در آن موضوع فلسطین تنها معطوف به «روز قدس» می‌شود، بهترین کار است برای اینکه بتوانیم همه اقشار را با این موضوع درگیر ‌کنیم. 

 کاربخش‌راوری ادامه داد: مشکلی که در بحث فرهنگی ما وجود دارد، این است که به برخی از موضوعات فقط به شکل مقطعی نگاه می‌کنیم و می‌پردازیم. در صورتی که اکثر موارد فرهنگی، نیاز دارند که به آنها به صورت «روندی» و جاری پرداخته ‌شود. برای مثال هالیوود درباره جنبش «ال‌جی‌بی‌تی‌ها»، چندین سال است که به صورت مستمر دارد فعالیت می‌کند؛ هالیوود این موضوع را فقط به یک روز محدود نکرده ‌است. آنها سریال‌ها، فیلم‌های مستند و فیلم‌های سینمایی بسیاری در این زمینه کار کرده‌اند. فرهنگ‌سازی، با نگاه مقطعی انجام نمی‌شود؛ برای تحقق آن باید جریانی مستمر وجود داشته ‌باشد. اینکه تمام بار فرهنگ‌سازی روی دوش «روز قدس» باشد و همه چیز را برای این روز بگذاریم، صحیح نیست. اگر آرمان ما واقعا فلسطین باشد، باید حضور فلسطین در زندگی ما به یک روند تبدیل شود اما اگر واقعا این آرمان را نداشته ‌باشیم، همان «روز قدس» کفایت می‌کند. 

کارگردان جوان ضمن تاکید بر گستردگی ابعاد موضوع فلسطین، اشاره‌ کرد: ما حتی فلسطین را به گروه خاصی در منطقه غرب آسیا محدود کرده‌ایم؛ در صورتی که بحث فلسطین، کاملا یک بحث «انسانی» است. همانطور که ما می‌بینیم در پی جنایات اسرائیل، 11 هزار «انسان» شهید شده‌اند. نگاه ما به موضوع فلسطین، نباید تنها از منظر منطقه خودمان، یا منظر ایران یا اعراب و یا حتی اسلام باشد. فلسطین، متعلق به «انسان‌های» فلسطینی است و مورد غصب قرار ‌گرفته است. به‌خاطر همین جنبه انسانی موضوع است که بسیاری افراد از سراسر دنیا، حتی آمریکا، به تبلیغ و حمایت از فلسطین می‌پردازند.

وی ادامه داد: توصیه من به مستند‌سازانی که می‌خواهند در زمینه فلسطین کاری انجام‌ دهند، همان توصیه قبلی است؛ از کلیشه‌ها عبور‌ کنند. ممکن است برای این کار، مجبور به پژوهش بیشتر شوند اما نتیجه حاصل، نتیجه‌ای بسیار لذت‌بخش‌تر و مفید‌تر خواهد ‌‌بود و هم اینکه برای مخاطب دلنشین‌تر می‌شود.

کاربخش‌راوری در پایان به عنوان توصیه‌ای برای جشنواره عمار گفت: اینکه امسال به واسطه عملیات «توفان الاقصی» بحث فلسطین داغ شده و موضوع فلسطین بین یکی از موضوعات آثار قرار گرفته ‌است، کفایت نمی‌کند و این جشنواره باید از آن فراتر رود. پرداختن به آرمان فلسطین در جشنواره عمار باید به یک روند و جریان تبدیل شود. در سال‌هایی که بحث فلسطین، کمتر مطرح است و برد رسانه‌ای کمتری دارد، نباید در جشنواره نیز این موضوع مورد غفلت قرار ‌گیرد؛ باید به همان پررنگی زمان‌های ویژه، به آن پرداخته ‌شود. می‌تواند یک جایزه یا بخش جداگانه، فقط مربوط به بخش فلسطین در جشنواره اختصاص‌ یابد.