یک گل تماشایی در ثانیه‌های پایانی دیدار با چلسی کافی بود تا ستاره ایرانی پورتو شایستگی‌هایش را به رخ فوتبال اروپا بکشد. بازی برگشت مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا بین تیم‌های چلسی و پورتو در حالی در ورزشگاه رامون سانچز شهر سویا آغاز شد که در عین ناباوری تماشاگران ایرانی و پرتغالی، نام مهدی طارمی در جمع نفرات اصلی دیده نمی‌شد. طارمی که در این فصل یکی از ستاره‌های پورتو بوده و با گلزنی، پاس گل و گرفتن پنالتی، بیشترین تاثیر را در گل‌های تیمش داشته، در دیدار برگشت برابر یوونتوس اخراج شد و شاید به همین علت در دیدار برابر چلسی در ترکیب قرار نگرفت. هر چه بود کونسیسائو که بازی رفت را با نتیجه ۲ بر صفر به چلسی واگذار کرده بود، ترجیح داد در ترکیب بازی برگشت مقابل آبی‌های لندن از مهدی طارمی استفاده نکند و پس از اینکه مسابقه با تساوی بدون گل در جریان بود، ستاره ایرانی‌اش را از دقیقه ۶۳ به زمین بفرستد. طارمی پس از بلند کردن دست به سمت آسمان و دعایی که زیر لب ‌خواند، وارد زمین شد تا امیدوار به درخشش دوباره در لیگ قهرمانان اروپا باشد و همانند دیدار رفت برابر یوونتوس، این بار در تقابل برگشت مقابل چلسی گلزنی کند. ستاره ایرانی پورتو تنها ۲ دقیقه پس از ورود به زمین پاس رو به جلوی کرونا و ارسال چیپ اوتاویو را با ضربه سر به گوشه سمت راست دروازه چلسی زد که مندی با واکنش مناسب توپ را جمع کرد. پورتو که برای رسیدن به گل تلاش می‌کرد، آخرین حمله را در دقیقه ۳+۹۰ با حرکت از جناح راست زمین تدارک دید که توپ ارسالی به محوطه جریمه را مهدی طارمی با قیچی برگردان تماشایی و در حالی که کاری از دست‌ مندی برنمی‌آمد، تبدیل به گل اول نماینده پرتغال کرد. شاید اگر این گل در زمان دیگری غیر از وقت‌های تلف‌شده به ثمر می‌رسید، طارمی یک خوشحالی عجیب و غریب با فریادهای بلند انجام می‌داد اما عقب بودن پورتو با یک گل موجب شد بازی سریع به گردش دربیاید و پورتو شانس خود را برای رسیدن به گل تساوی امتحان کند. در حین بازگشت بازیکنان توپ به دست پورتو و مهدی طارمی که خوشحالی خودش را نگه داشته بود، گزارشگر مسابقه این گل را مشابه گل قیچی برگردان تماشایی رونالدو با پیراهن رئال به یوونتوس خواند و گل ستاره ایرانی را یک گل فوق‌العاده عنوان کرد. در ادامه پورتو یک حمله نصف و نیمه انجام داد که یک برخورد هم در محوطه جریمه چلسی اتفاق افتاد اما داور تصمیمی برای اعلام خطای پنالتی روی مهاجم پورتو نداشت تا مهدی طارمی به داور معترض شود و کارت زرد بگیرد. پس از این اتفاق هم سوت پایان بازی به صدا درآمد تا پورتو در شبی که مهدی طارمی را تنها ۳۰ دقیقه در ترکیب داشت، با نتیجه ۲ بر یک در مجموع ۲ مسابقه بازنده شود و نتواند به مرحله نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان اروپا برسد. با توجه به حذف پورتو، کونسیسائو باید منتظر انتقادات تماشاگران تیمش باشد که چرا مهدی طارمی را زودتر از این به میدان نفرستاد و در حالی که نیاز به ۲ گل داشتند، ستاره ایرانی‌اش را نیمکت‌نشین کرده بود. طارمی در حالی لیگ قهرمانان اروپا را به پایان رساند که در ۶ حضورش در این رقابت‌ها تنها یک بار برابر یوونتوس در ترکیب اصلی قرار گرفته بود و در همان مسابقه هم گل زد و در دیگر دیدارها به ‌عنوان یار جانشین به میدان رفت. با این وجود، ملی‌پوش ایرانی پورتو شایستگی‌هایش را در دیدار حساس با چلسی بیشتر از همیشه به نمایش گذاشت و نگاه‌ها را به خود خیره کرد تا شاید با این گل، شانس جایزه پوشکاش را هم داشته باشد؛ اتفاقی که اگر برای طارمی بیفتد، در تاریخ فوتبال ایران بی‌سابقه خواهد بود. این گل دیدنی مهدی طارمی علاوه بر گل رونالدو، یادآور گل تماشایی علیرضا جهانبخش در فصل گذشته لیگ برتر انگلیس هم بود که با ضربه قیچی برگردان توانست دروازه چلسی را باز کند و حالا یک ایرانی دیگر برابر آبی‌های لندن به این مهم دست یافت. 

 

* برای این خوشحالیم

روزهای پایانی دولت دوازدهم است و این ماییم گیج و مبهوت و دریبل خور به سان بازی «خرس وسط» بین خبرهای تلخ و روزهای سیاه؛ کرونا می‌کشد، صف مرغ کماکان پابرجاست، گرانی امان می‌برد، دولت نگاه می‌کند و می‌خندد و انگار هیچ خبر خوبی نیست جز همین تک دلخوشی ما در فوتبال. مرسی آقای طارمی که نه تنها شب که روزمان را هم ساختی. آقای دولت، چه چیزی مانده به آن بنازیم و دلخوشش باشیم؟ بین خبرهای بد، اتفاقات تلخ و حوادث سخت، امیدمان به آینده است و تنها همین فوتبال می‌ماند که مفر ماست برای گریز از این همه بلا. شما خواستید زندگی ما را برگردانی و جلا دهی، نتوانستی، بگذارید ما با قیچی برگردان شاد باشیم. تا برگردان‌های بعدی.

 

* میلیون‌ها نفر با طارمی آن قیچی را زدند

فیلم فرار به سوی پیروزی را لابد دیده‌اید؛ فیلمی در ژانر جنگ اما با تم امید و با نقش‌آفرینی تنی چند از ستارگان وقت فوتبال جهان. شبی که برای نخستین‌‌بار این فیلم از سیما پخش شد، دگرگونی عجیبی در بچه‌های دهه 50 و 60 به وجود آمد. قیچی برگردانی که پله ستاره سابق تیم ‌ملی فوتبال برزیل در این فیلم زد و منجر به گل پیروزی‌بخش تیم متفقین برابر تیم سربازان آلمانی شد، همانی بود که ما می‌خواستیم؛ شکست رقیب با زیبایی محض. در ۳ دهه اخیر فوتبال ایران قیچی برگردانی نبود که با تأسی از این فیلم ‌زده نشود و حالا پس از علیرضا جهانبخش برابر چلسی، این بار نوبت به مهدی طارمی رسید تا آرزوهای ما را زندگی ببخشد. شاید میلیون‌ها پسر بچه در رویای فوتبالیست شدن و زدن چنین گلی، شب‌ها چشم روی چشم گذاشته باشند اما قرعه به نام مهدی طارمی افتاد. پسر محجوب و محبوب بوشهری که حالا در مسیر عجیب صعودی‌اش دست به هر شاهکاری می‌زند. لحظه‌ای که بازیکن پورتو در آخرین دقیقه بازی سانتر را کشید، میلیون‌ها «پیر پسربچه» در خاطرشان به همراه طارمی بلند شدند و قیچی را زدند. پورتو حذف شد اما مهدی با این تابلوی هنری جایش را برای همیشه در بین زنندگان زیباترین گل‌های تاریخ فوتبال اروپا باز کرد.

 

* واکنش طارمی به حذف پورتو بعد از گلزنی مقابل چلسی

مهاجم ایرانی تیم فوتبال پورتو بعد از گلزنی به تیم چلسی و حذف از لیگ قهرمانان اروپا گفت: حیف که نتوانستیم بموقع گلزنی کنیم. دیدار برگشت تیم‌های فوتبال پورتوی پرتغال و چلسی انگلستان در مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا شامگاه سه‌شنبه برگزار شد که با پیروزی یک بر صفر پورتو همراه بود. مهدی طارمی (۹۴) تک‌گل این بازی را به ثمر رساند اما شکست ۲ بر صفر این تیم در دیدار رفت باعث ناکامی مهاجم تیم ‌ملی ایران و هم‌تیمی‌هایش از صعود به نیمه‌نهایی این رقابت‌ها شد. طارمی که به عنوان بازیکن تعویضی در دقیقه ۶۳ وارد زمین شد، در ثانیه‌های پایانی توانست تک‌گل تیمش را با یک ضربه قیچی ‌برگردان استثنایی به ثمر برساند. او تنها بازیکن ایرانی محسوب می‌شود که در تاریخ لیگ قهرمانان اروپا توانسته است در ۲ مرحله یک‌هشتم و یک‌چهارم نهایی گلزنی کند. طارمی در پایان این مسابقه گفت: بازی خوبی برای ما بود. کار بزرگی انجام دادیم. موقعیت‌هایی برای گلزنی داشتیم ولی حیف که نتوانستیم بموقع گلزنی کنیم. خوب بودیم ولی برای رفتن به مرحله بعد کافی نبود. وی افزود: پورتو شایسته به ثمر رساندن یک گل دیگر در این بازی بود. ما یک لیگ قهرمانان عالی ساختیم. این مسابقات را خیلی خوب شروع کردیم و برای این جام می‌جنگیدیم. سعی کردیم کارهای‌مان را به بهترین نحو انجام دهیم. مهاجم تیم ملی ایران با بیان اینکه پورتو در این بازی بدشانس بود، درباره تاثیر این مسابقه بر عملکرد پورتو در لیگ پرتغال تاکید کرد: باید منتظر بازی‌های بعدی باشیم. این هم جزئی از فوتبال و یک چیز طبیعی است. ما به بازی‌های خودمان در پرتغال فکر می‌کنیم و منتظر هستیم ببینیم در آینده چه اتفاقی رخ می‌دهد. ممکن است قهرمان پرتغال شویم. 

***

محمدحسن آصفری: اگر تولید رونق یابد مطمئنا می‌توانیم قدرت چانه‌زنی را در مذاکرات بالا ببریم و در حوزه سیاست خارجه شاهد تأثیرگذاری آن باشیم. اگر جهش تولید داشته باشیم، می‌توانیم بخش اعظمی از بیکاری و اشتغال جوانان را حل کنیم که در این صورت بخشی از آسیب‌های اجتماعی خود‌به‌خود حل خواهند شد، لذا مساله تولید مرتبط با همه مسائل کشور می‌شود. 

رهبر حکیم انقلاب اسلامی ایران چندین سال است شعار سال را حول مسائل اقتصادی کشور و توجه به تولید داخلی نامگذاری می‌کنند و این نشان اهمیت لزوم توجه به تولید توسط سران ۳ قوه و مسؤولان مرتبط است؛ اما متأسفانه شعارهای سال صرفا در حد فعالیت‌های تبلیغاتی چون بنر، پوستر و کارت‌نوشته باقی می‌ماند و اقدامات عملیاتی آنچنانی‌ای نمی‌بینیم، همان‌طور که سال 99 با عنوان جهش و رونق تولید نامگذاری شد اما دولت کارنامه درخشان و پر‌باری در این زمینه نداشت.  

تولید باید به نقشه راهی برای قوای سه‌گانه تبدیل شود و اقداماتی در راستای پشتیبانی از تولید انجام دهیم؛ از جمله اینکه مانع واردات بی‌رویه کالاهای خارجی شویم، اجازه ندهیم کالاهایی که امکان تولید مرغوب‌تر آن در داخل کشور هست از خارج وارد و کارخانه‌های تولیدکنندگان تعطیل شود، ضروری است تسهیلات ارزان‌قیمت و سیاست‌های تشویقی برای تولید‌کنندگان در نظر گرفته شود، باید دریافت مجوز برای راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی و کارخانه‌ها تسهیل شود نه اینکه تولیدکننده بیش از 6 ماه در ادارات و نهادهای مختلف سرگردان باشد، ارزهایی که برای واردات برخی کالاهای غیرضرور هزینه می‌شود برای تولید مواد اولیه تخصیص داده شود، سفرای ایران با رایزنی رابطه اقتصادی ایران با کشورهای مختلف را تقویت کنند و جذب سرمایه‌ خارجی داشته باشند. 

چطور در تولید موفق باشیم وقتی مواد خام را به کشورهای دیگر می‌فروشیم و همین مواد با چند برابر قیمت وارد کشور می‌شوند؟! دولت باید قبل از اینکه میعانات نفتی و گازی و نفت خام را بی‌جهت به کشورهای خارجی بفروشد، توان و تولید داخلی را اولویت قرار دهد؛ در این صورت کالای مورد نیاز کشور را تولید و حتی به سایر کشورها صادر می‌کنیم، این اقدام هم ارزش افزوده و هم ارزآوری به همراه خواهد داشت.  

موانعی بر سر راه تولید‌کننده است که اگر نگوییم این موانع تأثیراتش بیشتر از تحریم‌هاست، کمتر از تحریم‌ها نیست. شناسایی این موانع و کنار گذاشتن آنها موضوعی است که هم در مصوبات هیات وزیران و  هم در حوزه قانونگذاری وجود دارد، این موانع باید شناسایی و برطرف شوند. معتقدم در حوزه شعار سال باید نظارت‌ها را قوی کنیم. نمایندگان مجلس باید هر ۳ ماه یک بار از وزرا بخواهند پاسخگو باشند که سازمان‌های مرتبط و بانک‌ها برای تحقق شعار سال چه گام‌هایی برداشتند.  

اگر این نظارت‌ها وجود داشته باشد، مطمئنا هم موانع کنار گذاشته می‌شود و هم دستگاه‌ها خود را موظف به پشتیبانی از تولید خواهند کرد که در این صورت در پایان سال کارنامه درخشانی را می‌توان در راستای شعار سال ارائه داد. بنابراین در حال حاضر مهم‌ترین مساله این است که شعار سال تبدیل به نقشه عملیاتی برای همه وزارتخانه‌ها و دولتمردان شود.  

مصطفی خدابخشی: صحبت‌های پینگ پنگی رئیس‌جمهور و وزیر بهداشت در مواجهه با بیماری کرونا و چرایی افزایش چشمگیر آمار ابتلا و میزان مرگ‌و‌میرهای ناشی از این بیماری، اذهان عمومی را دچار نگرانی کرده و این شائبه را پدید آورده که سایه سنگین سیاست مانع یافتن راهکار مناسب علمی در مبارزه با کرونا شود و عملا در این میان مردم به قربانیان سیاست‌زدگی در این بخش مبدل شوند. ستاد ملی مقابله با کرونا که می‌بایست در این روزهای سخت به مرکزی امن و قابل اعتماد برای مردم جهت مبارزه علمی و تخصصی با این بیماری بدل شود، متاسفانه به سمت چندصدایی حرکت کرده تا وزیر بهداشت به عنوان متولی اصلی امر سلامت، یکسری مطالبات داشته باشد و در مقابل، ستاد به نحوی دیگر تصمیم‌گیری و عمل کند. این یعنی دقیقا خلاف توصیه رهبری که فرمودند: «محوریت وزارت بهداشت برای تعیین مصادیق محدودیت‌هاست. وزارت بهداشت، مصادیق محدودیت را تعیین کرد، بقیه دستگاه‌ها باید بدون در نظر گرفتن ملاحظات دیگر، آنها را رعایت و اجرا کنند».

تقابل علم و سیاست در ستاد ملی مقابله با کرونا، تنها یک خروجی خواهد داشت و آن اینکه در روزهای آینده باید چشم‌انتظار وضعیتی تأسف‌بارتر از قبل بود به طوری که هم در میزان ابتلا و هم در میزان تلفات جانی، آمارها روند صعودی به خود خواهد گرفت. 

متاسفانه در این روزهای پرالتهاب که مردم نیاز به آرامش و رهایی از این ویروس منحوس دارند، رئیس‌جمهور به عنوان رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا با موضع‌گیری‌هایی عجیب و بدون توجه به معیارهای علمی صرفا به دنبال کتمان حقیقت و انداختن تقصیر گردن مردم است. سوال اینجاست که آقای رئیس‌جمهور! چه کسی مجوز سفرهای نوروزی را صادر کرد و چه کسی مخالف با نرفتن مردم به سفر بود؟

در صورتی که شما به عنوان رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا مجوز سفر به مردم را دادید، چگونه امروز تمام مسؤولیت خود در این موضوع را گردن مردم می‌اندازید؟

 

* مردم مراعات نکردند

در حالی که بیمارستان‌ها با موج شدید مراجعان و بیماران رو‌به‌رو شده‌اند، رئیس‌جمهور در آخرین جلسه هیات دولت با یک اظهارنظر عجیب، یکبار دیگر عدم مراعات از سوی مردم را عامل افزایش آمار کرونا دانست(!) وی با اشاره به پیک چهارم کرونا در کشور و دیگر کشورهای مسلمان، گفت: با یکی، دو تا از رهبران کشورها صحبت کرده‌ام، آنها هم در موج بزرگی از کرونا گرفتار شده‌اند. بعضی‌ها می‌گویند چون عید نوروز بوده و مردم به مسافرت رفتند، این اتفاقات افتاده اما الان همه کشورها گرفتارند؛ کشورهایی که عید نوروز هم نداشتند. روحانی ادامه داد: البته ترددها،‌ دورهمی‌ها و مراعات نکردن تأثیرگذار است اما دنیا با یک موج جدیدی مواجه شده است و همه باید به همدیگر کمک کنیم. 

رئیس‌جمهور تأکید کرد: الان وقت شعار دادن و سخنرانی نیست بلکه وقت عمل است و همه باید عمل کنیم، البته بهداشت و درمان ما وظیفه بسیار سنگینی بر دوش دارند و ما قدردان آنها هستیم چون کار عظیم و بزرگی انجام می‌دهند. وی اضافه کرد: همه مسؤولان کشور وظیفه بزرگی برعهده دارند، بنابراین باید نشان دهیم اصول و پروتکل‌های بهداشتی را اجرا و پیاده می‌‌کنیم. روحانی خاطرنشان کرد: از ابتدای این مسیر کرونا روشن بوده که هرگاه پروتکل‌ها 90-80 درصد رعایت شده، اوضاع آرام بوده و هر جا رعایت پروتکل‌ها به زیر 50 درصد رسیده، شرایط به هم ریخته است، بنابراین اساس این است که دستورالعمل‌ها را رعایت کنیم و در این مقطع واکسن نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. وی با بیان اینکه حفظ جان مردم اولویت ما است، خاطرنشان کرد: قطع گردش ویروس دومین اولویت ما است و در این شرایط وارد کردن واکسن کرونا به عنوان یک وظیفه است و هر شرکت خصوصی، بیمارستان و مؤسسه‌ای از هر کجا که می‌تواند واکسنی که مورد تأیید وزارت بهداشت است با ارز نیمایی وارد کند تا در بین مردم توزیع شود، البته قیمت واکسن کرونا به‌رغم ارز نیمایی، حمل‌و‌نقل و مخارج و تزریق عدد بالایی نخواهد بود. 

روحانی با بیان اینکه وزارت بهداشت مسؤولیت واردات واکسن در چارچوب ستاد ملی کرونا را بر عهده دارد، گفت: واکسنی که وزارت بهداشت وارد می‌کند، نخست باید به کادر وزارت بهداشت تزریق شود و سپس افرادی که سنین بالا و بیماری زمینه‌ای دارند. واکسن آزاد نیز در بین مردم توزیع شود و این می‌تواند در کنترل و قطع ویروس کرونا کمک کند، چرا که واکسن اساسا در این زمینه یاری‌دهنده است. 

 

* مردم ریاکاری‌ها را تشخیص می‌دهند!

در حالی که طی روزهای گذشته وزیر بهداشت صراحتا اعلام کرد «اگر انتظار تک‌صدایی از وزیر بهداشت این کشور را دارید در جهت حرف غیرکارشناسی، بدانید اتفاق نخواهد افتاد»، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در گفت‌وگویی وزیر بهداشت را محکوم به ریاکاری کرد. وی گفت: در همه موج‌های قبلی که ما توانستیم آنها را مهار و وضعیت را مدیریت کنیم، همبستگی، در کنار یکدیگر بودن، هماهنگی و انسجام وحدت نقش حیاتی داشت. در حقیقت عامل اصلی توفیق کشور، اینها بود. 

رئیس دفتر رئیس‌جمهور افزود: عصبیت‌ها و هیجانات و بیان نکاتی که بسیاری از آنها نیز با واقعیت‌ها مطابقت ندارد، جز اینکه روان جامعه را دچار آسیب می‌کند و اختلال به وجود می‌آورد، هیچ کارکرد دیگری ندارد. همه ما باید در این نوع بحران‌ها آرامش خود را حفظ کنیم و از تناقض‌گویی، اتهام‌افکنی و سیاسی‌کاری و فرافکنی دوری کنیم. مردم شاهد و ناظر رفتارهای ما هستند و دوگانگی‌ها و ریاکاری‌ها را تشخیص می‌دهند. 

وی با بیان اینکه نباید تصور کنیم به صرف بیان موضوعات از طرف ما، اقناع عمومی صورت می‌گیرد و انگشت‌ اتهام به سوی دیگران کج می‌شود، گفت: اینطور نیست. به همین دلیل بهتر است همه با جان و دل از قایقی که همگی در آن نشسته‌ایم، حفاظت کنیم و در هیچ  جای آن به بهانه‌های واهی و انگیزه‌های شخصی و سیاسی منفذ ایجاد نکنیم. 

واعظی خاطرنشان کرد: نباید اینطور شود که توفیقات در کرونا متعلق به یک دستگاه باشد و در زمان خیزش بیماری دستگاه‌های همکار را مقصر قلمداد کنیم. همه با هم در توفیقات و مشکلات شریک هستیم. 

 

* 304 فوتی ناشی از کرونا در یک روز

هشدارهای وزیر بهداشت که از سوی ستاد ملی کرونا نادیده گرفته شده، هم‌اکنون به مرز واقعیت نزدیک شده است و ارقام مربوط به تلفات جانی ناشی از بیماری کرونا پررنگ‌تر از قبل شده است به طوری که سخنگوی وزارت بهداشت دیروز از فوت ۳۰۴ نفر طی 24 ساعت بر اثر ابتلا به بیماری کرونا خبر داد. 

سیماسادات لاری اظهار داشت: از 24 تا 25 فروردین 1400 بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، 25 هزار و 582 بیمار جدید مبتلا به «کووید-19» در کشور شناسایی شدند که 3098 نفر از آنها بستری شدند و مجموع بیماران «کووید-19» در کشور به ۲ میلیون و 143 هزار و 794 نفر رسید. 

وی افزود: مجموع جان‌باختگان این بیماری به 65 هزار و 359 نفر رسید. سخنگوی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: 4539 نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19» در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند و تاکنون 13 میلیون و 964 هزار و 570 آزمایش تشخیص کرونا در کشور انجام شده است. در حال حاضر 295 شهرستان قرمز و 99 شهرستان نارنجی هستند و بر اساس مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، مسافرت «از» و «به» شهرهای با وضعیت قرمز و نارنجی ممنوع است. 

 

* پایان فاز اول واکسیناسیون کرونا در کشور تا نیمه اردیبهشت‌ماه

معاون بهداشت وزارت بهداشت از پایان فاز اول واکسیناسیون کرونا و شروع فاز دوم تا نیمه اردیبهشت‌ماه 1400 خبر داد.

دکتر علیرضا رئیسی گفت: با محموله 700 هزار دوز واکسن «آسترازنکا» که بتازگی از «کوواکس» به دست ما رسیده است، خوشبختانه پیش‌بینی این است که با روند واکسیناسیونی که داریم، بتوانیم تقریبا فاز اول واکسیناسیون را تا نیمه اردیبهشت‌ماه تمام کنیم. وی افزود: تعدادی واکسن از کشور چین اهدا شده که حدود 400 هزار دوز دست ما خواهد رسید و تقریبا از نیمه اردیبهشت‌ماه می‌توانیم وارد فاز دوم واکسیناسیون شویم و فاز دوم واکسیناسیون کرونا را هم شروع کنیم. 

سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا خاطرنشان کرد: قبلا هم واکسن اسپوتنیک داشتیم که به دست‌مان رسیده بود. اندکی هم واکسن از هند خریداری کرده‌ایم. وی گفت: از هند 500 هزار دوز خریده بودیم که 125 هزار دوز رسیده است. لذا در مجموع با این تعداد واکسن می‌توانیم فاز یک واکسیناسیون کرونا را تمام کنیم. 

 

* آغاز واکسیناسیون از خردادماه

معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آغاز واکسیناسیون ضدکرونا از خردادماه خبر داد. قاسم جان‌بابایی اظهار داشت: تهیه واکسن خارجی ادامه دارد و مهم‌ترین هدف ما این است که با تلاش و اهتمام جدی در راستای پیشگیری از ابتلا به این بیماری اقدام کرده و وضعیت را کنترل کنیم؛ این مسأله بدون‌شک در چرخه درمان نقش اساسی ایفا می‌کند. معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت‌: یکی از برنامه‌های ما واکسیناسیون کامل کادر درمان بر ضد این ویروس است که به عنوان یکی از اولویت‌های اساسی و مهم مطرح است تا بتوان شرایط ایمنی را برای آنان فراهم کرد. 

 

* ورود واکسن کرونای «برکت» به مرحله دریافت مجوز تولید انبوه 

نتایج اولیه مطالعه فازهای ۳-۲ واکسن «کوو ایران برکت» برای اخذ مجوز استفاده اضطراری پایان خرداد ۱۴۰۰ به سازمان غذا و دارو ارسال می‌شود. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، فازهای 3-2 این مطالعه بالینی همزمان انجام می‌شود. فاز دوم این طرح مطالعاتی اواخر اسفند سال گذشته آغاز شد و اوایل اردیبهشت امسال به پایان می‌رسد. 

در این زمینه دکتر حامد حسینی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برای اخذ مجوز اضطراری واکسیناسیون با نخستین واکسن ایرانی کرونا به نام «کوو ایران برکت» تلاش می‌کنیم و در این راستا مجموع نتایج به دست آمده فازهای 3-2 واکسن تا پایان خرداد ۱۴۰۰ برای بررسی به سازمان غذا دارو ارسال می‌شود. 

وی گفت: مطالعه فازهای 3-2 نخستین واکسن ایرانی کرونا که از ۲۵ اسفند‌ماه سال گذشته آغاز شده است، تا پایان فروردین‌ماه با ورود داوطلبان زیرگروه جمعیتی بررسی ایمنی‌زایی (فاز ۲) به پایان می‌رسد. از ابتدای اردیبهشت مطالعه اثربخشی جمعیت (مرحله سوم تست انسانی) آغاز می‌شود. 

حسینی گفت: بر اساس استاندارد موجود، پس از ورود حدود نیمی از داوطلبان و پیگیری ۲ ماهه آنها، در صورت مشاهده اثربخشی نتایج در یافته‌های مطالعه، امکان ارائه گزارش به سازمان غذا و دارو برای درخواست مجوز استفاده اضطراری وجود دارد. به همین دلیل تلاش می‌کنیم در پایان خرداد‌ماه، تمام اطلاعات به دست آمده را برای تصمیم‌گیری به سازمان غذا و دارو ارائه کنیم. 

وی ادامه داد: اجازه استفاده از هر واکسن برای واکسیناسیون عمومی منوط به اخذ مجوز از وزارت بهداشت است که با بررسی اثربخشی یا همان توانایی اثر واکسن در کاهش موارد ابتلا به بیماری در گروه افراد دریافت‌کننده واکسن در مقایسه با رخداد بیماری در افرادی که واکسن نما دریافت کرده‌اند، حاصل می‌شود. 

حسینی بیان داشت: در فاز سوم تست بالینی جمعیت ۲۰ هزار نفری را وارد این طرح مطالعاتی خواهیم کرد که در صورت موفقیت نتایج و تایید سازمان‌های نظارتی، می‌توان انتظار داشت مجوز استفاده از این واکسن از پایان خرداد‌ماه قابل حصول باشد. 

 

* 5 کشور به دنبال واکسن ایرانی کرونا

سخنگوی سازمان غذا و دارو در توئیتی به موضوع  درخواست‌ برخی کشور‌ها برای دریافت  واکسن ایرانی کرونا اشاره کرد. 

کیانوش جهانپور در توئیتی نوشت: تاکنون 5 کشور از جمله ۲ کشور اروپایی متقاضی واکسن ایرانی کرونا هستند. با افزایش راندمان تولید، دستیابی به رکورد تولید ماهانه ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا نزدیک است. 

 

***

گروه اقتصادی:‌ بار دیگر جدال ۲ تفکر متناقض اقتصادی در دولت با اظهارات همتی و نوبخت درباره پولی شدن یا نشدن بودجه، به نقطه جوش خود رسید. با وجود اینکه این جدال پیش از این در موارد مختلف نمایان شده بود، این بار در آستانه انتخابات رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته و به نظر می‌رسد اعضای هیات دولت به سودای ریاست‌جمهوری شروع به تخریب یکدیگر کرده‌اند؛ اتفاقی که در نهایت رهاوردی جز بدتر شدن شرایط اقتصادی مردم ندارد. 

به گزارش «وطن امروز»، مساله بی‌انضباطی مالی دولت و تاثیر آن بر رشد پایه پولی و تورم، طی یک ماه اخیر بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده است. ماجرا از آنجا آغاز شد که رئیس کل بانک مرکزی در گفت‌وگو با برنامه تلویزیونی نگار، بی‌انضباطی مالی دولت را عامل اساسی بروز تورم، معرفی کرد. عبدالناصر همتی با اشاره به وضعیت تورم در کشور گفت: بانک مرکزی به دنبال انضباط مالی است، زیرا کشور مدت‌ها بود به درآمد نفتی عادت کرده بود اما حالا باید با بالا بردن توان رقابتی کشور، افزایش صادرات، اختصاص کارآمد منابع بانکی برای تولید، اصلاح نظام توزیع و جلوگیری از قاچاق کالا به کشور کمک کرد تا انضباط مالی زودتر اتفاق بیفتد.

 

* همتی: کسری بودجه باعث تورم شد

همتی درباره برنامه بانک مرکزی در حوزه گرانی‌های اخیر کالاها در کشور گفت: باید بین گرانی و تورم فرق گذاشت، زیرا گرانی در حوزه کالا‌های خرد اتفاق می‌افتد اما تورم افزایش سطح عمومی قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم است که در حوزه وظایف بانک مرکزی است و باید تأکید کرد که فقط سیاست‌گذار پولی نمی‌تواند جلوی تورم را بگیرد. 

رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: بگذارید با مردم شفاف باشیم. برای مثال در سال‌های ۹۸ و ۹۹ بخش‌هایی از بودجه دولت از طریق درآمد‌های تسعیر صندوق توسعه ملی تأمین شد که به زبان ساده‌تر به معنای چاپ پول است که نتیجه‌اش تورم خواهد بود اما در بانک مرکزی با توجه به کسری‌های بودجه کاری غیر از این نمی‌توانستیم انجام دهیم. 

وی گفت: باید تأکید کرد بخش‌هایی از انضباط مالی وظیفه دیگر دستگاه‌های دولتی است که برای رسیدن به آن باید تمام بخش‌های دولت به وظایف خود عمل کنند. 

همتی با اظهار جمله اخیر و تاکید بر لزوم «انضباط مالی در دولت» به وضوح محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه را مخاطب خود قرار داد و این بخش از دولت را مقصر بخش بزرگی از مساله تورم کشور معرفی کرد. 

این انتقادات همتی از بی‌انضباطی مالی دولت و پولی شدن بودجه کشور در سال‌های اخیر انتقادات گسترده‌ای را روانه سازمان برنامه و بودجه و به طور ویژه نوبخت کرد. نمایندگان مجلس هم به عنوان بخشی از منتقدان نسبت به این مساله واکنش نشان دادند تا جایی که این مساله در جلسه روز گذشته کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس هم مطرح شد. 

 

* نوبخت: استقراض که هیچ؛ طلبکار هم هستیم

رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به انتقاد یکی از نمایندگان مبنی بر پولی شدن بودجه خاطرنشان کرد: بنا بر گزارش وزیر محترم نفت، پول حاصل از صادرات نفت به حساب بانک مرکزی واریز شده اما این بانک در تبدیل ارز به ریال دچار تاخیر است و به همین دلیل در حال حاضر بانک مرکزی بزرگ‌ترین بدهکار دولت است. در شرایطی که دولت اندوخته مالی در بانک مرکزی دارد چه نیاز به چاپ پول است؟ اساسا بخشی از کسری بودجه دولت به همین دلیل است که منابع ارزی سریع به منابع ریالی تبدیل نمی‌شود.

 

* انقباض و انبساط در دولت، گرانی در جامعه

همتی بارها ثابت کرده به دنبال کاهش پایه پولی است و در اظهاراتش اعلام کرده تا جایی که می‌تواند از انتشار پول خودداری می‌کند. ایضا ثابت کرده اعتقادی هم به ارزپاشی به هیچ صورتی اعم از ارز 4200 تومانی و ارز مداخله‌ای در بازار آزاد ندارد. تا آنجا که بتواند حتی طرفدار ممنوعیت واردات کالاهایی است که تولید داخلی دارند. در اصطلاح اقتصادی به این طرز تفکر انقباضی گفته می‌شود. از سوی دیگر از اظهارات نوبخت اینطور بر‌می‌آید که به هر نحوی با این سیاست مخالف است و بیشتر مدافع این است که به‌‌سرعت درآمدهای ارزی حاصل شده از فروش نفت (چه بلوکه شده در خارج از کشور و چه موجود در ایران) به ریال تبدیل شود و در اختیار دولت قرار گیرد. 

حداقل در این موضوع می‌توان نوبخت را طرفدار تفکر انبساطی دانست که مخالف دیدگاه وی در گذشته است. 

نتیجه 2 سال اختلاف نظر این ۲ شخصیت تاثیرگذار اقتصادی در دولت این بوده است که هیچگاه ارز ترجیحی کالاهای اساسی بموقع تامین نشده، نقدینگی طی روندی صعودی افزایش یافته و قیمت ارز در بازار آزاد هم روند صعودی داشته است. این یعنی نه حرف همتی و نه حرف نوبخت اجرایی نشده است و صرفا این نزاع‌ها اگر واقعی باشد نتیجه‌ای جز ضرر و آسیب به مردم ندارد، البته سبک فرافکنی و باز کردن مسؤولیت از سر خود توسط دولتی‌ها که می‌خواهند بگویند تصمیمات از سمت آنها نبوده و شخص دیگری مسبب آنها بوده است؛ رفتاری انتخاباتی و ناشی از ضعف، عدم مسؤولیت‌پذیری و پذیرش اشتباهاتی است که انجام داده‌اند. نکته مهم‌تر اینکه دولت پیش از هر چیز باید به این سوال پاسخ دهد که اساسا چرا بودجه کشور محتاج نفت ماند؟ مسلما تمام طرفین این منازعه اقتصادی می‌پذیرند که تمام بلاهای موجود از پولی شدن بودجه گرفته تا وابسته شدن به دلار و تسعیر آن ناشی از اسارت درآمدهای دولت در چنگال نفت است.

اختلاف نوبخت و همتی درباره دلیل رشد تورم نخستین‌بار سال گذشته به طور جدی آشکار شد؛ جایی که ابتدا رئیس کل بانک مرکزی، رشد پایه پولی بر اثر کسری بودجه دولت را عامل بروز تورم معرفی کرد. طبق اظهارات همتی، دولت بدون توجه به محدودیت‌های درآمدی خود، اقدام به هزینه‌تراشی‌های بدون توجیه کرده و این اقدام در نهایت باعث کسری منابع شده و بانک مرکزی را ناچار به تامین پولی کسری بودجه می‌کند. گذشته از این، تجربه بودجه‌نویسی دولت در سال‌های اخیر نشان داده که با وجود آگاهی از محدودیت‌های فروش نفت بر اثر تحریم، اقدام به بیش‌برآورد بسیار زیاد از درآمد نفت در لوایح بودجه سالانه می‌کند. در نهایت پس از محقق نشدن این منابع در سال آینده، دولت با استناد به بند ج تبصره یک قانون بودجه، اقدام به برداشت از پایه پولی برای تامین بخش محقق نشده درآمد نفتی می‌کند. طبق بند ج تبصره یک قانون بودجه، دولت مجاز است در صورت محقق نشدن درآمدهای نفتی، مابه‌التفاوت رقم محقق شده تا رقم پیش‌بینی شده را از محل ذخایر ارزی برداشت کند. در چنین شرایطی با توجه به مسدود بودن بخش بزرگی از این ذخایر در خارج از کشور، برداشت دولت از این ذخایر عملا به رشد پایه پولی و تورم منجر شده و تفاوتی با استقراض علنی دولت از بانک مرکزی نخواهد داشت. 

با این حال نوبخت در واکنش به اظهارات همتی، رشد نرخ ارز و خودداری بانک مرکزی از عرضه ارز به بازار را عامل اصلی تورم خواند. حالا پس از گذشت یک سال، مساله تورم بار دیگر محل مجادله رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه شده است.

گروه سیاسی: رئیس‌جمهور روز گذشته با گریز به مذاکرات هسته‌ای، منتقدانش را محکوم به برخورد انتخاباتی با این مذاکرات کرد؛ اتهامی که هر چند جدید نیست و بارها از سوی وی و دیگر مقامات دولتی تکرار شده است اما جنس تکرار آن نشانی معکوس به خود گرفته است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، حسن روحانی روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت بار دیگر با به میان آوردن سوژه مذاکرات وین و ارتباط دادن آن به منتقدان دولت وانتخابات از دست‌های پنهان برای جلوگیری از به موفقیت رسیدن مذاکرات سخن گفت. واقعیت امر البته متفاوت از لحن حاکم بر سخنان رئیس‌جمهور است و اتفاقا این مقامات دولتی هستند که همواره سعی دارند با طرح چنین پیش‌فرض‌هایی بین نتیجه مذاکرات و انتخابات آتی نسبت برقرار کنند. 

حسن روحانی در بخش ابتدایی سخنانش در کنایه به منتقدان برجام که از سال‌ها پیش نسبت به نواقص این توافق هشدار داده بودند، گفت: حتی نباید بگذاریم یک روز موضوع لغو تحریم‌ها به تاخیر بیفتد. بعضی‌ها می‌گویند دست ظالم باید قطع شود و وقتی می‌گوییم کی؟ می‌گویند در اردیبهشت ماه و خرداد ماه کراهت دارد، بگذارید تیرماه رد شود آن موقع. بابا دست ظالم را باید قطع کرد، تیر و مرداد ندارد. وی در ادامه با تکرار اتهام قدیمی مخالفت منتقدان دولت با اصل مذاکره اظهار داشت: ظالمان، معیشت مردم را گروگان گرفته‌اند و حتی در تهیه واکسن ما را اذیت می‌کنند و بیش از ۳ سال است این فشار را ادامه می‌دهند. در این شرایط ما باید تلاش کنیم دست‌شان را قطع کنیم، چرا از مذاکرات می‌ترسیم؟ کسی این حرف‌ها را در سر ما فرو کرده است، چرا از حرف زدن می‌ترسیم؟ قرآن حتی از مذاکره با کفار سخن می‌گوید که باید با جدال احسن انجام شود. پس چرا ما می‌ترسیم و از این موضوع فرار می‌کنیم. 

روحانی با بیان اینکه ما منطق قوی داریم و می‌توانیم دشمن را مجاب کرده و سرجایش بنشانیم، یادآور شد: امام خمینی(ره) از جنگ با صدام اجازه مذاکره داد. ما شهریور ۶۷ مذاکره را در ژنو شروع کردیم و ۲ سال ادامه داشت و آخرش هم صدام آن نامه‌ها را برای آیت‌الله هاشمی نوشت و ایشان جواب داد. ما با آن آدم غدار نشستیم و مذاکره کردیم، آن آدمی که در ایران آن همه کشتار کرد. مذاکره با هر کسی که می‌خواهد باشد، ما مشکلی نداریم و با منطق خودمان مذاکره می‌کنیم. رئیس‌جمهور در ادامه تاکید کرد: بنابراین از مذاکره وین نترسید، بعضی‌ها می‌ترسند؛ حالا آنقدر که بعضی‌ها نگران هستند که مذاکره فوری انجام شود و تحریم‌ها زود برداشته شود و در انتخابات مشکل پیدا کنند، حالا اینگونه هم نیست و مذاکره پیچیدگی‌های خودش را دارد. نباید اینقدر نگران باشیم. انتخابات برای ما روز بسیار مهمی است و حضور مردم در انتخابات بسیار مهم است ولی هیچ جناح و هیچ فردی حق ندارد زندگی و معیشت مردم را برای انتخابات به گروگان بگیرد. بگذارید مردم راحت باشند. بگذاریم مردم زندگی کنند و تحریم برداشته شود، چون این به نفع انتخابات و به نفع حضور مردم در انتخابات و به نفع همه جناح‌هاست. وی ادامه داد: با این اتفاق هیچ جناحی ضرر نمی‌کند ولی بعضی‌ها فکر می‌کنند ضرر می‌کنند. البته ما عجله نداریم که بگوییم مذاکرات امروز باشد یا فردا و این وابسته به طرف مقابل است اما ما آماده‌ایم و حرف‌مان روشن است و می‌گوییم آمریکا باید به همان سالی که برجام را امضا کرده است بازگردد؛ یعنی سال ۲۰۱۵. پس ما باید به تیرماه ۹۴ و به همان توافق بازگردیم و آنچه را گفته‌ایم اجرا کنیم. به محض اینکه آمریکا اجرا کرد و ما دیدیم درست و عملیاتی است، بلافاصله ما هم عمل می‌کنیم. 

 

* ما بلدیم راستی‌آزمایی کنیم!

روحانی در ادامه سخنانش ضمن اشاره به افزایش غنی‌سازی‌ها به 60 درصد و ارتقای سانتریفیوژها گریزی به مساله راستی‌‌آزمایی لغو تحریم‌ها زد و با حمله به هشدارهایی که این روزها پیرامون کیفیت این راستی‌آزمایی به وجود آمده است، گفت: چارچوب مذاکرات ما را رهبری بخوبی و روشنی مشخص کرده‌اند و ما در همان چارچوب فعالیت خودمان را انجام می‌دهیم. طرف بدهکار ما عمدتا آمریکاست و اگر آمریکایی‌ها بیایند و به تعهدات خودشان عمل کنند و دست از تحریم بردارند، خواهند دید ما هم بعد از راستی‌آزمایی به کلیه تعهدات‌مان باز خواهیم گشت. رئیس‌جمهور خطاب به آمریکایی‌ها با تاکید بر اینکه هر روزی که به تعهدات خود بازگردید ما هم همان روز به عین برجام بازمی‌گردیم، عنوان کرد: البته باید ببینیم بازگشت شما واقعی است یا نه. ما راستی‌آزمایی می‌کنیم که خیلی هم طول نمی‌کشد. بعضی‌ها چون بلد نیستند می‌گویند طول می‌کشد. خب! ما بلدیم، نمی‌خواهد شما غصه بخورید. وزرای ما طراحی کرده‌اند و می‌دانند این کار چقدر زمان می‌برد. هر وقت وزیر نفت بگوید من می‌توانم نفتم را بفروشم و کشتی‌های ما می‌توانند در محل مورد نظر پهلو بگیرند و مشکلات بیمه حل شود و بانک مرکزی بگوید پول من آزاد شده است، این کار انجام شده و اینها چیزی نیست و زمان نمی‌برد. ما وقتی ببینیم آنها درست عمل می‌کنند، ما هم بلافاصله عمل می‌کنیم. ما به تمام تعهدات بازمی‌گردیم، به شرطی که شما هم بازگردید. 

وی در ادامه خاطرنشان کرد: مسیر ما مسیری است که مردم می‌خواهند. ما منتخب مردم هستیم و حرف‌مان حرف مردم است. 24 میلیون رای و 73 درصد مردمی که در انتخابات شرکت کردند، دارند با رئیس‌جمهور و دولت حرف می‌زنند، پس ما تا لحظه آخر مانند روزهای اول خواست مردم را اجرا می‌کنیم. بعضی‌ها می‌گویند فقط 100 و چند روز تا پایان دولت باقی مانده، برای ما فرقی نمی‌کند چقدر باقی مانده، چون مثل روز اول کار می‌کنیم و همان‌طور که تحریم‌ها را در 100 روز اول شکاندیم، اگر دست ما را باز بگذارید، در 100 روز آخر هم می‌شکنیم و ما مشکلی نداریم و این کار را انجام می‌دهیم. 

 

* راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها چقدر زمان می‌برد؟

اواخر هفته گذشته بود که کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده‌ جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و از اعضای هیات مذاکره‌کننده‌ جمهوری اسلامی در گفت‌وگویی با پایگاه خبری Khamenei.ir درباره شرایط بازگشت ایران به تعهدات برجامی گفته بود: جمهوری اسلامی ایران تنها در صورتی آمادگی دارد به تعهدات برجامی‌اش بازگردد که اولاً، آمریکا تمام تحریم‌ها را به‌ صورت عملی، نه از روی کاغذ بردارد، ثانیاً، جمهوری اسلامی ایران لغو تحریم‌ها و آثار لغو تحریم‌ها را راستی‌آزمایی کند. وی در تشریح چگونگی راستی‌آزمایی نیز اظهار داشته بود: مفهوم راستی‌آزمایی این است که مثلاً جمهوری اسلامی باید در حوزه‌ فروش نفت بتواند قراردادهای نفتی‌اش را منعقد و نفتش را صادر کند و منابع مالی درآمدش را از طریق کانال‌های بانکی به داخل منتقل کند یا مصارف دیگری را برای آن در نظر بگیرد. یا در حوزه‌ بانکی بتواند تراکنش‌های مالی‌اش را از کانال‌های مالی مختلف انجام بدهد. تنها در این صورت است که می‌توان اطمینان حاصل کرد لغو تحریم‌ها دارای اثرات عملی است. 

اما در کنار توضیحات غریب‌آبادی پیرامون چگونگی پروسه راستی‌آزمایی، منبعی آگاه ابتدای هفته جاری بود که از زمان 3تا6 ماهه برای راستی‌آزمایی برداشته شدن تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان خبر داد. این منبع آگاه با اشاره به اینکه برداشته شدن تحریم‌های برجامی به تنهایی کافی نیست، اظهار داشت: تحریم‌های اعمال‌شده از سوی ترامپ تحت برچسب‌های دیگر هم باید برداشته شود. وی تاکید کرد: علاوه بر تحریم‌های دوره ترامپ، ایالات متحده همچنین باید تحریم‌های دوره اوباما را که نقض برجام است نیز لغو کند. تحریم‌های موسوم به ISA و Visa Program از دوره اوباما هم باید لغو شود. این منبع مطلع در ادامه اظهار داشت کمترین زمان مورد نیاز برای راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها، ۳ تا ۶ ماه است و افزود: رفع تحریم به صورت موقت یا نیازمند تمدید برداشته شدن موسوم به waiver، مورد قبول ایران نیست. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در گزارشی که اخیرا منتشر کرده بر بازه زمانی 3 تا 6 ماه برای راستی‌آزمایی لغو تحریم‌های آمریکا تاکید کرده و نوشته بود: «بدیهی است راستی‌آزمایی واقعی رفع تحریم‌ها و تحقق شاخص‌های سنجش‌پذیر ارائه شده از طرف ایران، در چند ساعت و چند روز ممکن نبوده و حداقل ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز دارد. همچنین ضروری است تداوم انتفاع اقتصاد ایران از محل رفع تحریم‌ها در بازه‌های زمانی معین (برای مثال هر 6 ماه یک بار) مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد».

 

* آیا برای دولت، مذاکرات پل انتخابات است؟

اظهارات اخیر رئیس‌جمهور و مجموعه مواضع مقامات دولتی در ماه‌های گذشته نشان از یک پیش‌فرض واحد دارد و آن چیزی جز بهره‌گیری حداکثری از میز مذاکرات برای میدان انتخابات نیست. هر چند روحانی، ظریف و دیگر چهر‌ه‌های دولتی هر روز مشغول تکرار این اتهام به منتقدان خود هستند که آنها به علت منافع انتخاباتی می‌خواهند در برابر مذاکرات سنگ‌اندازی کنند اما واقعیت امر آن است که دولت و رسانه‌های همسو با دولت بیشترین تلاش را برای گره زدن انتخابات به مذاکرات در پوشش این اتهامات دارند. سابقه دولت روحانی و حتی نقطه آغازین شکل‌گیری‌اش بخوبی موید این نکته است که اساسا دولت یازدهم و دوازدهم جز مذاکره، حول هیچ مفهوم دیگری توانایی ادامه حیات ندارد. دولت مستقر از زمانی که با شعار چرخش همزمان سانتریفیوژ و چرخ زندگی مردم وارد رقابت‌ها شد تا زمانی که عملا به طرف‌های خارجی پیام وابسته بودن انتخابات به نتیجه مذاکرات را ابلاغ کرد، همواره بر این مبنا حرکت کرده است که با برجسته کردن متغیر انتخابات و سپس نشاندن خود در جایگاه کامل‌ترین نماینده برای این ماموریت، فضای داخلی را با خود همراه کند. از همین رو چندان عجیب نخواهد بود اگر با نزدیک شدن به انتخابات تلاش‌ها برای تقویت پیوند این ۲ مفهوم افزایش تصاعدی پیدا کند. 

رئیس‌جمهور در حالی ادعا می‌کند می‌تواند در 100روز پایانی دولت همانند 100روز ابتدایی (توافق ژنو در آذر92) تحریم‌ها را بشکند که مواضعش پیرامون «راستی‌آزمایی» رفع تحریم‌ها و ایستادگی در مقابل توصیه‌های کارشناسان نشان از امتداد همان سیاست تعجیلی دارد که نتیجه آن در برجام مشهود شد. این نگاه لاجرم پیش‌فرض انتخاباتی دیدن مذاکرات وین از سوی دولت را بیش از پیش تقویت می‌کند، چرا که اساسا طرح زمان برای رسیدن به توافق (چه در آغاز و چه در پایان دولت) پیام اضطرار طرف ایرانی را طرف خارجی ارسال می‌کند و یقینا چنین پیامی باعث می‌شود طرف آمریکایی نیز با آگاهی از نیاز فوری طرف ایرانی حداقلی‌ترین و خنثی‌ترین گزینه را به عنوان گزینه نهایی خود روی میز مذاکرات بگذارد. 

***

گروه سیاسی: در طلیعه ماه مبارک رمضان، بهار قرآن، مراسم انس با قرآن کریم با حضور رهبر حکیم انقلاب اسلامی از طریق ارتباط تصویری حسینیه امام‌خمینی(ره) با مصلای تهران برگزار شد و قاریان قرآن کریم به تلاوت آیات نور پرداختند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن به تبیین موضوع هدایت قرآنی پرداختند و درخصوص گستره و ابعاد آن گفتند: هدایت قرآنی شامل همه بشریت و دربرگیرنده ابعاد مختلف فردی و اجتماعی زندگی انسان می‌شود.

حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای با اشاره به برخی سرفصل‌های هدایت قرآنی افزودند: کمال معنوی، اداره جوامع انسانی و چالش‌های سیاسی و اجتماعی مرتبط با آن، رفتارهای مدیریتی، اقامه عدل، دفع دشمنان باطنی و ظاهری، رفع دشمنی‌ها، مسائل اخلاقی، مسائل مربوط به خانواده و تربیت فرزندان، آرامش روحی و روانی و فرو نشاندن تلاطم‌های درونی، توصیه به علم و شناخت حقایق عالَم وجود و رفتارهای فردی، بخش‌هایی از رئوس موضوعاتی است که هدایت قرآنی شامل آنها می‌شود.

رهبر انقلاب اسلامی لازمه بهره‌مندی از هدایت قرآنی را تقوا و خشیت الهی دانستند و با توصیه همگان به خواندن همراه با تدبر قرآن در ماه مبارک رمضان، گفتند: دل انسان با تلاوت قرآن جلا پیدا می‌کند و بهاری و باطراوت می‌شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه قاریان قرآن باید خود را مبلغان قرآن بدانند، بر لزوم تلاوت همراه با تذکر و خشوع و توجه عمیق به معنا تأکید کردند.

رهبر انقلاب اسلامی همچنین در ابتدای سخنان‌شان با اشاره به آماری که در سخنرانی روز اول فروردین درخصوص رتبه اقتصادی کشور بیان کردند، گفتند: بعد از بیان این آمار، برخی افراد تذکر دادند که این آمار صحیح نیست، بر همین اساس موضوع بررسی و مشخص شد آمار مربوط به رتبه هجدهم کشور صحیح نیست و مربوط به چند سال قبل است که لازم است از افرادی که این موضوع را متذکر شدند، صمیمانه تشکر کنم.

رهبر انقلاب در بخش دیگری از سخنان‌شان به تلخ شدن کام مردم در زیباترین روزهای سال بر اثر کرونا اشاره کردند و افزودند: آمارهای تلخ و تکان‌دهنده از افزایش مبتلایان و جان‌باختگان باید همه مسؤولان و آحاد مردم را هوشیار و بیدار کند که این بیماری را شوخی نگیریم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: مسؤولان باید به صورت قاطع کارهای لازم را انجام دهند و بر طبق ضوابطی عمل شود که کارشناسان و مسؤولین امور بهداشت و درمان مشخص می‌کنند.

ایشان با اشاره به عوارض اجتماعی کرونا مانند جان‌ باختن عزیزان، افزایش بیکاری، مشکل معیشت و تأثیرپذیری همه برنامه‌های کشور از این بیماری، افزودند: باید با سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی از جانب مسؤولان و رعایت ضوابط بهداشتی از سوی آحاد مردم، کاری کرد که این بیماری متوقف شود و بر این ویروس منحوس فائق بیاییم. رهبر انقلاب اسلامی با تشکر از تلاش و فداکاری تحسین‌برانگیز مجموعه‌های درمانی در مقابله با بیماری کرونا، افراد و گروه‌های داوطلب را به کمک به جهادگران عرصه درمان همچون اوایل این بیماری تشویق و توصیه کردند و گفتند: ماه رمضان ماه احسان و دستگیری از نیازمندان است که باید در شرایط کرونایی اهتمام به نهضت مواسات و کمک‌های مؤمنانه چندین برابر شود و به اوج خود برسد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در خصوص مسائل مربوط به برجام و تحریم‌ها و مذاکرات گفتند: سیاست کشور را در خصوص برجام و تحریم‌ها در سخنان عمومی اعلام و در جلسات با مسؤولان یا به صورت مکتوب نیز به آنها بیان کرده‌ایم، بنابراین سیاست کشور معلوم است که باید چه کاری انجام بدهند.

ایشان افزودند: تشخیص مسؤولان این است که بروند مذاکره کنند تا همین سیاست را اعمال کنند که در این زمینه بحثی نداریم اما باید مراقبت شود که مذاکره فرسایشی نشود، چرا که برای کشور ضرر دارد.

رهبر انقلاب اسلامی هدف آمریکایی‌ها از تأکید و اصرار بر مذاکره را تلاش برای تحمیل یک حرف باطل دانستند و افزودند: منطق جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه اول باید آمریکا تحریم‌ها را بردارد زیرا به آنها اطمینانی وجود ندارد و قبلا بارها نقض عهد کرده‌اند، به‌گونه‌ای است که حتی بعضی مذاکره‌کنندگان اروپایی نیز قبول دارند و در جلسات خصوصی آن را تصدیق می‌کنند، اگر چه در مقام تصمیم‌گیری تسلیم آمریکایی‌ها هستند و از خود استقلالی ندارند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: غالب پیشنهادهای آمریکایی‌ها، متکبرانه و تحقیرآمیز است و حتی قابل نگاه کردن هم نیست. ایشان در پایان ابراز امیدواری کردند مسؤولان کشور با چشم باز و دل محکم و با توکل به خدا به پیش بروند و به توفیق الهی ملت را خرسند و خوشحال کنند.

در این مراسم نورانی، تعدادی از اساتید قرآنی و قاریان جوان و یکی از مناجات‌خوانان به اجرای برنامه پرداختند.

میثم مهرپور*: یکی از بخش‌های مهم اقتصاد ایران برای افزایش تولید ملی، بخش کشاورزی است. به دلیل ماهیت درون‌زای بخش کشاورزی در اقتصاد ایران، این انتظار وجود دارد که این بخش بتواند حتی در شرایط نامساعد اقتصادی یکی از پایه‌های مقاومت اقتصادی کشور باشد، همانطور که در سال‌های گذشته - چه تحریم و چه شرایط کرونا- این حوزه عملا با کمترین تاثیرپذیری از این عوامل مواجه بوده است. بخش کشاورزی علاوه بر نقش اساسی در تامین امنیت غذایی، از توانایی بالایی در ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی نیز برخوردار است، به نحوی که در دهه 30 و سال‌های قبل از اجرای اصلاحات ارضی، به دلیل غلبه جمعیت روستایی بر جمعیت شهرنشین، بخش کشاورزی ایران چیزی بیش از 50 درصد اشتغال کشور را تشکیل می‌داده است؛ درصدی که البته با افزایش شهرنشینی و گسترش فعالیت‌های صنعتی روند کاهشی داشته و بر اساس آمارها، در حال حاضر سهمی حدود 17درصد از کل اشتغال کشور را داراست که همچنان نشان‌دهنده سهم قابل توجه این حوزه در اشتغال کشور است. با این حال به دلیل مزیت‌های نسبی ایران در تنوع اقلیم‌ها و پهناوری سرزمینی، امکان افزایش تولید محصولات کشاورزی وجود دارد. در این میان برخی منتقدان این نگاه، مصرف بالای آب، به‌صرفه نبودن تولید برخی محصولات در ایران، فرسایش خاک و... را از جمله دلایل لزوم عدم توجه بیش از حد به کشاورزی می‌دانند. این در حالی است که برای افزایش میزان تولیدات محصولات کشاورزی نیازی به مصرف آب بیشتر یا افزایش سطح زیر کشت نبوده و با همین امکانات فعلی و تنها با علمی کردن روش‌های کشاورزی و افزایش بهره‌وری، می‌توان میزان تولیدات بسیاری از محصولات کشاورزی را بشدت افزایش داد. برای درک بهتر این موضوع ذکر چند نکته ضروری است. 

1- افزایش راندمان محصول در واحد سطح، موضوع بسیار مهمی است. برای مثال میزان تولید محصولات کشاورزی در زمین‌هایی که از یافته‌های علمی مراکز تحقیقاتی استفاده کرده‌اند، ارتقای قابل توجهی داشته است، به نحوی که در کشور ما بین متوسط ملی با عملکرد کشاورزان نمونه بین 2 تا 21 برابر تفاوت وجود دارد. این عدد در محصولی مانند پسته 20 برابر و در محصول استراتژیکی مانند گندم 3 برابر است؛ به طوری که میانگین تولید گندم در کشور 4 تن در هکتار اما میزان تولید کشاورزان نمونه حدود 12 تن در هکتار است. یعنی تفاوت پرمعنایی میان میزان تولید محصولات در زمین‌های کشاورزان نمونه ایرانی با متوسط ملی وجود دارد که نشان‌دهنده این واقعیت است که با همین امکانات موجود و صرفا با اصلاح روش‌ها می‌توان میزان تولید را چند برابر کرد. 

2- وجود نیروهای انسانی تحصیل‌کرده، یکی از مزیت‌های آشکار بخش کشاورزی و منابع طبیعی در ایران است، به نحوی که در حال حاضر ۶ هزار نفر در وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های مرتبط آن، عضو هیأت علمی این رشته‌ها هستند. به بیان دیگر 6 هزار عضو هیأت علمی در وزارت جهاد کشاورزی و مؤسسات تحقیقاتی وابسته به آن حضور دارند که بخش بزرگی از آنها در بخش «تحقیقات کشاورزی» فعالیت دارند. طبیعتا استفاده از این ظرفیت در راستای توسعه صنعت کشاورزی و علمی کردن این حوزه، می‌تواند منافع زیادی برای اقتصاد کشور داشته باشد. این تعداد بدون در نظر گرفتن اساتید، فارغ‌التحصیلان و دانشجویان رشته‌های مربوط به این بخش است. 

3- طی 10 سال گذشته به صورت متوسط سالانه چیزی حدود 9 میلیارد دلار ارز برای واردات نهاده‌ها و محصولات کشاورزی از کشور خارج شده است.  عدم خودکفایی کشور در تولید نهاده‌های دامی در یک سال اخیر و ایجاد اخلال در تامین ارز ترجیحی برای واردات این نهاده‌ها، منجر به مشکلاتی در تامین گوشت مرغ شد. این در حالی است که اگر صرفا یک‌دهم هزینه‌های واردات این نهاده‌ها طی 10 سال گذشته، صرف انتقال یافته‌های علمی به زمین کشاورزی می‌شد، امروز کشور نیازی به این حجم واردات وسیع نداشت اما متاسفانه عده‌ای با عناوینی چون «توانش نیست»، «مصرف آب بالا»، «صرفه اقتصادی واردات» و... اجازه این کار را نداده‌اند؛ در حالی که با سرمایه‌گذاری در حوزه کشاورزی، انتقال یافته‌های علمی به مزارع و الگو‌برداری از کشاورزان نمونه بدون نیاز به مصرف آب بیشتر و افزایش زمین تحت کشت و صرفا با ارتقای محصول و افزایش راندمان شاهد افزایش چند برابری میزان تولیدات کشاورزی بودیم.

* کارشناس ارشد اقتصاد