محمدعلی میرزایی: اگر در برخی از ادوار سال گذرتان به خیابان نوفل‌لوشاتو خورده باشد، تبلیغات تئاتر عروسکی را که خالق آن «بهروز غریب‌پور» است، دیده‌اید. هنرمند پیشکسوت تئاتر عروسکی سالیان سال است با تبدیل محوطه دکور تالار وحدت به سالن نمایش عروسکی، اپراهای عروسکی را روی صحنه می‌برد. اپراهای مبکث، مولوی، حافظ، سعدی، لیلی و مجنون و در حال حاضر هم اپرای عاشورا از جمله کارهای او به شمار می‌رود. در اجراهای پیشین اپرای عاشورا و سایر اپراهای عروسکی، اجرا در یک قاب انجام می‌شد و بازی‌‌دهندگان، پنهان از دید تماشاگران به اجرای هر اثر می‌پرداختند اما این بار به گفته غریب‌پور بازی‌دهندگان همچون عزاداران در برپایی یک مراسم قدسی توأمان با شبیه‌ها همراهی خواهند کرد و به همین دلیل این اجرا متفاوت با همه‌ اجراهای گروه تئاتر عروسکی آران است. بهروز غریب‌پور طراح و کارگردان اپرای عاشورا با اشاره به جزئیات این پروژه به «وطن‌امروز» می‌گوید: بنا بر دلایل متعدد کار به صورت پلی‌بک، یعنی ضبط شده و کارگردانی رادیویی دقیق- به نحوی که پس از یک دهه یا بسیار بیشتر بدون تغییر قابل بهره‌برداری باشد- اجرا می‌شود. نکته مهم آن است که اثر باید به صورتی کارگردانی شود که پس از سال‌ها بتواند بدون کوچک‌ترین تغییری در متن و جابه‌جایی شخصیت‌ها و آواگران قابل اجرا باشد. چنانکه اپرای عاشورا چنین است و از سال ۱۳۸۷ که اجرا شده تاکنون همواره متن اولیه که مورد استفاده قرار گرفته دچار تغییری نشده، به این دلیل که برای هر کدام از نقش‌ها بهترین صدا انتخاب شده است. 

این کارگردان پیشکسوت تئاتر عروسکی درباره وجه تمایز اپرای عاشورا با کارهای قبلی بیان داشت: تفاوت‌ها همواره به صورت محسوس و نامحسوس در آثار ما وجود دارد، در اجرای تالار وحدت من تصمیمی گرفتم که این تصمیم به یک جریانی در شهر رم باز می‌گردد؛ ما در یکی از سالن‌های این شهر اپرای رستم و سهراب را اجرا می‌کردیم. در جریان اجرا در صحنه دربار شاه سمنگان که رقصنده‌ها مشغول شادمانی هستند ناگهان میز نور از کار افتاد و انفجاری رخ داد و صحنه در تاریکی فرو رفت اما تماشاگران این تئاتر چنان برخورد هنرمندانه و حرفه‌ای با این وقفه انجام دادند که به نظرم تاریخی است. در این اجرا ۹ دقیقه در تاریکی گروه امدادی صحنه در تلاش بودند با سرعت هر چه تمام‌تر میز نور را جایگزین کنند و بعد از ۹ دقیقه بازی‌دهنده‌های ما آماده اجرا شدند. در جریان اجرا به این فکر افتادم که پرده حائل تماشاگران و بازی‌دهندگان را بالا ببرم و این تماشاگران فهیم پوشش بازی‌دهندگان ما را نظاره‌گر باشند، بلافاصله به مدیر صحنه پیام دادم که در زمان مقرر پرده حائل برداشته شود، پرده حائل که برداشته شد تماشاگران با صحنه‌ای مواجه شدند که انتظارش را نداشتند. پس از بازگشت به ایران این تمهید را تبدیل به اجرا کردم و همواره ۹ دقیقه به پایان اپرا، پرده حائل برداشته می‌شود تا مخاطبان بازی‌دهندگان را تماشا کنند و این موضوع تبدیل به یک رویه در اجراهایم شد. 

غریب‌پور ادامه داد: مدیریت بنیاد فرهنگی رودکی در ارتباط با کمک فنی واقعا سنگ تمام گذاشت؛ اپرای عاشورا به دلیل تعدد صحنه و تعدد اشیا در جایگاه بزرگی قرار دارد؛ این اثر در امتداد یک سنت نمایشی فوق‌العاده ملی قرار دارد و معیاری برای اپرای ملی است. به این دلیل که قالب هنرمندان ما گرایش به ساختار تعزیه داشتند، بارها در این پروژه از این هنر استفاده کردیم. 

کارگردان هنرهای نمایشی گفت: «اپرای عاشورا» در امتداد پژوهش، تحقیقات و تجربیات من به شمار می‌رود. به جرأت می‌توان گفت ما به یک نقطه عطفی رسیدیم که من پافشاری می‌کنم ظرفیت اجرای بسیاری از متون را به شیوه اپرایی داریم. ما علاوه بر جامعه تئاتری، بر جامعه موسیقایی نیز تاثیرگذار بودیم؛ به طور مثال بسیاری از خوانندگان مثل: وحید تاج، سالار عقیلی، علی زند‌وکیلی، همایون شجریان و... در آثار مختلف در حوزه اپرا با من همکاری‌ داشتند. 

پیشکسوت تئاتر عروسکی درباره نحوه همکاری با عوامل این پروژه تصریح کرد: خاستگاه موزه و بانک مرکزی ما در حوزه نمایش، تعزیه است؛ هنوز آنطور که باید آثار ما در اپرا شناسانده نشده است و ظرفیت‌های زیادی برای مطرح شدن آن در جهان وجود دارد. آشنایی من با بهزاد عبدی به یک سفر در گذشته باز می‌گردد که در یک فستیوال تئاتر عروسکی در اوکراین بود، بهزاد عبدی را به واسطه سعید فراهانی که دانشجوی تئاتر بودند شناختم و در این سفر متوجه شدم عبدی آهنگساز دارای استعداد نهفته است و از او خواستم اپرای عاشورا را بنویسد. عبدی خواننده‌هایی را معرفی کرد، از جمله سیدمحمد معتمدی، مصطفی محمودی و محمدرضا صادقی. کسانی که در اپرای عاشورا نقش‌آفرینی کردند جزو سرآمدان حوزه موسیقی ایران هستند. 

سیدمحمد معتمدی، کارگردانی تلویزیونی خوانده است و از او خواستم شخصیت امام حسین(ع) را نقش‌آفرینی کند ولی او خواستار این بود که نقش حر را بازی کند. 

اپرای عاشورا با بازآفرینی و طراحی جدید برای نخستین مرتبه در تالار وحدت روی صحنه می‌رود. 

این اجرای متفاوت از ۱۹ مردادماه روایتی ویژه از حماسه حسینی را در تالار وحدت پیش روی تماشاگران قرار می‌دهد. 

باز‌آفرینی متن، طراحی و کارگردانی اپرای عاشورا توسط بهروز غریب‌پور با همکاری گروه عروسکی آران است. بهزاد عبدی آهنگساز و سیدمحمد معتمدی، مصطفی محمودی و محمدرضا صادقی آواگران اپرای عاشورا هستند. 

این اپرای فاخر هنری به همت بنیاد رودکی از ۱۹ مردادماه به مدت ۳ شب ساعت ۲۱ در تالار وحدت روی صحنه می‌رود. 

مراسم «رکضه طویریج» (هروله طویریج)، دیروز در کربلای معلی پس از ادای نماز ظهر و عصر و با مشارکت خیل عظیم عزاداران حسینی برگزار شد. به گزارش «وطن‌امروز»، دیروز (سه‌شنبه) همزمان با روز عاشورای حسینی در عراق، مراسم «رکضه طویریج» (هروله طویریج) مانند هر سال با اتخاذ اقدامات امنیتی و پیشگیرانه و با حضور هزاران زائر حسینی برگزار شد. هر ساله میلیون‌ها عزادار از داخل و خارج عراق در این مراسم باشکوه که به نشانه تجدید بیعت با اباعبدالله‌الحسین(ع) است، شرکت می‌کنند. مراسم رکضه طویریج در ظهر عاشورا (روز دهم محرم) برگزار می‌شود. 

طویریج نام قدیمی شهرستان هندیه در نزدیکی کربلا است. در ظهر روز عاشورا عزاداران حسینی هروله‌کنان و بر سر و سینه زنان برای یادآوری حادثه عاشورا به سمت حرم مطهر امام حسین(ع) در کربلا حرکت می‌کنند. دسته طویریج، بزرگ‌ترین دسته عزاداری روز عاشورا در عراق است. زائران حسینی، از کیلومترها دورتر از کربلا حرکت خود را برای زیارت حرم امام حسین(ع)، آغاز کرده و بعد از نماز ظهر و عصر مراسم هروله به سمت حرم را آغاز می‌کنند. طبق رسم هر ساله در روز عاشورای حسینی در عراق، زائران و عزاداران حسینی که ساعت‌ها برای زیارت حرم امام حسین(ع)، پیاده‌روی کرده‌اند، پس از هروله و زیارت خیمه‌گاه حسینی، با نوای «واحسین»، «لبیک یا حسین» و «یا لثارات الحسین» به سوی حرم سیدالشهدا علیه‌السلام حرکت کرده و پس از عزاداری در حرم ارباب به حرم حضرت عباس علیه‌السلام مشرف می‌شوند. 

خبرگزاری رسمی عراق (واع) نیز تصاویر هوایی از این مراسم باشکوه را منتشر کرد. امسال پس از ۲ سال که شیوع کرونا محدودیت‌هایی برای زائران خارجی حرم امام حسین علیه‌السلام ایجاد کرده بود، عاشقان حسینی از کشورهای مختلف جهان به کربلا مشرف شدند تا در عزاداری روز عاشورا شرکت کنند. ۱۸ مرداد مصادف بود با روز دهم محرم‌الحرام در عراق. در این روز نیز مانند روزهای پیش، بین‌الحرمین، شاهد حضور خیل عظیم زائران عاشق اهل بیت علیهم‌‌السلام بود. 

کوین اسپیسی، هنرپیشه سرشناس هالیوود به پرداخت ۳۱ میلیون دلار به تهیه‌کنندگان «خانه پوشالی» محکوم شد. به گزارش «وطن امروز»، بازیگر هالیوودی به دلیل اتهامات سوء‌ رفتار جنسی، فرصت تجدیدنظر را برای لغو رای هیات‌منصفه از دست داد. اسپیسی درخواست تجدید نظر خود برای لغو حکم ۳۱ میلیون دلاری (25.5 میلیون پوندی) برای تهیه‌کنندگان «خانه پوشالی» را از دست داد. بازیگر هالیوود ماه نوامبر به دلیل اتهاماتی مبنی بر رفتار نادرست جنسی با اعضای جوان عواملی که در تولید «خانه پوشالی» کار می‌کردند، به پرداخت مبلغ مذکور محکوم شد. 

بر اساس اسنادی که خبرگزاری PA Media به دست آورده، اسپیسی درخواست لغو این دستور را داده بود اما درخواست او پنجشنبه توسط یک قاضی آمریکایی در لس‌آنجلس رد شد. پرونده‌های اولیه به جزئیات نحوه حذف اسپیسی از برنامه پرطرفدار نتفلیکس پرداخته است که به دنبال ادعاهایی بود که او مردان جوانی را که در طول زندگی حرفه‌ای خود در پروژه‌های سینمایی، تلویزیونی و تئاتری با آنها کار کرده، مورد آزار و اذیت جنسی قرار داده است. 

این بازیگر به مدت ۵ فصل در سریال «خانه پوشالی» با ایفای نقش سیاستمدار محاسبه‌‌گر فرانک آندروود بازی کرد، تا اینکه پس از افشای اتهامات جنسی از ادامه همکاری با این سریال حذف شد. 

 

مسؤول دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری گفت: نخستین سلسله رویداد آموزشی تئاتر مردمی بچه‌های مسجد (محرابیان) ویژه مربیان مساجد، در 8 منطقه کشور بر اساس تعداد مربیان در هر استان،  مسافت و شاخص‌های دیگر برنامه‌ریزی شد. به گزارش «وطن‌امروز»، سیدمصطفی موتورچی، مسؤول دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری از برپایی آخرین منطقه نخستین سلسله رویداد آموزشی تئاتر مردمی بچه‌های مسجد (محرابیان) ویژه مربیان مساجد در مشهد مقدس خبر داد. وی افزود: دوره‌های مذکور تاکنون در 7 منطقه برگزار شده است که منطقه هشتم آن در مشهد مقدس ۲۴ تا ۲۷ مردادماه برگزار می‌شود و به این ترتیب نخستین سلسله رویداد آموزشی تئاتر مردمی بچه‌های مسجد (محرابیان) ویژه مربیان مساجد به کار خود پایان خواهد داد. موتورچی ادامه داد: سلسله رویدادهای آموزشی تئاتر مردمی بچه‌های مسجد ویژه مربیان مساجد با عنوان محرابیان کار خود را از منطقه یک در جوار حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در شهر قم آغاز کرد و طی روزهای آتی در مشهد مقدس و در محضر امام هشتم، هشتمین و آخرین منطقه آن برگزار خواهد شد. 

وی افزود: میانگین هر منطقه با حضور و آموزش بیش از ۴۰ مربی برگزار شد که با احتساب منطقه 8، حدود ۴۰۰ مربی را برای ورود به مرحله بعدی چشم‌انداز بلندمدت تئاتر بچه‌های مسجد آماده کردیم. 

نخستین سلسله رویداد آموزشی تئاتر مردمی بچه‌های مسجد در هر منطقه به صورت فشرده ۳ روزه برگزار شد. اساتید این رویداد هم به منظور عدالت آموزشی در سراسر کشور و یکسانی و یکدستی روند آموزشی به صورت ثابت بر عهده سیدحسین فدایی‌حسین و محمدرضا آزاد که از آغازگران و پیشکسوتان تئاتر بچه‌های مسجد در کشور هستند گذاشته شد. 

موتورچی بیان داشت: بلافاصله با پایان برپایی دوره آموزشی منطقه هشتم، از ۲۹ تا ۳۱ مرداد کارگاه‌های تخصصی نویسندگان برگزیده جشنواره‌های نمایشنامه‌نویسی گلدسته‌های یک و ۲ را برگزار خواهیم کرد. در این کارگاه‌ها آموزش‌های تخصصی نمایشنامه‌نویسی با رویکرد تئاتر بچه‌های مسجد مرور می‌شود. با پایان کارگاه‌های آموزشی نمایشنامه‌نویسی برای برگزیدگان جشنواره گلدسته‌ها،  فراخوان سومین جشنواره نمایشنامه‌نویسی گلدسته‌ها منتشر می‌شود. 

مسؤول دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در ادامه به دیگر فعالیت‌های این دفتر اشاره کرد و گفت: اعزام هنرمندان تئاتر به عراق برای حضور در پیاده‌روی اربعین و اجرای آثار نمایشی با عنوان «روایت راهیان»، سلسله آموزش‌های تخصصی در 6 ماهه دوم سال جاری با برپایی در 8 منطقه و برپایی سلسله رویدادهای تولیدی در ۳ ماهه چهارم سال ۱۴۰۱ از دیگر برنامه‌های دفتر تئاتر مردمی بچه‌های مسجد است. 

موتورچی یادآور شد: تمام رویدادهای آموزشی ما در محدوده تئاتر بچه‌های مسجد به انتشار فراخوان سلسله رویداد تولیدی آن ختم می‌شود تا در مساجد سراسر کشور اجراهای تئاتر داشته باشیم.

«سمپاش» بهترین فیلم کوتاه جشنواره فیلم حقوق بشر ایتالیا شد

پویانمایی «سمپاش» برنده جایزه بهترین انیمیشن کوتاه از چهارمین جشنواره فیلم حقوق بشر ایتالیا شد. به گزارش «وطن‌امروز»، انیمیشن ۹ دقیقه‌ای «سمپاش» به کارگردانی فرنوش عابدی که امسال در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهیه شده است، در ادامه حضورهای بین‌المللی خود موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم کوتاه انیمیشن از چهارمین جشنواره فیلم حقوق بشر ایتالیا شد. هدف از برگزاری این جشنواره‌ فیلم، ترویج سینمای مولف و توجه ویژه به مساله حقوق بشر و ایجاد گفتمان مشترک بین کارگردانان علاقه‌مند به این حوزه است. در چهارمین جشنواره فیلم حقوق بشر ایتالیا ۲۴ فیلم کوتاه به نمایش درآمده است. چهارمین جشنواره فیلم حقوق بشر پس از ۲ دوره وقفه به خاطر پاندومی کرونا، امسال در شهر باسکی کشور ایتالیا از ۱۳ تا ۱۶ مرداد سال ۱۴۰۱ (۵ تا ۷ آگوست ۲۰۲۲) برگزار شد. پویانمایی علمی- تخیلی «سمپاش» پیش‌تر نیز جایزه بهترین فیلم کوتاه چهارمین جشنواره «ایندی‌ایکس» آمریکا را دریافت کرده است. 

***

برگزاری بیست‌ودومین جشن خانه سینما بعد از ماه صفر

رئیس هیات‌مدیره خانه سینما از برگزاری بیست‌ودومین دوره جشن خانه سینما بعد از ایام سوگواری ماه‌های محرم و صفر خبر داد. به گزارش «وطن‌امروز» بیست‌و‌دومین دوره جشن خانه سینما بعد از 2 دوره توقف به دلیل شیوع پاندومی کرونا، بعد از ایام سوگواری ماه‌های محرم و صفر برگزار می‌شود. محمدعلی نجفی، رئیس هیات‌مدیره خانه سینما اعلام داشت خانه سینما درصدد است که جشن را امسال حتما برگزار کند و ان‌شاءالله بیست‌ودومین جشن خانه سینما اوایل آبان‌ماه یعنی پس از پایان ماه‌های محرم و صفر برگزار خواهد شد. نجفی همچنین اشاره‌ای هم به انتخابات هیات‌مدیره جدید خانه سینما داشت و گفت: ما هفته‌ گذشته جلسه‌ای با آقای خزاعی، رئیس سازمان سینمایی داشتیم که صحبت‌هایی درباره‌ مسائل مرتبط با وزارت ارشاد مطرح شد و روز سه‌شنبه یا چهارشنبه (۱۷ – ۱۸ مرداد) جلسه‌ای با اعضای هیات‌مدیره خواهیم داشت تا برنامه‌ریزی کنیم و احتمالا در هفته‌ اول یا دوم شهریورماه مجمع و انتخابات هیات‌مدیره خانه سینما برگزار شود. دوم مردادماه امسال قرار بود مجمع و انتخابات هیات‌مدیره خانه سینما برگزار شود که ۲ ساعت پیش از شروع مجمع با ارسال نامه‌ای از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلسه لغو و به زمانی دیگر موکول شد. این اتفاق طبق گفته رئیس هیات‌مدیره خانه سینما از سوی وزارت ارشاد برای تایید صلاحیت نامزدها رخ داد. 

***

اکران ۵ فیلم کوتاه با موضوع محرم

انجمن سینمای جوانان ایران با اکران ۵ فیلم کوتاه با موضوع محرم از سازندگان این آثار در موزه سینمای ایران با حضور اهالی رسانه تجلیل می‌کند. به گزارش «وطن‌امروز»، «خرده‌روایت‌های عاشقی» عنوان مراسم ویژه انجمن سینمای جوانان ایران است که با موضوع محرم و پاسداشت حماسه حسینی، چهارشنبه ۱۹ مردادماه ۱۴۰۱ در موزه سینمای ایران برگزار می‌شود. در این برنامه ۵ فیلم کوتاه «بی‌بی» ساخته سعید نجاتی، «مینی‌بوس» ساخته ابوذر حیدری، «جای خالی» ساخته علی ملاقلی‌پور، «کوه سفید» ساخته مهرداد حسنی و «جرم یحیی» ساخته محسن هادی با حضور اهالی رسانه، خبرنگاران و دیگر میهمانان اکران می‌شود. این برنامه همچنین با تجلیل از سازندگان این آثار سینمایی همراه خواهد بود. مراسم اکران 5 فیلم کوتاه برگزیده با موضوع محرم و تجلیل از سازندگان این آثار، چهارشنبه ۱۹ مرداد (امروز) از ساعت ۱۶ تا ۱۸ در موزه سینمای ایران، باغ فردوس واقع در خیابان ولیعصر(ع)، بعد از سه راه زعفرانیه، نرسیده به تجریش برگزار می‌شود. 

***

«دیرین دیرین» بدون صاحب شد!

محمدرضا علیمردانی در واکنش به خداحافظی کارگردان انیمیشن «دیرین دیرین»، خداحافظی‌اش را با این پروژه اعلام کرد. به گزارش «وطن‌امروز»، علی درخشی، کارگردان انیمیشن «دیرین دیرین»، با انتشار متنی از خداحافظی‌اش با این پروژه خبر داد و چند ساعت بعد از انتشار این متن، محمدرضا علیمردانی، صداپیشه این انیمیشن نیز خداحافظی‌اش با «دیرین دیرین» را اعلام کرد. درخشی با بیان اینکه شاید خداحافظی‌اش با انیمیشن «دیرین دیرین» باید زودتر رخ می‌داد، نوشت: 8 سال پیش این مجموعه را خلق کردم و با حمایت مرحوم ابوالحسنی و خلاقیت محمدرضا علیمردانی و همکاران گرانقدرم، آن را به اوج رساندم اما امروز برخلاف گذشته دیگر شرایط همکاری مهیا نیست و ناچار به ترک پروژه هستم. درخشی در پایان برای همکارانش آرزوی موفقیت کرده و گفته است: قسمت‌هایی که پیش‌تر با نام او تولید شده به پخش می‌رسد اما از امروز دیگر همکاری‌ای با این پروژه ندارد. محمدرضا علیمردانی نیز در واکنش به خداحافظی کارگردان «دیرین دیرین» تاکید کرد اگر درخشی نباشد او هم حضور نخواهد داشت و خداحافظی‌اش را از انیمیشن دیرین‌دیرین که با صدای او شناخته می‌شود، اعلام کرد. گفتنی است محمد ابوالحسنی، تهیه‌کننده انیمیشن «دیرین دیرین» که به بیماری کرونا مبتلا شده بود، ۷ فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ درگذشت.