شاخص کل بازار بورس روز گذشته با ۲۱ هزار و ۸۲۴ واحد کاهش، در جایگاه یک ‌میلیون و ۲۳۴ هزار واحدی قرار گرفت. در معاملات دیروز بیش از ۴میلیارد و ۵۰۶ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۲۷ هزار و ۶۸۱ میلیارد ریال دادوستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با ۴ هزار و ۲۷۳ واحد کاهش به ۳۲۳ هزار و ۹۷۳ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۲ ‌هزار و ۶۸۳ واحد افت به ۲۰۳ هزار و ۴۴۲ واحد رسید. 

 

گروه اقتصادی: یکی از اهداف تیم اقتصادی دولت سیزدهم از ابتدای شروع به کارش، عادلانه‌سازی نحوه توزیع تسهیلات بانکی بود که هم سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و هم علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی بر این موضوع تاکید ویژه‌ای داشتند. صالح‌آبادی پس از انتخاب به عنوان رئیس کل بانک مرکزی یکی از نخستین اهداف خود را اینگونه تشریح کرد که نظام بانکی باید در خدمت مردم باشد و اظهار داشت: «دسترسی مردم به نظام بانکی کشور را تسهیل خواهیم کرد. اعتبارسنجی و توجه به رتبه اعتباری مشتریان در اعطای تسهیلات خرد را جایگزین وثیقه‌محوری کنونی در نظام بانکی کشور خواهیم کرد». پیش از این خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی هم نسبت به ناعادلانه بودن نظام تسهیلات کشور انتقاد کرده و گفته بود: نظام بانکی وثیقه‌محور ثروتمندان را بر فقرا ترجیح می‌دهد و منابع مالی را از کسانی که بیشترین نیاز را دارند دریغ می‌کند که این امر نابرابری‌ها را تعمیق خواهد کرد. اواخر دی‌ماه سال جاری بود که مدیر اداره اطلاعات بانک مرکزی به صراحت اعلام کرد تسهیلات منوط به اعتبارسنجی است؛ با وجود اینکه چنین تصمیمی به معنای از بین رفتن وثیقه‌محوری نیست اما می‌توان آن را در مسیر رسیدن به یک هدف بزرگ قلمداد کرد. هفته گذشته نیز ‌سیدعباس حسینی، معاون بانک و بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی درباره جزئیات پرداخت وام خرد بدون ضامن اظهار داشت: پیرو جلسه‌ای که خدمت رئیس‌جمهور و نمایندگان ارشد بانکی داشتیم، با توجه به تاکید رئیس‌جمهور مبنی بر آسان‌سازی پرداخت تسهیلات به آحاد جامعه، چهارشنبه گذشته با مدیران بانکی تابع وزارت اقتصاد جلسه داشتیم و محورهای جلسه با رئیس‌جمهور بررسی شد. 

 

* ابلاغ مقررات جدید پرداخت تسهیلات خرد تا پایان سال

علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی روز گذشته با اشاره به برگزاری جلسه اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس با مدیران بانک مرکزی اظهار داشت: در این جلسه تحولات بازار ارز در سال جاری مورد بررسی قرار گرفت و پیش‌بینی‌های لازم از سوی بانک مرکزی ارائه شد که خوشبختانه پیش‌بینی‌های مثبتی برای سال آینده وجود دارد.  وی افزود: موضوع دیگر جلسه بحث اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان بود که گزارش اقدامات ارائه شد. در ماه‌های اخیر اجرای قانون سرعت خیلی خوبی گرفته و مقرر شد تا پایان سال عمده این کار به پایان برسد و امسال پایانه‌های فروشگاهی ساماندهی شده و پرونده‌های مالیاتی آنها نیز در سازمان مالیاتی تشکیل شود. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به بررسی طرح قانون بانک مرکزی در این جلسه، تصریح کرد: مقدمات کار فراهم شده و مقرر شد تا پایان امسال کلیات و مواد این قانون در کمیسیون اقتصادی مجلس به جمع‌بندی برسد و ان‌شاءالله سال آینده در صحن علنی کارهای آن با هماهنگی دولت و مجلس دنبال شود. 

صالح‌آبادی درباره وضعیت ارزی کشور نیز گفت: در ۱۰ ماهه امسال ۴۴ میلیارد دلار تامین ارز در سامانه نیما و درباره کالاهای اساسی انجام شده است و در مجموع با توجه به شرایط، پیش‌بینی می‌کنیم روند رو به رشد و مثبت ادامه داشته باشد. رئیس کل بانک مرکزی درباره اخذ سود جرایم دیرکرد نیز گفت: طبق شرع از جریمه، سود و جریمه نمی‌توان گرفت، بنابراین مقرر شد نظارت‌های لازم اتفاق بیفتد و نرم‌افزارهای لازم در سیستم بانکی متناسب با این مورد اصلاح شود. 

وی درباره فعالیت ناظران شرعی نیز توضیح داد: در بانک‌ها کمیته‌های رعایت قوانین و مقررات داریم که یکی از اعضای کمیته رعایت قوانین و مقررات افرادی هستند که از دانش لازم در حوزه بانکداری اسلامی برخوردار هستند و تلاش می‌کنند که آموزش‌های لازم را در بانک‌ها به کارکنان بدهند و مصوبات شورای فقهی را نیز در بانک‌ها پیگیری کنند. 

 

* تسهیل در دسترسی آحاد مردم به سیستم بانکی

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به خواسته رئیس‌جمهور برای تسهیل در پرداخت تسهیلات خرد خاطرنشان کرد: باید شمولیت مالی را گسترش دهیم و دسترسی آحاد مردم را به سیستم بانکی تسهیل کنیم. بخشی از این کار مربوط به تسهیلات و بخشی مربوط به خدمات بانکی است که جزو برنامه‌های جدی بانک مرکزی خواهد بود. رئیس شورای پول و اعتبار افزود: در بحث تسهیلات، متقاضیان وام‌های خرد مشروط به اعتبارسنجی باید بتوانند از تسهیلات لازم برخوردار شوند که مقررات آن در حال بازنگری است و تا پایان سال به سیستم بانکی ابلاغ می‌شود. 

 

* مقررات واردات با رمز دارایی‌ها بزودی نهایی می‌شود

صالح‌آبادی در ادامه یادآور شد: در حوزه رمزارزها رمزپول ملی را تعریف کرده‌ایم و در شورای پول و اعتبار تصویب شد و اوایل سال آینده راه‌اندازی می‌شود، درباره رمزدارایی‌های موجود نیز حوزه معاونت اقتصادی رئیس‌جمهور این موضوع را دنبال می‌کند.  وی ادامه داد: درباره بخشی از رمزدارایی‌ها که مربوط به واردات است، بانک مرکزی با وزارت صمت جلسات کارشناسی متعددی برگزار کرده که بزودی جمع‌بندی و به دولت ارائه می‌شود تا آنهایی که قبلا مجوز استخراج را گرفته‌اند، در سامانه‌ای عرضه کنند تا واردکنندگان با ثبت سفارش از این‌ رمزدارایی‌ها استفاده کنند که بزودی مقررات این موضوع هم نهایی خواهد شد. 

 

* افزایش ۳۹ هزار میلیارد تومانی سپرده‌های دولتی نزد بانک مرکزی

رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه ترکیب پایه پولی تغییراتی داشته است، تصریح کرد: در دی‌ماه ۳۹ هزار میلیارد تومان سپرده‌های بخش دولتی در بانک مرکزی افزایش یافته است. بنابراین با بررسی ترکیب اجزای پایه پولی خواهیم دید بخش سایر اقلام که اوراق ریپو است، افزایش پیدا کرده اما از آن طرف بدهی دولت به بانک مرکزی کاهش یافته که این امر ناشی از این است که سپرده‌های بانک مرکزی در بخش دولتی افزایش پیدا کرده است. صالح‌آبادی توضیح داد: زمانی که شرکت‌های دولتی و دولت حساب‌شان نزد بانک مرکزی است، وقتی این منابع در طول ماه افزایش می‌یابد، اضافه‌برداشت‌ها نیز ممکن است افزایش پیدا کند ولی در پایان ماه با پرداخت حقوق‌ها که حساب‌ها از بانک مرکزی به سیستم بانکی منتقل می‌شود، اضافه‌برداشت‌ها کم می‌شود و از طرف دیگر بین‌بانکی افزایش می‌یابد. 

 

* چه کسانی می‌توانند بدون ضامن وام بگیرند؟

بر اساس اظهارات وزیر امور اقتصادی و دارایی تکلیف پرداخت وام‌های زیر ۱۰۰ میلیون تومان بدون ضامن به بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد اعلام شده است. خاندوزی اعلام کرد: با بخشنامه ‎وزارت اقتصاد، بانک‌های زیرمجموعه این وزارتخانه مکلف شدند تسهیلات زیر ۱۰۰ میلیون تومان افراد حقوق‌بگیر و مستمری‌بگیر دارای رتبه اعتباری مناسب (از بانک محل دریافت حقوق خود) را «بدون ضامن» بپردازند. پیش از این، در نشست رئیس‌جمهور با مدیران عامل بانک‌ها مصوب شد پرداخت تسهیلات خرد به مردم با اعتبارسنجی جایگزین اخذ وثیقه شود و علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت نیز از تغییر نوع وثیقه‌ برای وام‌های زیر ۱۰۰ میلیون تومان خبر داد و گفت: در پی این تغییر، کسی که کارمند یا حقوق‌بگیر ثابت دولت است می‌تواند حقوق خود را وثیقه و اعتبار وامش کند. 

سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ از تصمیم کمیسیون تلفیق برای افزایش ۲۴ درصدی حداقل حقوق پیشنهادی دولت در لایحه بودجه سال آینده خبر داد. رحیم زارع در نشست خبری دیروز خود گفت: بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق درباره حقوق دریافتی، حداقل حقوق پیشنهادی دولت در لایحه از 4 میلیون و 500 هزار تومان به 5 میلیون و 600 هزار تومان افزایش یافت که بر این اساس کف حقوق افزایش حدود 24 درصدی نسبت به مبلغ پیشنهادی دولت در لایحه داشته است. در نشست نوبت عصر نیز تبصره 12 در زمینه حقوق کارکنان بررسی می‌شود. 

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1401 مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با موافقت اعضای کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1401، برای سال آینده حداقل حقوق بازنشستگان 5 میلیون تومان تعیین شد و همچنین حقوق‌های پرداختی به کارکنانی که بیش از 5 میلیون و 600 هزار تومان دریافت ‌کنند حداقل 10‌درصد افزایش پیدا می‌کند. وی ادامه داد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان هدفمندی یارانه‌ها با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان موظف شدند حداکثر ظرف 3 ماه پس از ابلاغ قانون بودجه، ضمن دهک‌بندی همه خانوارها نسبت به حذف خانوارهای پردرآمد برای دریافت یارانه‌های نقدی و معیشتی اقدام کنند. زارع تصریح کرد: منابع ارزی مندرج در تبصره 14 بودجه سال آینده باید بلافاصله توسط شرکت‌های تابع وزارت نفت به حساب ارزی افتتاح شده توسط خزانه‌داری کل کشور نزد بانک مرکزی واریز، سپس در سامانه ETS تسعیر و به حساب ریالی سازمان هدفمندی یارانه‌ها واریز شود. نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به اینکه مبلغ کلی تبصره 14 مربوط به هدفمندی یارانه‌ها در لایحه پیشنهادی دولت حدودا 470 هزار میلیارد تومان بود که در کمیسیون تلفیق میزان 547 هزار میلیارد تومان مصوب شد، ادامه داد: جزئیات منابع هدفمندی یارانه‌ها شامل 75 هزار و 400 میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش داخلی فرآورده‌های نفتی، 207 هزار میلیارد تومان دریافتی حاصل از فروش صادراتی فرآورده‌های نفتی، 84 هزار و 700 میلیارد تومان دریافتی حاصل از فروش داخلی گاز طبیعی، 7 هزار میلیارد تومان صادرات LPG و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، 26 هزار میلیارد تومان فروش داخلی و صادرات اتان و LPG و گوگرد، 26 هزار میلیارد تومان شرکت ملی گاز، 94 هزار و 400 میلیارد تومان منابع حاصل از اصلاح نرخ گاز سوخت پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها و صنایع پایین‌دستی مجتمع‌های احیای فولاد و مصارف مربوط به آب، برق، اکسیژن و معوقات و مازاد درآمد 52 هزار و 500 میلیارد تومان تعیین شد.

وی در پایان اظهار کرد: بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق، حساب‌های شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نفت باید نزد بانک مرکزی و به حساب خزانه‌داری کل کشور انتقال داده شود. زارع تصریح کرد: وزارت راه‌و‌شهرسازی از طریق شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت بازآفرینی شهری ایران مجاز شد تا سقف 23 هزار میلیارد تومان از محل منابع داخلی یا تهاتر اراضی و املاک متعلق به شرکت‌های فوق به قیمت کارشناسی یا فروش از طریق مزایده مشروط به حذف کاربری از طریق صندوق ملی مسکن برای آماده‌سازی، محوطه‌سازی و تامین خدمات زیربنایی مسکن مهر هزینه کند.

بنزین سال آینده گران نمی‌شود

عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: قیمت بنزین سال آینده افزایش نخواهد یافت. مالک شریعتی‌نیاسر با اشاره به بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ در مجلس افزود: قیمت بنزین در لایحه بودجه سال آینده به قیمت امسال پیشنهاد شده است، از همین رو بنزین سهمیه‌ای یکهزار و ۵۰۰ تومان و بنزین آزاد نیز ۳ هزار تومان خواهد بود. وی ادامه داد: در مجلس نیز قرار نیست تغییری در قیمت بنزین برای سال بعد اتفاق بیفتد. شریعتی در گفت‌وگو با ایرنا تاکید کرد: نه دولت و نه مجلس قصد افزایش قیمت حامل‌های انرژی از جمله بنزین را ندارند و حتی این اجازه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ هم به دولت داده نشده است. از این رو هیچ افزایش قیمتی نخواهیم داشت. بعد از آنکه طرح اجرای آزمایشی اختصاص سهمیه بنزین به هر کد ملی در کیش و قشم مطرح شد، برخی این طرح را مقدمه‌ای برای افزایش قیمت بنزین در سال آینده اعلام کردند؛ موضوعی که البته درست نیست و طرح تخصیص سهمیه بنزین به کد ملی، نقشی در قیمت‌گذاری بنزین نخواهد داشت. 

***

کاهش اندک قیمت گوشت قرمز در بازار

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی با تاکید بر اینکه کمبودی در زمینه گوشت قرمز مورد نیاز کشور نداریم، گفت: قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز نسبت به چند روز گذشته بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان کاهش یافته است که به نظر می‌رسد این روند ادامه یابد. 

علی‌اصغر ملکی دیروز درباره وضعیت اخیر گوشت قرمز و افزایش نرخ این محصول به دلیل سرما در استان‌های مختلف کشور افزود: قیمت گوشت قرمز تابع عرضه و تقاضا در بازار است و طی روزهای اخیر به دلیل سرد شدن هوا و سرمازدگی و برف‌گرفتگی برخی استان‌ها و مختل شدن سیستم حمل‌و‌نقل، قیمت گوشت قرمز در بازار تهران افزایش یافت. رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در گفت‌و‌گو با ایرنا با بیان اینکه به دلیل سرما دامداران نمی‌توانستند دام زنده را عرضه کنند، اظهار داشت: شاخص قیمت گوشت قرمز کشور بازار تهران است. این در حالی است که ۹۰ درصد گوشت مورد نیاز این شهر از استان‌های دیگر از جمله کردستان تامین می‌شود. 

ملکی گفت: بنابراین طی روزهای اخیر به دلیل سرمازدگی با رشد قیمت روبه‌رو شد به طوری که قیمت هر کیلوگرم شقه گوسفندی بدون دنبه برای مغازه‌داران ۱۶۰ هزار تومان و برای مصرف‌کنندگان ۱۷۵ هزار تومان محاسبه می‌شد اما طی یک تا ۲ روز اخیر با رفع مشکل در سیستم حمل‌و‌نقل قیمت هر شقه گوشت گوسفندی برای مغازه‌داران ۱۴۰ هزار تومان و برای مصرف‌کنندگان نزدیک ۱۵۰ هزار تومان محاسبه می‌شود. 

***

سفر وزیر راه‌وشهرسازی به جمهوری آذربایجان

وزیر راه‌‌و‌‌شهرسازی به‌ منظور پیگیری و تسهیل و تسریع در ترانزیت و تردد ناوگان تجاری ایران و جمهوری آذربایجان از قلمرو یکدیگر، صبح دیروز به این کشور رفت. رستم قاسمی به منظور ایجاد مذاکرات دوجانبه با مقام‌های جمهوری آذربایجان برای توسعه همکاری‌های فی‌مابین در زمینه‌های حمل‌ونقل و ترانزیت و پیگیری پروژه‌های زیرساختی مشترک ۲ کشور، دیروز به این کشور سفر کرد که تا روز چهارشنبه ادامه خواهد داشت. 

مقرر شده وزیر راه و شهرسازی در این سفر ضمن دیدار با «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهوری آذربایجان، ‌«شاهین مصطفی‌یف» معاون نخست‌وزیر و «رشاد بنی‌یف» ‌وزیر حمل‌و‌نقل و توسعه دیجیتال،‌ درباره پروژه احداث پل مشترک جاده‌ای روی رودخانه آستاراچای و تسهیل و تسریع در ترانزیت و تردد ناوگان تجاری ۲ کشور از قلمرو یکدیگر مذاکراتی انجام دهد. 

***

دلار در بازار آزاد به 28 هزار تومان رسید

دلار روز گذشته در صرافی‌های بانکی با ۲۶۳ تومان کاهش، با نرخ ۲۵ هزار و ۴۹۶ تومان معامله شد. همچنین قیمت خرید هر دلار در صرافی‌های بانکی ۲۵ هزار و ۲۴۲ تومان و نرخ خرید هر یورو ۲۸ هزار و ۷۰۰ هزار تومان اعلام شد. 

در بازار آزاد نیز دلار با قیمت 28 هزار تومان معامله شد. علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۵هزار و ۳۷۱ تومان و نرخ فروش آن ۲۵ هزار و ۶۰۲ تومان بود. این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۸ هزار و ۸۰۲ تومان و نرخ فروش آن ۲۹ هزار و ۶۴ تومان اعلام شد. همچنین در سامانه نیما در معاملات، حواله یورو به قیمت ۲۷هزار و ۸۵۵ تومان و حواله دلار به بهای ۲۴ هزار و ۵۳۷ تومان معامله شد. 

مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران روز گذشته اعلام کرد در ۲۴ ساعت گذشته (سوم تا چهارم بهمن‌ماه) ۷۷۸ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در کشور مصرف شده است و صرفه‌جویی ضرورت دارد. 

محمدرضا جولایی گفت: مقدار مصرف گاز طبیعی طی ۲۴ ساعت گذشته در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده ۶۵۱ میلیون مترمکعب، صنایع عمده ۸۳ میلیون مترمکعب و نیروگاه‌ها نیز ۴۴ میلیون مترمکعب بوده است. وی با بیان اینکه مقدار گاز مصرفی بخش خانگی نسبت به زمان مشابه پارسال ۱۰ درصد افزایش یافته است، اظهار کرد: این در حالی است که به ‌دلیل افزایش مصرف گاز در این بخش، گاز تخصیص‌ داده شده به نیروگاه‌ها نسبت به زمان مشابه پارسال کاهش ۶۰ درصدی و گازرسانی به صنایع عمده کاهش ۱۱درصدی داشته است. 

لازم به ذکر است جواد اوجی، وزیر نفت روز گذشته گفت مصرف گاز طبیعی در دوم بهمن‌ماه رکوردی تازه ثبت کرد و به ۶۹۲ میلیون مترمکعب گاز در بخش‌های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده رسید که با تلاش کارکنان صنعت نفت شبکه گاز پایدار است اما استمرار این شرایط مستلزم همکاری هموطنان و مدیریت مصرف است.